GEMIEXTE EJi HET ARRONDISSEMENT SNEEK.
MMS- EN ADVERTE^TiE-BLAD VOOR DE
TEN,
B I N N E N L A N D.
1872.
No. 42.
Z E V E N-E N-T W I N T I G S T E
J
25 MEI.
ZATERDAG
ten.
w
State n-G e n e r a a I.
VERGADERING
van den Gemeenle-raad van Sneek
Maandag den 27 Mei 1872,
deè voormiddags 10 uur.
1,00; 1
21 M
51%
ƒ27,
DE STAATSLEER VAN Mr. J. R. THORBECKE.
DOOR Mr. S. van HOUTEN.
aan
III.
Slot).
i.
am,
I
9b
1
I
I
Te Utrecht zullen hoogstwaarschijnlijk na half
Juni, de examens plaats hebben tot het verkrij-
en van
2,—
2227
.00
ƒ25,,
99%
,08
!35
van
6.
uit i:
mmere^
a ƒ4
13 Vai
Paarde
Stuit
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7% Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
(Vervolg en
komst worden toevertrouwdwordt afgescheept
met eene ellendige 400 gulden.
De heer v. H. maakt er Th. eene grief van
dat hij de besluiten, rakende de vergunningen tot
oprichting van sommige fabrieken en trafieken
en houdende reglement op den dienst der open
bare middelen van vervoer, niet heeft ingetrokken.
Die besluiten zijn schandelijk, ’L is waarmaar
stel daartegenover al ’t goededat hij wel gedaan
heeft. Bestond er aandrang tot afschaffing
Wal aangaat de niet-invoering van een nieuw
stelsel van inkomsten en uitgaven Thorbecke
is nimmer minister van finantiën geweest. Hem
deswege lastig te vallen is onbillijk.
De vrijheid der kerkgenootschappen. Wij wil
len er liefst over zwijgen na volkomen onze in
stemming te kennen gegeven te hebben met v. H.’s
woorden: «En behoort tot de scheiding van Kerk
en Staat niet ookalthans voor zoover handha
ving van verkregen recht toelaat, de verwezen
lijking van het beginsel der Grondwet van 1798
elk kerkgenootschap zorgt voor het onderhoud van
zijnen eeredienst, deszelfs bedienaren en gestich
ten
»ls dwang op kerkelijk gebied uitgesloten, zoo
lang de Staat een paar milhoen guldens ui.t de
van
met
Hierna gaal de S. over tot het bespreken van
eenige voorname onderwerpen.
v. Sijbi
dum.
Jkje
v. AU‘
udega.
m Gri|
Berg n
d Vis>
Ike Kil
ilahuizi
e de Je
e Oudfj
nnema
M
uarré
ukje t
net Fel
ong n
Lam
e Snel
- Egb(
nes Tia
i.
zakken van allen haaltom die in de zakken
geestelijken en besturen van gezindheden,
uitsluiting van andereover te storten
Aangaande Th.’s onthouding-theorie zegt S.
»Het blijft daarom eene opene vraag of Th. door
de omstandigheden is teruggehouden van krach
tiger optreden voor zijne onthouding-theorie. Hij
heeft op grond zijner theorie meermalen nieuwe
eischen der practijk bestreden bijv, den aanleg
en de exploitatie van spoorwegen.
Een fout in die theorie komt thans voor den
dagnu wij Til. haar zien inroepen tegenover den
aandrang naar bevordering van het onderwijs der
vrouw en van betere tijdverdeeling in het leven
des werkmans.
Ook wijst S. op den strijd tusschen kapitaal en
arbeid, waarin de laatste dreigt onderdrukt te
worden.
De Arnh. Cour, meldtdat te ’s Bosch in de
koffiehuizen hel bekende «nieuw-licht” wordt ge
schonken onder den naam Haffmans-bier.
7 3:
8,3:
9,9'
10.5;
56%
66/
88/
30%
25
40%
98%
97%
85
63
57
I 30 Juni 1871.
13. Ontwerp eener gewijzigde gemeente-be-
grootingdienst 1872.
14. Plan en voorwaarden der door de gemeen
te uit Ie schrijven geldleening.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
12. Verslag en rekening van de resultaten der
Gasfabriek over het tijdvak van 1 Juli 1870 tot
II
SHEERER COURANT.
het land zooveel te danken, als aan hem. Al gaan
wij nu ook liever met v. H dan met Th. mede, 1
zoo mogen wij vooral niet uit het oog verliezen, gaan(]e hel koh:er
hoe groote verplichtingen wij aan den grijzen en (j0 daartegen ingediende reclames,
staatsman hebben.
De brochure wenschen wij in de handen van
allen wien ’t welzijn van den Staat ter harte gaat.
Van Houten’s kritiek is waardig bedaard en
zelfstandig.
Volkomen naar waarheid, zegt hij-zelf er van
in de voorrede
Tiiorbecke noemt de oppositiemet welke hij
tijdens zijn eerste ministerie te strijden had per
soonlijke oppositie. Hij toekent haar aldus «Per-
«soonlijke oppositie waagt zich bij ons minder op
»den voorgrond men verbergt die gaarne achter
»een vertoog van redenen; de hartstocht is er wel,
sdoch men verbloemtscherpe teekening van
»en gezindheid wordt ontzienook verlaat
«zichtot bereiking van zijn doelwel eens op
«andere middelen lieverdan op publieke en per-
«soonlijke discussie. Deze wint in betamelijkheid
«hetgeen de waarheid verliest.” {Parlementaire
redevoeringen, II. p. VI.)
Geen trek dezer teekening van persoonlijke
oppositie is van toepassing op de oppositie welke
in dit geschrift wordt voortgezeten de waarheid
is hier niet opgeofferd aan de eischendie men
in naam der betamelijkheid tot groot nadeel voor
’s lands zaak vooral tegenwoordig pleegt te doen.
Zeer ten onrechte heeft men v. H, voor de
voeten geworpen dat hij kritiseert en niet zegt,
hoe hij ’t hebben wil. Hef laatste te doen was
zijn plan niet, wel het eerste.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 23 Mei.
In de zitting van heden heeft de minister van
oorlog, uil aanmerking van den toestand, waar
in hot ministerie zich op dit oogenblik geplaatst
zietvoorgesteld de begrooting voor het departe
ment van oorlog, dienstjaar 1872, alzoo te wij
zigen dat slechts drie-vierden der uitgetrokken
sommen voorloopig worden loegestaan met uit
zondering van de uitgaven voor remonte het
kamperen van troepen de aanschaffing van zwaar
geschut draagbare vuurwapenen patroonhulzen
en de voortzetting der aangevangen werken van
de geniedie voor het vol bedrag zijn uitgetrok
ken.
De minister van koloniën heeft, namens het
kabinet, medegedeeld, dat de ministers den ko-
ning hun ontslag hebben verzochtmaar dat zij
op het verlangen des koningszich bereid heb
ben verklaard om met de vertegenwoordiging de
loopende zaken af te doen, ten einde eene strem
ming in den dienst te voorkomen.
«Die mededeeling zeide de minister zoude
reeds vroeger aan de kamer zijn geschiedzoo
het ministerie de zekerheid had gehad, dat de ko-
ning van dat ontslag reeds kennis had gedragen”.
Het wetsontwerp betreffende het vuur-, ton-
wil rekeningen
men
geloof, en dat Th. daarvan vooral de schuld
heeft.
Wij herinneren er aandat de schoolwet is
van den minister v. Rappard en dat art. 23
(«christelijke deugden”) vergissen wij ons
niet niet in Thorbecke’s geest viel.
Overigens komt ’t ons voor, dat, zoo ons
lager onderwijs te wenschen overlaatdat te wij
ten is aan de schandalig lage bezoldiging der on
derwijzers en dus, ja, in zooverre aan de Wet
zelve-, diegod beter ’ttoelaaidal iemand
Dit kan in twee r egelen worden samengevatj ;l;in wiens zorg de grootste belangen voor de toe-
1°. de regeling der belangen worde overgelaten
aan de ingezetenen2°. er worde gezorgd dat
de gekozen besturen hunne macht niet uitstrek
ken tot andere belangen.
Of die besturen de belangen goed behartigen,
gaat alleen den ingezetenen aan.
Thorbecke wilde geen zelfstandige organen
van gemeente en gewest gemaaktmaar het
beschouwd hebben als onderdeelen.
Ging die voorstelling doordan zou hel in
grijpen van hooger bestuur in dat van gewest en
gemeente den toestand ondragelijk gemaakt heb
ben. De praktijk heeft het onmogelijk gemaakt.
Thorbecke’s leer is dat de commissaris des
konings geen stem behoort te hebben in ’t college
van Gedeputeerde Staten, noch de Burgemeester
lid te zijn van den Raad. Van Houten is eene
andere toegedaan en huldigt die van de Grond
wet welke hij beter acht.
Wij zijn dat niet met hem eens. Vooral wat
den burgemeester aangaat. Het is volkomen
waardat een impopulair burgemeester niet tot
lid van den Raad gekozen of herkozen zal wor
den maar T is ook zeker dat hij lid van den
Raad zijndeniet vrij is. Hij moet rekening
met de kiezers houden en die zijn het volk niet.
Aan den anderen kant is het ook waardat
burgemeesters die lid van den Raad zijngeene
satellieten van den Commissaris des Konings zijn
zu’len en dat eene gewetenlooze centraliserende
regeering niet veel met hen zal kunnen uitoefe
nen. Deze is de lichtzijde.
Over de schaduwzijde zullen wij thans zwijgen.
Zeer terecht wijst v H. op ’t gevaar van bur
gemeesters ter Provinciale Staten en Tweede Ka
mer af te vaardigen. Als leden van ’t eerste col
lege zijn ’t stemmen voor den Commissaris tot
wering van lastige ‘personen uit Gedep. Staten;
in ’t laatste zijn ’t vaak voorstemmers quand-même.
Om de kunst heeft Th. zich niet bekreund, ja
zelfs zich onthouden van zorg voor eene goede
plaatsing van aan den Staal behoorende kunst
schatten en van de bevordering van kunstonder
wijs.
liet onderwijs. Zoo dit, na aan de kerk ont
trokken te zijn, gevaar loopt van niet vrij te wor
den kan men dan Th. van medeplichtigheid
vrijpleiten? vraagt S, die tevens aanstipt, dat
de school het voeituig is geworden van een voor
de Staatsmacht onschadelijk maar voor de zede
lijke kracht der maatschappij niet bevorderlijk
christendom boven geloofsverdeeldheid een on-
versclülligmakend middending tusschen een steu
nend geloof en een kracht- en levenwekkend on-
Idem van P. Iledel, om eervol ontslag voor
zich en zijne vrouw als Binnenvader en moeder
in het O. B. Weeshuismet verzoek om pensi
oen.
8. Rapport van de Commissie van den Snee-
ker—Leeuwarder trek weg omtrent hare jaarlijk-
sche inspectie van dien weg.
9. Idem van dezelfde Commissieaangaande
een verzoek van R. Niemendal te Leeuwarden
om grond aldaar voor het bouwen van een wo-
ning.
i 10 lucu. vv.x
Israëlitisch Armbestuur
en overschrijvingen op zijne begrooting, dienst
1871.
11. Besluit van de Gedeputeerde Staten, aan-
van den Hoofdelijken omslag
en bakengeld heeft de regeering ingetrokken.
Tegen morgen zijn eenige wetsontwerpen aan
de orde gesteld.
De inhoud der brochure is rijkkrachtig en
kernachtig. Slechts hier en daar verschillen wij
van hem.
Intusschen, heeft Th. niet gedaan: wat hij wel
licht kon en had moeten doengeen minister vóór
of na hem heeft zooveel goedszooveel schoons
tot stand gebracht, als hij. In de laatste twee
eeuwen heeft Nederland zulk een bekwaam en
■eerlijk staatsman niet bezeten. Aan geen'heeft
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SNEEK herinneren ter voldoening aan art. 228
al. 2 der Gemeentewetaan degenen die we
gens gedane leverantiën of werkzaamheden over
het jaar 1871 nog iets van de Gemeente Sneek
te vorderen mochten hebbendatingeval de
voor of op den 30 Juni a. s. niet
worden ingediendde vorderingen zullen moeten
worden gehouden voor verjaard en vernietigd.
Sneek 23 Mei 1872.
I1AMERSTER DIJKSTRA, Burgemeester.
H. FENNEMA Secretaris.
Enschedé en omstreken is Zaterdag jl. door
eene vreeselijke hagelbui geteisterd. Bijna alle
glasruiten zijn verbrijzeld en de veldgewassen
grootendeels vernield geworden.
10 Idem omtrent een verzoek van het Nederl. r
om machtiging tot af- j gen van het diploma van hulp-apotheker
PUNTEN TER BEHANDELING
1. Resumtie der notulen.
2. Goedkeuring van den heer Minister van
Staat en van Binnenlandsche Zaken op het Raads
besluit tot eene gewijzigde regeling der jaarwed
den van de Leeraren der H. B. School.
3. Plan eener Naai-en Breidschool in verband
met Tusschen- en Armenscholen
4 Benoeming van een Hulponderwijzer in de
Tusschenschool.
5. Adres van den heer L. Veen om uitbrei
ding der hem verleende vergunning tot plaatsing
een stekje langs zijn woonhuis.
Idem van den heer J. de Ruiter Wz., om
verplaatsing van een voor zijn huis staande uri
noir.
7.
