NIEUWS- EN ADVERTENT1E-R1AD VOOR DE
BINNENLAND.
EN.
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
f
1872.
ZE VE N-E N-T WINTIGSTE J A A R G A N G.
No. 71.
4 SEPTEMBER.
WOENSDAG
Kennis
g e v i n g.
n.
0,50
GRONDWETSHERZIENING.
III.
Atzj.
aandringen. Deze zaak mag niet met een Jantje
gens gemis van een lokaal, als ten eenenmale on
gegrond te kunnen tegenspreken.
Deze CO UR A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco /1.90.
’t Sin'.-Antonie gasthuis te Leeuwarden had over
1871 aan ontvangsten ruim een ton gouds.
4,30
7.30
8.14%
8.281
doo
doo
doo
9.11
doo
do<!
doo
9,41
9,37
55
65%
87%.
30%
26
11%
98%
97%
86%v
35%
60%
voor het jaar 1873.
Sneek 3 September 1872.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
HAMERSTER DIJKSTRA.
De Secretaris
H. FENNEMA.
Naar we uit goede bron vernemen zegt de
Telegraaf heeft de minister van binnen!, za
ken een missive gericht aan de directeuren der
Rijks hoogere burgerscholen over de overgangs-
en admissie-examens. Gelijk men wee!was het
oorspronkelijk de bedoeling van het reglement
vastgesteld bij kon. besl. van 30 Aug. 1864, dat
de leerlingen die geen voldoend toelalings-exa-
men hadden afgelegd, de lessen aan een R. H.
Burgerschool niet konden bijwonen terwijl zij
die bij het overgangs-examen niet voldedenniet
tot eene hoogere klasse konden bevorderd worden.
In het begin van 71 heeft de heer Thorbecke
het bedoelde reglement aldus uitgelcgd dat toe
lating tot eene hoogere klasse evenmin als toela
ting tot de laagste van eenig examen afhankelijk
zou zijnen dus alles aan de willekeur der leer
lingen werd overgelaten. De heer Geertsema
handhaaft weer de vroegere opvatting der betrek-
kelijko bepalingen, en heeft eene herziening van
het reglement van 1864 aan ’s Konings goedkeu
ring onderworpen.
v. Leiden afloopen. Die Jantje v. Leiden heelt al
kwaad genoeg gedaanhij is eene maar al te
geliefde figuur ten onzent. Wij mogen volgens
het Nieuwsden heer Janssen thans niet gaan
behandelen alsof hij een doode ware, en het von
nis over hem geveldj, eenvoudig in de jaarboe
ken onzer dwaasheden en onrechtvaardigheden
inschrijven.”
En toch vreezen wijdat het aldus zal ge
schieden 1
goed dat het toch nooit geschieden zal.
eene ruime schadeloosstelling door eene andere I
betrekkinghoe dan ookis ’t minst wat men j
verwachten mag. De 2e Kamer moet daarop ernstig j
■f 7,3
3-11
boii
f48-
ort p( r
3; 3
hou
-f 10
nagei
I—f3
lamm
4,50
n 56
cl.i
f 10-
52%
99%
06
19
Op de Landbouwtentoonstelling te lieerde, in
Overijssel, werden een spinnewiel en een spaar
pot bekroond met ƒ10 en 5 als de beste der
ingezonden voorwerpen voor huiselijk gebruik.
De lieve jeugd te Joure heeft zich, volgens een
schrijven aan de Fr. Cour., weer uiterst fatsoen
lijk gedragen tegenover een gezelschap, leer
lingen eener zangschool te Lemmer dat die
plaats waagde te bezoeken. Steenen en andere
vuile ammunitie regenden weer naar personen
rijtuigen.
Vreemdelingen, die de Joure wenschen te be
zoeken, worden door den schrijver gewaarschuwd
voor dergelijke eventualiteiten daar men «vol
gens verklaring van ingezetenen niet op de be
scherming der politie schijnt te kunnen rekenen.”
Het Haagsche Dagblad meent de mededeeling
van de Arnh. Cour., dat het congres der Inter
nationalen wellicht geen voortgang zou hebben we-
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel daarboven 7% Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
In den loop van dit jaar en het begin van het
volgende zullen, behalve de romans van den heer
Cremer en van dr. Jan ten Brinknog de vol
gende belletrislische werken het licht zieneen
vervolg op de Intimis, door dr. A. PiersonDe-
railleereneen roman van den heer G. Keiler
eene uitgebreide roman van mevrouw E. van
Calcar, geb. Schiötlingen en een Oostersche
roman van mr. van Limburg Brouwer.
(Spectator).
de wel te geschieden maar het blad weet te ring van de aangegeven spanpaarden lokte een
Doch i menigte nieuwsgierigen. Te 12 ure had een
prachtige matinee mucicale plaats in 't Sterrebosch,
i door 't muziekcorps uit ’s Hertogenboschdie
I door een massa feestelingen werd bijgewoond en
i algemeen uitmuntend voldeed.
Nogmaals komt het N. v. d. D. terug op de
zaak-Janssen. Het publiek is koeler geworden
(er is geen nieuws onder de zon) en de
J toestand van den heer Janssen treuriger. En toch
is het geene onverschillige zaak, of men het rechts
gevoel van een volk in zijne edelste uitingen al
dan niet eerbiedigt. Het beginselvolgens ’t
welk een minister zijne voorgangers niet graag
een klap in ’t aangezicht geeftis misschien op
zich zelf zeer christelijkmaar de leer dat ook
de Leviet den gewonde moet voorbijgaan om
dat de priester hem aan den kant van den weg
liet liggen is kortweg uit den duivel, (goed ge
zegd 1) Daartegen moet in de eerste plaats een
liberaal minister de hand durven opheffen Het
N. v d. D. eischt nietdat de heer Janssen in
zijn ouden rang hersteld zal worden. Dit behoor-
De Nederlandsche regeering zal op het taai
en letterkundig congres te Middelburg worden
vertegenwoordigd door den heer mr. H. Vollen
hoven referendaris bij het departement van bin-
nenlandsche zaken; de Belgische regeering door
den heer D. Delcroix, die in België dezelfde
betrekking vervult.
Een der beste en meest menschlievende be
palingen in de Grondwet is, dat er overal in het
Rijk van overheidswege voldoend openbaar lager
onderwijs wordt gegeven.
En toch is geen een artikel aan zooveel tegen
stand en verdachtmaking blootgesteld als juist
datgelukkigdat de bestrijding alleen uitgaat
van de zwarte internationalen en hun’s geleken
de lieden van »de” waarheid. Nationaal-histo-
rische Christenen en ultramontanen reiken elkan
der als in zoo menig ander opzicht, ook hier
broederlijk de hand.
Openbaar lager onderwijs is beiden een gru
wel en natuurlijkzij haten elk onderwijsdat
strekken kan om den mensch te leiden op den
weg zijner bestemming mensch z ij n.
Waar ’t lager onderwijs openbaar is en de
kinderen van ouders van verschillende kerkge
nootschappen bijeen zijn daar wordt het moei
lijk het verdeel en iiEERSCH in praktijk vol te
houdenwaar het onderwijs sectarisch is daar
vindt de haal een koesterenden schoot en is er
rijkelijk en overvloedig gelegenheid om den eenen
burger tot vijand van den anderen op te kweeken.
Waar de burgers verdeeld zijnvalt het over-
heerschen niet moeilijken kunnen alzoo de
zwarte internationalen met hunne geestverwanten,
gemakkelijk hunne oogmerken bereiken.
De openbare school is hun een gruwel, zij ha
ten die met grooten haateven als de dief de
politieen de nachtuil het zonlicht.
Intusschen is de zoogenaamde school-questie
geene questiedaar ’t geen onder haar verstaan
wordt op onwaarheid berust en de strijd er over
slechts met leugen gevoerd wordt.
De schoplquestie zou er wel eene kunnen wor
den; indien er namelijk sprake kwam van school-
plichtigheidwant dan zou de thans bestaande
volkomene vrijheid ophouden en plaats moeten
maken voor dwang.
In zoon geval zouden wij aan de bestrijders
der Wet het recht niet ontkennen zich er tegen
te verzetten, een recht, dat zij evenwel nu niet
hebben.
Hiermede hebben wijnaar we meenenop-
gesomdwat in de Grondwet om verandering
roept.
Dat de Grondwet herziening behoeft, erkennen
de meest uiteenloopende staatkundige richtingen,
maar zij verschillen natuurlijk hemelsbreed over
den geest, waarin die veranderingen moeten plaats
hebben.
Naastof liever tegenoverde vraagof
Grondwetsherziening noodig isstaat een andere
is zij mogelijk?
Meermalen hebben wij aangetoond, dat, ten
gevolge van ons ellendig kiesstelsel, de volksver
tegenwoordiging een leugen is. Wanneer men
nauwkeurig de kamerleden wikt en weegtbe
hoeft men juist geen pessimist te zijnom een
Te Groningen werd donderdag de feestviering
opbreede schaal voortgezet. In den morgen stroom
den weder talrijke scharen van heinde en verre
de stad binnen ten einde de tentoonstelling van
bloemen, heesters groenten en vruchten te be
zichtigen die een bezoek alleszins waard was
en ’s middags te 4 uren gesloten werd. De keu
ring van de aangegeven spanpaarden lokte
menigte nieuwsgierigen.
aantal hunner als ongeschikt te beschouwen. Ve- l
len hunner behoeven op geene herkiezing te re
kenen; nog grooter is het getal van hen wier
herafvaardiging vrij onzeker is.
Het zijn juist deze, die zich het krampachtigst
aan hun zetels vastklemmen en geen middelen
ontzien om te blijvenwat zij zijn.
Van hen is het dus niet te verwachten, dat
zijdoor voor de noodzakelijkheid eener herzie-
ziening te voterenhun ontslag als lid der Ka
mer zullen uitspreken.
Art. 197 der Grondwet bepaaltdat zoodra
de Wet afgekondigd iswaarbij herziening wordt
noodig geoordeeld, de Kamers ontbonden worden.
Andere kamerleden zijn uit beginsel of uit ge
mis van beginsel tegen iedere veranderingweer
anderen willen wel herziening, maar in een gansch
anderen zinals de voorgestelde.
Doch voor een oogenblik aangenomendat
een Wetsvoorstel tot herziening wordt aangeno
men dan nog bevat de Grondwet in genoemd
artikel eene belemmering die herziening zoo goed
als onmogelijk maakt, want er worden twee der
den der uitgebrachte stemmen vereischt om de
herziening tot Wet te verheffen.
Zeven en twintig stemmen tegen maakt her
ziening onmogelijk; niet de meerderheid, maar
de minderheid beslist dus; quod dbsurdum.
Zoo de Kamer met een minimum vergadert,
dat is de helft harer leden plus ééndus
met 41dan zijn 14 stemmen voldoende om
herziening te beletten.
De Staatsregeling van 1798 was ook op dit
punt veel beter dan de Grondwet van 1848. Zij
bevatte in art. 307 de bepaling, dat iedere vijf
jaren herziening kon plaats hebben. Die van ’15
bevatten bijna dezelfde voorschriften als van ’48,
doch met dit onderscheid, dat de herziening ge
schiedde met dubbel aantal leden.
Ook moet men hierbij vooral in ’t oog houden,
dat destijds de Kamerleden gekozen werden door
Provinciale Staten en dus vele oorzakendie
thans bestaan en herziening belemmeren, destijds
niet aanwezig waren.
ErgoHetgeen onder de illiberale Grondwet
van 1815 mogelijk was en geschied is, is door
de liberale van 1848 bijna onmogelijk gemaakt.
In zooverre was de Grondwet van 1815 dus
meer liberaal dan die van 1848.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente SNEEK maken bekenddat op de
Secretarie dezer gemeente gedurende 14 dagen,
te beginnen met den 4 dezer maand, voor een
ieder ter lezing is nedergelegd en in afschrift te
gen betaling der kosten algemeen verkrijgbaar
wordt gesteldde aan den raad aangebodene
gemeentebegrooting der inkomsten en uitgaven
Men schrijft uit 's Hage
Volgens in omloop zijnde geruchten zou thans
de staats begrooting voor het volgende I
jaar zijn vastgesteld en met een voordeelig slot j
sluitenterwijl het zich bevestigt dat de begroo- I
ting voor oorlog drie millioen meer zal bedra
gen dan ten vorigen jare omdat deze begrooting
tevens de buitengewone uitgaven zal bevatten wel
ke in het belang der landsverdediging, naar het
inzicht van den minister van oorlogworden
vereischt. Al de militaire wetten, in den loop
van dit jaar door de vorige regeering ingediend
zouden door den tegenwoordigen ministervan
oorlog worden teruggenomen.
Dus drie millioenen meer voor het danaïden
val dat oorlog-budget heet
En daarbij de vrij ondubbelzinnige verklaring,
dat de door den vorigen minister van oorlog in
ingediende wetten niet deugden
Tusschen de regels in kan dus hijdie lezen
wilwéér weten dat er eenige millioenen meer
vermorst zullen wordenal weet hij dan ook niet
precies waar ze blijven.
’t Is genoeg, dat we een nieuwen minister van
Oorlog hebbendie liberaal heet.
Misschien zijn we later conservatief genoeg
uit te roepen «ministers van oorlog geeft ons
onze vermorste millioenen weder 1”
De telegraaf berichtte dan ook reeds
Afgevaardigden uil verschillende Landen van
het Congres der Internationale zijn heden (Maan
dag) te ’s Hage vergaderd in de zaal in de Lom-
bardstraat, tot regeling der werkzaamheden.
De vergadering is niet publiek. Morgen of
overmorgen zal eene publieke vergadering worden
gehouden.
SNEEKER CC
I
LM.
4 37
5,46
6,20
9,1
.•iANT.
