GEMEEME EN UET ARRONDISSEMENT SNEEK.
NIEUWS" IN ADVERTENTIE-'BLAD VOOR DE
N.
I N N E N L A N D.
I
B
1873.
No. 16
ACH T-H N-T WINTIGSTE J
22FEBRUARL
ZATERDAG
A a n de Kiezers.
e
i
I I*
ANTHONIE MOENS
VERGADERING
van den Geineente-raad van Sneek,
or Maandag den 24 Feb. 1873,
’s voormiddags 10 uur.
I.
I
1
J I
>'4
SNEEKER COS H i A
Balk
kt.
f
u.
Tot nu toe werden de noordelijke provinciën
Febr.
van stemopnemers ter verkiezing van een lid der
2e Kamer van de Slaten-Generaal. 15 Voorstel
van den heer J. H. Smits, tol wijziging der in
structie van den Secretaris en aanvulling der
Gemeente-begrooting 1873 met een post voor op
making der Raadsverslagen. 16. Ingekomen
stukken.
Het subsidie, ad 351,000 thaler voor den spoor
weg Ihrhove-Nieuwe-Schans is door het Pruisi
sche Huis van Afgevaardigden met eene geringe
meerderheid verleend. De commissie had met
;5
10,a
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
t 70
erem
3
i.
tGjc-
te
s de
Heefs de vorige week het Wageningsch Week
blad (door het Dagblad geprezen geeselen aan
bevolen zijn laatste noinmer geeft een andere
proeve van zijne reactionaire begrippen. Hel wil
aan de Joden het burgerrecht ontnemen. Zy
mogen wel in ons land wonen, maar dat zij de
zelfde rechten als de Christenen verkregen, acht
het Weekblad verkeerd.
zers toch kennen den heer Moens; zij kennen
zijne politieke richting; zij weten hoe hij, nu reeds
sedert jaren, meê vooraan stond in de rij dier verte
genwoordigers, welke vooruitgangl in hun vaan
del hebben geschreven. Zij weten dat by -
ƒ36
Var-
irden
Men leest in ’t Vad
»De Minister Geertsema isnaar de Haag-
sche correspondent van de Weesper Ct. verneemt,
in de censusquaestie vaster besloten dan ooit, om
zijn voorstel te handhaven, dal hij dus met kracht
in de Kamer zal verdedigen. Alle pogingen om
hem lot het tegenovergestelde te bewegen en
hem er dus toe te brengen de zaak op de lan
ge baan te helpen schuiven, zijn afgesluit op zijn
loyauteitwaaraan ook zijn politieke tegenstan
ders hulde moeten brengen.
»Wy gelooven dat deze correspondent goed
is ingelicht. Ook ons is van gewoonlijk goed
onderrichte zijde hetzelfde meegedeeld.’'
>2,00
keur
Even als vele andere kamers van koophandel
hebben ook die te Amersfoort en ’s Hertogen-
bosch het verzoek ondersteund, dat bij de her
vorming onzer rechterlijke instellingen de recht
spraak in handelszaken worde opgedragen nan
rechtbanken van koophandel.
I
man uit één stuk met een helder hoofd en een
warm hart begaafd van heelerharte de 1 i-
berale beginselen is toegedaan. Zy heb
ben zijne houding in ’s land vergaderzaal kunnen
gadeslaan en zullen moeten erkennen, dat de heer
Moens steeds op zijn post was, als daar de volks
belangen een warmen en talenlvollen verdediger
noodig hadden. Wij behoeven slechts te herin
neren aan zijn warmen strijd vóór het openbaar
onderwijs en tégen de verhoogde uitgaven ten
behoeve van onze begrootingen van oorlog. Voor
al op het gebied van onderwijs heeft de heer
Moens bewezen te zynthe right man on the
en vertrouwendat het onedel wapen van ver
dachtmaking dat zoo vaak, helaas 1 bij ver
kiezingen gebruikt wordt nu niet zal worden i
ter hand genomen. En daarbij zal de politie
ke moraliteit zeker niet verliezen 1
Wij noemden zoo even den aanstaanden ver
kiezingsstrijd een strijd van beginselenwij heb
ben er op gewezen dat beide richtingen in hare
candidaten waardig vertegenwoordigd waren
ons blijft thans nog over den candidaat onzer
richting met een enkel woord bij de kiezers aan
te bevelen.
Maar neen 1 wij meenen dat elke verdere aan-
Men schrijft uit Helmond dat ook de land-
bouwclubs als een gevaarlijke nieuwigheid in den
ban zijn gedaan. Onlangs werd op een dorp na
bij Helmond zoodanige club opgericht en een wan-
delleeraar zou er een voordracht houden. Op
eens heette de landbouwclub een uitvloeisel der
vrijmetselaars en de wandelleeraar de anti-christ
in eigen persoon. Dit berichtvan goede zijde
afkomstig, vond onder de landbouwers algemeen
geloof.
Beklagenswaard zijn de slachtoffers, maar wat
te zeggen van leidersdie de goedgeloovige
schare aldus misleiden
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cent»,
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
ren strijd te gemoet.
Tegenover het oudlid der Kamer, den heer van ons
A. Moens, die door de verschillende liberale kies- geven
vereenigingen weer met aandrang wordt aanbe- met flinke meerderheid tot afgevaardigde voor
dat Uw eigen belang en dat van an- richt place, wiens zaakrijke en grondige advie
zen zelfs door zijne tegenstanders geprezen wor-
en wiens voorlichting velen in de Tweede
Kamer niet gaarne zouden missen.
Wij gelooven dan ook nietdat daarvoor veel
behoeft te bestaanindien de vrijzinnige
i ons district Dinsdag e. k. getrouw ge-
Danver-
vertrouwen we, is de herbenoeming van den heer
Naar wij vernemen zegt de Arnh. Crt.
is door den Minister van Justutie aan de be
waarders der huizen van verzekering eene ver-
hooging toegekend van ƒ100. Is uit een eerste
stap tot verbetering van het lol der rechterlijke
ambtenaren, dan doet het ons genoegen, dat
de Minister juist aangevangen is met de lagere
kringen in plaats van, gelijk veeltijds het ge
val ismet de hoogste te beginnen.
In den Haag loopt het gerucht dat aan allo
ambtenaren eene verhooging van jaarwedde zal
worden toegekend. Men spreekt van 25 per
cent.
Of genoemde verhooging eene aanvankelijks
bevestiging van dat geruchtdan wel de oor
zaak er van is, durven wij niet beslissen.
volen staat als candidaat: de heer Mr. L. de Tweede Kamer zal worden gekozen het oud-
een man voor wien zelfs lid den heer
geven.
Vooral bij deze verkiezing zien wij een zwa- vrijzinnige kiezersgetrouw aan hun verleden
thans aan een der waardigste vertegenwoordigers
van ons district op nieuw hun mandaat zullen
en dat alzoo Dinsdag 25 Februari e. k.
PUNTEN TER BEHANDELING.
1. Resumtie der notulen. 2. Bericht van
H. Postmus, dat de benoeming tot Commissaris
der beurtschepen door hem is aangenomen.
j van
grond op grondrente (aangehouden). 4. Idem
j van Jan de Graaf, met dezelfde strekking. 5.
I Idem van C. de Vries Hz., om eervol ontslag als
1 hulponderwijzer. 6. Idem van J. J. van der
Veen, veerschipper op Franeker, om verandering
van het uur zijner afvaart van Sneek op Dins
dag. 7. Idem van G. S. Hofstra c. s.om
voorziening in eene waterlossing nabij de trek
vaart. 8. Idem van den heer J. D. Bouma c.
s., om de bleekjes langs het Baltusstreekje inge-
I bruik te mogen houden. 9. Aanmerkingen van
den Gemeenteraad van Schiedam op het Regle-
ment met vrachttaiief voor hel beurtveer Sneek-
Schiedam. 10. Rapport der Commissie van on-
onderzoek in zake de uitkeering der jaarwedde
van den 3den predikant bij de Hervormde Ge-
bevehng gerust achterwege kan blijven. De kie- meente. 11. Voorstel van den heer Jhr. Mr
P. J. van Beijma, omtrent de exploitatie van tae-
cale stoffen, en de inrichting van publieke sekre
ten en urinoirs. 12. Mededeeling van den
Gemeente-onlvanger, omtrent nalatige debiteuren
der gemeente. 13. Af- en overschrijving op
de Gemeenle-begrooting 1872. 14, Benoeming
De benoeming van onzen afgevaardigde den
heer A. Moens, tot inspecteur van hel lager on
derwijs in de provincie Utrecht, heeft eene bui
tengewone verkiezing ter benoeming van een- lid
van de Tweede Kamer der Slalen-Generaal in
ons hoofdkiesdistrict noodzakelijk gemaakf(*).
Door den minister is bepaald, dat deze op Dins
dag 25 Februari e. k. zal plaats hebben.
Naar aanleiding der aanstaande verkiezing heb
ben wij gemeend een kort woord in ’t midden
te moeten brengen en hel den kiezeis Ier over
weging aan te bevelen.
Een der schoonste rechten, den nederlandschen
staatsburger bij de grondwet van 1848 toege
kend, is het recht, zelf de afgevaardigden te kie
zen, die hem in 's lands vergaderzaal zullen ver
tegenwoordigenom daar zijne belangen en die
van geheel het Nederlandsche volk(2) te behar
tigen. Daardoor toch ziel hij zich in staat ge
steld middelijk invloed uit te oefenen op den
gang van zaken in onze groole staatshuishouding;
en 't zal wel onnoodig zijn, te wijzen op het
groote belang ’l welk hij daarbij heeft.
En toch schijnt het wel, alsof niet allen daar
van nog genoegzaam zijn doordrongen. Immers
bij elke verkiezing ’t zij voor gemeentelijke-
provinciale- of landsvertegenwoordiging doet
zich het treurig verschijnsel voor, dat een groot
deel der kiezers geen gebruik maakt van zijn
burgerrecht Eene vergelijking van de kiezers
lijsten met het getal uitgebrachle stemmen, geeft
meestal een treurig resultaat. De hoofdoor
zaak van dit bedroevend verschijnsel meenen wij
te moeten zoeken in de jansalie-achtige onver
schilligheid die ons volk nog zoo vaak blind
maakt voor zijn eigen belangfen. Hel besef, dat
elk recht in casu een voorrecht^3) eene
verplichting meebrengtschijnt nog lang niet
algemeen genoeg wortel te hebben geschoten bij
de kiezers. Menigeen toch beseft niet, dat hij, met
zijn recht als kiezer, ook tevens de zedelyke ver
plichting gekregen heeft daarvan gebruik te ma
ken.
Toch is dat »niet gebruik maken’ van zijn
recht als kiezer minder verschoonbaar als men
zou denken.
Zonder daarover thans in ’t breede uit te wei
denherinneren wij den kiesgerechtigde alleen
aan de nadeelige gevolgendie voort kunnen
vloeien uit zijne laakbare onverschilligheid.
Want dal gevolg ligt voor de band.
Door van de stembus weg te blijven verzuimt
men met maar alleen zijn burgerplicht, maar ver-
(1) Art kt Grondwet 4e lid, luidt aldus Leden
der Stuteu-Geueraal een bezoldigd staatsambt aanue
mende, of uevoidering in de staats-dienst verwervende,
houden op leden der Kamer te zijn, maar zijn dadelijk
weder verkiesbaar.
(2) Art. 74 Grondwet.
(3) Zoolang de tegenwoordige maatstaf gebezigd
wordt om kiesbevoegdheid te meteu, zoolang zal bevoor
rechting beslaan van het kapitaal en zal art. 74 der
grondwet een leugen blijven.
Gelukkig evenwel komt men meer en meer tot de
overtuiging, uat de „plutocratie" heeft uitgediend.
- - - J
laissez aller! als eenigen politieken leefregel schijnt kiezers in
te hebben aangenomen. Zij mogen wel beden- bruik maken van hun burgerrecht,
ken: na hoeveel strijd en moeite telkens in ons
hoofdkiesdistrict de candidaten hunner richting Moens verzekerd.
de overwinning behaalden, en hoe dus enkele
stemmen meer of minder den doorslag kunnen steeds vertegenwoordigd door mannen van de li
berale richtingwij wenschen van hartedat de
onachtzaamt men tevens zijne eigene belangen
en die van de geheele richting welke men is
toegedaan.
Door onthouding toch steunt men de politieke
richting, welke niet de zijne is en geeft dus aan
zijn partij vrij spel. Door zóó te handelen, door
zoo weinig blijk te gevendat men zijn bur
gerrecht op prijs stelttoont men eigenlijk het
niet waard te zijn.
Aan alle kiesgerechtigden, onverschillig welke
hun politieke richting is, roepen we dan ook met
ernst en nadruk toe: maakt gebruik van Uw
rechtbetoont hel door Uwe opkomst bij de
stembus,
deren U niet onverschillig is. J
Aan de vrijzinnige kiezers in ons district meenen den
we dit waarschuwend woord bovenal te moeten
richten. Bij hen toch heerscht niet het minst die i
laakbare onverschilligheid die 't laissez faire vrees
W. G. Keuchenius; i
de politieke tegenstander achting moet gevoe- I
len, al k.in men zich dan ook niet vereenigen
met de door hem voorgestane richting. Door de
anti-revolutionairen c. s. kon dan o. i ook zel
den een gelukkiger keuze worden gedaan bij het
stellen van een candidaat. Maar zelden zal dan
ook, als bij de aanstaande verkiezing, de strijd
op zulk zuiver terrein zijn gebracht als thans.
't Geldt nu toch een strijd tusschen beginselen,
waarvoor de beide groote richtingen op politiek
gebied den kiezers in ons district wederzijds een
hunner uilnemenste representanten komen aan
bieden. Zoo ooit, dan mag men bij deze ver
kiezing nu ook wederzyds loyauteit verwachten 3. Adres van Th. J. Zandstra, ter bekoming
van Jan de Graaf, met dezelfde strekking. 5.
