GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
NIEUWS- EN ADÏERTENTIE-BIAD VOOR DE
BINNENLAND.
1873.
No. 19.
ACH T-E N-T WINTIGSTE
8 MAART.
ZATERDAG
ENKELE OF DUBBELE NÜNTSTANDAARD
ii.
t.
SNEEK, 7 Maart.
tart.
Z
overeen-
zij-
zoo-
1,00
eur
talk
zen,
En-
ak-
alk.
104
iren,
'45,
Var-
rden
d
ike
iu-
jr»
’4
4
Waarschijnlijk zal het
van vast goed
ADVERËENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 Cents. Alle brieven en stukken
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
"Waar een dubbele standaard wettelijk be
staat, is er feitelgk toch maar één; de commis
sie zelf erkent het.
Zoo de wettelijke waardeverhouding eene on
juiste isdan kunnen alle Staten te zamen die
leugen niet tot waarheid verheffen. De handel
zal hen bij eiken koop en verkoop beschamen.
De commisse komt, uitgaande van goede prae-
missenmaar uit welke zij onware conclusion
trekt, tot het volgend voorstel: (door ons verkort).
Standpenningen zijn, nevens de zilveren, de
volgende gouden muntstukkenhet 10 en het
5 gulden stuk.
De aanmunting van een dier beide standaard
penningen kan lijdelijk beperkt of geschorst wor
den voor hoogstens 6 maanden.
I
Voor de verkiezing van een lid der Tweede
Kamer, in het kiesdistrict Leiden, is door de con
servatieve kiesvereeniging Vaderland en Koning,,
aldaar candidaat gesteld de heer mr. R. J. graaf
Schimmelpenninck, en door de anti-revolulionaire
kiesvereeniging Nederland en Oranje de heer
jhr. J. L. C, van den Berch van Heemstede.
men hun geen verhooging van loon wilde geven.
Daar dit een der kleinste fabrieken is waarop
een 50tal personen arbeiden, vertrouwt men dat
het van geen invloed zal zijn op de andere fa
briekarbeiders. Alles is tot nog toe rustig.”
Daarom zij de standaard tot wat meer onder
deden gebracht en het 5 gulden stuk niet het
kleinste, maar besta er ook een van 2% gulden
(gelijk in Amerika en elders), van 25 en des-
noodig van 50 gr.
Om het 10 deelig stelsel behoeft men het niet
te laten, want 5 behoort er even min of even
zeer in thuis als 2l/2, 2, 1 enz.
Daarenboven deugt het spreekwoord la forme
enlève le fond in het muntwezen nog veel min
der dan in het rechtswezen.
Het muntwezen moet praktisch zijn en tevens
houdbaar.
Ten slotte wijzen wij alleen om de curio
siteit op de tabel achter het verslag gevoegd,
waarin de hoogleeraar Vissering heeft uitgere
kend, hoeveel muntstukken men noodig heeft, om,
bij hel aannemen van het gouden 10 of 12 gul
den stuk, eene betaling te doen van af 5 tot en
met 80 gulden toe, zonder gebruik te maken van
er
Men schrijft uit Almelo, dd. 4 Maartaan de
Kamper Ct
«Heden namiddag had alhier wederom een
werkstaking plaats, en wel op de stoomfabrieken
¥an de heeren Z. Kamerling Zoon, om reden
De Arnh. Qt. acht het besluit van de Twee
de Kamer, om het cencus-ontwerp nog niet aan
de orde te stellen, zeer natuurlijk, en verwon
dert zich, dat er nog negen leden van een tegen
overgesteld gevoelen konden zijn. Immers van
den aanvang af is, ten opzichte van dit ontwerp,
geklaagd over gemis van onderzoek men kan
het voorstel nu niet in behandeling nemen vóór
dat de regering haar laatste woord heeft gespro
ken. Wanneer de minister kennis neemt van
het geheele verslag, en de verschillende bezwa
ren nogmaals voor zich ziet, zal hij, meent de
Arh. Ct., mogelijk zelf het antwoord kunnen ge
ven op de vraag, door hem tol de commissie ge
richt; wat wilt gij dat ik onderzoeken zal door
welke vraag de minister, volgens het blad, een
van.
Wel geduld oefenend, maar volkomen nutteloos
en geesldoodend.
Bij ons kan geen sprake zijn van andere munt,
dan van de tiendeelige.
Dat het 12 lallig stelsel beter is dan het 10
tallig, weet ieder een, die wat aan arithmelica
gedaan heeft.
Wie er meer van welen wilkan dienaan
gaande het werk van prof. v. SwindenJ raad
plegen, die, vergissen wij ons niet, cijfers voor 11
en 12 bedacht heeft.
Maar de natuur is sterker dan de leeren
het gemak (leesgewoonte) legt ook een zwaar
wichtige duit in ’t zakje.
papieren hoeveel met het gebruik maken
Het gehalte der gouden munt wil zij bepaald
hebben op 900 (gelijk de gouden Willem) of
21% karaat, tegen eene verhouding tot zilver
als 15%. Aan het 10 gld. sluk wil zg een ge
wicht geven van 6,774 gram(’).
Het natuurlijk gevolg van dat gewicht zal zijn,
dat nagenoeg niemand zelf kan onderzoekenof
het stuk, dat hij ontvangt, wichtig is.
Waarom geen 7 gramwat gemakkelijk te
wegen is? Eene breuk van ”yi000 kan door
slechts zeer weinige personen onderzocht worden.
Om dat te kunnen moet men bijzonder fijn ge
wicht en nog fijner schalen hebben.
Met 22C/10oo gram alliage op ieder muntstuk
meer, ware de zaak te redden, en controle voor
bijna elkeen mogelijk gemaakt.
Die meerdere alliage kan voor de schatkist geen
bezwaar opleveren. Voor eene aanmunting van
10 milüoen gld. zou ’t bedragen 226 kilo; terwijl
de waarde van dat meerdere gewicht zeer ge
makkelijk te dekken zou zijn door eene gewij
zigde karatering.
Het voorstel is, zooals het er ligt, onpraktisch
en voor een deel ook in strijd met de weten
schap derhalve in geen opzicht goed. Nogtans
kan er met enkele wijzigingen iets zeer goeds
van gemaakt worden.
Voor alles geen dubbele standaard 1
Zoo als de toestand tegenwoordig iszijn wij
van meening, dat de gouden standaard te ver
kiezen is boven den zilveren en dat hij moet
aangenomen worden, zoodra Duitschland er toe
overgaat.
In dat geval zou de zilveren munt pasmunt
worden, even als in Engeland en elders.
Vooral behoort er voor gezorgd te worden, dit
de standaard-munt regel en de pasmunt uitzon
dering zij.
De gouden Willem had hetzelfde gehal
te en woog 6,056 gram. Hij staat genoteerd
d pari namelijk f 9.95 d f 10.05. De voorge
stelde gouden munt weegt ,I8/I000 gram meer,
en zal dus, vergeleken met den gouden Willem,
f 11.17% waard zijn.
Zou zij, indien de koers blijft gelijk hij thans
is, casu quo ook versmolten worden
veel te eervoller voor hemmaar al is de heer
Geertsema op zijn gebied wat Newton op het
gebied der natuurkunde wasde vertegenwoor
diging mag hare medewerking niet verleenen tot
het vaststellen van wettendie op intuïtie be
rusten.
De Nederlandsche boofdcommissie voor de we
reldtentoonstelling te Weenen is samengesteld
uit 7 leden. Zij is verdeeld voor de verschil
lende afdeelingen in subcommissien (hoofdgebouw,
landbouw-tentoonstelling en kunstgalerij) en heeft
de opstelling en versiering van het geheel opge
dragen aan den ingenieur-architect G. Muijsken
vroeger leeraar van de polytechnische school te
Delft en de academie te 's Gravenhagesedert
Juli 1872 werkzaam aan de tentoonstelling-ge-
bouwen.
Allen, die van de door H.H. inzenders aange
boden gelegenheid gebruik hebben gemaakt en de
voorwerpen bezichtigden, welke eerstdaags naar
de Weener Tentoonstelling worden opgezonden
zullen zeker met ons erkennen, dat in onze ge
meente de industrie zich niet onbetuigd heeft ge
laten, maar dat zij een waardig plaatsje zal inne
men in het reusachtig tentoonstellingsgebouw in
Oostenrijks hoofdstad, waarin weldra de schatte»
van nijverheid en kunst uit de geheele wereld
zullen verzameld zijn. Zeer zeker zullen er wei
nige gemeenten in Nederland gevonden worden
die, altijd in verhouding genomen, zoo flink ver
tegenwoordigd zijn als de onze.
Onze ruimte laat niet toe een gedetailleerde
beschrijving te geven van de verschillende voor
werpen en de wijze van etalage; toch meenen
we met een enkel woord den hoofdindruk te moe
ten weergeven, achtereenvolgens door een en an
der op ons gemaakt.
Door de firma Wed. R. Gorter Zoon wordt
ingezonden eene nette sortering likeuren en bit
ters, van af de ordinaire tot aan de fijnste soor
ten, die, als ze ’l verhemelte even aangenaam
streelen, als ze ’t oog prettig aandoen de kleu
ren zijn frisch, helder en doorschijnend inder
daad verleidelijk zouden kunnen worden voor ten-
toonstellingbezoekers van beider kunnete meer
nog daar ze op zoo bevallige wijze worden aan
geboden. Immers, de wijze waarop zij geëta
leerd zijn is keurig netjes. Zg doel den smaak
van den ontwerper alle eer aan.
Hetzelfde mag gezegd worden van de
etalage van het fabrikaat van de firma J. Veen
Comp. Door haar wordt op smaakvolle wijze
tentoongesteld hare gunstig bekende chocolade-
soortenzoowel in poeder als in vormen. De
cacao-boon heeft haar plaatsje gekregen naast
haar fijnste productie. Vooral de pyramidaai
opgestelde onderscheidene cacao-soorlen verdie
nen zeer de attentie.
Uit de fabriek van de firma Louwmans Go.
zal eene kolossale en net afgewerkte kast wor
den geëxposeerd, gevuld met allerlei practische
voorwerpen te veel om te noemen en al
daar vervaardigd van kopertin en zoogenaamd
nieuw zilver. Die smaakvol gevulde kast zal o.
i. den goeden naam bevestigen, welke genoemde
fabriekbinnen zoo korten tijd, reeds gekregen
had.
Waar wij zoo even spraken van in te zenden
voorwerpen van practischen aarddaar hadden
we eigenlijk in de eerste plaats wel mogen noe
men, die van de firma’s G. J. Gorter Zonen en
G. N. Bouma en Zonen. Het fabrikaat van de
eerste toch de Zeep betreft de hygiëne
dat van de tweede het boekweil-fabrikaat
de volksvoeding. Het is van te algemeene be
kendheid op welk eene hoogte de fabrieken van
beide genoemde firma’s staan dan dat het nog
De Haagsche correspondent van de Weesper
Ct. ..neldt
Dezer dagen werd mij verzekerd, dat bij het
Ministerie van Finantien weder wordt gearbeid
aan een nieuwe wet voor de registratie. Bij de
ze bewerking treedt natuurlijk de oude hoofd
kwestie op den voorgrond moet de registratie
'S
grondwettig voorschrift op zijde schoof.
Zijn de praemissen, waarop de conclusie tot
verlaging van den census berust, juist en deug
delijk, dan kan de regeering dit aantoonen; zoo
niet, dan is te kort gedaan aan den eisch der
grondwet, dat de census bepaald wordt
komstig de plaatselijke gesteldheid.
Men zegt zoo besluit de A. C. dat New
ton de zwaarte van de wereld heeft bepaald, bij
intuïtie, althans men heeft zijne berekeningen niet
gevonden; later onderzoek heeft aangetoond, dal
Newtons opgave juist was. Het ‘is mogelijk dat
ook de heer Geertsema bij intuïte het juiste be
drag van den cencus heeft bepaald voor alle ge
meenten en een onderzoek de juistheid van
ne cijfers slechts zal bevestigen. Welnu,
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
In de bijlagen van het koloniaal verslag van
1872 vindt men o. a. een ziektekundig overzicht
van de behandelden en overledenen bij de ge
neeskundige dienst. Onder de rubriek Mors Vi-
olenta, gewelddadige dood, worden in het over
zicht opgegeven ais behandeld 3, en als over
leden 2Waar die derde persoon die
wegens «gewelddadige» dood” geneeskundig be
handeld maar niet overleden is zich bevindt,
wordt niet opgegeven.
In het zeilde verslag worden de in Indie ge
vestigde Europeanen ingedeeld in twee soorten
Europeanen en Afrikanen. In het Pluksel
van de Ned. Speet, wordt de vraag geopperd, of
de aan gewelddadigen dood behandelde maar niet
overleden persoon ook wellicht een Afrikaansche
Europeaan was
Van Ameland wordt ons gemelddat al het
werk van de indijking zoo goed als verloren is.
Deskundigen oordeelen, dat er veel te Jicht ge
werkt is en dat met wat zwaarder werk binnen
één jaar niet alleen een goede dijk kon gelegd
worden, maar ook begrind en voor ’t publiek
opengesteld zijn.
De Amelanders zelven schijnen met de indij
king weinig op te hebben.
enkel zijn het verleenen van een verzekerde dag-
teekening, of ook tevens een middel tot belasting
heffing. Kort na zijn optreden scheen de mi
nister van Delden voor de eerste opvatting ge
zind, maar het geldelijk belang, bij deze hervor
ming betrokkendeed hem alras van zienswijze
veranderenhij vereenigt zich thans met het
idéé, den bestaanden toestand eenvoudig beter te
regelen, door het tarief der rechtenheffing gron
dig te herzien, doch overigens de hoofdbeginse
len onaangetast te laten.
recht van 4 pet. voor overgang
belangrijk worden verminderd.
In verband met deze hervorming zou aan het
departement van Justitie het ontwerpen eener
nieuwe notariswet zijn ter hand genomen. Daar
bij zal de vraag nog al tot bezwaren aanleiding
geven zullen tot hel notaris-examen al dan met
enkel meesters in de rechten worden toegelaten?
Naar men wilmoet de minister de Vries zich
tegen het voorrecht der mrs. hebben geuit.
SXIIkLH Ol l« iX
ui
zes
di
ffer
iidc
ries
obs
riks
A le
iel-
ines
?ie-
10,4
