GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
NIECWS- EN ADVERTENTIE-BL\D VOOR DE
BINNENLAND.
s
1873.
No. 54..
a,
II.
3 JULI.
ZATERDAG
De Schutterij iu Nederland.
State n-G e n e r a a I.
n d m a k i n g.
B e k e
i.
y
f
1
3K
'4
SNEEKER COURANT
ten.
’48
van Justitie.
Zitting Woensdag 2 Juli.
ette
Zitting Donderdag 3 Juli.
I slagingen
crnhnii jdHf»
li.
k
TWEEDE KAMER.
Zitting Dinsdag 1 Juli,
VA NITAS in
zijn
ven
eer-
wa-
idel.
100
ren,
i
2
l
l
s
I
46,
far-
68
te doen uitkomen, had hij de verkorting O I A
in plaats van OMNIA gebruikt. Hij vroeg aan
Franklin, hoe hij Tvertrek vond?
Uitmuntend beantwoordend aan ’t opschrift, was
’t antwoord. Omnia (alles) is hier verkleind, maar
de Vanitas (ijdelheid) is in haar geheel geble
ven.
Mutatis mutandis is deze anecdote van toepas
sing op de nog (god beter ’t) vigerende schutte-
rijwet.
Wij zeggen mutatis mutandis (mits men het
geen veranderd moet worden verandere) en
leze in plaats van vanitasmeadacium es leu
gen.
De schutterij wet, als uitvloeisel en in verband
met art. 203 der Grondwet van 1815, is leugen.
Die leugen is gehuldigd in art. 29 der zelfde
wet, waarover in het volgend artikel.
3) Zie Frankhuis Brieven uit Passy.
on-
:gen
'4
De bewering dat de heer Hoffman voornemens
zou wezen zijn mandaat neêr te leggen teneinde
de kiezers in de gelegenheid te stellen mr. J.
Heemskerk Az. tot lid van de Tweede Kamer
te kiezen, is naar de Arnhemsche Cour, mee
deelt van allen grond ontbloot.
Het prov. gerechtshof van Friesland heeft
Woensdag jl. uitspraak gedaan in de zaak der
zeven personen, beschuldigd van deelneming aan
de oproerige beweging, die in bet begin des jaars
te Sneek heeft plaais gehad. Het hof heeft een
der beschuldigden vrijgesproken, doch de overigen
schuldig verklaard en veroordeeldéén tot 7
jaar tuchthuisstraf, twee tot eenzame opsluiting
voor 2 jaareen tot eenzame opsluiting voor
één jaar en 350 dageneen tot eenzame opslui
ting voor één jaar en een tot eenzame opsluiting
voor zes maanden.
In de zitting van heden zijn de algeinecne brraad-
i over de herziening der grondbelasting op de
gebouwde eigendommen voortgezet en geëindigd. Daar
na is art. 1 en het amendement Kuijk Kerkwijk, om
opheffing en vrijstelling van landbouwsehuren, uil het
artikel vervallen. Na breedvoerige dicussiëu is het amen
dement met 34 tegen 30 stemmeu verworpen en art. 1
aangenomen.
Morgen voortzetting.
Het dezer dagen verspreidde en ook door ons
meegedeelde bericht, dat de verdachten van den
dubbelen moord aan de Bogt van Gu nea te
’s Hage in de maand Augustus voor het prov.
gerechtshof zouden terecht staanwordt thans
weersproken. Men zegt dal de stukken zelfs nog
niet bij den procureur-generaal zijn ingekomen.
i
groote gouden letters; om de grootte der letters baX;bre“gSt °pde geb°Uwde eiSeudomm3n bcha“deld
Heden is ccne nominatie opgemaakt voor de vacatu
re in den Hoogen Raad. Als eerste candidaat is ge
steld; Jolles, lid der Tweede Kamer als tweede Lanls-
heerraadsheer in het Hof van Zeeland als derde de
Vries raadsheer in het Hof van Noordholland als
vierde van Nooten raadsheer in bet Hof van Utrecht
als vijfde de Pinto raad-adviseur bij het Departement
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente SNEEK maken aan de belangheb
benden bekend, dat de Commissie uit het plaat
selijk bestuur, ingevolge artikel 15 der wet be
last met het onderzoek nopens de al of niet ge
grondheid der redenen, welke tot vrijstelling of
uitsluiting van den dienst der Schutterij zijn in
gébracht, dit jaar hare tweede zitting zal houden
in het Gemeentehuis alhier op Woensdag den 16
Juli aanstaande, des voormiddags ten 11 uur, tot
onderzoek van alle reclames, door de ingeschre
vene en geloot hebbende personen van dit jaar,
en door de reeds vroeger ingelijfden ingebracht,
alsmede tol onderzoek van hen, die, bij nummer-
verwisseling, voor anderen verlangen op te tre
den.
De belanghebbenden worden gewaarschuwd
om alsdan op te komen, vermits zij anders zul
len gehouden worden, geene redenen tot vrijstel
ling te hebben, en, voorzoo verre zij dienstplich
tige nummers getrokken hebben niet vallen in
de termen van artikel 3 der wet, van den 11
April 1827, sub. letter a. b. c, l. m. van artikel
4, bij de Schutterij zullen worden ingelijfd; blij
vende het hun evenwel vrij, om hunne redenen
tot vrijstelling in een volgend jaar te doen gel
den.
En, op dal zulks kome ter kennisse van een
ieder wien het aangaat, zal deze worden afge-
kondigd zoo als gebruikelijk is.
Sneek den 4 Juli 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
I1AMERSTER DIJKSTRA.
De Secretaris
11. FENNEMA.
De Koerier verhaaltdat een ingezeten van
Deventer voor 25 eene schilderij heeft gekocht,
welke thans blijkt van Rubens afkomstig en tien
duizend gulden waard te zijn.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
De geschiedenis der schutterij is in vele op
zichten de geschiedenis van den voortgang der vrij
heid deze was zonder gene in de steden niet
denkbaar en nagenoeg ook onbestaanbaar.
Tot de schutterij te behooren was een recht,
op welks bezit en uitoefening grooten prijs werd
gesteld en dat dan ook veel waarde had daar de
schutterij grooten invloed uitoefende op het be
stuur der steden, en hierdoor en door nog vele
andere zaken in groot aanzien was.
Naar haar werden straten genoemd, zoo als
de handboog-, voetboog-, doelestraat (Amsterdam)
en iedere stad had haar schuttersdoele, schutters
wedstrijden en schuttersmaaltijden.
De kunst heeft ze vereeuwigd in van der
Helst’s schutters-maallijd, in Rembrandt’s schut-
ters-optochl (de Nachtwacht) om over andere
«childerstukken van meerdere of mindere waarde
niet te sprekenwant hun getal is groot en zij
versieren zoowel de openbare als particuliere ver
zamelingen.
Schutter 2) te zijn en het burgerrecht te be
zitten was identisch, alhoewel het geschonken bur
gerrecht, dat eene zeer groote eerbewijzing was,
niet het schutterschap insloot.
De schutters kozen zelven hun hoplieden, voer
lieden, en welken naam in die dagen de officiers
meer droegen.
Aan het tamboerschap waren buitengewone
voordeelen verbonden.
Even als alles, is ook dit onder het bestuur van
Willem IV en V in slijmgasterij opgegaan.
Bij de Staatsregeling van 1798 was bevolen,
dat ieder Bataafsch burger verplicht was zich
in de rol van wapenvoerende burgeren te doen
inschrijven, doch tevens bepaald, dat zij als zoo
danig geen macht was, maar een ondergeschikt
lichaam, dat niet mocht raadplegen.
Het karakter der schutterij was veranderd
daar zij bestemd was om ook naar buiten te
werken dus haren lokalen aard verloren had
en meer een nationaal leger was geworden.
Later, te beginnen met 1801, is van haar niet
langer sprake.
De Grondwet van ’14 roept haar in het leven
terug. Wij lezen in art. 125
»In alle de steden worden, als van ouds, schut
terijen opgericht tot behoud der inwendige rust.
Deze schutterijen dienen in tijden van oorlog en
gevaar tegen de aanvallen van den vijand. In dit
geval worden er ook schutterijen ten platten lande
ingesleld, welke gezamenlijk met die der steden
dienen als een landstorm tot verdediging des Va
derlands.”
Die van ’15 hield in, dat er eene dienstdoende
schutterij zoude zijn in steden van 2500 zielen en
Men denke eens aan Frankrijk’s Garde Nationale.
2) Het recht van wapen te dragen {Port d’ armes)
hangt er mede te zamenj
Vergl. Code Pénal, art. 42 4°. en passim Wet van
29 Juni ’54 SM. no. 102 art. 8,/; Jachtwet van 6 I
Maart ’52, SM no. 47, art. 14, d. j
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
De Kamer heeft heden bepaald dat morgen te elf
uur de interpellatie van den heer Nierstrasz over Atjin
zal plaats hebben. Na afloop daarvan zullen eenige
kleine wetten en voorts de herzieningswet der belast
in voorgaande tijden was de schutterij in aan
zien, thans in spol; toen was het officierschap een
groote eerwaarnaar de beste en voornaamste
burgers haaktennu bijna door niemand be
geerd.
Het verval der schutterijen ligt zoowel aan de
Wet er op, als aan hare uitvoering.
Wij zuilen de Wet gedeeltelijk op den voet
volgen.
Ieder ingezeten is verplicht van zijn 25e tot
35e jaar schutter te zijn. Dat is regel, op welke
uitzonderingen zyn van absoluten en relatieven
aard, bij welke wij niet stil zuilen staan.
Evenwel doen wij de vraag waarom lijf- en
huisbedienden vrijgesteld worden, en werkboden
of zoodanige bedienden die tot uitoefening van
iemands beroep of bedrijf zijn benoodigd (art. 3,
m, 1°. der Wet) niet
Zou aan die vrijstelling niet ten grondslag lig
gen het Willeméénsche-stelsel van kapitaal-begun-
stiging en aristocratie-bescherming
De heere-knecht-koetsier is vrij van dienst
maar de stalhouder-knecht-koetsier is het niet 1
De man, die niets verzuimt, behoeft niet op te
komen, die veel verzuimt, en wiens loonwaar
van hij leven moet, er door verminderd wordt,
wel 1
Het is immers niet aannemelijk dat de Wet
gever aan hun de vrijstelling zou verleend heb
ben op dezelfde gronden als aan de gealimen-
teerden, gevangenen en eerloosverklaarden
Ieder ingezeten is verplicht, enz. schijnt wel
heel mooi en billijk, maar dat Bieder” is een wet
telijk secundum quid, een weg met hindernissen,
een gebouw met achterdeurtjeswaardoor me
nigeen kan wegsluipen; dat nieder” gaat zoover
als ’t voeten heeftten platten lande bestaat zoo’n
nieder” niet.
In de Willeméénsche willekeur- en begunsti-
gings-periode paste zoo’n wanstelsel wel, maai' in
den tegenwoordigen tijd gansch en al niet.
De schutterij-regeling steuntvolgens art. 203
der Grondwet van 1815, op de volgende bepa
ling:
»Het dragen der wapenen, tot handhaving der
onafhankelijkheid van den Staat en de beveiliging
van deszelfs grondgebied, blijft overeenkomstig
's lands oude gewoonte, den geest der pacificatie
van Gent, en de grondbeginselen bij de Unie van
Utrecht aangenomen, een der eerste plichten van
alle ingezetenen van het Rijk.”
De groote Benjamin Franklin was eens nolens
nolens genoodzaakt de woning eens snobachtigen
Amerikaan te bezien, die, volgens de gewoonte
dier dagen boven ieder zijner kamers eene in
scriptie had doen plaatsen.
Boven eene stond OIA
daarboven; in kleinere gemeenten eene rustende.
Daarop is gebaseerd de schutterij wet van 27
Februari 1815, Stbl. no. 20, vervangen door die
van 11 April 1827, Stbl. no. 17, welke nog van
kracht is, niettegenstaande de Grondwet van
eene nieuwe regeling gebiedend voorschrijftna
tuurlijk in den geest der beginselen in haar ter
neder gelegd.
Bij de heden gehouden interpellatie van den heer
Nierstrasz over Atjin was het hoofdpunt of er iels
waar was van het bericht van Reuter, dat er vredeson
derhandelingen gaande waren.
De Minister van Koloniën heeft, die vraag ontken
nend beantwoord, ’t Was mogelijk of waarschijnlijk,
dat bevriende Staten pogingen bij den Sultan van At
jin hadden aangewend, om hem te bewegen, met Ne
derland in onderhandeling te treden, en ais er dan goe
de voorwaarden werden gesteldom zonder verder
bloedvergieten tot eene eervolle vrede te geraken dan
zou de Indische Rcgeering daartoe wel bereid bevonden
worden, maar zou daarom geen oogenblik ophouden met
de noodige voorbereiding der tweede expeditie.
De interpellatie liep na eenige discussie af, waarna
de algemeene beraadslaging' over het wetsontwerp be
treffende de belasting op de gebouwde eigendommen is
aangevangen.
Morgen voortzetting.
