GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEEK.
NIEUWS- EN iDVERTENTIE-BlAD VOOR DE
BINNENLAND.
B
4.
L
1873.
No. 64.
ACH T-E N-T WINTI
ZATERDAG
9 AUGUSTUS.
B e g r ij p c n.
Weten
en
e v 1 n
K e n n i s
van
Dijk
■WMW
56,
II.
wende
i -
9
lan-
994
'eek
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Z. M. heeft herbenoemd als burgermeester van
Harlingen den heer W H. F. baron van Heemstra.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 */2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
Door S. E. W. ROORDA VAN EYSINGA ont
slagen Indisch ingenieur, ’s GravenhageP. J.
Kraft 26 bl., 8°.
117
ren,
loo-
jou-
a.
Ie
cht-
egje
nert
der
"j al
en
istra
9-
Wij vestigen zegt de Java-Bode de aan
dacht van den Minister van Koloniën en van de
leden der Tweede Kamer op bovenstaande lijst
met bescheiden verzoek de vervolgde artikelen
eens te lezen en den inhoud dier stukken met
kalmte te overwegen.
Bij den Rijksbetaalmeester te ’s Bosch is uit
Boxtel een vaisch bankbiljet van ƒ100 ontvangen
het papier moet eenigszins witter zijn en het wa
termerk ontbreken overigens was het om den
omloop gemakkelijker te doen zijn, vuil gemaakt
en van achteren met handteekeningen voorzien.
1,00 I
Het gemeentebestuur van S n e e k brengt ter
kennis van de Kuipers en andere belanghebben
den in die gemeente, dat heeren Gedeputeerde
Staten van Friesland bij hun besluit van 25
Juli 1873, no. 7 (Prov. bl. no. 99). het gebruik
van Memelsghe pijpduigen voor de vervaardiging
van botervaten hebben toegelaten tot de weder-
intrekking van dat besluit.
Sneek 4 Augustus 1873.
Het Gemeentebestuur van Sneek
T. van der WEERDT, L Burgem.
H. FENNEMASecretaris.
Wij koeren terug tot R’s geschrift.
«De kennis van den Javaan berust gedeeltelijk
(lees bijna bij uitsluiting) op napraten.”
Van die waarheid geeft R.bl. 15, voorbeel
den.
Het niel-kennen van den Javaan berust ook voor
een goed deel op gebrek aan kennis van wat ie
der, zelfs maar gewoon ontwikkeld, jongmensch
thans weet.
De minister de Waal, door R. zóó karakteri
serend en zóó waar genoemd seen hoveling van
de suikerkontraktanten”, meende ’t amfioenschuiven
te kunnen doen verminderen door het beperken
van ’t aantal amfioenkitten en heeft daardoor het
bewijs geleverd, dat hij niet wist, wat iedere hoo-
gere-burgerschool-leerling weetdie iets van sta
tistiek heeft moeten aanhooren.
Wij spreken nu nog niet eens van een jongen,
die nadenkt of notie bezit van het verband tus-
schen oorzaak en gevolg.
De Javaan denkt alles behalve luchthartig over
vormen-, hij is een geboren gentleman.
Men leze daarover bl. 20 en 21 der brochure
en schame zich over Sloet van de Beele die
tegenover die fijne vormelijkheid zich aanstelde
als ja als t woord wil ons niet uit de pen
«Door verwaarloozing van goede vormen
zegt R. strooide de landvoogd Duymaer van
Twist zaadkorrels voor den rampspoedigen Atji-
neeschen veldtocht
Hoezegt de S. niet, maar ‘t laat zich gemak
kelijk gissen.
»Ik meen (vervolgt S.) genoeg te hebben ge
zegd (en dat heeft hij) om te bewijzen, dat Indie
door onze landgenooten weinig wordt begrepen.
Dat het uitgezogen en uit laffe behaagzucht je
gens de kiezersevenzeer als uit hardvochtige
hebzucht van den belastingschuldige, ellendig be
stuurd wordt, is genoeg (helaas te zeer bekend.”
En verder»Onze koloniale staatkunde be
hoort te berusten op deze axioma's
1273 is niet 1873
Een Javaan is niet een Yankee.
«De vraag over liberaal en behoudend is niet
voor zuivere oplossing vatbaarmaar wel de
vraag Wie moet voorloopig in Indie regeeren,
de Staat of de meikevers
Men denke eens aan de reden, waarom zij ’t be
leg van Jacatra hebben opgebroken, en hoe, aan die fijn
heid van vormen bij hen, Nederland zijn overheersching
over hen te danken heeft.
Een Javaan, die zijn vrouw in ’t publiek een zoen gaf,
zou gerekend worden gelijk te staan met een individu
dat wij om onze lezers niet te kwetsen niet mogen
noemen.
Van een Javaan, die op den passer zijn hoofd ont
bloot, kon men zeggen, dal hij tot alles in staat is, dat
hij alle schaamte en eergevoel heeft afgelegd.
Zulke dingen leert men niet uit boeken, maar kan
men alleen door eigene ondervinding gewaar worden.
o
is, wat moet dan wel de zoogenaamde Vrije
arbeid” drukkend lot pletterens toe drukkend
zijn
Het vrije in Vrije arbeid, door de vrij-arbeid-
voorstanders bedoeld, kan geen andere beleekenis
hebben dan arbeid om niet.
Wie ’t niet weet, maar welen wil, leze in de
Minnebrieven het Tweede bewijs dat de Ja
vaan MISHANDELD WORDT bl. 143 en
langer geen onwetendheid meer voor 1
Volgens het Eagblad houdt de minister van
oorlogondanks zijn verzoek om ontslag
waarbij hij volhardt zich ijverig bezig met
het ontwerpen der begrooting voor zijn departe
ment voor het jaar 1874.
Bedoeld budget zou een nog al hoog bedrag
bereikenten gevolge van de verhooging der
tractementen van officieren en manschappen, wel
ke generaal van Stirum er op wil uittrekken.
Door dien maatregel zou bet eindcijfer weinig
lager zijn dan dat der begrooting over het loo-
pende dienstjaar.
Omtrent het conflict tusschen de politie en de
tramway-maatschappij in den Haag deelt de 11.
N. onder reserve het volgende mede
Niet viermaar 34 paarden zijn afgekeurd, en
daardoor werd de onderneming als ’t ware in de
onmogelijkheid gebracht de dienst te vervolgen.
Nadat de directie besloten had de dienst te sta
ken werd de concessie aan de maatschappij
verleend, door hel gemeentebestuur ingetrokken.
Op de kleingeestigste wijze zegt de Indiër
poogt men thans in Nederlandsch-Indie de
vertegenwoordigers der pers te doen gevoelen
dat zij in den ban zijn als zij niet tot de vleijers
behooren.
Recapitulerende aan welke vervolgingen de
drukpers gedurende de laatste maanden heeft
blootgestaan, komt de Java-Bode tot de volgen
de statistiek
«Drukpers-vervolging tegen de Sumatra-cou
rant.
«dito dito Soerabaija-courant.
«Uitzetting van den redact, der Samarangsche-
Courant.
«Bedr. van sluiting der drukkerij van de dito,
«dito dito dito Vorstenlanden.
«Drukpers-vervolging tegen de dito.
«Instructie voor drukpers vervolging tegen de
Indiër en den Java-Bode.
«Bedreiging van sluiting der drukkerij van den
Java-Bode”
De heer mr. R. W. J. C. de Menthon Bake
schrijtt uit Homburg in de Amst. Cour den vol
genden open brief aan den minister van b u i-
tenlandsche zaken:
«Hoog WelGeb. Heer
«Ik heb do eer gehad te ontvangen uwe mis
sive van 30 jl, No. 4797my kennis gevende
dat ik ontslagen ben uit de betrekking van con
sul der Nederlanden te Djeddah zonder meer.
«Waarschijnlijk is dit een antwoord op mijn
schrijven aan Uwe Excellentie, dd. 9 Juli jl
waarbij ik te kennen gaf dat ik zou bekend ma
ken hoe de regeering (Nederlandsche) de be-
langen van Nederland te Djeddah had verwaar
loosd ook met betrekking tot Atjinniettegen
staande mijne herhaalde mededeelingeu Ik zal
hier nog slechts aanmerkendat ik uithoofde
uwer weifelende en zwakke houding tegenover
de Turksche regeering die gedeeltelijk ook ge
weten moet worden aau uwe onkunde van Oos-
tersche toestanden herhaaldelijk heb te kennen
gegeven dat het beter ware dat ik niet in die
betrekking bleef en ik bij mijne letteren van 24
Juli jl. aan Uwe Excellentie mijn eervol ontslag
verzocht.
«Om de waarheid getrouw te blijven had
UHWG. die laatste omstandigheden niet mogen
verzwijgen, en had er bij moeten vermeld wor
den, dat ik dat ontslag krijg op mijn verzoek.
«De kwestie der emolumenten, die Uwe Excel
lentie, nieltegenstaande uwe formeele mondelinge
belofte van 20 Februari 1872, later heeft opge
worpen, kan niet in betrekking worden gebracht
met myn niet eervol ontslag.
«Vooralsnog zal ik bij deze regelen blijven
en mijn hooger beroep van uwe onwaardige han
delingen instellen daar waar het zal behooren.”
Wij deelen bovcnstaanden brief voorloopig
mede zonder eenige commentaarom de een
voudige reden, dat we niet in staat zijn die te
gevenzoolang er geen meerder licht is opge
gaan over deze oogenschijnlyk vreemde zaak.
waarheid wil leze Roorda’s ge
schrift nietof beter hij leze het wel en ver-
eemge zich met Sciimoel en Schmoels genooten,
om den schrijver tegelijk met Multatuli te wer
pen met drek.
Dat zij zoo 1
Ten slotte eene aanmerking
In het P. S. lezen wijMaar het publiek
schonk hun (de leden der Synode en derg.) ver
giffenis op grond van de drukkende warmte. Dit
moge den Nederlanders eenig begrip geven van
het onaangename van dwangarbeid 1
Allicht zou uil de laatste woorden kunnen wor
den opgemaaktdat R. vrijen arbeid boven
dwangarbeid stelde en dus met zich-zelven in te
genspraak was.
De bedoeling is klaarblijkelijk deze
Zoo dwangarbeid al reeds zoo onaangenaam
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek, maken hiermede bekend, dat,
aan den gemeenteraad, in zijne vergadering van
4 dezer is aangebodende Rekening van alle ont
vangsten en uitgaven dezer gemeente over het
jaar 1872, en dat die rekening te beginnen met
heden, gedurende 14 dagen, van 's morgens 9
tot ’s namiddags 1 uur, voor een ieder ter inzage
zal zijn nedergelegd, ter Secretarie dezer gemeente;
en voorts in afschrift legen betaling der kosten
algemeen verkrijgbaar wordt gesteld.
Sneek, den 6 Augs. 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. van der WEERDT, L. B.
De Secretaris
11. FENNEMA
Misschien zal deze of gene beweren, dal ook
ik verkocht ben aan het Behoud.
Ik zal trofsch zijn op dien nieuwen laster.”
Zoo is het, er bestaat alle reden voor om trolsch
te zijn op den laster der Droogstoppels, Slijmerin-
gen, Kappellui, op den laster van
Al wat een gouden kalf in ’t wapen draagt
Al wat er knaagt aan Insulindsche knoken
Al wat er zuigt aan Insulinde’s koe
Al wat er hangt aan d’ afgestroopten tepel
Al wat er zwelt van ’t afgezogen bloed
Immers MULTATULI heeft zich ook verkocht
aan ’t Behoud niet waar dierbare wy-arbeid-
begeerende Philo-javanen
Op bl. 24 vraagt Rof hij prof. Veth zal be
wogen hebben tot grondige overpeinzing, alvorens
zijn nieuw boek te voltooien of hij ons een ar
beid zal schenken, den denker en wijsgeer waar
dig of hij het partij-juk zal afschudden en ons
den Javaan teekenen gelijk hij isniet den Ja
vaan naar het beeld en de gelijkenis onzer geld
wolven
R. hoopt hetook wij.
Moge het spem fefellit eventus niel bewaarheid
worden; doch wij vreezen.
Prof. Veth was vrij-arbeidsvoorslander vóór
Multatuli’s geschrift en is het na ’t verschij
nen er van gebleven.
Wij vreezen, dat ook op hem vau toepassing
zal blijken te zijn, wat R. ten slotte zegt:
«Gaat voort, vrij-arbeiders, suikerkoliers, tabak-
opkoopers, ministers, staatsraden, oud-landvoogden,
volksvertegenwoordigersdominees professoren
krantenschrijvers spoorwegbouwers met den
Javaan te miskennen, met hem niet te willen be
grijpen, met hem te ontstemmen, te krenkente
tergen, te mishandelen te berooven en te ver
moorden door hongersnood. Ga voort, Nederland
met den wind aan te blazengij zult door den
storm vergaan I”
Tot dusverre hebben wij gerelateerd en geen
oordeel over de brochure uitgesprokenwat ook
niet noodig is.
De lezer oordeele zelf, en zoo hij waarheid
wilzal hij met ons zeggenik ben Roorda
dankbaar, want ik heb veel geleerd, ik ben der
waarheid, de bron van al wat goed is, naderbij
gekomen.
Wie geen
-
JX
SXIilkHt >1
£*raq
o.
3
0,*
O’
D
3
8
'2
Z8
8
Z2
4
AN™
60,
vTar-
r-■
s