GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
Paardenmarkt.
BINNENLAND.
I
18(3.
No. 72.
ACH T-E N-T WINTI
S T E
A N
(J SEPTEMBER.
ZATERDAG
PAARDENMARKT
Nalezing op hel provinciaal verslag
over 1872.
'AJ
lila
□r
I.
O Bij
2'4
9*4
90
*'4
'Vs
<1
lalk.
SNEEKEB COERAWT
)W.
I
10.
14,00
m.
A
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betreffende, worden franco in gewacht.
officieel beschreven is op last van Gedeputeerde
Staten.
i ioo
neren
I 69,
Var-
)1
3
231
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente SNEEK maken hiermede bekend dat
de najaars
dit jaar zal plaats hebben op Woensdag den 17
September e. k.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. van der WEERDTL. Burg.
De Secretaris
11. FENNEMA.
en
de
lOU-
k J.
jehd
te
ma,
Jo
intje
jslra
Bak-
van de hebzucht der Nederlandsche ouders die,
M.
lept.
5‘'a
2
3
2%
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SREEK maken ter voldoening aan art. 54, laat
ste lid der gemeentewet, bekend dat de Raad dier
Gemeente in zijne Vergadering van heden, no.
7 heeft benoemd tot leden der Commissie van
Straten en Wallen de Heeren J. ten Cate en
J. van Driessen.
Sneek2 September 1873.
T. van der WEERDT L. B.
H. FENNEMA, Secretaris.
In ’63 1.18; ’64: 1.24; ’65 0.98; ’66:
1.22; ’67: 1,17; ’68: 0.99; ’69: 0.71; ’70 1.30;
10/ ’711,1
aarzelen hunne kleinen van 8—12 jaar tegen hoog
loon aan de naburige vreemdelingen af te staan.
Jammerlijke annexatieZou het ook lijd wor
den dat ook bij ons de wet de kinderen be
schermt tegen de hebzucht der ouders
In de Ned. Gedachten verklaart de heer
Groen, dat hij ondubbelzinnig adhaesie geeft
aan de wenken, die dr. Kuy p e r zijn bond
genoot en opvolger dezer dagen in de Stand.
als ter parlijformatie noodiggegeven heeft.
Meende de heer Groen in 1871, dat in de toen
malige Kamer dr. Kuyper eene ondankbare taak
zou hebben, en als Koorders verteerd of als Keu-
chenius in 1867 door smartelijken weerzin tot
afscheid zou genoopt worden, thans, in 1873, ge
looft de heer Groen dat dr. Kuyper, als lid der
Kamer en aangewezen leader tevens, eene taak
zou hebben zijner waard. De heer Groen laat
dan ook de practische politiek ter zijdenu de
redacteur van de Stand, naar dezelfde beginse
len, zijnen arbeid voortzet. Aan hem is te dan
ken de onontwijkbaarheid van den principieelen
strijd.
De waarschuwing, door dr. Kuyper aan zijne
partij gegeven legen overmoed, die omtrent de on
misbaarheid der formatie eener anti-revolutionaire
partij in de Kamer, en die tegen omverwerping
van een liberaal kabinet, zij worden alle drie uit
drukkelijk door den heer Groen beaamd.
De Gedeputeerde Staten van Limburg hebben
het besluit van den gemeenteraad van Kerkrade,
tot toelating van drie in Juli gekozen raadsleden,
vernietigd, omdat de president en de leden van
het stembureau de zaalwaar de verkiezing ge
houden werd, gedurende 1 '4 uur verlaten heb
ben, en inmiddels de zorg voor de stembus aan
den veldwachter hebben toevertrouwd.
Even als in vorige jaren zullen wij onzen le
zers het een en ander mededeelen uit het ver
slag van den toestand onzer provincie, zoo als die
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Men schrijft uit Breda dd. 2 Sept.
sDezen morgen werd de zaak van den h r. Koeken
bij de Rechtbank alhier in behandeling gebracht.
De advocaat van het Glass. Bestuurde heer
Pels Rijcken eischte als vonnisdat den door
de bevoegde macht uit zijn betrekking als pred.
in de Ned. Herv. kerk ontslagen heer Koeken
zou worden gelast, het Archief binnen tweemaal
vier en twintig uren over te dragen en dat
bij niet-opvolging van dezen lasthij door
de gewapende macht er toe genoodzaakt zou
het Rijk 27 m. en 9 vr., naar den vreemde 96
m en 52 vr., in het geheel dus 3715 personen;
van elders hebben zich in Friesland gevestigd
uit eene andere provincie 1451 m. en 1170 vr.,
uit de koloniën 29 m. en 15 vr., uit den vreem
de 43 m. en 18 vr., te zamen 2726.
De vertrekkenden bedroegen alzoo 989 perso
nen meer dan de ingekomenen. Trekt men er
111 landverhuizers af, dan houdt men nog 878
personen overdie de provincie verloren heeft.
Inderdaad is dit geen verblijdend teeken des tijds,
’t Getal sterfgevallen was 6,274 ot 2,08%, geboor
ten 10,269 of 3,41%, levenloos geboren werden
daarenboven 495 of 4,59% van 't geheel.
Onder de overledenen waren 108 m. en 180
vr. ouder dan 80 jaar, en onder deze 10 m. en
even zooveel vrouwen boven 90 jaar.
Het getal gesloten huwelijken bedroeg 2547
eéhtscheidingen 5. Scheiding van tafel en bed
kwamen niet voor.
Tot de Ned. Herv. kerk behoorden 242.406
Omtrent de ministerieële crisis heeft de Haag-
sche correspondent der Am. Ct. »op officieuse
wijze” het volgende vernomen
»Nadat Z. M. in de residentie was teruggekeerd,
verzochten de ministers collectief om hun ontslag.
De koning ontbood de heeren de Vries en Fran
sen van de Putte bij zich, en verklaarde bezwaar
te hebben’ het gevraagde ontslag te verleenen, in
aanmerking nemende den politieken toestand van
ons land en den oorlog met Atchin. Schriftelijk
deelde Z. M. het zelfde aan den ministerraad me
de, met verzoek om een minister van oorlog voor
te dragendaar deze reeds vroeger zijn ontslag
had gevraagd.
»De ministers verklaarden bij hun verzoek om
ontslag te moeten volharden.
»Naraens den Koning werd daarop de heer van
Reenen uitgenoodigd, een ministerie samen te
stellen. De heer van Reenen bedankte voor die
opdracht, waarna de heer van Lijnden van San-
denburg van zijn buitenverblijf naar ’s Hage werd
ontboden en hem gevraagd of hij een ministerie
wilde voordragen aan den Koning De heer van
Lijnden verzocht twee dagen beraad en verklaar
de toen den last op zich te nemen. Na zijne
komst te ’s Hage had de heer van Lijnden ver
schillende conferentien met den heer de Brauw
lid van de Tweede Kamer, den heer van Goltstein
lid van de Eerste Kamer, den heer van der Heim,
lid van Gedeputeerde Staten en andere staatslie
den. Opmerking verdient hetdat hy zich niet
inliet met de heftige Dagblad-partij en deze met
de zaak onbekend bleef.”
Voorts maakt de correspondent gewag van ee-
nige loopende geruchten betreffende de samen
stelling van het nieuwe kabinet. Eene combina
tie isfinantiën, van Lijnden buitenlandsche (de
correspondent bedoelt denkelijk binnenlandsche)
zaken, van der Heim; justitie, de Brauw; kolo
niën, van den Bossche oorlog, van der Schrieck
marine, Wichers of Gregoryen buitenlandsche
zaken van Goltstein. In deze combinatie is, naar
de berichtgever opmerkt, de anli-revolutionnaire
partij niet vertegenwoordigd, Volgens andere
geruchten zou de ultramontaansche partij als
voorwaarde voor haar steuneen Katholiek mi
nister van justitie verlangen. De correspondent
erkent echter zelf dat al de geruchten vrij onze-
Bevolking.
Op 31 Dec 1872 bestond deze uil 151,001 m.
en 153,105 vr te zamen 304,106, d. i. 3436
meer dan op denzelfden datum van ’tjaar te vo
ren of 1,14%(’)
Alle gemeenten zijn in bevolking vooruitgegaan,
behalve KollumerlandLemsterland Sloten en
Workum, waar de vermindering respectivelijk 44,
9, 14 en 23 personen bedraagt.
Uit de provincie zijn naar eene andere vertrok
ken 1921 m. en 1610 vr., naar de koloniën van
Het Gemeentebestuur van Sneek
Voldoende aan de uitnoodiging, voorkomende
in het besluit van heeren Gedeputeerde Staten van
Friesland dd. 28 Augustus 1873, no. 8 (Prov.
blad no 119),
Brengt ter kennis der ingezetenen
dat ter Provinciale Griffie te Leeuwarder af
drukken verkrijgbaar zijn gesteld voor den prijs
van 5 Cent, van Prov. blad no. 120, inhouden
de een door Zijne Majesteit den Koning goedge
keurd besluit van de Provinciale Staten, tot wij
ziging van het reglement op het onderhoud en
beheer van de Lemstersluis.
Sneek 4 September 1873.
T. van der WEERDT, L. B.
H. FENNEMA, Secretaris.
gen ƒ483.659.41 tegen 470.774.11s in uitgaven. 1 worden; voorts honderd gulden boete voor iede-
»De advocaat van Mens, voor den beklaagde
optredende, verzocht van de Rechtbank drie we
ken uitstel. Dit verzoek is toegestaan.”
gen 483.659.41 tegen ƒ470.774.11 :n uitgaven. ----
Onder de vermeerderde uitgaven vermelden wij ren dag van nalatigheid in dezen,
met leedwezen die voor behoeftige krankzinnigen,
welke reeds ƒ32.751 78 bedragen.
Voor 't lager onderwijs werd ƒ6912 besteed.
De provinciale schuld bedroeg 1°. Jan. ’73
1’150 000.
In het N, v. d. D. schrijft iemand het volgen
de, waaruit blijkt, dat er ook in onze »groote”
steden nog veel skleinsteedschheid” bestaat
»Ik heb mij gisteren geschaamd over Amster
dam, de hoofdstad met 270,000 inwoners. Drie
menschen uit Goesin nationale kleederdracht
voor zooveel de vrouwen aangingzijn gisteren
morgen in Amsterdam gekomen en zóó als wilde
beesten door fatsoenlijk en onfatsoenlijk publiek
nageloopen, dat ze zich genoodzaakt voelden te
rijden. Dit hielp evenwel nog nietwant waar
ze stil hielden, stond rondom het rijtuig alles ge
schaard om aan te gapen en het onfatsoenlijk pu
bliek zelfs om te beleedigen, zoodat ze eindelijk
besloten, Amsterdam te half drie te verlaten.
Dit werd mij door de slachtoffers op den trein
medegedeeld.”
Men schrijft uit Twenthe aan de N. Rott. Crt.:
Aan de Pruissische grenzen begint het er voor
de schoolkinderen treurig uit te zien. Nu de
schoolwetten van eigen Vaderland den Pruisischen
fabrikant verhinderenPruisische kinderen in
hunne fabrieken te laten werkenhebben zij
- en helaas met goed gevolg gebruik gemaakt
van de hebzucht der Nederlandsche ouders die,
pers., Fransche 132, Eng. 4, Anghk. 3, Ev. Luth. jn het zalig gevoel hunner vrijheid, dan ook niet
992, Herst. L. 158, Doopsg. 16.423. Remonstr.
76, Ghr. Geref. 16.098, R. Kath. 25.095, Oud-R.
1, Ned. Isr. 2176, Port. Isr. 12, tot geene 529.
De sterfte was gemiddeld 1 op 48 inwoners(2);
wat gunstig mag genoemd worden en welk cij
fer over de laatste 5 jaren alleen door dat van
’69 (56) wordt overtroffen.
Te Dokkum was de sterfte het grootst1 op
29in Opsterland het kleinst 1 op 69
Na Dokkum volgen Ameland, Franeker, Menal-
dumadeel, Harlingen, IJlst, Bolsward Workum
Barradeel, Hennaarderadeel, Leeuwarden Fer-
werderadeelBaarderadeel Leeuwarderadeel
Oost-Dongeradeel RauwerderhemWonsera-
deel Tietjerksteradcel Utingeradeel welke
gemeenten alle boven ’t gemiddelde waren. Te
Sneek bereikte de sterfte juist hel middencijfer
48. De groote sterfte op Ameland, dat anders
tot de gunstigste gemeenten behoort, is te ver
klaren uit de daar hevig geheerschl hebbende
mazelen en kinkhoest.
Sedert ’63 is de bevolking 7,6 pGt. toegeno
men. De verhouding van m. tot vr. als 4965 tot
5035.
Meer mannen dan vrouwen zijn in Opsterland,
Achlkarspelen, Tietjerkstëradeel, BildtMenal-
dumadeel, Kollumerland, Oost-Dongeradeel, Frane-
keradeel, Aïngwirden Haskerland Schoterland,
Hem. Oldeph., Doniawerstal, Gaasterland, Sloten,
O. en W. Stellingwerf en Wijmbritseradeel.
Provinciaal Huishouden.
Het getal kiezers voor de provinciale Staten
was 9329 (of 9 minder dan in ’71); als Leeuwar
den 1913, Dockum 1703, Heerenveen 1669, Sneek
2021, Franeker 2023.
Bij de eenig gehouden verkiezing (Leeuwarden)
kwam slechts 34% der kiezeis op.
Inderdaad wel een treurig bewijs van onver
schilligheid omtrent de algemeene zaak
Het schijnt, alsof men denktdat het er wei
nig toe of afdoet, wie zitting in de Provinciale
Staten hebben, eene meen.ng tegen welker on
juistheid wij dringend moeten waarschuwen. De
provinciale belangen zijn voor de inwoners der
provincie meermalen van meer gewicht dan die
van den Staat, en het is wel van degelijk belang,
naar de Staten bekwame en geschikte mannen
af te vaardigen. Bij hen toch berust de regeling
van zooveel, waaraan ieder ingezeten der provin
cie veel gelegen ligt.
Men bedenke hel weldal uit de leden der
Provinciale Staten de Gedeputeerden voortkomen
en dat zij (de P. S. nam.) de leden der Eerste
Kamer kiezen.
In ’71 hebben de provinciale inkomsten bedra-
1 op 46, bij vr. 1 op 50.
Het spoorweg-comitë Bloem c. s. laat door de
Purm. Cour, bekend makendat geen der be
richten, dezer dagen omtrent die spoorweglijn ver
spreid, van het comité is uitgegaan, en dat allen
min of meer onjuist zijn. De openbaarmaking
van den bekenden ministerieelen brief is buiten
de bedoeling van het comité geschied. Op het
oogenblik tracht het comité van de regeering te
vernemenwelke de bezwaren zijn waarvan de
minister in algemeene termen spreekt- Verdere
mededeelingen omtrent de plannen van het co
mité verspreidmissen allen grond.
