GEMEENTE E\ BET AIUU^DISSEMEXI SNEEK.
MELÏÏS- EN ADVERTENTIE-BLAD VOOR DE
M.
1873.
No. 83.
A C II T-E N-T WLNTIGSTE J
N
13 OCTOBER
WOENSDAG
OVER EFFECTEN.
n.
1
1
i.
50.
Dec, 70.
J 1.50
Landbouw en Veeteelt.
10,3
Deze CO UR A N T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Er
maar
Nalezing op het Provinciaal verslag over
1878.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 Cents. Alle brieven en stokken»
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
Koers van
uitgave;
’64
Eng.
te 5
Oct,
van
4
80
80
75
60
10
78%
87
78
54
12
7
26
75%
31
31 za
31%
90
83
83
70
62
60
42
59'/2
8
17
67'4
Tegenwoordig heeft Frankrijk eene schuld van
minstens vijf-en-twintig duizend millioen francs.
Dat de schuldeischersdie dat geld geleend
hebben, er nooit heller of penning van terug zul
len zienbehoeft geen betoog. De geschiedenis
heeft het berekend voor het verledenede rede
leert het voor ’t toekomende.
In welke richting de zaken van Frankrijk ook
loopen, ’t zij koningschap ’t zij republiek oorlog
zal er spoedig komen.
De eenige vraag is, zal die oorlog een buiten-
landsche, een binnenlandsche of beide te gelijk
zijn.
Bereikt de graaf van Chambord zijn doel, dan
moet men op buitenlandschen zoowel als op bin-
nenlandschen oorlog rekenen.
De witte lehe-vlag sluit in zich oorlog met
Italië, dus ook met Duitschland, dit naar buiten
en onderlingen oorlog der Franschen, dit van
binnen.
Wie, behalven Henry V, baas in Frankrijk
worde, zal met Duitschland moeten oorlog voeren,
om zich staande te houden.
La gloire speelt den Franschen een leelijken
poets en den effectenhouders nog ’t meest, omdat
hoe grooler de gloire-zucht is, des te lager hun
papier staat en des te kleiner de kans wordt op
verzilvering der rente.
Hoe weinig vertrouwen er op gesteld wordt
dat de Staten hunne verplichtingen zullen nako
men, bewijst, dat den effectenhouders bij elke
omwenteling een koude rilling over ’l lijf loopt
en zij zeer tevreden zijn wanneer het nieuwe
bestuur de oude schuld erkent, die intusschen
steeds in marktwaarde vermindert.
Ieder oorlog doet de fondsen dalen, en de vrede
ze niet tot de vorige hoogte stijgen.
Een bewijs voor onwaarde
De Oostenrijksche schuld verkeert in niet min
der rotten toestand.
Na den zevenjarigen oorlog bedroeg zij in 1763
150 miU. florijnen 18 jaar later reeds 283; bij
het begin der Fransche revolutie 349; in 1790
372, in ’93 425, in ’95 496, ’96 564, ’99 633
1802 680, in ’10 727, in ’11 812.
Daarna volgt eene aaneenschakeling van staats
bankroeten en nieuwe leeningen.
In het begin van Februari 1811 vaardigde kei
zer Frans het volgend mandat uit»Ich gebe
Mein kaiserl. Wort, das nie die Bancozettel in
ihrem Nennwerthe herunter gesetzt werden sol
len"; doch feitelijk stonden zij tegen zilver als
171. Niettegenstaande het in Februari gege
ven keizerlijk woord werd 26 Maart d. a. v., d. i.
6 weken daarna, de waarde van 1060 mill, ge
steld op 212,
Voor de oude 1060 mill, gaf de staat 212 m,
nieuw papier, dat spoedig op 25% stond, zoo-
dat de oorspronkelijke schuld eene marktwaarde
van 5% had.
In 1816 gaf men den schuldeischers vrijheid
voor hun papier in banknoten te ontvangen
en de rest in 1% fondsen, of voor ’t geheel aan-
deelen in de Nationalbank te nemen.
De uilvoer van gemunt geld werd verboden.
Sedert is in de Oostenrijksche schuld de eene
90
88
95
95
90
90
84'4
93
90
74
90
100
Fr. 63
82%
44
48
38%
93
92
94
85
68
68
50
62%
60%
100
60
70%
knoeierij op de andere gevolgd en kan men met
zekerheid zeggen, dat er spoedig nieuwe en nieu
were volgen zullen tot dat een staatsbankroet
onvermijdelijk is.
De finanlie-loestand van Oostenrijk is hopeloos.
Turkije, Egypte, Griekenland, wat zijn ze waard I
Om dit vervolg-artikel te eindigen, geven wij
het volgend overzicht van wat er in korten tijd
aan eenige fondsen verloren is.
Stand 31 Verlies op ’t ka
pitaal der leaning
op 31 Dec. 70.
Menig boer is nog van meening, dat het hooi
moet broeien, zal het goed zijn.
Voor goed hooi is het tegendeel waar; op slecht,
onbruikbaar hooi daarentegen wil de broeiing
nog wel eens gunstig werken.
Toezicht op het broeien bestaat niet.
Zouden zij, die ’t hooi verzekeren, niet veel er
aan kunnen doen, dat ’t broeien zooveel mogelijk
voorkomen werd ’t Zou zeker in hun belang zijn.
De gezondheidstoestand van ’t vee was gunstig.
Het gemaak van boter en kaas was zeer voor-
deelig en de veehandel zeer levendig.
Jongvee ging veel naar Duitschland overigens
naar Engeland en Holland De spoorwegen werk
ten zeer gunstig op den uitvoer. De prijzen wa
ren hoog. Dientengevolge is de aanfok weder
tóegenomen.
De bijenteelt was gunstig en vrij voordeelig.
De houtteelt leverde ook om de hooge prijzen
goede resultaten op doch de landbouw schijnt
voordeeliger te zijndaar weder veel houtgrond
in bouwgrond is veranderd.
De ontginning van woeste en heidegronden ga
ven redenen tot tevredenheid.
Het geheel van landbouwvoortbrengselcn aan
de markt gebracht, was als volgt in hectoliters
tarwe 45.975; haver 107.379; erwten 4720; gerst
41 690; boekweit 64.653; koolzaad 36.120; rogge
107.593; boonen 14.425; lijnzaad 41.010 kana-
riezaad 3810; klaverzaad 644; aardappelen 117,767.
Van veeteeltpaarden 4547; veulens 327; koeien
62.250; kalveren 13.370; schapen 73.934; lamme
ren 30.636; varkens 9531; biggen 12.727 bok
ken en geiten 62boter 7,438.476 kilo kaas
2,058.436% kilo.
Het getal veeartsen bestond uit 63, waaronder
slechts gegradueerd waren.
De empirie te beletten is wellicht moeielijk
maar ze aan te moedigen is schadelijk en schan
delijk en daarenboven onbillijk jegens de gegra
dueerden; nogtans doet de Staat hetwant hij
geeft patent als ongegraduëerd veearts.
Om der curiositeils wdle vermelden wij dal
op de lijst der empirici voorkomt D. S. Hol-
lenga, ontvanger der gemeente Harlingen 1
Het verslag zegt, dat van de gegradueerde vee
artsen negen subsidie of tractement genoten,
waren er dus meer dan 9 terwijl er toch i
De geschiedenis der Fransche schuld begint
met John Law.
Den 24 Februari 1720 werd hel verboden, op
eene boete van 20,000 livres (francs), meer dan
500 livres aan gemunt geld le houden; al 't meer
dere moest in Law’s papier worden verwisseld.
Nog geen maand later werd het hebben of uit
geven van gouden of zilveren muni, ten eenen-
male verboden.
De aanbrenger ontving voor zijne verklikkerij
nogtans de helft van de gevonden munt een
bewijs dat de Staat zelf zijn papier niet ver
trouwde.
Er zijn voorbeelden aan te voeren, dat zoons
hunne ouders hebben verraden, om aan wal ge
munt geld te geraken.
Het Fransche volk bezat destijds 6 milliarden
aan gemunt geld.
De Lawsche geschiedenis moeten wij voor he
den overslaan en brengen alleen in herinnering
dat van 1790 lot 1795 voor 43,578 millioen fres.
aan assignaten zijn uitgegeven, terwijl geene ren
te betaald werd.
In 1795 was de assignaten koers 18% tegen
zilver. In het daarop volgend jaar werden de
assignaten, wier cijfer tot 54000 millioen geklom
men was, verwisseld in mandaten en dat wel als
30 tot 1, zoodat die 54000 mil. verwisseld wer
den in eene papier uitgifte tot een bedrag van
1800 mil. francs.
Spoedig daarop waren ook deze waardeloos.
In 1798 werd de schuld, welke 2800 mil. be
droeg getierceerd (tiers consolidê), d. i. de Staat
lag een Grootboek aan, waarin een 5% rente werd
opgeschreven tot een bedrag van 46,302,000 fr.,
representeerde alzoo een kapitaal van 926,040,000
francs.
Het volgend jaar stonden die rente-inschrijvin-
gen reeds op 7%.
Bij Napoleon’s I val, bedroeg de geconsoli
deerde schuld 727,603,000 fr.; de tweede vrede van
Parijs verhoogde haar met 700 mill, oorlogsschat
ting voor de geallieerden.
Dit eene gat werd door het andere gestopt, tol
dal er in 1818 eene nieuwe schuld van 320,800,000
werd ingeschreven.
Aan het einde van ’t zelfde jaar bedroeg de
schuld reeds 2.106,819,867 francs.
Van jaar tot jaar, van maand tot maand, van
dag lot dag steeg het schuldbedrag.
Bij den coup d' état voegde Napoleon III een
coup de finances door de renten van 5 op 4%%
te stellen.
1) Geheel nieuw was deze manoeuvre uiet.
Willem I, koning van Napels, beval omstreeks 1160,
op straffe des doods, aan zijne onderdanen alle gouden
munt in te wisselen tegen eene van leder.
Kort daarna werd een kostbaar paard te koop aange
boden voor een gouden scudo. Een hoog adellijk per-
soan kocht hel en zou den gouden seudo met. den dood
hebben bekocht, zoo hij niet bewezen had, dat bij hem
uit den mond van zijns vaders lijk had gehaald.
’t Was namelijk de gewoonte den doodeu een munt
stuk mede op reis te geven.
Het jaar ’72 is voor landbouwers en veehou
ders zeer voordeelig geweest.
De oogst was goed en voordeelig.
Van alle gewassen, koolzaad uitgezonderd is
de opbrengst der oogst grooter, soms zelfs hoogst
belangrijk meer dan in ’71 geweest. Enkele
hooilanden zijn 4 maal gemaaid.
Plantenziekte of schadelijk gedierte is niet waar
genomen over de wilde ganzen zwijgen de be
richten.
Hooibroeiingen waren talrijk en veroorzaakten
in twee gemeenten brandwaardoor twee hof
steden zijn afgebrand.
Venezuela 1
2
3
In Engeland alleen is van 186266 op aldaar
gesloten buitenlandsche leeningen verloren 130
millioen gulden.
Nogtans sloot men er in ’70 weer voor 600
millioen; op de door ons zoo even genoemde be
droeg uit. Dec. 1870 het verlies bijna 434 mill,
gulden.
i ver-
de te
reven
;chts.
kende
ientie
imber
dier
tus-
u 8 n
door
Wet
kende
itzeu- I
De Commissie van beheer over de exploitatie
der faecale sloffen in de Gemeente SNEEK
Van oordeel zijnde dat het voor eene gere
gelde ophaling der Sekrcetmest niet noodig, en
voor de openbare reinheid niet raadzaam is
die ophaling bij voortduring eiken avond in
alle gedeelten der gemeente te doen plaats heb
ben
heeft bepaald dat de ophaling der Sekreel-
mest TE BEGINNEN MET MAANDAG 3 NOVEMBER
a. s., zal plaats hebben als volgt:
Maandags, Woensdags en Vrijdags avonds
aan weerszijden van de Kolk en de Geeuwhet
Baltusstreekje en de Prinsengrachtlangs den
Oosterdijk de Breede Burgstraatde Kruize-
broederstraat van hel llooghuis lot bet Muntjes-
huisde Kleine Kerkstraat, de Marktstraat, de
Groote Kerkstraat en de Oude Koemarktde
Suipmarkt en hel Grootzand de Wip (stillig
gende praam)de Buurt aan de Trekvaart.
DinsdagsDonderdags en Zaterdagsavonds
Van de Noorderpoortsbrug Westwaarts langs
de buitenzijde der Stadsgracht naar de draai
brug over de Stadsgracht bij de Kolk
Van de Noorderpoortsbrug Oostwaarts langs
de buitenzijde der S:adsgracht naar de Ooster-
poortsbrugWijde en Nauwe Noorderhorne
25’136.424
3’407.928
540.000
674.500
1’920.000
>17’510.400
1’396.800
3’300.400
4’000.896
4’269.600
>95,801.292
>53’656.392
>59’352.000
>10’012.800
7’500.000
4’950.000
1’386.000
6’598.800
>19’800.000
7’625.700
4’841.784’
6’796.800
3’490.848
3’797.640
>31'680.000
>31’044.480
7’208.520
1’095.600
8 zijn. Hoe is dat
Confederat.
katoenleening
Brazilië, 1863
Cuba 1
2
3
Equador
Egypte ’62
’64
priv. dom.
[talie Marm.
Mexico 3%
Peru
Portugal ’62
’63
’67
Rusland ’50
’60
’62
Turkije ’58
’62
’63/4
’65
I
F.
K I
I CO IJ
I
s
f
y
I
i
-•ft
I
■'s
0%
SNEEK
ie op
schte
I
le
2e
4’020.000
’96