GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
NIEUWS- EN ADVERTENTIË'RLAD VOOR DE
IN.
B INNENLA ND.
No. 87.
1
1873.
ACH T-E N-T W I N T I G S T E
J
WOENSDAG
29 OCTOBER
van
VERGADERING
van den Gemeente-raad van Sneek,
op Woensdag den 29 Oct. 187 3,
’s avonds 6 uur.
Over Verbeurdverklaring
goederen.
t Jan
1,00.
7.
1.
32
(geh)
e, oud
je ter
Wed),
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco /1.9O.
De Commissie van beheer over de exploitatie
der faecale stoffen in de Gemeente SNEEK
ADVERTENTIËN van 1 tol 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 ’/3 Cents. Alle brieven en stukken»
<je uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
Op eene door de arrondissements rechtbank
te Leeuwarden opgemaakte aanbevelingslijst, ter
voorziening in de vacature van rechter in dat
collegeis no. 1 geplaatst mr, J. A. Willinge
Prins, rechter in de arrond. rechtbank te Sneek.
n
>4,50
s.
- cl;
jsters
iber.
ia en
Sjabbe
iïenal-
'oslma
Jolke
mmer,
i Pier
hem, die tegen zijn vaderland de wapenen had ge
dragen; die samengespannen had met eene vreemde
Mogendheid om vijandelijkheden te plegen ook
al waren deze er niet op gevolgd; die vijandelijk
heden, overgave van eene vesting of zoo iets be
vorderd had; staatsambtenaren die staatsgeheimen
hadden verradenallendie plans van vestingen
en dergelijke aan den vijand hadden bezorgd, de
majesteilschenners; de verwekkers van burgeroor
log of ’t pogen daartoe; zij die gewapende benden
in dienst hadden genomen die zonder recht zich
had gedragen als krijgsbevelhebber, vesting com
mandant enz., of een dergelijk gezag onwettig te
lang gehouden had, enz. enz. enz.
De restauratie heeft daarin verandering ge
brachtde Grondwet van 29 Maart 1814, be
paalt in art. 101, d., dat op geeno misdaad ver
beurdverklaring van goederen mag gesteld wor
den; de geoctroyeerdo van ’15 bevat hetzelfde
in art. 171, hetwelk in die van ’48 art. 155 is
geworden.
Behalve de confiscatie van goederen kende de
C. P. nog eene andere verbeurdverklaring
schreven wij zoo even en die was een gevolg
van den burgerlijken dood.
Burgerlijk dood verklaard werden zij, die wa
ren veroordeeld' tot eeuwigen (lees levenslangen)
dwangarbeid of deportatie.
Tijdens hun leven erfden de weltelijke erfge
namen, zoodat men zeggen mag, dat er verbeurd
verklaring van goederen plaats hadten hunnen
behoeve. Het huwelijk was van rechtswege ont
bonden kortom: de straf had al die gevolgen
welke aan sterven verbonden zijn.
Toen in ’48 de revolutie de mort civile in
Frankrijk afschafte en vele dooden weder levend
werden, ja vrij, zijn daarover processen gevoerd
tusschen de levend geworden en tweede echtge-
nootentusschen in T leven hertreden erflaters
en wettelijke erfgenamen.
De eerste zyn afgeloopen met de beslissing
dat het huwelijk ontbonden was als door echt
scheiding, de laatste met de toepassing van het
geen geldende is in gevallen van opgehevene
verbeurdverklaringen.
Na de restauratie in ’13 heeft de souvereine
Vorst bij ons den burgerlijken dood terstond af
geschaft.
Algeheele verbeurdverklaring van goederen be
staat bij ons we! niet, doch partiële wel.
Daarover in het volgend nummer.
PUNTEN TER BEHANDELING.
Resumtie der Notulen.
2. Adres van W. Steenbergen en J. Blok om
ruiling en afstand van grond aan de Geeuw.
3. Ontwerp-adres aan den Minister van Binnen-
landsche zaken, in zake den N. H. Fr. Spoorweg.
Oct.
p.
De Kerk en de vorsten hebben, zoolang ’I hun
mogelijk was, het verbeurdverklaren der goede
ren van schuldige en onschuldige personen
en vooral van de laatsten, mits ze rijk waren
op groote schaal voortgezet.
Niettegenstaande de vryheid die de kerk in de
middeleeuwen bezat en nam, om te nemen wat
haar aanstond, heeft zij vrij wat onaangeroerd gela
ten; doch er was ook toen reeds groote concurren
tie tusschen den priester- en den vorst-roover.
Bij verdrag zijn beiden dikvyijls overeengeko
men, hoe groot ieders aandeel in het verbeurdver
klaarde zyn zou.
Toen het volk een weinig de kleinkinderschoe
nen begon te ontwassenheeft het meermalen met
den vorst of met den priester verdragen gesloten,
om den omvang van de verbeurdverklaring van
goederen te beperken uil te sluiten of af te
koopen.
Met Albrecht van Beijeren hebben de dorpen
en steden in Holland een menigte van die over
eenkomsten aangegaan, van welke de oirkonden
nog aanwezig zijn.
Meermalen eischte de Kerk een deel van die
afkoopsommen of beweerde zelfs, dat niet de Heer
van ’l land hel recht van verbeurdverklaren be
zat, maar zij en zij alleen, en dat dus elke overeen
komst, buiten haar met aan verbeurdverklaring
onderworpenen aangegaan, nietig was.
Doch de Landsheer lachte er wat om en oefen
de hier te lande de verbeurdverklaring uit als
een regaal, even als elders ’t vervalschen der munt
er een was.(‘)
(l) ^elfs in de tegenwoordige Grondwet vindt men
een spoor van dat regaal, af landsheerlijkheidsrecht.
Art. 62 luidt „De koning heeft het recht van de
munt” doch voegt er als omschrijving bij „Hij ver-
,mag zijne beeltenis op de muntspeciën te doen stellen.”
Het overige geschiedt bij de Wet.
Door de arrondissements-rechtbank te ’s Gra-
venhage is uitspraak gedaan inzake de plainte
door den heer dr. J. G. Zaalberg Pzn. tegen den
heer Q. Harder ingediend, en laatstgenoemde
schuldig verklaard aan laster en hoondoor in
een gedrukt geschrift, dat verspreid is geworden,
daden ten las'e te leggen die ingeval zij plaats
hadden dengene, tegen wien zij geduid zijn, aan
eene correctioneele vervolging of wel aan de
verachting en den haat van anderen zou bloot
stellen. De schuldigve-klaarde is veroordeeld tot
twee geldboeten ieder van ƒ50.
(a) Een gering spoor hiervan is te ontdekken in art.
446, Wetboek van Strafvordering, waar
bepaald wordtdat vervolging tot straf ophoudt door
overlijden, uitgezonderd in belastingzaken, zoo de straf
in geld of verbeurdverklaring van bepaalde voorwerpen
bestaat.
ichaaf-
tman,
Ised
did.
Mijer.
bertus
burg
Mej. Betsy Perk biedt ter overneming aan
hel tijdschrift Onze Roeping orgaan der ver-
eegiging «Arbeid Adelt”, onder vermelding dat
mevr. Elise van Calcar, die zich dezer dagen
te ’s Gravenhage vestigtbereid is de redactie
op zich te nemen.
Om aan de goederen van afgestorvenen te ko
men, zijn meermalen vonnissen tegen dooden uit
gesproken en hunne Ijjken opgegraven en aan de
galg gehangen.(2)
Confiscatie en verbeurdverklaring van goederen
hebben wel dezelfde beleekenis ten aanzien van
den persoon welken zij treffen, doch in wezen
verschillen zij in zooverre namelijk, dat de eer
ste ten voordeele van de schatkist geschiedt en
de laatste niet.
Verbeurdverklaring van goederen, vergezeld van
eene andere straf, is bij ons te lande tot 1798
zeer in zwang geweest. In de laatste dagen der
Vereenigde Nederlanden was zij vrij algemeen.
De patriotten verklaarden de goederen der Oran
jeklanten verbeurd, en dezen die van genen, als
zij op hunne beurt op ’t kussen zaten.
De Staatsregeling van 1798 schafte bij art.
35 de verbeurdverklaring van goederen af, behal
ve ten aanzien van die, welke 1 Januari van dat
jaar eigendom waren van de openbare voorstan
ders van het gewezen stadhouderlijk bestuur die
sedert 1 Januari 1795 waren uitgeweken, terwijl
dezelfden tegelijker tijd voor altijd uit den lande
werden gebannen.
Doch aan hel Vertegenwoordigend Lichaam
werd opgedragen te zorgen, dal de achtergelaten
ongelukkige kinderen en huisgezinnen niet met
en om den schuldige getroffen wierden.
De opbrengst dier goederen moest strekken
ten bate der Republiek.
Bij de Staatsregeling van 1801 werd, niette
genstaande de reactie, de afschaffing gehandhaafd,
art. 80.
Bij die van 1805 werd 't zelfde beginsel aan
genomen art. 69.
De invoering der Fransche Wetboeken bracht
verandering in den toestand en stelde op eenige
misdaden confiscatie of verbeurdverklaring van
goederen (’t eerste ten behoeve van den fiscus,
l laatste ten voordeele van de wettige erfgenamen.)
Art. 37 van de Code Pénal zegt, dat de alge
heele verbeurdverklaring der goederen van een
veroordeelde is de toeëigening er van aan het
domein van den Staat. Deze is de door ons be
doelde confiscatie.
Die goederen bleven bezwaard met de wettige
schulden, die er op lagen, en dat wel even alsof
zij hypotheek warenen tevens met de verplich
ting om aan de afstammelingen uit te keeren de
helft der legitieme portie, en onderstand aan hen
die recht er op hebben.
Men ziet hel met den schuldigen vader wer
den ook de onschuldige kinderen gestraft, want zij
ontvingen niet eens de legitieme portie; eene soort
van erfzonde 1
De Wetgever van 1798 was milder.
Doch de Keizer mocht over het overige gedeel
te beschikken ten behoeve van alle bloed- en aan
verwanten der veroordeelden.
Verbeurdverklaard werden o.a de goederen van
In ons nummer van 22 Oct. jl. maakten wij
met een enkel woord melding van een paar hoofd
artikelen, voorkomende in ’t Maconiek Weekblad,
waarbij de redactie van dat blad het voorne
men te kennen geeft tot hel oprichten van een
verbond tot ondersteuning van minvermogende
onderwijzers, onder 'den naam «minimums-
bond.”
eens anders goed in verband staat, bij de
gangers van den godsdienst te zoeken is.
■p? Hoe er misdaden zijn verzonnen
)0'/s
»'4
om
aan de goederen der te veroordeelen personen
te geraken, leert de geschiedenis proscriptiones
onder Sylla en onder de keizers van ’t Ro-
meinsche Rijk die Sylla's winstgevend voorbeeld
I hebben nagevolgd.
Van oordeel zijnde dat het voor eene gere
gelde ophaling der Sekreetmest niet noodig, en
voor de openbare reinheid niet raadzaam is
die ophaling bij voortduring eiken avond in
alle gedeelten der gemeente te doen plaats heb
ben
heeft bepaalddat de ophaling der Sekreet
mest TE BEGINNEN MET MAANDAG 3 NOVEMBER
a. s., zal plaats hebben als voigt:
Maandags, Woensdags en Vrijdags avonds
aan weerszijden van de Kolk en de Geeuwhel
Balhisstreekje en de Prinsengrachtlangs den
Oosterdijk de Breede Burgstraatde Kruize
broederstraat van het Ilooghuis tot het Muntjes-
huisde Kleine Kerkstraat, de Marktstraat, de
Groote Kerkstraat en de Oude Koemarkt de
Suipmarkt en het Grootzand de Wip (stillig
gende praam)de Buurt aan de Trekvaart.
DinsdagsDonderdags en Zaterdagsavonds
Van de Noorderpoortsbrug Westwaarts langs
de buitenzijde der Stadsgracht naar de draai
brug over de Stadsgracht bij de Kolk;
Van de Noorderpoortsbrug Oostwaarts langs
de buitenzijde der Stadsgracht naar de Ooster-
poorlsbrugWijde en Nauwe - Noorderhorne
Kruizcbroederstraal van het Posje tot hel Munt-
jeshuis, Oud- Kerkhof, Zuidend en Parkshaven;
het Kleinzandvoor de Brouwersteeg bij het
Gasthuis (stil’iggende p^aam)
Donderdags- en Zaterdagsavonds
Tranendal enz.
Eiken avond behalve des Zondags:
de Pollende Polterzijlen hel Achterom
het Hoogend, de Lemsterslraatweg en de Bosch-
straat.
Sneek 2 October 1873.
De Commissie voormeld
J. ten CATE Voorzitter,
II. FENNEMA, Secretaris,
Uit Ezra, VII, 26 en X, 8, weten wij, dat, na
de Babylonische gevangenschap, verbeurdverkla
ring van goederen, gepaard met ballingschap, bij
de joden eene vrij dikwijls voorkomende straf
was en dat zij onder anderen in de plaats getre
den is van de uitroeiing uit het volk.
Met zekerheid weten wij alzoo dat haar oor
sprong Oostersch is en ouder dan de zesde
eeuw vóór Christus. De toepassing had plaats
vooral bij overtreding van godsdienstige voor
schriften en zal dus den priesters een bron van
rijkdom zijn geweest, dien zij wel zullen gezorgd
hebben, dat zoo ruim mogelijk vloeide.
Verbeurdverklaring van goederen schijnt eene
priesterlijke uitvinding geweest te zijn, zooals de
oorsprong van veel, wat met het annexeren van
voor-
i.
SNEEKER COURANT
10,4
M.
1