GEMEENTE EN HBT ARRONDISSEMENT SNEER.
NIEIjWS- EN ADVERTENT1E-BLAD VOOR DR
1873.
No. 100.
ACH T-H N-T W I N T I G S T E
J
N G.
13 DECEMBER.
ZATERDAG
Een woordje ten behoeve
van onze gevederde
vrienden.
Afkondiging.
VERGADERING
van den Gemeente-raad van Sneek,
op Zaterdag den 13 Dec. 187 3,
’s namiddags 6 uur.
a
n
v
I
1.
ver-
eeue
e
e
e
z
Deze CO UR A N T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
v
t
i.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7% Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden frcnco ingewacht.
Voorstel van de Commissie van toezicht op
het M. O. om de vacature, daarin ontstaan door
het nemen van ontslag door den heer Schuyt Kor-
ver, voorshands niet te vervullen.
7. Voorwaardelijke aanneming door den heer
Dr. K. Dorama van zijne benoeming tot Churi-
gyn voor de algemeene armen over 1874,
Brief aan de Nederlandsche jongens’’
van G; Biijham. Grouiugeu bij J. B, Wolters,
Het is vrij algemeen bekenddat van uit on
derscheidene landbouwvereenigingen in den laat-
sten tijd stemmen werden vernomen tegen ver
volgingen van de «vrienden” van den landman.
Niet alleen de spes patriae, maar ook volwas
sen menschenja de landman zelfvoeren nog
maar ai te vaak een voortdurenden krijg tegen
sommige dieren, die, alhoewel vaak schijnbaar
nutteloos, toch onberekenbare weldaden bewijzen
aan den landman en bij gevolg ook aan allen
die belang hebben bij den landbouwen wie
heeft dat niet
't Komt ons overbodig voor hier een soort be
toog te houden over de onmisbaarheid van den
landbouwer, en met zoovele woorden aan te toonen,
Hebben wij in ons vóórlaatste nummer een en
ander in ’t midden gebracht over het mishande
len van dieren in ’t algemeen wij hebben ge
meend daarop thans nog eenigszins nader terug
te moeten komen en wel naar aanleiding van een
dezer dagen uitgegeven vlugschriftje, waarvan ons
een Expl. ter bespreking werd toegezonden en
dat wij in veler handen wenschen.*)
In ons vorig artikel wezen wij er op: hoe het
«redelijk” wezen, dat zich mensch noemt, in som
mige zijner handelingen nog maar al te dikwijls
blijk geeft beneden het «redeloos” dier te slaan,
en wel door de wijze waarop hij soms zijne
macht misbruikt, om wezens, welke aan zijn ge
zag zijn onderworpen, op de afschuwelijkste en
wreedaardigste wijze doelloos te mishandelen.
Wij herinnerden er aan, dat soortgelijke han
delingen noch verstandig noch zedelijk waren.
Niet verstandigomdat een welbegrepen eigen
belang meebrengt, dat wij ons de dieren te vriend
houden, vooral als deze ons direct voordeel aan
brengen; en niet zedelijkomdat het marte
len van dieren noodzakelijk het menschelijk ge
voel moet verstompen en eene ruwheid aankwee-
ken, die vooral op het kinderlijk gemoed een al-
lerverderfelijksten invloed kan uitoefenen.
Wij zullen daarop thans niet verder terugko'men,
maar willen er nu eenigszins nader op wijzen: aan
welke groote dwaasheid vele menschen zich nog
maar al te dikwijls schuldig maken, door 't mis
handelen of vervolgen van sommige zeer nuttige
dieren.
bestrijding van het kwaad, waataan we thans heb
ben herinnerd en waartegen de schrijver van het
door ons aangehaalde vlugschriftje zoo welmee-
nend en ernstig te veile trekt.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SNEEK doen te weten, dat, door den Raad dier
Gemeente, in zijne Vergauering van den 29sten
November 1873 no. 12, is vastgesteld de vol
gende verordening
De Gemeenteraad van Sneek,
Overwegende dat hel, blijkens de verordening,
wenschelijk is de wekelijksche Veemarkten op
een bepaald tjjdstip te doen eindigen
Besluit
art. 60 der Algemeene Politie-verordening aan
te vullen met de volgende bepaling
«De koeien, paarden, kalveren, varkens, big
gen, schapen en lammeren, die aan de wekelijk
sche Veemarkten worden aangevoerd, zullen, ge
durende de maanden Januari, Februari en De
cember, voor ’s namiddags 3 uur, en gedurende
de overige maanden voor 's namiddags 4 uur van
de marktplaats moeten zijn verwijderd.”
Dit besluit zal, binnen tweemaal 24 uren, in
afschrift, aan heeren Gedeputeerde Staten worden
medegedeeld.
Gedaan te Sneek in de openbare zitting van
29 November 1873. no. 12.
(Get.) J. ten CATE Voorzitter.
H. FENNEMA Secretaris.
Zijnde deze verordening aan de Gedeputeerde
Staten van Friesland, volgens hun bericht van
den 4den December 1873 no. 38, in afschrift
medegedeeld.
En is hiervan afkondiging geschied waar het
behoort, den 13 December 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. ten CATE.
De Secretaris.
H. FENNEMA.
dat er zonder den landbouw, in een land geen
bloei of bedrijvigheid bestaat. Wij mogen aan
nemen, dat ieder daarvan genoegzaam doordron
gen is, en dat velen met ons de stelling wel zou
den willen onderschrijven «Hij, die er zich op
toelegt, om daar, waar slechts twee halmen groei
en, vier te verbouwen, bewijst der menschheid
grooter diensten, dan de beroemste generaal ooit
heeft gedaan.”
Om tot dit resultaat te komen heeft de land
man evenwel hulp noodigniet maar alleen
van den mensch, maar vooral ook van het dier.
Diens werkkrachten kan hij evenmin ontberen
als zonneschijn en regenaan het dier moet hij
het dan ook voor een gioot deel dank weten
indien zijn akker ruime vruchten oplevert. Wij
hebben thans niet zoozeer op hel oog die dieren,
welke hun trek- en draagkracht ten beste geven
of hun zuivel leveren; neen, wij wenschen thans te
wijzen op dat oneindig grooter aantal, dat, zonder
loon en zonder dwang, in stilte met den boer
meêwerkt, om zjjne, en dus ook onze welvaart
te bevorderenwij bedoelen de vogels.
Onder die dieren, welke men gerust de «vrien
den” van den landman kan noemen, komen de
vogels zeker in de eerste plaats in aanmerking.
Zjj helpen den boer, zooveel ze kunnen, en
moge ’t door hen verrichtte werk vaak gering ge
schat of niet begrepen worden, zoowel op het
veld als in den boomgaard bewijzen zij onschat
bare diensten.
't Is van vrij algemeene bekendheid welke ver
schrikkelijke verwoestingen de insecten in den
tuin en op het veld kunnen aanrichten, indien
zij ongestraft en naar hartelust daarin kunnen
huishouden.
Het insect toch is een der vraatzuchtigste die
ren, en tegenover zijne vermeerdering bij milli-
oenen,2) is de mensch in den volsten zin des
woorda geheel weerloos. Zjjne middelen om de
ze dieren te verdelgen treffen ook in meerdere
of mindere mate te plantenwanneer er dus
geen hulp van andere zijde werd verleend, zou 't
er spoedig allertreurigst uitzien met boomen,
vruchten en planten. Gelukkig heeft de natuur
er voor gezorgd, dat die hulp niet ontbrakdal
kleine vraatzuchtige volkje heeft vlugge en niet
minder grage vijanden, die het voortdurend ver
volgen nl. de vogels.
De kleinere vogelsoortenmet name onze
beste zangvogels, zooals nachtegalenhofzan
gers enz. leven uitsluitend van insecten. Doch
ook zij, die minder beroemde kelen bezitten, heb
ben een belangrijk deel in het zuiveringswerk.
Tot de laatsten behooren bijv, in de eerste plaats
de zwaluwen en meezen maar ook spreeuwen
musschen 3) in ’t kort bjjna alle kleine vogels
werken mede om veld en gaard te zuiveren van
2) Een paar bijdragen
De koolrups, die voortkomt uit de eieren van het
koolwitje, is een der meest vraatzuchtige insecten. Om
een denkbeeld te geren van de vermenigvuldiging dezer
insecten, dient, dat een wijfje twee of driemalen ‘s jaars
legt en in den tijd van twee dagen ten minste drie hon
derd eieren van zich geeft.
Onze gewone kamervlieg kan o. a. in een jaar
meerderen tot een getal van 30,000 millioen.
3J Bolley, een Engelschman merkte op dat
musch in ééae week 3300 rupsen ving.
het met algeheele verwoesting dreigend onge
dierte. Zij zorgen dat dit niet de overhand krjjgt
en er alzoo een weldadig evenwicht in de natuur
blijft bestaan, dat zonder hunne hulp spoedig zou
zijn verbroken. Men zou hen de waakzame en
werkzame politie van den landman kunnen noe
men, die zorgt dat er niet te veel gevagebon-
deerd wordt op zijn veld en in zijn gaard. Nu
is t waar, dat er een zeer groot getal vogels is,
dat zich met gemengd voedselzaad en dier
tjes voedtmaar wie zou die nuttig werkzame
dieren eenige graankorrels misgunnen als hij
bedenkt, dal zonder hunne medewerking er mis
schien niets zou zijn te oogsten, ’t Is eene onbe
twistbare waarheid de vogels doen tienmaal meer
nut dan schade, en het is daarom onze plicht
wat toegevend te zijn bij kleine overtredingen.
Geschiedt dit ten alle tijde wel genoegzaam
Niemand zal hierop zeker een toestemmend ant
woord durven geven. Neen, nog maar al te dik
wijls staan die «vrienden” van den landman
aan vervolgingen bloot, die afgescheiden van
het immorele van zoodanige handelingen be
wijzenhoe domheid en vooroordeel, of baldadig
heid en kwelzucht, vaak aan hel welbegrepen ei
genbelang parten kunnen spelen. Menig landman
toch verjaagt de gevederde politie uit zijn hof en
van zijn akker, om er de kruipende vagebonden
een lustooid te bezorgen; menigeen doodt zijn
vrienden om zijn vijanden ten zijnen koste te laten
leven, en zich ongestoord vermenigvuldigen. Voor
al het schandelijke nestuithalen en vogelvangen
doet veel kwaad.
Dat ook in dit opzicht schijnbaar kleine oorzaken
groote gevolgen kunnen hebben, is reeds dikwijls
aangeloónd geworden. Meermalen toch is er op
gewezen hoe het zooeven genoemde kwaad een
der grootste oorzaken is, dat de landman niet
de hoogste opbrengsten van zijne akkers trekt.
Om eene voldoende bescherming aan onze boo
men heesters en veldgewassen te verschaffen
en om het genoegen van het buitenleven te ver-
hoogendienen wij ons met den meesten ernst
toe te leggen op ai datgene wat de vermeerde
ring van vogels in de hand kan werkenT Spreekt
wel van zelf, dat deze vermeerdering sterk wordt
tegengewerkt door hetnestenuithaleneene
soort baldadige liefhebberij, vooral van de jeugd,
maar waaraan de spes patriae zich zeker veel
minder zou schuldig maken indien de kinderen
door ouders en leermeesters bij herhaling gewe
zen werden op het onzedelijke en dwaze van
zoodanige handelingen. Wij stellen ouders en leer
meesters voorzich het vervelende der repetitie
van zoo’n waarschuwing wel te willen getroosten,
ter wille van het algemeen belang.
Niet alles kan bij de wet worden geregeld
en in dezen geloven wij dat ouders en leermees
ters meer kunnen doen, dan de strengste wetge
ver die weer rekening zou hebben te hou
den met zoo iets alsoordeel des onderscheids,
enz. En de kinderen moeten in deze materie juist
spoedig leeren onderscheiden wat misdadig spel
is 1
Dat ze ’t dus leerenzoowel aan moeders
schoot als op meester’s schoolbanken en wij
zullen een groolen stap verder gekomen zijn tot
„Het doodea van nuttige dierenom van
bet moorddadige van zulk werk niet eens te
spreken, loopt immer en altijd op eigene
schade uit."
“Wanneer uw aangezicht een vogelnest op
den weg voorkomt in eenigen boom of op I
de aarde, met jongen of eieren en de moe-
der zittende op de jongen of eieren, zoo zult 1
gij de moeder met de jongen niet nemen
maar gansebelijk vrij laten***
V Boek Mazes 22, vs. 6.
PUNTEN TER BEHANDELING.
Resumtie der notulen.
2. Mededeeling van goedgekeurde raadsbeslui
ten, ingekomen stukken enz.
3. Adressen van U. Nooitgedacht c. s.om
schadeloosstelling ingeval van demping der opvaart
bij het Duivelsbrugje.
4. Adres van de wed. J. W. Wijnia, om ver
gunning tot het maken van een Stalt aan den
trekweg onder Goënga.
5. Rapport der Commissie van onderzoek van
het verslag en de rekening der Gasfabriek, dienst
1872/73.
6. Voorstel van de Commissie van toezicht op
V
SXIIkIH COURANT
1
J
it
e
BESLUIT TOT AANVULLING VAN ART. 60
der ALGEMEENE POLITIE-VEROR-
DENING IN DE GEMEENTE SNEEK.
