fifflEENTE EN HET ARRONDMIENT SNEEK.
NIEUWS- EN AHTERTENTIE-REAO VOOR DE
1875.
No. 18.
De nieuwe Kiestabel.
IN.
00,
,50
,25
g-,
laiiMiiWBi
r
SNEBK
en-
ffl
LEUGEN door de
ak-
SS K A K A rw
Kohier der belasting op de honden, dienst
-4
een
wor-
de-
g-
$T.tm-CEXEK.UL.
Tweede Kamer.
>P,
ma
te
te
en
urk
a
,00
en
ans
de
rre
ge,
Sla
in,
arl.
d.,
itg.
27
nes
v.
v.
Eli-
M.
't.
/.6
8
8
^6
'16
16
l
6
a
O
46
en,
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffendeworden franco ingewacht.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Ahonnementspiijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
De Standaard laat tegenwoordig geen gele
genheid voorbijgaan geen nummer ongebruikt
waarin zij niet ageert tegen de volksschool. Het
schijnt dat hare lezers van die colossale onder
drukking, waarvan zij herhaaldelijk gewaagt, nog
niet zoo bijzonder overtuigd zijn anders zou
dat opzweepen dat bewerken der kiezers maan
den vooruit dat kunstmatig agileeren niet zoo
hoog noodig zijn. Gaat zij zoo voort, dan vree-
zen wij dat zij tegen den strijd der verkiezing
geen schryvensslof meer zal hebbengeen enke
len toon meer zal kunnen aanslaan, dien zij niet
reeds vroeger aangeslagen heeft geene enkele
variatie op dit thema meer kan aanbrengen.
Dankbaar een nieuw beeld aangtijpende past zij
zelfs het verhaal van den rijken man en het ooi
lam op de schoolqnaestie toe. De rijke man is
de liberale partij zij heeft zeer vele scholen en
leermeesters. De arme daarentegende christe-
lijk-historïsche, zij heeft niet dan een eenig klein
schoolwezen haar ooilam dat ze met de eigen
penningen betaald heeft en gevoed dat het groot
geworden is. Als uitheemsche gast doet het
It’SiliT.
Blijkens een gisteren ontvangen telegram van
den gouverneur-generaal van Ned.-Indié heeft
generaal-majoor Pel den 25 Februari aan de In
dische regeering bericht, dat de cholera in Afjin
verminderde.
toe aan Amsterdam, dat reeds een zesvoudig di
strict is, slechts kiezers tellende voor drie afge
vaardigden.
Daarenboven, kiesdistrictsgewijze gesproken, be-
hooren bij Amsterdam geene dorpen teegevoegd
te wordenreeds Diemen en Watergraafsmeer
zijn heterogene bestanddeelen, wier bevolking
gansch andere belangen dan Amsterdam heeft.
Mr. W. F. S.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van SNEEK,
op Zaterdag 6 Maart 1875
’s namiddags 6 uur.
Punten ter behandeling:
Resumtie der notulen.
van goedgekeurde raadsbe-
Hoe de wetgever vijfjarige herziening heeft kun-
i nen vaststellen met het oog op de vierjarige
zitting der gekozenen, is mij raadselachtig doch
misschien heelt hel tientallig stelsel (ditmaal ge
halveerd) hem parten gespeeld; anders, dacht
"mij, zou vier of tweejarige herziening wel zoo
goed gestrookt hebben met de inrichting der ver
tegenwoordiging zelve.
De kunst van cijfer-samenvoeging is in het po
litiek goochelspel van even groote waarde als het
«slaan der volte in dat andere, hetwelk Bamberg
Bosco, Houdin Robin en anderen speelden en
neg spelen.
Wie de cijfercombinatie-volte goed slaan kan
is meester van de bewondering zijner toeschou
wers en begoochelt ze tot biologëring toe.
Nederland heet liberaal te zijn en ik geloof,
dat het volk, over ’t geheel genomen, dit ook is
doch uit de verkiezingen kan men geen bewijs
putten
De natie kiest niet; er zijn kiezers en van de
zen blijven er velen t’huis daarom is onze
«Volksvertegenwoordiging” én in beginsel èn in
■uitvoering LEUGEN.
De werving voor het Indische leger heeft geen
gunstige resultaten opgeleverd. In het geheel
hebben de wervers uit de verschillende garnizoens
plaatsen 26 manschappen aangebracht. De 13
jongelieden van de gestichten te Veenhuizen zijn
daaronder begrepen. De meeste wervers keerden
zonder manschappen in hun garnizoen terug.
zwaar beladen vaartuig kreeg
een belangrijk lek, waardoor
Op het hulpgeschrei gin
gen, niettegenstaande duisternis en harden wind,
terstond 4 wakkere mannen scheep en hadden
het geluk 5 personen aan een anders wissen
dood te ontrukken. Van de 4 overige ontkwa
men er 2 over het ijs, doch een man, die drie
onverzorgde kinderen achterlaat en een jonge
ling van 21 jaren verdronken.
Zitting van Woensdag 3 Maart.
Bij voortgezette beraadslagingen over de spoorweg
politiewet is art. 3 door de regeering eenigzins gewij
zigd aangenomen met Al tegen 30 stemmen na ver
werping van het amendement Godefroi met 51 tegen
20 stemmen en nader voorgcsteld amendement Smidt
met 42 tegen 29 stemmen. Art. 4 is goedgekeurd
art. 5 over het gemeenschappelijk gebruik van verschil
lende spoorwegen en stations gaf tot velerlei woorden-,
wisseling aanleiding vier amendementen daarop zijn
verworpen en ’t artikel is aangenomen.
Morgen voorzetting.
Zitting van Donderdag 4 Maart.
In de zitting van heden zijn de beraadslagingen over
de spoorweg politiewet voortgezet. Artt. 69 zijn
deels met geringe wijziging of bijvoeging goedgekeurd
Daarop is de discussie aangevangeu over het 2e hoofd
stuk en de onderdeden daarvan betreffende het toe
zicht op de spoorwegdiensten. Bij de algemeene be.
raadslaging over liet hoofdstuk is teruggekomen op da
te greote macht der regeering in de huishoudelijke
aangelegenheden der spoorweg-ondernemiugen. Morgeu
voortzetting over de artikelen.
Te Zaandam heeft Zaterdag j. 1. een droevig
ongeval plaats gehad. Om 8 uur des avonds
begaven zich een negental nachtarbeiders naar
aan de overzijde der Zaan staande oliemolens
in een schuitje door het daartoe in hel ijs aan
wezige slop. Het
halverwege de Zaan
het begon te zinken.
Af- en overschrijving op de Gemeente-be-
grooting voor 1874.
7. Voorstel der Curatoren van de Latijnsche
Scholen en der Commissie van toezicht op het
M. O.tot verandering der lesuren van de na-
middaglessen.
8. Idem van den Gemeenteraad van Bols ward,
tot eene gewijzigde regeling van het beheer over
den Mac-adamweg van Sneek naar Bolsward.
9. Idem van den Gemeente-ontvanger tot ge
rechtelijke invordering van huur van L. Jaal-
sma.
10. Brief van den Raad van State, omtrent het
door den Gemeenteraad van Wijmbritseradeel in
gestelde beroep bij den Koning, in zake het on
derhoud der Nijlanderzijl.
11. Verzoek van het Hoofdbestuur der Frie-
sche Maatschappij van Landbouw, omtrent het
geven van landbouwkundig onderwijs aan de II.
B. School in Friesland.
12. Adres van L. T. Visser en J. de Graaf
om grond voor het bouwen van 4 woningen.
13. Adressen van H Walinga en D. Gorter
om benoemd te worden tot beurtschipper van
Sneek op Amsterdam.
14. Adres van den heer R. Dijkstra, om eer
vol ontslag als Leeraar aan de H. B. School.
Het was een ongelukkig idéé van den Grond
wetgever ons land in kiesdistrict-perkjes te ver
deden (art. 76, Grondwet) en op die wijze de
kiezersstemmen te verdeden, zoodat nóch de kie
zers nóch de gekozenen een geheel uitmaken.
Onze Tweede Kamer maakt evenmin een geheel
uit als tachtig losse steenen een muur vormen.
Of de «vaderen” eendrachtig waren, weet ik
niet, zelfs zijn er bewijzen genoeg voor het te
gendeel even zoo goed als hunne deugd niet
bijzonder groot was, doch men is nog zeer ge
woon te stoffen en te pochen op der «vaderen”
eendracht en hun spreuk «eendracht maakt
macht.”
De Grondwetgever zeker zich zelf des on
bewust heeft die eendracht wat het verkie-
zingswerk betreftonmogelijk gemaakt, toen hij
beval het land in even zoovele snippers te snij
den als er 45,000 inwoners of veelvouden van dien
waren.
Consequent gehandeld zijnde zou Nederland
thans uit 82 kiesperkjes moeten bestaan, daar de
bevolking ruim 45,000 maal zoo groot is.
Er zijn 41 kiesdistricten, onder welke 8 enke
le (Groningen, Zuidhorn, Winschoten, Steenwijk,
Haarlemmermeer, Brielle, Goes, Zierikzee) 2 drie
voudige (Sneek, Rotterdam) 1 zesvoudig (Amster
dam), de overigen zijn dubbele.
De Kieswet (art. 99) beveelt vijfjarige her
ziening van de perkjes in den Nederlandschen
kiestuin.
Niet altijd is dat geschiedde tuinman zag er
wel eens tegen op de spade te steken in het
werk zijns voorgangers, of wellicht begreep hij
dat dit voor de vrucht, die hij verlangde, niet
goed zoudo zijn dat zijn belang medebracht het
oude te behouden.
De wet is er evenwel en moet derhalve
den gehandhaafd.
Zitting van Dinsdag 2 Maart.
In de Kamer kwam heden na de voortzetting der
algemeene beraadslaging over de spoorweg-politiewet
waarbij de Minister o a meedeelde dar. de Koning
een besluit genomen heeft, waarbij het loopen van con
ducteurs op loopplanken onder de verboden handelingen
wordt opgenomen art. 1 in discussie, waartegen veler
lei bezwaren werden in het middeu gebracht door de
heeren Storm ’s Jacob Messchert en Godefroi, terwijl
de heer Kappeyiie en dc Minister van Justitie de be
paling verdedigden.
De strijd liep uitslnitend over de verantwoordelijk
heid der ondernemers van spoorwegdiensten voor de
schade door pesouen of goederen bij de uitoefening
der dienet geleden, tenzij de schade buiten hunne schuld
of die der beambten zij ontstaan eene bepaling gelijk,
luidend met art 1 der bestaande wet van 1859.
Na korte re en duplieken werd art- 1 met G1 tegen
11 stemmen aangenomen.
1.
2. Mededeelingen
sluiten, ingekomen stukken enz.
3. Verslag van den toestand van het middel
baar onderwijs, over 1874.
4. Idem idem van het lager onderwijs, over
1874.
5.
1875.
6.
LEUGEN door de Wet, en
praktijk.
Volgens de laatste volkstelling had Nederland
eene bevolking van 3’579.529 ingezetenen en
daaronder 105.452 kiezers, dus op ieder 34 kop
pen één kiezer, op 1318 kiezers één vertegen
woordiger.
Maar naar dien maatstaf zijn er te veel kiezers in
de districten Groningen, Zuidhorn, Appingadam
Leeuwarden, Sneek, Steenwijk, Almelo, Deven
ter, Zutphen, Arnhem, Tiel, Amersfoort, Utrecht,
Hoorn (2 leden op 3473 kiezers), Alkmaar (3051),
Leiden Gouda (3200), Delft, Gorichem (3102)
Middelburg, Goes, Zierikzee, Breda (3902), Til
burg (3152) en ’s Bosch te weinig in Winscho
ten, Assen, Dockum, Zwolle, Nijmegen, Haarlem,
Haarlemmermeer, Amsterdam (zes leden op 3964
kiezers), Rotterdam (2515), Brielle (1152),’sHa-
ge (2033), Dordt (2037), Eindhoven (2146),
Maastricht, Roermond (1893) en Boxmeer.
De verdeeling is dus niet goed, of de census
deugt niet, of beide is waar.
Het laatste (indeeling en census deugen niet)
houd ik voor de waarheid, ja voor zóó waar, dat
mij de lust bekruipt, om Doedes na te zeggen
MIHI CONSTAT.
Wie de politieke volte goed slaan kan, heeft
het bij deze gegevens in zijne macht de distric
ten zóó in te richten, dat hij van een liberaal
district een behoudend, van een conservatief een
vrijzinnig maakt.
Voor eenige jaren hebben de anli-liberalen
die nu aan het bewind zijn, er zelf op gewezen.
Amsterdam dat zes leden afvaardigt, is vol
gens de praktijk der perkjes-theorie eigenlijk niet
vertegenwoordigd.
ïndien Amsterdam niemand afvaardigde, zou
’t er niets toe- of afdoen, daar van de zes afge
vaardigden drie liberaal en ook drie anti-liberaal
zijn. De eene helft vernietigt de andere.
Zij leggen te zamen geen gewicht in de poli
tieke schaal.
Doch door bijvoeging van eenige dorpen, wier
bevolking het ontbrekende van 7 x 45,000 in
woners aanvult, is veel te doen.
Daardoor kan de vertegenwoordiging van Am
sterdam gemaakt worden tot wat men wil.
R.: Doe wat minimum-census-kiezers bij wat
maximum-idem, roer het om, laat het trekken
tot dat de kleur vaalgroen is en de reuk naar
’t conservatieve trekt, en dien het dan toe aan
«Neêrlands hartader” (die wat flauw klopt) en
het doel is bereikt.
Dat de minister Heemskerk van de kiesdistrict-
verdeeling gebruik maakt, om de vertegenwoordi
ging naar zijn zin in te richten, daarin kan hij
van zijn standpunt gelijk hebben, doch de ver
tegenwoordiging mag er niet in berusten.
Zij zou, anders handelende, hare plicht verza
ken en de rol van commere in de politiek spe
len.
De bevolking is toegenomen met 2 maal 45000;
welnu men volge dan ook den geest en den let
ter der Grondwet en richte twee nieuwe distric
ten op, zooveel mogelijk daar, waar overvloed
van kiezers isen voege geenszins een nieuwe