T W
GEMENE EHET ARROWSE W SM.
MEI RS- El IIIIERTEITIE-OLIO VOOR DE
B
1875.
No. 28.
WOENSDAG
7 APRII
lets over de lijfstraffen bij de
Ncderlandsche Marine.
Longziekte.
Nieuw Tonnenstelsel.
,oo,
>,50
',25
COUttAN
s\i:ih
Mr. W. F. S.
4.
de exploitatie der faecale
a
r*«t
evenmin
i
een zee-
a.
b.
uit eigen
van
Toen de welbekende zeekapitein
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementspiijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco 1.90.
ver
meer
velen, zoo als bij is, zal 't ook wel bereikt wor
den.
tnen
in
en
M.
nl.
i
/.o
J
16
16
i
DE BURGEMEESTER van Sneek,
ontvangen hebbende eene missive van den heer
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel daarboven 7’/? Cents. Alle brieven en stukken,
'de uitgave of redactie betreffendeworden franco ingewacht.
--
f.
oor-
len-
ieze
icht,
ont
wen
igen
‘nde
dien
en
v of
ver
zen,
snd,
Itijd
mer
i.
,85,
een
nnge
-
>den
der
Mei I
aan
S. stelt voor matroos le kl. soldij per
maand f 25, 2e 18, 3e ƒ12, jonge of lichtma
troos 9.
zij half en drie kwart deden dood-ranselen.
Gelukkig voor het zedelijk gehalte van de ma-
rine-officieren. dat zij, die bij de administratie be-
hooren, tegen dat menschonteerend slaan ijveren.
De marine-officieren kunnen inderdaad nog veel
leeren van die administratie-officieren, welke «man
netje aan mannetje werken”gelijk een slaan-
zuchtig man van «officiële eer” hen betitelde.
pensioen; 8°. verhooging van
noot); 10°. niemand beneden 16 jr. in dienst
men. Tegenwoordig heeft men binders van
jr. aan boord, die zich-zelf niet kunnen schoon
houden, om officieren en adelborsten te bedienen;
11°, verbetering van onderwijs; bibliotheken aan
boord niemand aannemen die niet kan lezen en
schrijven; 12°. gratificatie voor uitrusting aan wie
als onderofficier aan boord komt, of er toe bevor
derd wordt 13°. zorg voor goede qualiteit en
geen aanneming van voormalige tuchthuis boeven
en dergelijken; 14°. openstelling van sommige
qualiteiten om te dienen voor onbepaalden of kor
ten tijd zonder premie en met uitrusting voor
eigen rekening.
De S. beperkt, de straffen, welke voor het slaan
konden in de plaats treden, en geeft aan, hoe met
de boeten kon gehandeld worden.
De S. heeft veel studie gemaakt van het ma-
rine-strafwezen in alle Staten, geene uitgezonderd,
en deelt mede, dat het stelsel van slaan afge
schaft js, in: Noord-Amerika, 17 Juli 1862; Oosten
rijk, Duitschland Frankrijk, Zweden en Noor
wegen, Turkije, Italië, Spanje, Portugal, Brazilië.
Alhoewel in Engeland en Rusland lijfstraffen
voor matrozen en onderofficieren bestaan, staat
Nederland in wreedheid en willekeur nog boven
aan.
Nederland maakt ook in dit opzicht eene treu
rige uitzondering.
Wie het wel meent met moraliteit en humani
teit, zal den S. dank weten voor diens brochure.
De heer L. C. Duhne beoogt het goedemet
3.
tekas.
4. Verslag over
stoffen in 1874.
Reclames van de heeren G. J. Ekkart en Jhr.
Mr. A. J. Rethaan Macaré tegen de herziene
kiezerslijsten.
6. Rapport enz. aangaande het verzoek van
het dept. Sneek der Neder), maatschappij ter be
vordering van Nijverheid om subsidie enz. voor
eene meisjés-industrieschool.
7. Voorstel van de Gascommissie om ve la-
ging van den gasprijs voor particuliere verbruikers.
8. Idem van den hoofdonderwijzer den heer
Geel, tot toekenning der hoogere toelage aan den
kweekeling F. Keulen.
9. Idem van Burg, en Weth. omtrent den af
koop eener grondrente.
10. Idem van dezelfden omtrent eene kor
ting in den huurprijs van een stuk land in ge
bruik bij L. Jaalsma.
11. Idem van dezelfden tot regeling der op
te richten fransche Meisjesschool.
12. Kohier van den hoofdelijken Omslag, dienst
1875 met de daartegen ingebrachte bezwaar
schriften.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van SNEEK,
op Woensdag 7 April 1875,
’s namiddags 6 uur.
Punten ter behandeling:
Resumtie der notulen.
2. Mededeeling van goedgekeurde raadsbeslui
ten ingekomen stukken, enz.
Proces-verbaal van vérificatie der gemeen-
Dezer dagen ontving de redactie een brochure
van den heer L. C. Duhne, offi. v. adm. 3e kl.
ter beoordeeling welke tot titel heeft»Een
woord ten gunste van de afschaffing der lijf
straffen bij de Nederl. Marine"-, Nieuwediep
L. A. La ure ij, 1875.
De brochures van de H.H. C. J de Vriese en
I. C. Joekes gaven den schrijver den spoorslag,
om het «slaan”, bij de Marine in zwang, te bespre
ken en wel omdat hij met J. van overtuiging
verschilt, dat het schrijven over dit onderwerp
tegen hel belang der Marine zou zijn.
Ik ben het ééns met den heer D.dat open
baarheid nuttig is.
Slechts voor datgeen, wat slecht is .of geheim,
is openbaarheid gevaarlijk.
De marine is de zaak der gansche natie, zij kan
derhalve geen geheim zijn en mag
slecht wezen.
S. geeft verder een résumé van hetgeen van
hooger ambtswege geschied is tot afschaffing van
het slaan.
Hij is een voorstander van celstraf en boeten,
bijv, op een strafschip. Joekes is ook voor een
strafschip, mits er in dubbele mate worde gesla
gen.
Men walgt van zoo iets cynisch en zou zich bijna
schamen mensch te zijn, omdat een »mensch”(?)
zoo iets durft verdedigen.
De S. geeft vervolgens uitmuntende wenken
ten opzichte de verbetering van het marine-ma-
trozen-wezen.
Hij wil 1°. belangrijke verhooging van gage
2°. vermindering van premiën en aanbrenggelden;
3°. geheele afbetaling van soldij, als er geen na-
deelig saldo is; 4°. gelijkstelling van soldij voor
matrozen le kl. en kwartiermeesters; 5°. na
5 of 6 jaren dienst tractementsverhooging; 6°. ti
tulaire rangsverhooging voor matrozen le kl. na
10 jr. dienst; 7°. beter ingerichte aanspraak op
pensioen; 9". (zie
ne-
13
Kamerlid Fabius, het slaan der matrozen dage
lijks werk was.
Hetgeen later is voorgevallen aan boord
Toutenhoofd was misschien nog erger.
Toen de welbekende zeekapitein en auteur
Marryat tegen het slaan en het pressen ijverde,
viel hij in ongenade, doch dit kon niet beletten,
dat Marryat’s oordeel grootendeels als het eenig
juiste is gehuldigd geworden.
Sommige kommandanten zoeken naar allerlei
middelen om te laten slaan.
Zoo verbood een zeker slaanliefhebber te zin
gen.’ «Die Wacht am Rhein" en deed de over
treders van zijn verbod met handdagen afranse
len.
Terecht zegt de S., bl 3: «Het slaan is eene
straf, die in dezen lijd niet meer past en niet is
overeen te brengen met begrippen van vrijheid
en menschelijkheid. Zij moge goed zijn om
wilde dieren te temmen, en boosaardige menschen,
in een enkel geval, voor ’t oogenblik van kwaad
doen terug te houden verbeteren doet zij de
schepelingen niet in plaats daarvan heeft zij
juist het omgekeerde gevolg, want zij verbittert
en verhardt, en wekt op tot onverschilligheid, nijd
en wraak.”
Zoo is ’t: ’t kwaad wordt er in geslagen en het
goede er uit.
De heer D. heeft grooter dunk van de eervol
heid der Ned. marine-officiers, dan de heer Joe
kes, daar hij dezen die zegt, dat 90% van hen
voor het slaan is, tegenspreekt.
Dat er nog voorstanders gevonden worden, is
al erg genoeg en bewijst alleen, dat het stand
punt van velen niet hoog is.
Die voorstanders werken het verval der marine
in de handhet getal matrozen wordt al kleiner
en kleiner; zij zijn menschen, geen beesten, en
willen zich dus niet engageren, om als wilde die
ren te worden afgeranseld, ook al wordt hun een
hooge premie als lokaas voorgehouden.
Zee-militiens mogen niet worden afgeranseld
van daar, dat. er zoo’n groot getal liefhebbers is,
terwijl bijna geen hunner over te halen is als
matroos bij de marine over te gaan.
Het verschil tusschen marine-matroos
militien is dan ook zeer groot.
Zeker lang gediend hebbend matroos le klasse
had in gemeenschap met een zeemilitien hetzelf
de vergrijp gepleegd; gene ontving 50 slagen
met handdagen, deze werd twee dagen in de
boeien gesloten.
De hr. Joekes wil oude matrozen slaan om
dat zij als jongens insgelijks zijn afgetouwd.
Fraaie redenering voorwaar
Zou die heer van meening zijn, zelf ook nu
nog in de kinderstoel te moeten zitten omdat
hij als kind er in gezeten heeft
Als hij consequent is, moet hij er
beweging in gaan zitten.
Het slecht gedrag van sommige matrozen is
juist het gevolg van de slechte opvoeding der
jongens aan boord.
Het gedrag van mariniers en vuurstokers is
zooveel beter, ólndat zij niet op jeugdigen leeftijd
aan boord worden bedorven.
De S. geeft voorbeelden van de liederlijke wreed
heden en lage ransellust van eenige kommandan
ten, wier namen wel niet genoemd worden, doch
genoeg bekend zijn.
Anathema over dezulken 1 zij staan in mijne
waardering lager dan de «onverbelerhjken” die
1 dwenen en heeft ruim baan gemaakt
menschelijke gevoelens.
Op school mogen sedert 1806 geen kinderen
meer afgeranseld worden en sints 29 Juni 1854,
is het Souverein geeselbesluit van 11 December-
1813 ingetrokken.
Maar wal voor stoute kinderen en groote deug
nieten als verkeerd en ondoelmatig verworpen is,,
blijft voor de Koninklijke Nederlandsche Marine,
I itdien vervollen stand bij uitnemendheid!’ be-
I stendigd.
De heer Joekes is van meening, dat zonder
slaan de krijgstucht aan boord niet te handhaven
is; D. meent van wel en heeft ook recht om jnee
te sprekendaar hij reeds ruim veertien jaren
bij de Marine dient. Hij is thans voor Atjeh.
Terecht zegt D., dat, zoo ’t waar is, dat er
schepelingen zijn, die alleen door slaan te regee-
ren zijn men beter deed dezulken te ontslaan
doch het bestaan van zulke onverbeterlijken moet
vóór alles worden bewezen.
Zoolang er geslagen wordtzullen dezulken
worden afgestraft, doch ’t is juist de vraag, of de
straf niet de oorzaak van die zoogenaamde on-
verbelerlijkheid is.
Op sommige schepen wordt veel, op andere
minder en op enkele in hel geheel niet geslagen.
Bijna alles hangt af van de zienswijze des kom-
mandants.
Ik haal hierbij aan dat bij het tegenwoordig
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen, ter nadere toelichting hunner
publicatie van '15 Maart 1875, aangaande de in
voering van het nieuwe tonnenstelsel voor een
gedeelte der gemeente, onder de aandacht van
de ingezetenen
dat voor de uitzondering, die voor eeni
ge bepaaldelijk aangewezene huizen aan
het Kleinzand, het Grootzand en het Cin-
gel is gemaakt, geene andere reden bestaat
als deze, dat die huizen, ten aanzien der
afhaling van sekreetmeslonder andere
straten zijn gerangschikt, even als bijv,
eenige huizen van de Breede en Smalle
Burgstraten en het Schapenplein bij de
Suupmarkt zijn gevoegd. (Zie de aange
haalde publicatie sub l>.);
dat onder de stegen bedoeld sub i. der
gemelde publicatie, moeten worden ver
staan die, welke uitloopen op het Klein
zand, de Suupmarkt, het Grootzand, de
Pollen, de PoUerzijlen, het Cingel en het
Achterom, de Kleinepalen en het Hoogënd,
voor de naaste aan die hoofdstraten lig
gende helft.
Sneek, 1 April 1875.
Burgemeester en Wethouders van Sneeft
J. TEN GATE.
De Secretaris, H. FENNEMA.
Sommige lieden gaan nog van de meening uit,
dat zonder «slaan” geen heil te verkrijgen is.
Voorheen was die meening algemeen het
I slaan begon al bij kinderen van 2 jaren en nog
jongeren, en eindigde nooit.
Gelukkig is die meening grootendeels
t voor
