GEMEEHE EN HET AHRONHiSSEIENT SNEEK.
'NIEUWS- EN WERTENTIE-BEAD FOOR HE
o
VJ mI ïsL IR
w
Vs
j iS
o'
B
1875.
DERTIGSTE J A A R G
21 APRIL.
WOENSDAG
I
No. 32.
@0
tan
te
Ê-
Ü-
'e-
L,
K.
SXEEKE
(Gr. Crt.)
Mr. W. F. S.
I! i VX E V L15 S>.
een
even
a
ontstond de geest-
l.
tot leden der commissie voor dat examen
i
G
6
G
G
G
ra,
d.
sch
rdt,
int;
or-
ke
ke
IA
Mj
ou-
te
te
iV.
>0-
en
Ü-
da
ne
■in 1W™
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende worden franco ingewacht.
dam te arresteren. Deze was van Rotterdam
naar zijne woonplaats teruggekeerd.
A
SN EEK, 20 April.
In de afgeloopen week is het hoofdonderwij-
zers-examen o. a. met gunstig gevolg afgelegd
door J. van der Veen te Sneek.
zer dan al de spoken van af het jaar nul tot op
heden.
ne-
te
iu-
loff
‘■P-
Spoken behoorden derhalve tot de onzichtbare
gebreken van een huis, welke grond opleveren
tot ontbinding van het contract, ongedierte daar
entegen niet, daar zij wel een gebrek opleveren,
doch een dat zichtbaar is.
De hedendaagsche rechtsleer is juist omgekeerd:
voor ongedierte wel ontbinding (althans volgens
vonnis van vele rechtbanken), voor spoken niet.
De heer Victor Driessens bericht aan het Hbl.
dat hij eerlang met zijn gezelschap de «Vorsten
school” hier te lande hoopt ten tooneele te
brengen en dat mej. Beermans de rol van Ko
ningin Louise zal spelen. Het berichtdat zij
die rol zou hebben geweigerd, is dus onjuist.
Omtrent de geruchtmakende zaak van den boek
houder Roelin kunnen wij thans nog mededee-
len dat de justitie er ook in geslaagd is zijn
medeplichtige zekeren S. de Boer te Appinge-
De heer M. S. Bromet te Amsterdam, die ƒ1000
vraagt, om door middel van zingen op straat te
evangeliseeren, heeft daarvoor ƒ41,75 als eerste
bijdrage ontvangen.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementspiijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, builen
de Stad franco ƒ1.90.
«MManKni! ii-i.i» l
Men schrijft uit Harderwijk aan het U. D. dat
in de laatste dagen de aanwerving van vreemde
lingen voor het Indisch leger slechts 47 heeft
bedragen, en datals dit zoo voorlgaat weldra
geen detachementen meer naar Indië zullen kun
nen gaan.
Aan de leden van de Tweede Kamer is rond
gedeeld de memorie van antwoord der regee-
ring op het voorloopig verslag der afdeelingen
nopens de herziening der kiestabel.
De slotsom is als volgt Door de vermeerde
ring der bevolking 3,761,822 zielen kun
nen 3 nieuwe leden verkozen worden. Voor
Amsterdam wordt het getal van 7 afgevaardigen
behouden, door bijvoeging, van eenige weinige
gemeenten, in verband met de vermeerderde be
volking in 1874. Het nieuwe district Bergen-op-
Zoom, met eenige wijziging behouden en overi
gens een nieuw district Groenlo gevormd. Dit
omvat Groenlo, Winsterwijk, Eisbergen, Borculo,
Neede, Aalten, Lichtenvoorde, Goor, Stad Delden,
Ambt-Delden, en Haaksbergen, en is zamenge-
steld uit 32322 zielen uit het district Zutfen, 9451
uit dat van Amelo en 2335 uit Goor. Herziening
der kieswet moet bij alzonderlijke voordracht la
ter plaats hebben. Deze gewijzigde kiestabel
kan volgens den minister zeer goed bij de perio
dieke verkiezingen van Juni in werking kernen)
1875 het eind-examen voor de
hoogere burgerscholen in Friesland zal worden
gehouden te Leeuwarden
2. tot leden der commissie voor dat examen
benoemd de heeren
dr. C. P. Burger, directeur der rijks hoogere
burgerschool te Leeuwarden voorzitterdr. S.
R. van der Leij, directeur van- en A. van Vier
houten en B Selhorst, leeraren aan de hoogere
burgerschool te Sneek P. J. Alberts, directeur
der hoogere burgerschool te Harlingen dr. H.
J. Nassau Noordewierdirecteur der rijks hoo
gere burgerschool te Heerenveen; dr. E. A van
der Burg, mr. S. J. Cohen er F. F. W. Koch,
leeraren aan de rijke hoogere burgerschool te
Leeuwarden; dr. J. Sirks, leeraar aan de hoogere
burgerschool te Deventer; H. J. H. Groneman,
leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te Gro
ningen.
Binnen enkele dagen zal het wetsontwerp tot
regeling van de rechtspersoonlijkheid der coöpe
ratieve vereenigingen aan de Tweede Kamer wor
den ingediend. Het ontwerp bestaat slechts uit
eenige weinige artikels. In hoofdzaak is het
Belgische systeem gevolgd. De vereenigingen zul
len volkomen vrij worden gelaten in haar keuze
tusschen de hoofdelijke en de beperkte aanspra
kelijkheid. Verder zal ook zooveel mogelijk de
regeling der bijzonderheden aan het goedvinden
der oprichters worden overgelaten. De Minister
heelt zich niet kunnen vereenigen met hel Duit-
sche systeem waarbij alles tot de kleinste bij
zonderheden in de wet zelf wordt geregeld.
(Vad.)
Buitengewone vergadering der Kamer van
koophandel en fabrieken te Sneekvan
18 April 1875.
Als een gevolg van een in de gewone zitting
van 13 April jl. genomen besluit, wordt thans be
sloten tot de verzending van het volgende advies
aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal
»De belangstelling, die het wetsontwerp van de
heeren mr. J. Kappeijne van de Coppello c. s.
in alle oorden des lands heeft opgewekt, wordt
door ons ten volle gedeeld. Wij hadden echter
reeds zoo dikwijls aangedrongen op voorziening
in de steeds klimmende behoefte aan uitbreiding
van het Nederlandsche Spoorwegnet, dat het bij
na overbodig kan worden geacht U onze sympathie
te kennen te geven voor het gebruik dat door vier
Uwer leden van het recht van initiatief is gemaakt.
«Onze ingenomenheid met hunne voorstellen kan
u ten duidelijkste blijken uit ons advies aan Zij
ne Excellentie den Minister van binnenlandsche
zaken, van 25 November 1874, no. 774, waarvan
aan ieder uwer leden een afdruk is toegezonden.
Bij dat advies vereenigden wij ons met het ge
voelen der Staten van Friesland, strekkende dat
vóór 1880 de volgende spoorwegen in deze pro
vincie in exploitatie behooren te komen
HarlingenBolswardSneekHeerenveen
Duilschland StavorenSneek en Sneek
Grouw.
«Ongeveer dezelfde lijnen komen in het wets-
Elke stad, vlek of dorp, van eenige beteekenis
en ouderdom heeft zijn spookhuis of huizen
spookhoeken en hoornen.
Hoe ouder een plaats is, des te meer spoken
een bewijs, dat het geloof aan spoken afneemt.
Plaatsen, in den lateren tijd verrezen, zijn meestal
spookvrij.
Rotterdam, Amsterdam, ’s Hage, Tiel, Nijme
gen, Kuilenburg enz. zijn rijk aan spookhuizen.
Zoo leelijk als een spook, is wel beschouwd
eene uitdrukking, die getuigt van ’s me^schen
ondankbaarheid jegens die bovennatuurlijke we
zens, welke hun dikwijls groole diensten bewijzen
en voordeelen aanbrengen.
In menige stad zijn huizenstallen plaatsen
tuinen of wat dies meer zij waar het spookte
hard spookte. Doorgaans verdween het spook op
een zekere plek, doch zóó, dal slechts een be
paald persoon, door het spook daartoe uitverko
ren, die plek zag. Uit zekere wenken wen
dingen en andere gebaren werd het den door
het spook begunstigde duidelijk dat hij graven
moest, doch natuurlijk niet vóór middernacht
te middernacht zijn de spoken op hun best.
Het miste den spookbevrienden graver dan
nooit, een schat te vinden, waarna het spook ver-
1 dween.
Een spook nainelijk heeft een nauwgezet geweten
en is veelal een menschenvriend.. Heeft het nu
zelf in zijn leven een schat begraven, of weet het
er een liggen, dan kan het niet rusten, voordat
het zijn geheinr aan den rechten man heeft me
degedeeld. Hel. kan lang duren eer de rechte
man ter wereld komt, zelfs komt hij vaak eerst
na eeuwen, daarom spookt het op sommige plaat
sen zeer lang en houdt eensklaps het spoken op,
terwijl iemand, zonder dat men de oorzaak weet,
van arm rijk geworden is.
Zijn dat geen brave, menschlievende spoken
Waarlijk, acht de spoken niet te licht, en voor
al gij niet, die gelooft aan dingen nog veel dwa-
Bij koninklijk besluit zijn benoemd tot leden
van het dijksbestuur van Wijmbritseradeel c. a.,
contributie zeedijken (de steden Sneek .en IJlst
daaronder begrepen), K. K. Kooy en M. H. Tromp.
Sedert het goochelen wat meer populair is ge
worden, vele goocheltoeren bekend zijn en door
liefhebbers worden uitgevoerd, is hel geloof aan
spoken en aan andere bovennatnurlijke dingen
viij wat verminderd.
Het. goochelen is daarom dan ook zeer terecht
gehaat bij de geloovers aan spoken en andere
dingen; goochelaars en geloovers zijn in zeker
opzicht concurrenten.
Evenwel moet ik den goochelaars dit recht
doen wedervaren, dat zij den geloovers niet las
tig vallen, niettegenstaande deze het hun wel doen.
De concurrentie is uit dien hoofde aan de zijde
der goochelaars eerlijker, dan aan de zijde der
geloovers.
De commissaris des konings in deze provincie
heeft bepaald
1. dat voor
Te Eist heeft het aantal kiezers een groole
verandering ondergaan. Minstens 30 personen
hebben patent aangevraagd en dank zij dit patent,
bedroeg hunne belasting het cijfer, dat als cen
sus voor de plattelandsgemeenten is aangenomen,
terwijl het van bekendheid was dat zij, die het
patent hadden aangevraagd, het beroep niet uit
oefenden, waarvoor het moest, gelden, ja dat an
deren de verhooging voor hen betaalden.
Met 7 tegen 3 stemmen heeft de gemeente
raad die personen van de kiezers-lijsten geschrapt.
Hoe billijk dit besluit zij of het veel baten zal
is een tweede vraag. Zeker heeft de wetgever
op een dergelijke manoeuvre niet gerekend, tegen
betaling van het overtollige te waken zou dwaas
heid zijn. Op nieuw blijkt er uit hoe verkeerd
het is de census te stellen als maatstaf van kies
bevoegdheid maar ook tot wal vreemdsoortige
toepassingen de patentwet aanleiding geeft.
(Arnh. Crt.')
legioenen spokenzonder
De overgroole meerderheid der Natie verwerpt
het geloof aan spoken en heeft medelijden met
den sukkel, die bang voor spoken is. Zij gaat
j meestal nog verder, zij bespot den spookgeloofs-
lijder en veracht hem.
Maar diezelfde meerderheid zal niet te bewe
gen zijn bij een donkeren avond alleen over
kerkhof te gaan.
Zij spreekt van eerbied voor de dooden, maar
is in haar hart voor schimmen en geesten
bang, als de spookgeloofszieke, die evenwel op
rechter is dan zij, daar hij rond voor zijn kwaal
uilkomt, er over redeneert en anderen deelge-
1 noot van zijne zielsafwijking wil maken.
Spoken zijn er niet; maar schimmen, geesten
ja, wie weet het, de ziel is toch onsterf
lijk geestverwantschap
Wel zeker, ik ben er; zoo
klopperij en de mediums.
De bedriegers pakten de geloovers in en deze
houden ter goeder trouw met hand en tand staan
de, dat spiritisme waarlijk bestaat.
Zie daar het spoken-geloof der vorige eeuwen
in een modern kleed gestoken.
1 Het is nu niet langer de domme of min be
schaafde menigte, die zich laat misleiden en zich
zelve misleidt, maar het zijn de meer, zelfs meest
ontwikkelden, die het doen.
Te goeder trouw, zeer zeker; even als de lij
der aan delirium tremens allerlei afschuwelijke
gedrochten duidelijk ziel, even zoo waar als de
amfioen-schuiver hemelsche gewaarwordingen on
dervindt, ja even zoo waar als de spookgeloover
heusche spoken ziet.
De vraag iszijn er spoken
Indien tol het bestaan van iets alleen mag be
sloten worden uit de gezamenlijke waarneming met
alle zintuigen, dan is het spokengeloof even dwaas
I als alle ander geloof; dan is het spokengeloof dat,
wat de gewone geloovers bijgeloof noemen; doch
mag men tot het bestaan van iets concluderen
uit het waarnemen met één of twee zintuigen
dan zijn er voor den waarnemer wel degelijk
spoken.
Spoken worden gezien en gehoord, doch ge
voeld, geroken of geproefd niet.
Aan het spokengeloof zijn twee zeer gebruike
lijke overdrachtelijke zegswijzen ontleend: zoo
leelijk als een spook, of spook-leelijk, (men denke
eens aan het spook van Idskenhuizen) en het
spookt (stormt) builen, op zee enz.
«Hel geloof kan bergen verzetten” is op psychisch
gebied volkomen waar; van daar spoken. Wie
1 aan spoken gelooft, ziet en hoort ze overal, waar
I hij wil; wie er niet aan gelooft, kan er- nooit een
j’ ontmoeten, hoe gaarne hij er ook mede in aan-
T raking wil k®men.
Met geloof zijn er
I dat, is er geen een.
Terecht nam de oude Romeinsche jurispruden-
tie (Pandecten) aan, dat spoken in een huis aan-
leiding geeft tot ontbinding van het huurcontract.
Want zoo redeneerden die oude practische
1 rechtsgeleerden voor hen, die spoken in hun
huis zien, is inderdaad dat huis onbewoonbaar.