GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
■NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BliD VOOR DE
I
fl
8|
I
I
i
i
1
1
V
1873,
No. 39.
DERTIGSTE J
15 MEI.
TERDAG
llet
Kestitutie-stelsel.
1
I
4:
37
r.
ff
fl
a
SLEEKER (OllltVI
en
50,
00
Hi XX K A I. A A B».
0
5
na-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, builen
de Stad franco ƒ1.90.
te
tje
:es
lts
en
>r-
10-
15
i;
van, dusrestitutie.
De republikein is tegen het koningschap, dus
restitutie.
De niet-geloovers zijn tegen de kerk, dus res
titutie.
Hel «stelsel” is dus onzin.
Mr. W. F. S.
dt-
en
ir-
G
6
6
0
8
iet
de
an
il
ke
is-
)0,
50
50
iet
Ja,
it,
,e-
le-
I.
•n-
i.
a
32
m,
De Staat moet zorgen, dat overal in het Rijk
van overheidswege voldoend openbaar lager on
derwijs wordt gegeven, (art. 194, Grondwet.')
Dat is, dunkt mij, duidelijk.
Maar, zeggèn de vijanden van dat onderwas
wij maken er geen gebruik van, dus moeten wij
er ook niet voor betalen, en derhalve restitutie
^ontvangen.
Sneek heeft geen spoorweg, dus hebben de in
gezetenen recht restitutie te vorderen.
Velen, verreweg het grootste gedeelte der
lie, is tegen de soldaterij, dus restitutie.
Het hooger onderwijs kost een half millioen
gulden ’s jaars; slechts 1200 maken er gebruik
begrooting aangenomen met 61 tegen 1 stem.
Morgen kleine wetsontwerpen.
Zitting van Donderdag 13 Mei.
Nadat in de zitting van heden zeven aan de
orde gestelde wetsontwerpen waren aangenomen
is op het einde der zitting eene langdurige dis
cussie gevolgd over ’t al of niet in behandeling
nemen van het voorstel-Kappeyne tot aanleg van
spoorwegen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
andermaal verklaard, dat een regeeringsvoorstel
in behandeling is en dat de behandeling van het
andere voorstel den aanleg van spoorwegen niet
zou bevorderen. Ten slotte is het voorstel van
den president, om het voorstel-Kappeyne te be
handelen, verworpen met 35 tegen 30 stemmen,
’s Konings commissaris in Drenthe de heer
Gregory, is op zijn verzoek eervol en onder
dankbetuiging als zoodanig ontslagen. Denoemd
tot ’s konings commissaris in die provincie de heer
van Kuyk, lid der Tweede Kamer.
Tot secretaris van de gemeente Wonseradeel
is benoemd de heer E, Jansen, adjunct-commies
ter secretarie der gemeente Leeuwarden.
Bij zijner majesteifs besluit zijn benoemd tot
procureur bij de arrondissements rechtbank te
Heerenveen de heer mr. van Heloma, advocaat
aldaar; tot procureur bij het provinciaal gerechts
hof van Friesland en de arrondissements-recht-
bar.k te Leeuwarden, de heer mr. Murray Bak
ker, advocaat aldaar.
o
I
I
Tegenover het aftredend lid in hel hoofdkies
district Sneek de heer A. Moens, worden van
anli-revolutionaire zijde als candidaten voor het
lidmaatschap van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal genoemd, de heeren dr. Kuyper thans
afgevaardigde voor Gouda, en J. Binkes oud-se-
cretaris van Wonseradeel. Volgens het Dagblad
v.an Friesland moet ook de dezer dagen te Bols-
ward opgerichte R. Catholieke vereeniging zich
met laatstgenoemde keuze vereenigd en de heer
Binkes de candidatuur aanvaard hebben.
Van liberale zijde blijft men zich algemeen tot
de candidatuur van den heer Moens bepalen.
fl
fl
De verkiezing en herstemming, zoo noodig, van
een lid der prov. staten in het hoofdkiesdistrict
Sneek, in plaats van den heer L. P. Oppedijk,
overleden, is door ged. staten op 8 en 22 Juni
bepaald.
Men schrijft uit ’s Hage aan de Arnh, Crt.
dat de kiestabel in de afdeelingen der Tweede
Kamer, zoowel van liberale als van conservative
zijde, zeer ongunstig is ontvangen, zoodat dit wets
ontwerp zeer zeker zal worden afgestemd als
het niet gewyzigd wordt. Inlusschen is het nu
zeker, dat de verkiezingen in Juni volgens de te
genwoordige tabel zullen plaats hebben.
Voorts schrijft de genoemde correspondent het
volgende
Men zegt, dat men van de zijde der Regeering
niet voornemens is, om meer spoorwegen aan te
leggen dan de Friesch-NoordHollandsche lijnen
(Leeuwarden Stavoren Enkhuizen Amster
dam), den spoorweg van Dordrecht naar E|st ep
STATEA-CJEAERAAL..
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag 11 Mei,.
De Kamer heeft heden, na afhandeling van alle
nog overige artikelen het ontwerp regelende ’t
toezicht bij de oprichting van fabrieken enz. aan
genomen met 52 tegen 17 stemmen.
Ter beantwoording van de interpellatie van den
heer Nierstrasz omtrent den toestand van het In
disch leger met het oog op Afjin, heeft de Mi
nister van Koloniën breedvoerige mededeehngen
gedaan van zeer geruststellende strekking aan
gaande de sterkte, de aanwerving en de maatre
gelen tot bevordering daarvan, zoo hier als in
Indie. Er zijn ook zeer goede berichten omtrent
den actuelen toestand van den legercommandant
ontvangen.
Na korte repliek is de interpellatie afloopen.
De Kamer heeft bepaald, dat de interpellatie
van den heer Kuyper over de wijziging der wet
op het lager onderwijs zal plaats hebben na af
loop der behandeling van het tractaat met den
Oranje Vrijstaat. Daarna zal het tijdstip worden
bepaald voor de behandeling van het voorstel-
Kappeyne.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft verklaard
positief nog in deze zitting een voorstel betreffen
de spoorwegaanleg te zullen doen. De Regee
ring zal hare vroegere belofte bepaald vervuilen.
Morgen is de credietwet voor de vervanging
van den Gouv-Generaal aan de orde.
Zitting van Woensdag lc2 Mei.
De Kamer heeft heden langdurige en levendi
ge discussiën gevoerd bij de behandeling der
credietwot tot verhooging der Indische begrooting,
over de vervanging van den Gouverneur-Gene-
raal.
De heer Gratama keurde het ontslag van den
heer Loudon zeer af.
De heer Nierstrasz was er zeer mede ingeno
men maar liet zich hoogst ongunstig uit over
de benoeming van den heer van Lansberghe
zoodat de voorzitter hem eenige malen verzocht
niet daarmede voort te gaan.
De heer Mirandolle besprak hoofdzakelijk de
verhouding tusschen het Opperbestuur en den
Gouvernëur-Generaal, die zelfstandig moet kunnen
handelen.
De heer Insinger en na hem anderen drongen
aan op heffing van het geheim der Atjineesche
stukken enz. nu de adjudant van den afgetre
den Gouverneur Generaal de Rochemont zoo
veel hepft publiek gemaaktdat algemeen afge
keurd werd.
De heer van de Putte ondersteunde de ophef
fing zeermaar niet op grond der brochure van
de Rochemont, maar wegens de veranderde om
standigheden.
De heer Kuyper klaagde over dubbelzinnigheid
van den Minister en bleef den oorlog in Atjin als
ongerechtvaardigd beschouwen waartegen de
heer Rutgers opkwam.
De heer van Zuylen verlangde intrekking der
vergunning, aan de Rochemont verleend tot toe
gang in het Rijks Archief.
De Minister van Koloniën gaf nader de rede
nen op, die hem in de smartelijke noodzakelijk
heid hadden gebracht, het ontslag van den Gou-
verneur-Generaal Loudon aan te raden na diens
herhaalde en laatstelijk onvoorwaardelijke aan
vraag. De Minister heeft al de sprekers zooveel
noodig beantwoord, doch den heer Nierstrasz niet
gevolgd in zijne kritiek over de benoeming van
den heer Lansberghe. Hij zou overigens ernstig
overwegen, of hij den Koning zou voorstellen het
geheim der aan de Staten-Generaal medegedeelde
stukken omtrent den Oorlog in Atjin op te heffen.
Na nog korte replieken en rectification is de
discussie gesloten en de verhooging der Indische
Bij Zijner Majesteils besluit van 8 Mei, is be
noemd tot commissaris van politie te Leeuwarden
de heer J. G. Wichers, thans commissaris van
politie en commissaris van Rijks politie te Vlaar-
dingen.
ADVERTENTIÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende worden franco ingewacht.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze op: alle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, welke op den
1 Januari 1875 hun 25e jaar waren ingetreden,
en mitsdien allen die geboren zijn in het jaar
1850 om zich voor den schutterlijken dienst te
doen inschrijven zullende daartoe door en na
mens heeren Burgemeester en Wethouders, op
de Secretarie der gemeente, worden gevaceerd
Woensdag den 26 Mei 1875,
’s morgens van 9 tot 10 uurc voor die van Wijk 2 en 3
n 10 M 11 M M 4( 5 6
11 1 i> 71 8 9
10.
i.
Dr. A. Küijper heeft zich het vaderschap van
dien onzin toegeëigend, doch ten onrechte; niet
l»Onze Abraham” maar pater Gastel is de va
der van het. misgeboorte.
Het moet trouwens niemand verwonderen, dat
de UHramontaansche partij zich zonder verzet
door de Groeniaansche laat depossederen; beiden
joch zijn dochters eener zelfde moeder, hebben
f’t zelfde doel en dezelfde vijanden, dus moeten
zij elkander wel helpen, waar het een gemeen
schappelijk doel geldt.
Beiden willen openbaar onderwijs en verdraag
zaamheid zoo spoedig en radikaal mogelijk uit
Nederland verjaagd hebben, om, door burgertwist
en onkunde geholpen, hun doel te bereiken.
Divide et impera (verdeel en heersch)het
doel heiligt de middelen is aan beide partijen
even eigen als humaniteit en liberaliteit: de waar
heid en den vrede, de verlichting en het alge-
meene welzijn beoogen.
Het reslitulie-stelsel is geen confessionele uit
vinding maar eene ultramontaansche.
Doch wat is hel eigenlijk
Restitutie is teruggave van wat te veel of on
verschuldigd is betaald; de vordering, daaruit voort
spruitende, heet condictio indebiii en wordt uit
.de Wet geboren, art. 1396 volgg. Burg. Wetb,
Wat Dr. Kuijper verlangt is echter geheel iets
anders.
De gemeenten betalen het openbaar lager on-
i derwijs. Om dat te kunnen doen hebben zij na
tuurlijk een inkomen noodig, voortkomende zoo
wel uit hoofdelijken omslag, als aandeel in rijks
personeel, opcenten op de rijksbelastingen enz.
Ieder betaalt er wat aan, doch, hoofdelijke om
slag uitgezonderd, kan van niemand gezegd wor
den, hoeveel hij opbrerrgt; niet de deelen, maar
diet geheel brengt op; niet de deelen ontvangen
het opgebrachte terug, in: veiligheid, bestuur,
werken van openbaar nut, onderwijs, enz., maar
het geheel.
De een betaalt voor den ander en allen voor
elkaar.
Zonder dien toestand zou eene maatschappij
.onmogelijk zijn.
Die toestand is de praktische tegenhanger van
het clericale «verdeel en heersch”, dat algemeene
samenwerking, menschlievendheid, zedelijkheid en
eendracht uitsluit.
7
M 10 11
11 12
’s middags om 12 uur
Verder wordt ter kennis van belanghebbenden
gebracht:
dat degenen die vroeger in andere gemeenten
ingeschreven sedert de inschrijving van het vo
rige jaar, binnen deze gemeente zijn komen wo
nen, zich insgelijks op dien dag zullen moeten
laten inschrijven, in het register, loopende over
een der jaren 1841 tot en met 1849 waartoe zij
volgens hunnen ouderdom behooren.
Dat een ieder, hetzij hij al of niet verneemt
tot de vrijgestelden of uitgestotenen te behooren,
tot deze inschrijving verplicht is.
Dat voor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf houden
de, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze ge
meente woonachtig, welke hun voornemen, om
zich binnen dit Rijk te vestigen, zullen hebben
aan de dag gelegd, hetzij door eeye uitdrukke
lijke verklaring, hetzij door het werkelijk over
brengen van den zetel van hun vermogen en de
hoofdmiddelen van hun bestaan.
Dat zij die in meer dan in eene gemeente
hun gewoon verblijf houden of den zetel van
hun vermogen hebben gevestigd, tot de inschrij
ving verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar
eene dienstdoende Schutterij aanwezig is.
Dat de registers ter inschrijving op den 15 Mei
e. k. geopend en op den 1 Juni daaraanvolgende
gestoten worden, en dat allen, die bevonden wor
den, zich alsdan niet te hebben doen inschrijven
volgens art. 9 der wet op de Schutterijen, door
het gemeentebestuur ambtshalve zullen worden
ingeschreven, en door den Schuttersraad tot eene
geldboete worden verwezenterwijl zij boven
dien zonder loling bij de schutterij zullen wor
den ingelijfd, indien het zal geblyken, dat er, tij
dens de verzuimde inschrijvinggeene redenen
tot uitsluiting of vrijstelling te hunnen aanzien
bestonden.
Dat eindelijk een ieder die binnen deze ge
meente niet geboren is, wordt aangemaand, zich
tijdig van een geboorte-acte te voorzien en zich
aïzoo van zijnen juisten ouderdom te verzekeren,
ten einde de inschrijving naar behooren geschie
de, en hij alzoo niet kome te vallen in de straf
bij het aangehaald art. 9 bepaald.
En, opdat niemand hiervan eenige onkunde zal
kunnen voorwenden zal deze worden afgekon-
digd zoo als gebruikelijk is en geplaatst in de
Sneeker Courant.
Sneek den 11 Mei 1875.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. TEN GATE.
De SecretarisH. FENNEMA.
