I
MENU EN HET AWCiWISSEm'T SNEEK.
IEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
x;
w
I
v',
No. 48.
WOENSDAG
X.
a
1.
1875.
a-
VERKIEZING.
jjamiMK
J
ia
a,
van
o.
IS I A A K X I. A A ffi.
ouze vrij-
»Wie wordt in de Tweede Kamer door dr.
0
55Ó
17
3
3
o
5
16
6
te
le
n
zuiverings-proces kan dus nuttig zijn voor de toe
komstige verkiezingen.
e
n
a
it
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementspiijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
:e
O
ie
je
te
s
i>r
15
or
14
1
>r
ir
ir
1
en
g)
e-
ot
n.
e-
D.
e-
16
9
I.
ii.
6
van velen onzer
Hun
een-
I
De Schoonh. Crt. weet nog omtrent den herber
gier Juten diens vrouw, die verdacht worden be
trokken te zijn bij den moord op mevrouw van
der Kouwen in den Haag, te verhalen, dat zij na
den moord een buitenlandsche reis hebben gemaakt
en veel geld hebben uitgegeven, waarop Jut een
koffiehuis op het Elaagsche Veer te Rotterdam
voor hoogen prijs heeft gekocht. Toen de politie
argwaan kreeg, heeft zij J. en diens vrouw on
gemerkt doen bewaken, zelfs zoo, dat zij eene
dienstbode in huis hadden, die, zonder dat het
echtpaar het eenigszins vermoedde, met de poli
tie in betrekking stond. Men verhaalt verder, dat
verschillende voorwerpen, van mevrouw van der
Kouwen afkomstig, ten hunnen huize zijn gevon
den zoo zou o a. een kistje met effecten of
kostbaarheden onder den vloer, op de plaats van
het biljard, zijn opgegraven. Curieus is hel, dat
Jut onlangs bekeurd was wegens het niet-aan-
geven voor de belasting van de dienstbode, die
hem door de politie onlangs was in huis gespeeld.
van U niet vorderen
werden de aanvallers terug geslagen. Met ver
pletterende meerderheden werden de liberale <*an-
didaten hier overal herkozen.
Het noorden van ons land heeft op nieuw ge
toond, het bolwerk te willen blijven, waartegen
de steeds klimmende overmoed der clericalen het
hoofd zal moeten stooten.
Hier althans is bij de stembus een ondubbel
zinnig antwoord gegeven op de vraag: vClericaal
of anti-clericaal T’
Gemeenteraad,
dat de heer Fennema had moeten aftreden in
1877 en de heer Reidsma in 1879
en dat de verkiezing van twee Raadsleden, om
hen te vervangen, zal plaats hebben gelijktijdig
met de a. s. gewone verkiezing van vier leden
op Dinsdag 20 Juli 1875.
Sneek, 12 Juni 1875.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. ten GATE.
De Secretaris, H. FENNEMA.
PUBLICATIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente Sneek
Gelet op artikel 17 der algemeene Politie-ver-
ordening voor deze gemeente vergunnen door
deze op den 17 dezer maand, zijnde de geboorte
dag van Hare Majesteit onze geëerbiedigde Ko
ningin zwervers en voetzoekers af te steken
doch niet vóór zeven uur des avonds.
En zal deze worden afgekondigd geplaatst in
de Sneeker Courant, en in afschrift gezonden aan
den heer Commissaris van Politieom te zorgen
voor de naleving.
Sneek, den 15 Juni 1875.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. TEN GATE.
De Secretaris H. FENNEMA.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7’/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende worden franco ingewacht.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter kennis der ingezetenen:
dat de heeren I. Fennema en M. Reidsma
hun ontslag hebben genomen als leden van den
„Tegen het liberalisme 1 Tegen de mannen, die
hun candidaten ^anbeveien met een Pruisischen ge
leibrief, die ons komen zeggen ludien gij dezen
niet kiest, hebt gij Duitschland tot vijand 1
Tegen de regeerders, die ons zouden doen bloe
den onder de schorpioenen van leerplicht en school
dwang 1
Tegen de partij die geen recht kent dan voor
haar geen vrijheid dan voor haar die den zuur
verdienden belastiiigpenniiig uit de handen van den
werkman breekt om diens kind te stelen voor de
school of voor de kazerne
In naatn van onze eer ons recht en
heid tegen het liberalisme 1”
’t Lust ons niet, thans nog commentaar te le
veren op de schandelijke insinuaties, welke de
liberale partij hier naar ’t hoofd worden geslin
gerd, al komt het ons dan ook voor, dat de li
beralen het aan hunne R. Katholieke medeburgers
hier te lande werkelijk niet verdiend hebben, door
hunne hoofdorganen te worden uitgescholden
maar tegen de lage beschuldiging alsof de li
berale partij »geen recht zou kennen dan voor
haar, geen vrijheid dan voor haar” meenen
wij bij dezen toch nog met innige verontwaardi
ging te moeten protesteeren.
Och mijnheeren van de Tijdvertelt toch
eens eerlijk aan Uwe geloofsgenooten, aan wie
zij eigenlijk hunne kerkelijke en burgerlijke vrij
heden hier te lande te danken hebben 1 Een
beetje «goede trouw” s. v. p
Zeker van Uwe kerkelijke tegenvoeters de
mannen van Dorth, niet waar, met wien ge thans
armpjes-om maakt, omdat ge elkaar op ’t oogenblik
aardig kunt gebruiken ter bereiking van hetzelfde
doel ondermijning, en zoo mogelijk! om
verwerping van onze neutrale staatsinstellingen
Of zoudt ge die vrijheden misschien dank moe
ten weten aan die partij, »die geen recht kent
dan voor haar, geen vrijheid dan voor haar
Die partij mijnheeren begeert van V geen
dank zij heeft eenvoudig gehandeld zooals
zij, ingevolge haar beginsel moest handelen en
zoo als gij niet zoudt gehandeld hebben; dat blijkt 1
maar zij mag daarom toch wel van U vorde
ren, dat ge haar niet met vuil werptdal ge
haar niet belastert
Foeimijnheeren
het jaar 1853
Js ’t niet
van de Tijd, foeiDenkt
aan het jaar 1858 en schaamt U altijd
als dat nog mogelijk is, want het onmogelijke
kunnen we natuurlijk
Op deze en dergelijke wijze nu, heeft men de
kiezers trachten op te zweepen tegen, en hen
afkeerig zoeken te maken van de liberale partij.
Ook in ons kiesdistrict heeft hel wapen van I
verdachtmaking en vreesaanjaging dienst moeten
doen. Zoo lazen wij bijv, in een strooibillet,
’t welk we zeer toevallig in handen hebben ge
kregen, daar men het slechts aan de «geestverwan
ten” schijnt te hebben toegezonden de volgende
zielknijpende regels
„De banden zijn gesmeed inkerkering wordt reeds
genoemd ais dwangmiddel ten opzichte van U, o
chrislen-ouders, die gehoorzaam wilt blijven aan het
Woord des Heeren, en den Doop Uwer kinderen
indachtig wilt blijven. „De straf, welke ouders of
voogden kan opgelegd word'en, bestaat in boete of
subsidiaire gevangenisstraf, bij herhaling binnen bet
jaar te verhoogen, en bij voortdurende herhaling
gevolgd door ontzetting der burgerschapsrechten”
luidt met even zoovele woorden het tegen ont
worpen besluit.
Hoe jammer, dat de doodstraf bij ons is afge
schaft, anders had de galg ook nog dienst kun
nen doen als vogelverschrikker
Gelukkig echter, heeft de meerderheid der kie
zers zich hier niet laten intimideeren door derge-
Jijke insinuaties en bangmakerijen; gelukkig
heeft het gezond verstand gezegevierd over al het
alarmgeschreeuw der kerkelijke drijvers
Vooral de noordelijke provinciën, waartegen
hoofdzakelijk de aanval gericht was, hebben thans
de meest doorslaande bewijzen gegeven van hun
liberalen zin. Krachtiger dan ooit te voren was
de aanval, maar ook niet minder krachtig
In welke Nederlandsche wet of ontwerp
van wet komt die strafbepaling toch voor Of
hebben die soms alleen voor de verkiezin
gen dienst moeten dóen, als... citaat
een
aanwinst van ééne stem, terwijl nog vier hunner
Candidaten in herstemming komen, nl.te Delft:
Vaillant te Arnhem Geerlsema te Almelo
van Pallandt en te Utrecht Bastert.
I Neem nu het ongunstigste geval, namelijk: dat
de herstemmingen allen ten nadeele der liberale
partij uitvallen, en ’t zou ons niet bevreem
den, indien dit geschiedde ook dan nog zal
zij in de Kamer in getalsterkte niet verloren heb
ben.
De verhouding is op ’t oogenblik als volgt
Van de 21 aftredende liberalen zijn 18 herko-
ten en drie (de heeren Rutgers, Tak en Brou
wer) gevallen. Nieuw gekozen zijn 3 liberalen,
[te Amsterdam en Alkmaar.)
Van de conservatieven traden 8 af, waar
aan slechts 2 dadelijk herkozen zijn, n.l. de hee
ren Wintgens en Begram; terwijl 3 zijn geval
len (van Reenen, ’s Jacob en van Zuylen.)
De 8 aftredende ultramontanen zijn allen her
kozen. Die partij heeft dus gewonnen, noch ver
loren. Echter is in twee districten (Nijmegen en
Breda) dezelfde persoon gekozen; in één daarvan
tal dus een nieuwe verkiezing noodig zijn.
Ook de vier aftredende anti-revolutionaire le
den zijn allen herkozen. Deze partij die steeds
tin haar isolement” haar kracht heette te hebben,
leeft zelfs, door »de gratie van Rome”, twee le
ien gewonnen en wel te Haarlemmermeer en
Middelburg.
De conservatieven hebben dus weer het gelag
noeten betalen. Hunne reeds zoo zeer verzwakte
'elederen zijn op nieuw gedund, en op nieuw is
[ebleken, dat de conservatieve partij heeft uitge-
|iend.
Des te beter misschien 1 Wij komen nu al-
hans op meer zuiver terrein en kunnen vriend
vijand thans duidelijker onderscheiden. Dat
De strijd, die thans gestreden isliep beslist
over het vraagstuk «clericaal of anti-clericaal?”
De liberale partij stond alléén, of althans na
genoeg alléén, tegenover de clericalen van Rome
en Dorth, die een krachtig vereënigden aanval
beproefden op hare gelederen. En ’t mag een
feit van groote beteekenis genoemd wordendat
de liberalen dien aanval zoo krachtig hebben we
ten af te slaan. De moreele beteekenis hiervan
springt te meer in het oog, als men bedenkt wel
ke machinatiën zoo al niet door de kerkelijke drij
vers beproefd zijn, en met hoeveel hartstocht zij
hunne volgelingen overal hebben opgezweept te
gen al wat liberaal heet.
Ziethier een enkel staaltje van hun wijze
strijdvoeren.
Aan den vóóravond der verkiezingen gaf de
Tijd het hoofdorgaan der ultramontanen
a. de volgende regels ten beste
„Waaneer dit nummer in handen
lezers komt, is de strijd reeds aaugevangea.
echter die het nog bereikt roepen wij nog
maal toe: Stemmen, stemmen, stemmen!
Hierop komt alles aan. Met de leus „tegen
het liberalisme” ter stembus te gaan is de plicht
eere- en gewetensplicht der Katholieken. Voordien
plicht moet alles zwijgen alles wat de eendracht
en de samenwerking kan schaden. Het betere, bet
beste moet worden opgeofferd aan het mogelijke
want het mogelijke is onverbiddelijk noodzakelijk.
Het liberalisme moet worden verslagen. Onze
toekomst de toekomst van het vaderland staat op
het spel. Tot nu toe s cdt o I d e u de liberalen
ons: vaderlandloos; indien zij overwiunen, zuilen zij
ons vaderlandloos make n. De katholiek die
heden niet medegaat in den strijd tegen het libe
ralisme heeft morgen geen recht tot klagen als
de overwinnaar hem het recht op een vaderland
ontzegt.
Daarom stemmen en eendrachtig stemmen voor
lederen candidaat, welken ook die het liberalisme
verwerpt 1“
Nu de verkiezingen zijn afgeloopen en de strijd
behoudens in een viertal districten Delft
Arnhem, Almelo en Utrechtwaar herstemmin
gen moeten plaats hebben beslist is en de
verschillende partijen reeds hunne winst- en ver
liesrekening opmaken, nu wenschen ook wij
pog een enkel woord in ’t midden te brengen
over den uitslag der verkiezingen.
I ’t Doet ons veel genoegen te kunnen consta-
teeren, dat die uitslag voor de liberale partij, over
’t geheel genomen, gunstig te noemen is. Wel is
waar gingen Middelburg en Haarlemmermeer
het eerste, zoo ’t schijnt, door lauwheid en on
verschilligheid der kiezers voor de liberale
zaak verloren en moeten dus de heeren Tak van
Poortvliet en Rutgers van Rozenburg hunne
plaatsen inruimen voor twee politieke tegenstan
ders, maar tegenover dit verlies staat de be
langrijke aanwinst, door de liberalen te Amster
dam verkregen, waar de heeren van Reenen en
’s Jacob vervangen werden door de heeren de
Vries en Vening Meinesz, terwijl nog te Alk
maar, in de plaats van den conservatieven van
Foreest, de liberale mr. van der Kaag met groo
te meerderheid uit de stembus kwam.
Er is dus lot nu toe voor de liberalen
Q
