fiEl!EEATE 1 HET ABHO.MMSSEHEXT SA EEK.
NIEUWS EN HIVEBTEATIE IiLAD VOOR DE
j
1
1
1875.
No. 86.
27 OCTOBER.
WOENSDAG
II
Nederland in zijn tegcn-
woordigen toestand.
I
Ir»*
I
»ijk-
Mr. W. F. SCHOOK.
en
den
sen,
en
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Zie hieromtrent onder de binnenlandsche
berichten.
Oi
’58
>or
15
>or
•ies,
ma,
ider
lan-
Een
us-
de
te
htg.
(’es
om-
laf-
jrls.
im.
den
ema
'je,
Sij.
na,
em-
ark,
lan,
en
v.
let
j
I
van mystificatiege-
politieke moraliteit.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7*/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffendeworden franco ingewacht.
van rapporteurs^ naar
Indien het waar is wat beweerd wordt
door de agenten van de Forenede Dampskibssels-
kab te Kopenhagede heeren de Leeuw en
Philipse,1) dan is er ten aanzien van het
Deensche schip de »Phönix” niet rechtmatig ge
handeld, door het niet ter kennisse brengen aan
belanghebbenden, ’t geen zij weten moesten om
zich te verdedigen.
Hierbij komt nog eene andere vraag: ol Ne
derland gerechtigd is, in vollen vrede, een vreemd
I
ge-
schip, varende op eene neutrale^rivier (de Schel
de), aan te houden?
In dezen had men kunnen en behooren te han
delen langs diplomatieken weg.
De tijd zal loeren, welke de gevolgen van een
en ander zijn.
De voorzichtigheid, de wijsheid en een verstan
dig Staatsbeleid mogen Nederland behoeden en
behouden.
Nederland verkeert tegenwoordig in eene vreemde
positie, wat betreft zijne koloniën en de buiten-
landsche zaken.
De roekeloos begonnen oorlog met Atjin, even
min rechtvaardig in oorsprong, als met goed be
leid bestuurd duurt nog steeds voort.
Wilde men de officiëele mededeelingen geloven,
dan moest die te kwader uur en ter ondoor
dachte gelegenheid aangevangenveroverings
oorlog reeds lang geëindigd zijn, en Nederland
geheel Atjin reeds hebben ten ondergebracht.
De particuliere berichten luiden echter gansch
anders; en de feiten zijn daar, om die berichten,
als waarheid bevattende, tegenover de officiëele
te stellen.
Die ongelukkige oorlog heeft reeds duizenden
menschenlevens gekost en nüllioenen schats ten
offer doen brengen, en toch zijn wij er niet veel
verder door gekomen.
Die oorlog is een geheel
mis aan overleg, beleid en
De wervingen in het buitenland gedaan he'
verzwijgen van de waarheid ten aanzien van het
wat en hoe, had ons bijna in moeielijke diplo
matische verwikkelingen gebracht waaruit Ne
derland niet dan slecht weggekomen zou zijn.
Dit gebrek aan inzicht kennis en staatkundi
ge waarheidsliefde, had ons Vaderland, als de
Europesche toestanden het niet hadden verhin
derd, wel eens zijne onafhankelijkheid kunnen
kosten, althans de oorzaak kunnen geweest zijn
van gevaarlijke represailles.
Het blijft nog altijd de vraag, of Nederland
zich op Sumatra zal kunnen staande houden en
zoo jaof het zijn prestige in de Oost-Indische
bezittingen niet verspeeld heeft.
Indien de Aljinezen zegevieren is het niet
twijfelachlig of er zullen op Java opstanden ont
staan, met of zonder hunne hulp, die onder de
hand wel eens konden ondersteund worden door
koloniën-bezitfende Staten, die tuk op uitbreiding
zijn.
Geenszins beweer ik, dat deze of gene staats
man alléén schuld heeft aan ’t geen er verkeerds
gedaan is; dat zou onrechtvaardig zijn.
Allen te zamen moeten de schuld er van dra
gen de één door te handelen, de ander door
niets te doen.
Beide, neen alle partijen zijn zedelijk aan
sprakelijk voor een eventueel verlies der koloni
ën, ’t welk vroeger of later een feit zal blijken
te zijn.
Allen toch maakten zich schuldig aan het mis
kennen van menschenrecht en het overtreden
van ’t geen zedelijkheid en eerlijkheid voorschrijft.
Allen wilden niet inzien, dat de kruik zoolang
te water gaat, tot zij breekt.
Een volk, dat opkomt vooruitgaat, laat zich
niet langer^pls een zuigeling behandelen, of zich
drillen als een kind op de onderste klasse eener
lagere school.
De quaestie met Venezuela heeft ons Land in
eene slechte verhouding met die republiek
bracht.
Nederland kan, zegt men, Venezuela gemakke
lijk tot zijn plicht brengen.
Wie dat gelooft moet eens nagaan, wat wij
zooal hebben kunnen gedaan krijgen, ten opzich
te der Venezuelaansche schuld, die zoovele on
betaalde houders in Nederland heeft.
Alle pogingen en vertoogen, om tot eene
wenschte regeling te komen, zijn mislukt.
Meermalen is Nederland in conflict geweest
met die republiek, doch het heeft nimmer ver
kregen, wat, naar het beweerde, zijn goed recht
was steeds is het er slecht afgekomen, en toch
verkondigde de diplomatie luide, dat zij gezege
vierd had en het recht van Nederland had ge
handhaafd.
Werden onze diplomaten misleid, of misleidden
zij de natie
In beide gevallen waren zij geen goede diplo
maten.
Heeft Nederland gelijk in de quaestie der Mi
das of Venezuela? en, zoo ja, had dan Venezue
la geen recht op schadevergoeding wegens het
gebeurde met de inwoners van Curasao?
Venezuela sloot zijne havens voor alle Slaton
dus ook voor Nederland was het nu verstandig
van ons gehandeld te eischen, dat dat verbod
voor ons alleen wierd ingetrokken
Lag ’t in deze niet voor de handgemeen
schappelijk te handelen met de overige Staten
wulke met Venezuela handel drijven
M. i. kon en mocht Nederland het initiatief
niet nemen alvorens zich langs diplomatieken weg
overtuigd te hebben, dat het bijval zou vinden
bijvoorbeeld bij Duitschland, Engeland, Frankrijk
en Denemarken.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek maken hiermede bekend: dat
het aanvullings-kohier van de belasting op de
binnen de gemeente gehouden wordende Honden,
dienst 1875, door den gemeenteraad in zijne ver
gadering van den 23 dezer maand is vastgesteld,
en thans gedurende den lijd van acht dagen
te rekenen van den 27 dezer maand, ter Secre
tarie voor een ieder ter inzage zal liggen
dat, binnen dien termijn van acht dagen, re
clames op ongezegeld papier tegen het door den
Raad vastgestelde Kohier kunnen worden inge
diend bij de Gedeputeerde Staten van Friesland.
Sneek den 26 October 1875.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. TEN GATE.
De Secretaris, II. FENNEMA.
Wie dat niet inziet, moet verstandelijk blind
zijn, en is ongeschikt tot regeeren.
Doch laat ik afstappen van Atjin.
Die zaak is inderdaad treurig en kon wel eens,
voor de duizend- en zooveelste maal, de waar
heid bewijzen van ’t
»Eên uur van onbedachtzaamheid
»Kah maken dat men jaren schreit”.
Voor regeeringsdaden zijn helaas 1 niet
zij, die ze bedreven, verantwoordelijk maar
het volk, dat ze vaak niet wilde, moet er voor
boeten.
Zoo is het thans, zoo was het voorheen
zoo zal het in de toekomst wezen.
met een zijtak naar Zwaluwe.
De discussie over die lijnen duurt voort.
Zitting van Zaterdag 23 Oei.
De commissie van onderzoek der regeerings-
inlichtingen op de adressen nopens de bekende
overeenkomst der Regeeringmetde Rijnspoorweg
maatschappij, heeft rapport uilgebracht. Do meer
derheid stelt als conclusie voor, te vei klaren: dat
door die overeenkomst het algemeen belang niet
behoorlijk is behartigd. De minderheid wenscht
als haar gevoelen uit te drukken, dat, na al het
vroeger gebeurde, het verkieslijker ware geweest
als die overeenkomst ware aangegaan onder
voorbehoud van de goedkeuring der Staten-Ge-
neraal. De dag voor de beraadslaging zal nader
worden bepaald. De discussien over de spoor--
wegwet worden voortgezet; op verzoek van den
heer Stieltjes zullen Maandag de discussien her
opend worden over de lijn RotterdamMaas
sluis, daar hij meende dat er een, misverstand
moest heersclien in de opgaven van den minister
omtrent de kosten der havens Maassluis en Hoek
van Holland. De achtste lijn: BredaBosch in
verband met het amendement-Wassenaer, om een
lijn Zwaluwe’s Bosch te maken en ’t amend.-
Verheijen om een andere richting aan te nemen,
hebben tot zeer uitvoerige discussien geleid, voor
al na een nieuw amendement-Hariiixma om de
Regeeringslijn te doen vervallen. De Minister
heeft dat amendement genoemd: even doodend
voor de wet als die van Bastert en Gratama, en
ten sterkstede aanneming ontraden; ook bestreed
de Minister de amendementen-Catwijck en Ver
heijen. De voorgestelde Regeeringslijn is wel in
’t belang van de Langstraat en in ’t belang eener
goede exploitatie.
Aan het slot der zitting zijn na warme dis
cussie over het woord doodend, gelijk de mi
nister ’t amendement-Harinxma had gequalificeerd,
de beraadslagingen over de achtste lijn gesloten.
Ook die over de negende lijn: GroningenDelf
zijl zijn afgeloopen na bestrijding door den
Minister van het amendement-Bredius, om de
richting te nemen over Heereveen. Maandag 1
uur behandeling der nieuw voorgestelde lijnen.
Zitting van Maandag 25 Oct.
De Kamer heeft heden de discussie over art.
1 der spoorwegwet voortgezet.
Het debat werd heropend over de lijn Rotter
dam of Schiedam naar Maassluis of (volgens het
amendement der commissie
den Hoek van Holland.
De heer Stieltjes betoogde, dat de haven aan
den Hoek van Holland even duur als de haven
te Maassluis kosten zou (7 ton.)
De minister heeft zijne vroegere opgaven om
trent de kosten gehandhaafd, zonder voor de juist
heid in te staan.
Verscheidene sprekers hebben de haven aan
den Hoek van Holland bestreden.
Daarna zijn de discussien geopend over de
nieuw voorgestelde lijnen.
De lijn HarlingenSalzbergen is door den heer
Gratama verdedigd als van internationaal belang
en van voordeel voor Drenthe. De lijn Win
schotenAssen werd krachtig voorgestaan dooi
den heer de Ruiter Zijlker, als zijnde in het al
gemeen belang en in dat der vruchtbare en nij
vere Veenkoloniën.
De minister heeft ze beiden bestreden. Even
zeer bestreed de Minister de lijn LeidenUtrecht
(door den heer van den Berch voorgesteld uit
het oogpunt van billijkheid jegens de Rijnstreek-
bewoners) als te groote concurrent voor de lijn
LeidenWoerden. Daarbij gaf de Minister te
kennen, dat de hh. Sloet en de Bordes met vol
komen löijauteit gehandeld hebben, en deelde hij
mede, dat de onteigeningswet voor de lijn Lei-
1
1
STATEM-fcEBTERAAL..
Tweede Kamer.
Zitting van Vrijdag 22 Oct.
De Kamer heeft heden, op voors'el van
voorzitter, besloten morgen de behandeling der
spoorwegwet voort te zetten en Maandag het
tweede onderzoek in de afdeelingen te doen plaats
hebben van de Indische begroeting, die eerst na
de vacantie (die tot 9 November zal duren) in
beraadslaging zal komen.
Heden is de discussie over de afzonderlijke
lijnen voortgezet. Op die van NijmegenVenlo
heeft de heer Bastert zijn amendement toegelicht
tot weglating dier lijn, in verband met het amen-
dement-Gratama, tot weglating ook van de lijn
AmersfoortNijmegen en met zijn eigen amen
dement tot daarstelling eener nieuwe lijn: Utrecht-
GorinchemBreda, aansluitende aan Belgie.
De hh. Stieltjes en Kerkwijk verklaarden zich
vóór ’t amendement. De Limbnrgsche leden en
de Minister waren er zeer tegen, als eene poging
lot wegneming eener nieuwe schakel uit het
ontwerp, tevens daarsfellende eene verbinding
tusschen het Noorder en het Zuidernet.
Daarna kwam in behandeling de door de Re-
geering gewijzigde en thans aldus luidende lijn:
Schiedam of Rotterdam langs Vlaardingen naar
Maassluis. Deze lijn gaf aanleiding tet langdu
rige discussie in verband met het amendement
der Commissie van rapporteurs, om die lijn door
te trekken tot den Hoek van Holland.
Werd eenerzijds op het hooge belang van de
verbinding van Rotterdarti met den Hoek van
Holland gewezen, de Minister toonde de groote
kosten aan van het maken der lijn Maassluis
Hoek van Holland, zonder daaraan geevenredigd
nut. In elk geval zal de lijn moeten uitgaan
van het gemeenschappelijk station.
Op de achtste lijn Breda—’s Bosch zijn twee
amendementen ingediendvan den heer van Cat-
wijck om Zwaluwe’s Bosch en vau de hh. Ver
heijen en van Nispen om de lijn via Geertrui-
denberg of Raansdonk te nemen en van daar
SMI'kll
ge-
34
51
>or
lor
lor
14
0
.50
&6
17
58
43
M.
'io
/8
2
10
2
16
I
2
f
10
10
L
’J
-