rm
GE.IEEXTE EN BET ARROiWSSWT SNM
MEIWS EK ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
d
If
I
I
1
No. 95.
1875.
NOVEMBER.
27
P e t r o 1 c u in.
Volksvertegenwoordiging.
©E
b i ar iv e x l a x
I
SMI. hl. It (OMSK
n
ir‘
De heer Sandberg verdedigde de conclusie
P. J. van Beijma,
ge-
het
op
Verhooging van het invoerrecht op de
voor
Het volk als ondeelbare eenheid is lastgever.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
tabak
van
9
f.
s
tilttWiW k<
I
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7 */2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffendeworden franco ingewacht.
Het Nederlandsch Onderwijzersgenootschap te
Amsterdam heeft zich, naar men verneemt, met
een hoogst belangrijken arbeid bezig gehouden.
Een commissie uit dat Genootschap heeft de wet
op het lager onderwijs aan een herziening on
derworpen, daarbij uitgaande van de meening dat
die wet niet langer in de behoefte voorziet.
Tot de resultaten, waartoe dit onderzoek ge
leid heeft, behoort o. a. ook de noodzakelijkheid
van de erkenning bij de wet van leerplicht. Eerst
daags zal deze geheele ontwerp-herziening, naar
het Vad. verneemt, door genoemd genootschap
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken ter
overweging worden aangeboden.
berusting in ’t votum der Eerste Kamer en vroeg,
of het Gouvernement homogeen (eensdenkend) en
Op de voordracht voor kantonrechter te Arn
hem is no. 1 geplaatst jhr. mr.
officier van justitie te Sneek.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek maken bekend datin hunne vergadering
van heden, voorloopig is vastgesteld: het aanvul-
I lings-kohier van den hoofdelijken omslag, dienst
1875 hetwelk te rekenen van den 27en dezer
maand, gedurende 14 dagen Ier visie zal liggen
ter Secretarie der gemeente, terwijl de aangesla-
genen, binnen dien termijn, hunne op ongeze
geld papier geschrevene bezwaarschriften bij den
Gemeenteraad kunnen indienen.
Sneek, 26 November 1875.
J. van DRIESSEN, L. Burgem.
H. FENNEMASecretaris.
Naar het Vaderland verneemt kan binnenkort
tegemoet gezien worden een wetsontwerp om
trent de afschaffing der lijfstraffen bij de zee
macht. Nopens haar opheffing heeft reeds mon
deling overleg plaats gehad met den advocaalfis-
caal voor ’s Koning zee- en landmacht en met
den Minister van Justitie.
der meerderheid.
De hoer Saaijmans Vader betoogde, dat door
de overeenkomst het landsbelang is bevorderd
hij is tegen beide conclusion. De heer Virulij
verdedigde de conclusie der meerderheid. De
Regeering is door niemand verdedigddaarin
ligt de veroordeeling der twee betrokken Minis
ters, onverschillig hoe de nitslag der stemming
zij. Op de vraag van den heer Messchert: is
de liberale partij gereed te regeeren, antwoord
de spreker vclmondig: ja.
De heer Haffrrrans bestreed beide conclusion.
De heer Cremers gaf de voorkeur aan eene
anders geformuleerde conclusieanders is hij
genoopt voor de conclusie der meerderheid te
stemmen.
De heer Corver Hooft achtte de conclusie der
meerderheid inconstitutioneel en heeft zich zijne
stem voor de conclusie der minderheid voorbe
houden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
daarop zeer breedvoerig gesproken. Eerst deel
de hij mede, dat het algemeen belang, dat heet
verwaarloosd te zijn op drieërlei wijs is behar
tigd. Drie onteigeningswetten zijn voorgesteld of
in bewerking RotterdamHouten Leiden
Woerden Rijn- en Centraalstation Amsterdam.
De Minister erkende, dat de Regeering gedwaald
heeft, met in art. 1 der overeenkomst te verwij
zen naar art. 4, tnaar zonder die clausule ware
de overeenkomst nooit tot stand gekomen. De
Minister wederlegae uitvoerig de geopperde be
zwaren en eindigde met de mededeehngdat de
Rijnspoorwegmaatschappij alsnog de aansluiting te
Rotterdam aangeboden heelt, afgescheiden van de
verdeie uitvoering van het contract.
De Minister van Financiën heeft zich volkomen
bij den heer Heemskerk aangesloten. Hij zeide
te veel fatsoenlijk man te zijn om zich af te
scheiden. Overigens heeft ook hij betoogd dat
de aansluiting niet is prijs gegeven en dat hel al
gemeen belang niet is verwaarloosd.
Nadat de heer Smidt de conclusie der meerder
heid had verdedigd, zoomede de heer Blussé, heeft
de heer Kuyper een amendement voorgesteld, om
zich te gedragen aan het votum der Eerste Ka
mer. Hierover morgen te elf uur discussie.
De «Harmonie” te Groningen heeft over het
afgeloopen boekjaar een tekort van ƒ7000 en ’t
vooruitzicht van tekorten ook voor volgende ja-
ren.
solidair (gezamenlijk aansprakelijk) in deze zaak
was.
Morgen elf uur voortzetting.
Zitting van Donderdag 25 Nov.
In de Kamer is heden de discussie over de
spoorwegaansluiting te Rotterdam voortgezet.
De voorgestelde finantiële wetsontwerpen strek
ken lot
1°. Invoering van een accijns op den I
ad ƒ22 per 100 kilogram, met vervalling
het bestaand invoerrecht op den tabak.
2°. Daartegenover afschaffing van den accijns
op het geslacht.
3°. Verhooging van den accijns op het
distilleerd met ƒ4 per hectoliter.
4°. Afschaffing van de invoerrechten op
graan, hout en rijstmeel.
5°. De afschaffing van de uitvoerrechten
de lompen.
6°.
thee.
De vermeerderde opbrengst van het gedistil
leerd is geraamd op 1.352.000 gulden ’s jaars
de verminderde opbrengst door het gewijzigd
tarief op 630.000; de gedeeltelijke afschaffing
der leges en emolumenten bij de rechten en ac
cijnsen op 300.000, zoodat het overschot be
draagt 4 ton.
Blijkens de toelichtende memorie wordt de
voordracht lot afschaffing van den zeepaccijns en
de vermindering van den zoulaccijus zeer spoe
dig in uitzicht gesteld.
Bij arrest van het Hof in Utrecht is vernie
tigd het vonnis van de rechlbauk te Utrecht te
gen den hoofdredacteur van liet Utrechtsch Dag
blad. mr. L. E. Bosch. Door het Hof, op nieuw
rechtdoende op de klacht van den broodbakker
J. F. de Laat, is verstaan, dat in het bericht van
dat blad van 10 Aug. 11. niet is ten laste gelegd
een daad, welke, indien zij had plaats gehad
genoemden bakker of aan vervolging der straf
wet zou blootstellen, of aan den haat en de ver
achting zijner medeburgers prijsgeven. Naar aan
leiding hiervan is, bij breed gemotiveerd arrest
de hoofdredacteur vrijgesproken van bet feit hem
bij acte van dagvaarding ten laste gelegd, met
verwijzing van den Staat in de kosten van bei
de instantiën.
SNEEK, 26 November.
Ds. E. E. Gewin, predikant te Abcoude, heeft
het beroep naar de Hervormde gemeente
alhier bedankt.
Het D. v. Z.-II. bevat o. a. de volgende be
richten omtrent Guragao-Venezuela.
Particuliere berichten, op 30 dezer via Ham
burg uit Curasao ontvangen, melden dat het Ne-
derlandsche oorlogschip »het Loo” in den avond
van 18 Oct 11. naar La Guaire vertrokken met
last om er den heer J. Braket, consul-generaal
en zaakgelastigde der Nederlanden in de Repu
bliek van Venezuela, af te halen, in den vroegen
morgen daaraanvolgende, in de Gurapaosche haven
is wedergekeerd.
Luidens tijdingen uit Venezuela, had de presi
dent Guzman Blanco onmiddelijk 20.000 man
troepen onder de wapenen gebracht en werd
aan het voltooien der |bewapening van de for
ten met modern geschut met ijverige hand ge
werkt.
STATEX-GEXEBAAE.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag Hi Nov.
In de Kamer is heden te 1 '4 uur aangevan
gen de discussie Over de conclusie der commissie
in zake de spoorwegaansluiting te Rotterdam.
De hh. Wintgens, Messchert en Gudefroi hebben
met kracht en uitvoering de conclusie van de
meerderheid der commissie bestreden oin te ver
klaren, dat door de overeenkomst van 5 Juli/29
Juni 1875 het algemeen belang niet behoorlijk is
behartigd.
De heer Wintgens achtte dergelijke uitspraak
onrechtvaardig, onbillijk en deloyaal.
De heer Messchert betoogde, dat die uitspraak
meer hel prestige en het gezag zou schaden dan
de onhandigheid der Regeering treffen en dat de
politieke gevolgen daarvan wel bedacht moesten
worden.
De heer Godefroi zette uiteen, dat de ontheffing
tot aansluiting geen wetschennis was.
Alle drie achtten de conclusie der minderheid
van de commissie, waarbij het verkieslijker wordt
geoordeeld, dat de regeering de overeenkomst
gesloten had onder voorbehoud van de goed
keuring der wetgevende Macht, verre te verkie-
I zen boven de conclusie van de meerderheid der
commissie.
De heer Blussé verdedigde de conclusie der meer-
I derheid. Hy schetste het standpunlder commissie
I en deed vooral uitkomen, dat door het amende-
ment-Tak de verbinding niet onmogelijk was ge-
maakt, zoodat de verplichting der Rijnspoorweg
maatschappij bleef bestaan.
De heer van der Hoeven bestreed de schen-
ding van het algemeen belang en betreurde al-
1 leen art. 4 van het contract.
De heer Kuyper zou zijn voor stilzwijgende
Het Gemeentebestuur van Sneek brengtnaar
aanleiding van de aitt. 6 en 7 der Wet van 2
Juli 1875 (Staatsblad no. 95), ter kennis van de
ingezetenen
dat ter Secretarie der Gemeente ter visie is
gelegd een verzoekschrift van J. Dijkstra, om
vergunning tot het verkoopen van Petroleum in
het huis aan de Kleine Palen, kadaster Sectie B.
no. 814, met de bij dat verzoekschrift, volgens
art. 6 der aangehaalde Wet, behoorende bijlagen;
en dat, op Zaterdag 4 December 1875, ’s mid
dags 12 uur, in het Gemeentehuis, gelegenheid
zal worden gegeven om, ten overstaan van het
Gemeentebestuur of van een of meer zijner le
den, bezwaren tegen de inwilliging van gemelde
verzoeken in te brengen.
Sneek, den 19 November 1875.
J. van DRIESSEN L. Burgem.
11. FENNEMA, Secretaris.
(Vervolg en Slot.)
Men beweert, dat de Neutrale school eene ont
wikkeling waarborgt, welke ten goede komt aan
de vooruitgang kenmerk en doel van den mo
dernen staat. Een triumph der clericale par
tij zou die ontwikkeling belemmeren, onmogelijk
doen zijn. Onder ’t geestdoodend régime der cle-
ricalen zou de maatschappij binnen kort zijn te-
ruggedrongen tot het punt van waar de «voor
uitgaande beweging” een aanvang nam.
Het is plicht van allen, die vooruitgang willen,
te strijden voor de openbare school, tegen de
secte-scholen der clericalen.
De liberale partij vreest den invloed der gees
telijkheid op de jeugd, een invloed welke, vermid-
deld door schoolonderwijs, verderfelijk zoude zijn
voor de toekomst van Nederland.
Nu van drieën, één
Het secteschool-onderwijs zal zijn een onderwijs
voor de leus, maar in die scholen zal niet of on
voldoende worden onderwezen, wat in de staats-
school wordt onderwezen bij uitnemendheid.
Een voldoend onderwijs in secle-scholen zal
gepaard gaan aan verderfelijke leeringen.
Slecht onderwijs zal met verderfelijke leerin
gen samengaan.
Dat het onderwijs in de secle-scholen onvol
doende of een onderwijs zou zijn voor de leus
is, met het oog op de eischen der maatschappij,
bijna niet aanneembaar. De vooruitgang in ze
kere richting dwingt onweerstaanbaar tot gelijke
tredhouding met hen, bij wien een achterstaan
synoniem ware met achteruitgang.
Geloof én concurrentie hebben hunne eischen.
Zonder eene buitengewone scherpzinnigheid is dit
in te zien, en ’t zou eene miskenning zijn van
clej-icale finisse, dit punt aan te merken als bui
len de aandacht van partij.
Een separeren der jeugd, onder verschillende
geloofsvlag, is zeker niet bevorderlijk aan ver
broedering, maar misschien van minder gewicht
dan er aan wordt toegekend.
De verbroederende invloed der neutrale school
zien we onder verrassenden vorm in de geloofs-
staatkundige partijstrijd onzer dagen.
Er wordt ’n groote mate van naïviteit vereischt,
om te gelooven, dat de jeugd voor den verder
flijken invloed van de Geestelijkheid zal zijn ge
vrijwaard door neutraal staatsschool-pnderwijs
of dat zoo'n onderwijs dien invloed zou kunnen
verzwakken.
Het succes van het staatsschool-onderwijs in
concurrentie met den verstand-bedervenden invloed
van het geloot ware twijfelachtig zelfs indien
het onderwijs in de Neutrale School beantwoord
de aan de strengste eischen eener richting, vij
andin aan Godsdienstzin en Geloof.
Indien de invloed van die staatsinstelling dooi
de Clericale partij wordt gevreesd, moet die vrees
óf gegrond zijn, óf ongegrond.
Neemt de liberale partij het eerste aan dan
ligt in deze erkenning de rechtvaardiging van
de oppositie tegen de staatsschool gevoerd en
in het tegenovergestelde gevalde veroordeeling
van het nentraal onderwijs, dat ’n middel behoor
de te zijn tot eene ontwikkelingwelke door de
clericale partij wordt gevreesd.
De liberale partij vreest den invloed van de gees
telijkheid op de jeugd. Vreest de clericale partij
vermindering van dien invloed door het neutraal
onderwys
Van liberale zijde wordt deze vraag toestem
mend beantwoord en in naam van vooruitgang
en verlichting proclameert zij de sterkere'
door stembus-meerderheid de Voogdij-staat.
