GE.W1VTE Efl HET ffiOfllllSSEfflT SflEEE,
MEOWS- Efl ADVERTEflTlE-BEAI) VOOR RE
ll
I
1
No. 29.
E E N-E N-D ERTIGSTE JAARGANG
1876
8 APR I L.
o ‘7<
f-
ti
ll,
i.
.01%
’27..
>9‘7..
>47.
!.1O
258%. f
S MEEK EK (OlliHT,
18,50 a
t
BIOEKLANil'
60,00
Na aanneming, eenigszins gewijzigd
Missive van den lieer Inspecteur
L
i
a.
b.
r de al-
•stkwa-
lever-
;ewees!
versche
in de
aanden
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnernentspi ijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
het examen A van de poly-
met groote meerderheid ver
in ddeel
len is,
laamde
at 0,15
taf
ith.
keur
)0.
j-
5.
vakken.
T
c.
d.
e.
f 61.00
■55,’00,
voerd
1-
rden.
n ƒ10
n -
i
STATHW-6ENEBAAL.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag 4 Apr.
In de Kamer zijn heden de beraadslagingen
scholen onder de bepalingen dezer wet vallen.
van den
de inspec-
van voor-
nderwijs te belasten terwijl
Door de algemeene commissie voor den wa
tersnood te Amsterdam is tot nu toe ontvangen
116,713,85%.
het onderwijs, voor
Js
s rk
an
als grondwetsherziening be-
Bij aanneming er van zou de minis-
8,43 geneeskunde, wis- en natuurkunde en staatwe-
tenschappen verlangen al hebben zij alleen een
J getuigschrift, van het eindexamen van de hoogére
burgerschool of van 1
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel daarboven 7*/2 Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betreffende worden franco ingewacht.
Te Veendam, Ommelanderwijk en Zuidwending
Wildervank en Stadskanaal, Oude en Nieuwe
Pekela, Muntendam, Zuid- en Noordbroek circu-
leeren bij de ingezetenen adressen aan de Tweede
Kamer, waarin ingenomenheid wordt betuigd met
het wetsontwerp van den heer Moens tot wijzi
ging der schoolwet en de Kamer wordt uitge-
noodigd, zoo spoedig mogelijk hare goedkeuring
aan dat ontwerp te verleenen.
ven in dat opzicht het voorbeeld.
Of het voorstel van de hh. Wintgens en Schim-
melpenninck veel kans op succes heeft, betwij
felt het blad, maar het is evenwel goed dat de
aandacht gevestigd wordt op de liberaliteit waar
mede onze vertegenwoordigers met den nationalen
tijd omspringen. Misschien zal het ook de vrucht
dragen dat de voorzitter, afgescheiden van het
voorstel zelf, zich genoeg gesteund voelt de zit-
Bij koninklijk besluit is
1, met ingang van 1 Juli a. s. benoemd tot
directeur der rijks-landbouwschool C. J. M. Jong
kind! Coninck, directeur der maatschappij van
weldadigheid te Frederiksoord
2. met ingang van 1 Augustus a. s, benoemd
tot tijdelijk leeraar in de landbouwscheikunde
aan de rijks-landbouwschool, tevens belast met
de leiding der werkzaamheden van het aan die
instelling verbonden proefstation, dr. Adolf Mayer,
thans buitengewoon hoogleeraar aan de univer-
siteit te Heidelberg, en is hem de personele
titel van hoogleeraar toegekend
iig me
in het
rstthee,
i ked'
iksaan-
Te Amsterdam is dezer dagen opgevoerd »De
Millioenen-erfenis of het Driemanschap”, een stuk
je geschreven naar aanleiding van de erfenis-
quaeslie te ’s Gavenhage, waarvan voor eenigen
tijd melding is gemaakt en waarbij, zooals door
sommigen beweerd wordt, niet alles op deugde
lijke wijze is toegegaan.
van ’t
ver-
De Amst. Cour, bericht, dat voor de aardrijks
kundige expeditie naar Sumatra de noodige fond
sen zijn bijeengebracht en dat hij bepaald zal
doorgaan. Bijdragen échter blijven nog altijd
welkom. Men is bezig met ’t bijeenbrengen van
alles wat de onderneming zoo vruchtbaar moge
lijk voor handel en wetenschap kan doen zijn.
DAM.
Apr.
13%
7%
6%
>2%
iO%
>7%,
7/4
- over de wet op het Hooger Onderwijs voortge
zet. Bij art. 85, bepalende dat ieder toegelaten
wordt tot het afleggen van universitaire examens,
mits bezittende een getuigschrift van voldoend
afgelegd eindexamen zijn drie amendementen
artikelen aangaande het bijzonder hooger onder
wijs kwamen de overgangsbepalingen in behan
deling. Een amendement van den heer Messchert,
om den overgangstermijn van 5 jaren voor het
onderwijs in pastoraal en dogmatiek voor leera
ren der hervormde kerk te behouden, is verwor
pen met 57 tegen 12 stemmen. Alle overige
artikelen zijn afgehandeld.
Het geheele welontwerp op het Hooger On
derwijs zal morgen na de gewone pauze in stem
ming worden gebiacht.
Te Amersfoort is tot lid der Tweede Kamer
gekozen, m. A. E. baron Mackay, rechter te
Zutphen (candidaat der antirevolutionairen en ul-
tramontanen) met 4168 van de 4803 geldige
stemmen. Mr. W. H. de Beaufort (candidaat der'
conservatieven) had 613.
Het Arrest van terechtstelling en de akte van
beschuldiging tegen Hendrik Jacobus Jut en zijn
huisvrouw Christina Goedvolk, is openbaar ge
maakt.
Wat de moord zelf en de reden, door Jut op
gegeven, betreft, wordt het volgende aan de ak
te van beschuldiging ontleend:
»In het breede heeft Jut in de instructie ver
haald hoe hij tot de gruwelijke misdaad was ge
komen. Hel komt in T kort hierop neder: dat
hij eerst te Schoonhoven bij de artillerie en la
ter te Haarlem bij de hussaren in dienst zijnde,
en de hoop koesterde in de wereld vooruit te
komen, bij het op de inspecties te voorschijn
brengen van zijn zakboekje, zeer veel van pla
gerijen te lijden had, omdat daarop vermeld
stond »vader onbekend”. Hij begreep toen, dat
die omstandigheid hem het behalen van den of
ficiersrang onmogelijk zou maken, weshalve hij
op zekeren keer in de duinen te Zandvoort met
zijn paard een onmogelijken sprong deed, zich
zwaar bezeerde, en daarna voor den dienst werd
afgekeurd. Toen nu Christina Goedvolk moest
bevallen, kwam de gedahte bijhem boven, dat hij haar
in ieder geval wilde huwen, opdat de smet, die
op zijn naam kleefde, en hem zoo had doen lij
den, niet ook op dien van zijn kind zou rusten.
Doch om te kunnen trouwen, had hij geld’noo-
dig, en steeds op middelen peinzende om dal te
erlangen, rijpte langzamerhand bij hem het denk
beeld om zich van het geld van mevr. Van der
lingen te openen op het door hem bepaald uur
en dal de leden uit eigen beweging de slechte
gewoonte om te laat te komen afleggen. Voor
de eer der Kamer is het laatste te hopen. Mis
schien zou het breken der vertegenwoordigers
met de nationale fout gunstig op 't volk kunnen
werken.
Naar aanleiding van het voorstel der hh.
Wintgens en .Schimmelpenninck in de Tweede
Kamer, om de zittingen precies op het bepaalde
uur en niet een kwartier of een half uur later
te openen, wijst de Arnh. Cour, op de bui
tengewone gulheid der Nederlanders met hun
tijd. Terwijl men in Engeland en nog veel
meer in Amerika altijd voortmaakt, doel men
het in ons land zeer kalm af. Lui zijn we niet,
maar haast is met ons volkskarakter in strijd.
Diezelfde kalmte en gemis aan haast ziet men
bij onze huiselijke en openbare bijeenkomsten.
Bij een diner of soirée op tijd te komen, is
eenigszins belachelijkeenig verwijl geldt zelfs
als bewijs dat riten zijn wereld verstaat. In den
schouwburg en op concerten ziet men altijd eemge
der beste plaatsen leeg, omdat zij, die ze bespro
ken hebben, blijk willen geven van hun voor
naamheid, door eerst te verschijnen gedurende
de tweede acte of tegen de pauze. Nu schaadt
het in deze gevallen weinig, of men zich zelven
al wat langer het genot of de verveling onthoudt,
die diners of soirées opleveren, maar er zijn sa
menkomsten waar iets uitgevoerd moet worden,
en ook daar wordt nooit haast gemaakt. De voor
zitter komt niet vroeg, omdat hij weet dat de
leden toch niet op lijd komen, en de leden blij
ven een kwartiertje weg omdat de voorzitter er
toch nog niet is. In vele gemeenteraden slaat
men dan ook het zoogenaamde prinsen-kwartier
(professoraal kwartiertje) toe en onze Kamers ge-
van de
Hoogere Burgerschool tot aankoop van eenige
hulpmiddelen in ’t belang van
den dienst van 1876.
10. Kohier van den hoofdelijken omslag voor
1876, met de daartegen ingébrachte leclames.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag 8 April 1876,
’s namiddags 6 uur.
Punten van behandeling
1. Resumtie der notulen.
2. Mededeelingen van goedgekeurde raadsbe
sluiten, ingekomen stukken, enz.
3. Voorstel van mr. C. W. A. baron van
Haersolte, betreffende de traclements verhooging
van den Directeur-Boekhouder der Gasfabriek
alhier.
4. Rapport van de Commissie tot onderzoek
der rekeningen van rekenplichtigen aan den ge
meenteraad over 1875.
De ontvangen leges van den Secretaris.
De opbrengst van het trouwen op een bui-
ter.gewonen dag of uur.
De leges van den Burgerlijken stand.
De ontvangen Begrafenisrechten.
De rekening van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken.
Idem van den Vischafslager.
Idem van heeren Brandmeesters.
Idem van den gaarder der walgelden.
De af- en overschrijving op de begrooling
van het Old Burger Weeshuis.
De Rekening van den Waagmeester.
Adres van G. Bloemen en T. Ferwerda,
tot demping van eene haven achter hunne be
woonde huizen, en advies van de commissie over
gemeente-eigendommen.
6. Adres van Th. Groeneveld, omtrent
den grond tot het bouwen van woningen, en
advies van dezelfde commissie.
7. Verzoek van J. Gerritsen om eervol ont
slag als hulponderwijzeres voor de vrouwelijke
handwerken aan de Meisjesschool alhier, op 1
Mei a.s.
8. Voorstel van Burg, en Weth. om het
raadsbesluit van 25 Maart 1876 no. 21 aan te
vullen met de vermelding »dal de aflestane grond
niet valt in de termenvanart. 230 der Gemeente
wet.”
9.
In do Synagoge te Meppel is een vreemdsoor-'
tige diefstal gepleegd. Toen men namelijk de
kerkbus wilde ledigen, welke volgens berekening
minstens ƒ25 moest bevatten, vond men daarin
slechts eenige stuivers, hoewel de bus goed ge
sloten was. Daar de kerk voor korten tijd is
schoon gemaakt waardoor zij over dag open
stond, vermoedt men, dat een of ander eerlijke
ziel zich door middel van een valschen sleutel
van dat geld heeft meester gemaakt. Aan de
politie is kennis van dezen diefstal gegeven.
2 5.50
9 6,554 voorgesteld door de heeren Rombach Stieltjes
7,17 en van Houten en strekkende om ook hen tot
7,58 de examens tce te laten, die doctoraten in de
8.43 geneeskunde, wis- en natuurkunde
f
door
9,15
technische school,
951 f worpen.
door
door
door
I 1014
aanneemt, hij twijfelt of hij nog wel zijne stem
er aan zal kunnen geven.
Het debat is gevorderd tot art. 90.
Morgen 11 ure voortzetting.
Zitting van Woensdag 5 Apr.
De Kamer heeft heden, bij de voortzetting der
beraadslagingen over het Hooger Onderwijs, een
amendement van den Heer Messchert van Vol
lenhoven op art. 90, om aan den graad van doc
tor niet de bevoegdheid te geven tot het uitoe
fenen^ van ambten en bedieningen, verworpen
met 55 tegen 9 stemmen.
Op art. 91 is aangenomen met 48 tegen 20
stemmen een amendement van de hh. Mackay
en Mirandolle, om de doctoren in de rechtswe
tenschap benoembaar te maken tot Indisch amb
tenaar 1ste klasse, ria aflegging aan de acade
mie van een examen in de speciale Indische
vakken.
Art. 97, dat aan hen, die in het buitenland
een wetenschappeiijken graad verkregen hebben,
die gelijke bevoegdheid meebrengt als een doc
toraat hier te Lande,dispensatie vaneen of,meer
examens geeft, is, na bestrijding door den heer
de Vries, verworpen met 55 tegen 11 stemmen.
Na aanneming, eenigszins gewijzigd, v
aangehouden art. 14 (nu 16) omtrent de
eischten voor de benoembaarheid tot leeraren
aan de gymnasia in de verschillende
wordt de discussie geopend over titel 3 (van
bijzonder onderwijs).
Morgen voortzetting over art. 97. Morgenavond
worden eenige wetsontwerpen behandeld. Op
het voorstel van den heer van Kerkwijk is be
sloten, met 37 tegen 32 stemmen, om de inter
pellatie van den heer Mackay over de suiker-
kwestie voort te zetten na afloop van de behan
deling der wet op het Hooger Onderwijs.
Zitting van Donderdag 6 Apr.
In de kamer zijn heden de beraadslagingen
over de wet op het Hooger Onderwijs voorgezet.
Art. 99 (vrijheid voor iederen Nederlander, iede-
ren vreemdeling die vergunning bezit elke er
kende vereeniging en ieder kerkgenootschap tot
oprichting eener bijzondere school voor hooger
onderwijs, mits vooraf kennisgevende en met over
legging van reglementen en statuten) is goedge
keurd, zoomede de artikelen 100102.
Hierna werd door den heer Jonckbloet een
nieuw artikel voorgesteld, om Ie bepalen, dat als
bijzondere scholen voor het hooger onderwijs be
schouwd worden, die, waar voortdurend de meer
derheid der leerlingen in de classieke letteren
onderwezen worden, doch verworpen met 47 te
gen 21 stemmen, nadat in de discussie de Minis
ter tegenover de heeren Jonckbloet en Bergman
Bij artikel 87 is, met 51 tegen 19 stemmen
verworpen een amendement'van de heeren van
Nispen en van der Hoeven, om naast het facul-
teits-examen ook het Staatsexamen op te nemen.
De heer van der Hoeven heeft er op gewezen,
dat,' na alle wijzigingen, reeds in deze wet op
genomen, waardoor zij haar vroeger karakter ver
loren heeft en integendeel een modern karakter
bepaaldelijk had volgehouden dat de kerkelijke
Vervolgens kwam een nieuw artikel
heer Jonckbloet in behandeling om
teurs met het toezicht op de scholen
bereidend hooger 01
de beer Lenling de laatste woorden veranderen
wilde in bijzondere scholen van hooger onder
wijs,
De heeren Verheijcn en Bergman, eve
de Minister, hebben beide amendementen
bestreden, als strijdende met de vrijheid
hooger onderwijs en
doelende.
ter de wet intrekken.
Op die verklaring heeft de heer Jonckbloet
zijn amendement ingetrokken, alsmede dal, om
aan bijzondere Universiteilen onder bepaalde voor
waarden de rechten der Rijksuniversiteiten te
geven.
Het amendement-Lenting is daarna verworpen
met 44 tegen 2' stemmen.
Na de onveranderde aanneming der verdere
