GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HE
ft
No. 72.
1876
E E N-E N-D E R T I
WOENSDAG
CONSERVATIEF.
EN.
6 SEPTEMBER.
PAARDENMARKT.
t
ge-
1,85
o a
4
•7b
'o
I
4
4
S E K K E K C i 11 H A A I.
01.
oon-
zijn, dat de nood drong.
nes.
vormen
BIA EM, A X
lijk gevolg
De geschiedenis leert, dat in alle landen, waar
het conservatisme het roer van Staat in handen
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnernentspi ijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
men
bij
len
diter
r.
den
Sep-
A M.
?pt.
/lO
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7'/2 Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betreffende worden franco ingewacht.
5.50
,554
’Al
'.58
8.43
lede
Dirk
»ten,
erk
nnd.
- Al
trijn a
jlkje
j<’.
nnd.
uitgang
vrijheid vooruitgang en algemeene beschaving
in den weg staan.
heeft, de uitgaven toenemen en de Staatsambten
niet vergeven worden aan personen omdat zij
daarvoor bekwaam en geschikt zijn, maar omdat zij
lot de vrienden behooren of kruiwagens hebben.
Is het conservatisme de baas, dan worden er
doorgaans nieuwe ambten ingesteld, die noodeloos
en daardoor wordt dus ’s Lands geld verspild.
Het conservatisme houdt zich meer met per
sonen dan met zaken op; T geen een noodzake-
van zijn egoïstisch karakter is; het
kent om dezelfde reden geen algemeen belang,
tenzij voor zoo verre dit bevorderlijk kan zijn
aan het eigen belang, bijv, om zich staande te
houden.
Uit eigen belang zal het conservatisme we)
eens inwilligingen moeten doen, die het alge
meen belang bevorderen, doch als dit geschiedt,
z16
34
1 G
8'/a
2 dezer is aangeboden: de rekening van alle ont
vangsten en uitgaven dezer gemeente over het
jaar 1875, en dat die rekening, te beginnen met
den 6 dezer maand gedurende 14 dagen van
’s morgens 9 lot ’s namiddags 1 uur voor een
ieder ter inzage is nedergelegd ter Secretarie de
zer gemeente en voorts in afschrift tegen be
taling der kosten algemeen verkrijgbaar wordt
gesteld.
Sneek den 5 September 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN L. Burg.
S. HAAGSMA, Secretaris.
Van onderscheidene geloofwoordige zijden wordt
verzekerd, dat de ministers van Golstein en Klerck
hebben volhard bij hun gevraagd ontslag, en dat
in hunne plaats in het overigens aanblijvend mi
nisterie zullen treden, de heeren A. J. Swart, lid
van den raad van state, gewezen president van
het hoog gerechtshof in Indië, als minister van
koloniën, en de generaal-majoor H J. R. Beijen,
directeur van het materieel der artillerie, als mi
nister van oorlog.
KENNISGEVING
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente Sneek maken bekend, dat op de Se
cretarie dezer gemeente gedurende 14 dagen, te
beginnen met den 6en dezer maand, voor een
ieder ter lezing is neergelegd en in afschift te
gen betaling der kosten algemeen verkrijgbaar
wordt gesteldde aan den Raad aangebodene
begrooting der inkomsten en uitgaven van de
gemeente Sneek, voor het jaar 1877.
Sneek den 5 September 1876.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN, L. Burgem.
S. HAAGSMA, Secretaris.
Een der geachtste ingezetenen te Wageningen
heeft zijn beklag ingediend bij den Minister van
Oorlog, over het gevaar, waaraan die gemeente
heeft blootgestaan door het onbewaakt laten van
eene hoeveelheid dynamiet. De militairen, aan
wie de zorg voor het vervoer was opgedragen,
zwierven als liedjeszangers door de stad, terwijl
een bejaard stadsarbeider nog door de ge
meente verstrekt, geheel alleen de wacht hield;
Het Hbl. herinnert dat de wet op den kinder
arbeid, die, zooals in ons vorig nummer werd
gezegd, den 19 Sept. 1874 is gegeven, den 24
De naam var. conservatieven of mannen van
het behoud drukt de richting der partij welke
men wil aanduiden niet goed uit.
De volbloed conservatief wil het bestaande alleen
behoudenvoor zoover het hem voordeelig is
daarentegen is hij zeer sloopzuchtig waar het
geldt volksvrijheden en instellingen, wier nut ten
bate van allen komt.
Zelfzucht is het karakter der conservatieve par.
tij overal en altijd geweest, en zal dit wel blijven
ook, daar het conservatisme eigenlijk geen poli
tieke richting, maar eene richting is van persoon
lijk belang.
Het individueel ik staat bij die richting op den
vocrgrond.
Een gevolg daarvan is dat de conservatieven
vijandig gezind zijn tegen elke verbetering in den
volkstoestand,en dat zij alle vooruitgangen bescha
ving van het volk en diens ontwikkeling in vrij
zinnigen geest, met hart en ziel tegenwerken.
Een ander gevolg van hun egoïstisch streven
is, dat zij als Wetgevers meestal ongeschikt zijn
en als regeerders veel kosten; want ze zijn ver
kwistend en brengen zeiden iets duurzaams lot
stand.
Ongaarne komt de conservatief met een uitge
werkt plar. voor den dag daar hij dan zijn ei
genlijke bedoeling zou moeten blootleggen die
hij liefst verborgen wil houden, wel wetende, dat,
zoo hij rond en open voor zijne bedoelingen uit
kwam het al heel spoedig met zijn rijk gedaan
zou zijn.
Zelfbehoud verbiedt hem dit, en daarom moet
hij, zal hij staande blijven, veinzen.
Reeds daarom alléén is deze richting af te keu
ren; zij veroordeelt zich zelve.
Openlijk durft de conservatief de vrijheid, voor-
en algemeene beschaving niet bestrij
den, want dan zou hij zich gehaat en onmogelijk
maken doch hij heeft andere middelen tot zijn
dienst t. w.onjuistheden aangaande en verdacht
making van hen, die hem, als voorstanders van
KENNISGEVING
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente Sneek maken hiermede bekend dat
aan den gemeenteraad in zijne vergadering van
Het laatste woord over den welbekenden toast
van jhr. Mock schijnt nog altijd niet te zijn ge
sproken. Jhr. Mock komt nu althans in het Dagblad
op tegen de bewering van den heer Bredius,
voor een paar dagen in het Vaderland uitge
sproken, dat hem tot het volbrengen van den
bekenden toast, zoodra men de strekking er van
bemerkte, het woord zou zijn ontnomen. Inte
gendeel, zegt hij, verzocht de voorzitter, toen hij
bemerkte dat er eene opschudding ontstond, aan
de vergadering stilte, «om aan den redenaar,
aan wien het woord verleend was, gelegenheid
te geven uit te brengen wat hij te zeggëh had.”
Hij verklaart voorts voor onwaar, dat zijn toast
slechts door enkelen zou zijn verstaan. Hoewel
de tafel te lang was om door allen te worden ver
staan, hebben toch een vijftigtal gehoord wat hij
zeide. Ook is de toast uitgesproken, zonder dat
er een enkel woord is afgelaten.
Deze toast was dagen te voren, onder wikken
en wegen van ieder woord,, met zorg opgesteld
en zoo gereed gehouden, dat hij, na afloop van
het feest op Maandagavond, onmiddelijk ter plaat
sing naar den Haag kon gezonden worden, ten
einde er de noodige publiciteit aan te geven.
Of hij nu op het feest door 6, 12, 50 of 100
gasten gehoord werd, is tamelijk onverschillig,
hij heeft in alle gemeenten van het vaderland de
ronde gedaan, is door honderdduizenden gelezen
en ook plichtmatig ter kennis van Z. K. H. den
Prins van Oranje gebracht geworden. Dat was
het hoofddoel.
’t Doet ons genoegen, dat de heer M. de
moed zijner opinie blijft bewaren ondanks al het
marktgeschreeuw, dat van verschillende kanten
daartegen wordt aangeheven.
Wij hebben ons gevoelen, omtrent het door
hem gesprokene, gezegd en wenschen daar voor-
loopig niets bij te voegen. Zonder ons den pro
fetenmantel te willen omhangen, gelooven wij
toch, dat er nog wel eens een tijd kan komen,
waarin men den heer M. dank zal weten voor
zijn a tête reposée gereed gemaakt mannelijk
woord.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek maken hiermede bekend, dat
de najaars-Paardenmarkt
dit jaar zal plaats hebben op Woensdag den 20
September e. k.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN L. Burgem.
S. HAAGSMA Secretaris.
zijn,
ioor
1,15
Ioor
1,31
>51
Ioor
Ioor -
Ioor
14
5
doen verspreiden.
Indien gij zoo eindigt die beschrijving
dien kever, in welke gedaante ook, ontmoet
doodt hem onmiddelijk
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
eene plaat, waarop eieren, jonge larven, volwas
sen larven en de Colorado-kever zelven zijn af-
gebeeld, vergezeld van eene beschijving van dien
geduchten vijand van den aardappel-oogst, alom
De Standaard blijft de conservatieve partij op
duidelijke wijze de waarheid zeggen. Naar aan
leiding van een opmerking in de conservatieve
Rott. cour, adat het voor de christelijk-hislorische
richting veel waard moest zijn, dat de conserva
tieven met haar gemeenschappelijk tegen de
«scherpe resolutie” strijd voeren, en dat van een
conservatief bewind nimmer een wetsontwerp in
den zin van het decretum horribile te wachten
is”, antwoordt de Stand.«Neen, dat is ons
niets waard De scherpe resolutie en decretum
horribile zijn de noodzakelijke gevolgen van het
thans geldend beginseléén neutrale school voor
allen. Zoolang dit beginsel geldt, moet de Staat
zorgen voor- zoo goed mogelijk ingerichte scho
len. Eerst als dit beginsel wordt verlaten, als
men erkent: de grondwet wil het vrije onder
wijs en wil dus geen schoolwet die met nood
wendigheid het vrije onderwijs vernietigt, eerst
dan kan men zich met hoop op succes tegen de
tirannie der liberalen en het opwinden van gods
dienstige hartstochten verzetten.
«.Wel moeten wij ons zoo gaat het blad
voort tegen de Moens- en Kappeyne-toepas-
sing der liberale politiek blijven verzetten, omdat
wij niet uit kansberekening een polilieken tegen
stander mogen steunen en zelf de rampen die
ons dreigen, over ons helpen brengen. Wij mo
gen God niet verzoeken. Maar, indien men ons
vraagt wat wij liever willen de spoedige of de
langzame invoering der scherpe resolutie, dan
zeggen wij veel liever de spoedige. Wanneer
men in 1857 datgene gezegd en gedaan had
waaraan de natie nu reeds bijkans gewend is
geraakt, dan zou de geheele schoolquaestie reeds
lang zijn opgelost. Met bijkans algemeene stem
men zou het hedendaagsche stelsel van neutrali
teit zijn verworpen en men zou datgene inge
voerd hebben wat in dat jaar zelfs de liberaalste
Protestanten verlangden Maar door het schoor
voetend meegaan der conservatieven is telkens het
gunstig oogenblik van redres voorbijgegaan en de na
tie al dieper en dieperin ongeloof verzonken. Niet de
verhaaste toepassing van ’t beginsel doodt ons
maar wel het beginsel zelf, zoo God het niet ver
hoedt.”
kan men er zeker van
De naam conservatief is in zooverre juist, als
zij beduidt, dat degene, die tot de conservatieve
richting behoort, alles behouden wil, wat hem
voordeelig is.
Gemis aan politieke richting is oorzaak, dal
het conservatisme zich in allerlei vormen ver
toont, in allerlei bochten wringt.
Het kan niet anders; want zelfbehoud is daarbij
de eenige drijfveer.
Dr. Feringa zegt in Democratie en Weten
schap," hl. 68, dat alle onderwijs den behouds-
mannen eene dwaasheid is, zoo geen gruwel.
Dit is, m. i., niet geheel juist. Hij heeft, gis
ik, bedoelduitgebreid onderwijs voor de zooge
naamde lagere klassen der maatschappij.
De conservatief is doorgaans een voorstander
der openbare school en dat bewijst, dunkt mij,
dat hij van goed onderwijs niet afkeeng is.
Nu weet ik wel, dat men beweert, dat dit een
gevolg is van eigenbelang, daar, als de bijzon
dere school de openbare ten onder bracht, het
conservatisme door de overmacht van het radica
lisme machteloos zou worden, doch voor die
bewering is geen enkel bewijs; zij steunt louter
op gissingen en heeft derhalve geen waarde.
De conservatief is op kerkelijk gebied meestal
moderngezind, nimmer confessioneel, waardoor
hij dan ook bij de laatstgenoemde richting slecht
staat aangeteekend.
De confessionelen zien zeer goed in dat de
conservatief nooit voordeelig kan zijn aan hunne
partij, want op kerkelijk gebied staan zij vijan
dig tegenover elkander.
Het was goed van hen gezien, dat zij in der tijd eene
véreeniging met de conservatieven hebben afgewe
zen ofschoon zij later weder samengespannen hebben.
Velen zijn van meening, dat de conservatieven
hel bestaande willen behouden; dat dus de libe
raal van heden, niet met den tijd medegaande
de conservatief van morgen zal zijn.
Dit is echter eene dwaling, waarin ook Multa-
tuli vervallen is.
De volbloed conservatief heeft het bestaande
alléén dan lief als het hem voordeelig is is
dit niet het geval dan is hij sterk voor veran
dering en betoont zich revolutionair.
Men houde hierbij wel in het oog, dat ik geen
personen, maar een zaak heb behandeld.
Mr. W. F. SCHOOR.
