a
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
MEI WS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
i
I
No. 84.
1876
18 OCTOBER.
WOENSDAG
BERICHT.
EN.
s aan
ring,
iLF
ht en
bij
Ml
5*
I
‘4
.06
1,85
ringen enz.)
83,547 74
f 2,799,94
F
1,150,—
V.
4,383,—
1,200,—
5.60
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
195
ogen.
»0
3
3
3
2363
in ’t
ant-
het
dat
ge-
Van af 1 Oct. Is <ic abonnementsprijs
van <lil blad verlaagd tot f V per kwar
taal; franco per post f 1.25.
Abonnementen voor Advertentiën kun
nen op ZEER UIOISUEEEI^E voarwaar-
den worden verkregen bij
11EX UITGEVER.
ft,
f
ir
l.
jn de,
tten1
)men
e bij
den,
6,55^
7,17
7,58
8,43
9.—
door
9,15
door
9,31
951
door
door
door)
1014
prj 5
van straten, wallen,
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’Z, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden desbetreffende te vernemen bij den
Uitgever.
1 een
d en
smen
slot der
1875) f— ,354,61
vordering van het bedrijf of van de huishou
delijke belangen harer leden door voor gemeen
schappelijke rekening verrichte handelingen.
»l)e coöperatieve vereeniging ontleent haar
naam aan het voorwerp harer onderneming.
Aan dien naam worden de woorden »coö-
peratieve vereenigingen” toegevoegd.”
De minister verklaarde voor de redactie van
dit artikel voor een deel gevolgd te hebben de
definitie der Duitsche en der Ooslenrijksche wet.
De wijziging, die tengevolge van de aanneming van
het amendement-Bredius in art 1 is gemaakt, heeft
noodwendig ten gevolge, dat ook andere artikelen
ONZE GEMEENTELIJKE GAS-FABRIEK
mag zich, blijkens hel onlangs door den heer
Direcleur-boekhouder uilgebracht verslag over
den toestand dier fabriek en hare exploctatie, van
1 Juli 1875 tot 30 Juni 1876, in een voordurend
bloeienden toestand verheugen.
Na de prijsverlaging op 1 Juli 1875 tot 10
ets per M3 nam het gasverbruik toe. Het aan
tal geplaatste meters was bij ’t begin van het
jaar 506 en bij het einde 523. In ’t geheel was
het gasverbruik, door de meters aangewezen,
239168 M3, tegen 221052 M3 in ’t vorige jaar.
Met gasverbruik der lantaarns wordt gerekend
op 140 d. M3 per uur of totaal op 31347 M3.
De gemeente betaalde daarvoor in ’t afgeloopen
jaar ƒ2500, en ontving terug f 1462.50,als zijnde
hel minder bedrag der door de fabriek te beta
len rente door tol dien tijd gedane aflossingen.
Volgens aanwijziging vd. fabrieksmeter werden
in T geheel geproduceerd 296193 M3 gas, 20934
HL. Cokes, waarvan, na verbruik voor de fabriek
enz. 10397 ter verkoop overbleven, terwijl 1 Juli
nog voorradig waren 300 h 1. Verkocht werden
in ’t geheel 10692. De prijs was 50 cis per
HL. van minstens 33 KG.
Aan Koolteer werd in ’t geheel verkregen
56422 liters; aan Ammoniac-water 89850 liters.
Voor zuivering werden gebruikt p.m. 330 HL.
kalk, terwijl aan gaskalk werden verkocht samen
717% HL.
Thans zijn geplaatst 523 gasmeters vertegen
woordigende 2437 lichten, tegen 506 en
in ’t vorige jaarAan arbeidsloon werd
geheel uitbetaald de som van ƒ5788 31.
Ook de finantieele uitkomsten van ’t jaar 1875/
76 waren gunstig te noemen, daar de fabriek
eene zuivere winst opleverde van ƒ5499.38, nie-
tegenstaande door de verlaging van den gasprijs
met 2 cis. de ontvangsten voor gas circa ƒ4700
minder zijn, terwijl de bruto winst slechts ruim
300 minder is dan ’t vorige jaar. Lagere kclen-
prijzen, vermeerderd debiet, goede werking van
de fabriek en geregelde afzet van de nevenproduc
ten kunnen als oorzaken worden genoemd.
zullen moeten worden gewijzigd, ook in verband
met eenige amendementen door den heer De
Vries voorgesteld. De minister wenschle echter
met het voordragen dier wijzigingen te wachten
tot de beslissing over de amendementen Van der
Loeft’ en De Bruijn Kops. Worden deze aange
nomen, dan zou het voor hem ónmogelijk zijn
verder tot het tot stand brengen van de wet mede
te werken.
De heer Van Houten stelde nu een motie voor
om de verdere beraadslagingen te verdagen totdat
de door den minister toegezegde wijzigingen in
de overige artikelen zijn aangebracht. Daar
tegen verzette zich de minister, ook nadat de
heer Van der Loeft zijn amendement had inge
trokken, ten einde den tegenwoordigen toestand
der coöperatieve vereenigingen niet te laten voort
duren, ofschoon hij de verantwoordelijkheid
’t advies des ministers aan dezen overliet.
motie-Van Houten werd hierop verworpen
34 tegen 26 stemmen en ’t debat over art.
voortgezet. Over de definitie rezen echter
vele bedenkingen, dat de heer Kappeyne
stelde art. 2 in de sectien te onderzoeken,
f
DAM.
Oct.
>'/s
27I#
>7i
>7»
'7,
,50
De Commissie van Rapporteurs over het voor
stel van den heer Moens, tot wijziging van en
kele bepalingen der wet op het lager onderwijs,
is, na kennisneming van de memorie van
woord op hel voorloopig verslag met de in
voorstel gebrachte wijzigingen, van oordeel,
deze zaak voor de openbare beraadslaging
noegzaam is voorbereid.
m—xa——acacae r -bt -m i aja ui - et3ga»ee=aa—
ONZE GEMEENTE-BEGROOTING.
Wij geven hier, zooals gewoonlijk, hoofdstuks-
gewijze, de Begrooting der inkomsten en uitga
ven onzer gemeente over 1877 terug, zooals
zij jl. Zaterdag door den Gemeenteraad werd
aangenomen, terwijl we enkele artikelen daarvan
o. i. de belangrijkste beneden hebben ge
specificeerd.
De Inkomsten zijn geraamd als volgt:
Hoofdstuk 1. (Ontvangsten wegens
vroegere diensten) f bJiVl,
11. (Opbrengst van plaat-
seljkc belastingen) f 85,526,44s
HL (Balen en opkomsten,
spruitende uit voor
werpen, aan de ge
meente in eigendom
toebehoorende) f 23,059,88’
IV. (Ontvangsten van ver
schillenden aard en
toevallige baten (2) 45,396,24s
V. (Buitengewone ont
vangsten) .f 2,105,
Totaal der inkomsten alzoo 156,087,57s
De Uitgaven zijn geraamd als volgt:
Hoofdstuk I.
van
De
met
2
zoo-
voor-
welk
voorstel werd aangenomen met 35 tegen 26 stem
men.
l\ de zitting van Maandag is, vermits de com
missie van rapporteurs nog niet gereed was met
het verslag over het sectie onder zoek van art. 2
van het ontwerp op de coöperatieve vereenigingen,
het debat daarover verdaagd tot heden 12 uur.
Vervolgens werden aangenomen de aan de orde
gestelde naturalisatie-or.twerpen, de begrooting van
het domeinfonds, de bekrachtiging van den ver
koop van spoorweggronden te Ólst en Middel
burg, de onteigening voor verbeterde bemaling
te Dordiecht, de grensonteigening voor voltooi
ing der Nieuwe Merwede. Bij dit laatste ont
werp beeft de Minister van Binnenlandsche Za
ken medegedeeld, dat door deze onteigening de
vorming der Nieuwe Merwede gelekkig zal zijn
voltooid.
VIII. (Renten, aflossingen
en pensioenen) f 17,475,50
IX. (Andere uitgaven,
niet onder de vorige
hoofdstukken behoo-
rende) 1,600,
X. (Nadeelig
Reken, over
XL (Onvoorziene uitga
ven)
Totaal der Uitgaven alzoo 156,087,57s
Waarschijnlijk batig saldo: nihil.
(4) Onder de afdeeliugen van dit hoofdstuk merken
wc o. a opSubsidie aan de Algemeene Armvoogdij
f 18575 (in 1876 173I0J; jaarwedden voor het onder
wijzend personeel aan de Latijnsehe Scholen en aan de
H. B. School ƒ15350 aan de scholen voor lager en
meer uitgebreid Lger onderwijs 26U00.
SNEEK, 17 October.
Naar aanleiding van een adres van den heer
K. G. de Jong tot verlaging der schoolgelden
voor het onderwijs in de Fransche taal aan de
jongensschool, is door het raadslid, den heer Joti-
stra, in de raadsvergadering van jl. Zaterdag het
voorstel gedaan en door den raad aangenomen
om aan eene te benoemen commissie op te dra
gen het onderzoek en het uitbrengen van advies om
trent de vragenof de tarieven der schoolgelden j
voor de scholen van de heeren Visser en Zeilma- i
ker behooren te worden herzien, en of de aftrek
van hoofdelijken omslag, wegens het hebben van
kinderen, behoort le worden ingetrokken?
(Jaarwedden en pre-
sentie-gelden) ƒ14,899,
II. (Kosten vanbestuur) f 3,297,10
HL (Kosten van de zorg
voor plaatselijke we
gen, straten, pleinen,
vaarten, bruggen
enz)(3) 25,383,68’
IV. (Kosten van Brrnd-
weer)f
(Kosten van het on
derhoud der gemeen-
te-eigendommen en
de wegens die eigen
dommen verschuldig
de lasten
VI. (Kosten der Kamer
van Kooph. en ge
zondheids politie) f
VIL (Uitgaven, door bij
zondere wetten aan
de gemeente opgelegd,
als; Armwezen, On
derwijs, Militie,
Schutterijen, Uitkee-
J van djt hoofdstuk vindt
uitgetiokken; voor hoofdelijken omslag ƒ56458,91
UIT DE TWEEDE KAMER.
Bij den aanvang der zitting van Vrijdag j. 1.
stelde de minister van justitie een nieuw artikel
2 voor van het ontwerp regelende de coöpera
tieve vereenigingen, waarbij een definitie van die
vereenigingen wordt gegeven.
Het nieuw artikel luidt aldus: s> Onder coö
peratieve vereenigingen verstaat de wet die ver
eenigingen, welke ten doel hebben, hetzij de
bevordering van het crediet harer leden door
het beginsel van onderlinge hulp, hetzij de be-
Tot leden dier commissie
den Voorzitter benoemd, de
Kok en mr. Feenstra Kuiper.
In diezelfde vergadering werd door den ge
meenteraad met 7 van de 12 stemmen de
heer mr. Reitsma was- afwezig tot gemeente-
architect, op een tractement van 1200, benoemd
de heer J. P. Hoogendijk te Haarlem. Op den
heer F. Swart alhier waren uitgebracht 4 en op
den heer M. Schuurmans le IJlst 1 stemmen.
Het getal sollicitanten bedroeg 27.
Voorts werd voorloopig vastgesteld de gemeen-
terekening over 1875: in ontvangst op ƒ200347.435,
in uitgaaf op f 2(10702.04’, sluitende alzoo met
een nadeelig saldo van f 354.61.
Onze oudste stadgenoot S. Baarda, is jl.
Zondag overleden. Nog weinige dagen voor zijn
dood maakte hij zijne gewone wandeling door de
stad, ’t Was een kras oudje, die weinig last
had van de kwalen van den ouden daghij was
nog in ’t volle bezit zijner zintuigen en kon zelfs
nog zonder bril lezen. Hij werd 96 jaren oud.
In de vorige week is o. a. met gunstig ge
volg geëxamineerd in nuttige vrouwelijke hand
werken, mej. C. M. Verstege, te Sneek.
Heden zijn o. a- nog met gunstig gevolg ge
ëxamineerd als hulponderwijzerP. Tuinman
kweekeling te Ijlst voor de wiskundeR.
Windsma, hulponderwijzer te Sneek.
-[-Lemmer, 11 Oef. Heden hield de afdeeling
sLemsterland” van het Ned. Protestantenbond
wederom eene gewone vergadering. Na de ge
wone werkzaamheden, werd met algemeene stem
men tot bestuurslid herbenoemd, de heer F. O.
Sleeswijk. Daarna werd de begrooting 1876/77
behandeld en vastgesteld en tot afgevaardigden
naar den vierden »Ned. Protestantendag”, te hou
den op 31 Oct. e. k. te Arnhem, benoemd de
heeren K. S. van Andringa, H. de Koe en W.
Wegener Sleeswijk, allen van Lemmer. Einde
lijk, nadat der vergadering was medegedeeld, dat
er in den a s. winter 5 a 6 lezingen zullen wor
den gehouden en dat successivelijk als sprekers
zullen optreden de heeren F. Lieftinck van Kims-
werd, Weerman van Leeuwarden, de Mener van
Wormerveer, N. G. Balsem van Langezwaag, en
Bruinwold Riedel van Oldeholpade, terwijl nog
een 6e redenaar geassumeerd moet worden, werd
de vergadering op gepaste wijze door den Voor
zitter gesloten.
j- Amsterdam. Zaterdag 14 Oct. had de
onthulling plaats van het gedenkteken ter eere
van dr. J. P. Heije, opgericht door de Nederland-
sche jeugd op het graf van den overledene te
Abbenes.
De duizende kleine bijdragen uit alle oorden
des lands hadden de Commissie bewezen hoe
goed het denkbeeld was geweest, de kinderen
gelegenheid te geven hunne dankbare erkente
lijkheid te toonen aan den dichter, Aie door zij
ne werken hun aller vriend geweest is. In te
genwoordigheid van de meeste familieleden van
den ontslapenen, van onderscheidene autoriteiten
en verdere belangstellenden, droeg de president
van de Commissie, de heer Crl. den Hertog van
Amsterdam, het gedenkteeken over aan de fami
lie. In zijne toespraak zette hij uiteen wat de
Commissie genoopt had in dezen het initiatief le
nemen, hoe ze van alle zijden was gesteund en
hoezeer het was gebleken, dat Heije leeft in de
harten van het volk. Met schoone woorden
schelste hij den man wiens hart zoo warm klop
te voor dat volk, wiens gansche leven één stre
ven was naar volksverlichting en volksbescha-
ving en wien zoo uitnemend de gave des lieds
i was geschonken. In zijne liederen toch ligt
zijn streven en werken uitgedrukt. Liefde voor
kinderen, wien hij het liefst zijne pennevruchten
wijdde, innige belangstelling voor het opkomend
Ouder de afdeeliugen
meu o.a. uifgetiokken.voor lioofdelijken omslag ƒ56458,915
tegen 43000 in 1876. De opbrengst der rechten voor
het gebruik der Wateren, Kaden en Wallenen publieken
gemeentegrond is geraamd op ƒ2172; wik-, weeg- en
marktgeideu van de Waag 4540; vee en kalvermarkicu
2585 voor schoolgelden van de Hoogere B. School
ƒ1610; van de scholen voor lager en meer uitgebreid
lager onderwijs /7000, voor het onderwijs in de moderne
talen aan de Latijnsehe scholen /350.
(2) Onder dit hoofdstuk komen vooral in aanmerking;
huur van een lieereuhuis en van landerijen in de gemeente
Sneek ad ƒ17500; opbrengst van haardascli, vui nis enz.
ƒ10500 de rijks subsidiën voor de Latijnsehe school
ƒ1200, voor de Hoogere Burgerschool 8500 en de
opbrengst der Gasfabriek 1665.
(3) O. a. voor het ouderhoud
biuggen enz. 9755,C86.
werden dorr
heeren Joustra
