it rm
GFJEEME EilllET W0WISSE.W SM.
«WS- EN ADVERTENTIEBLAD 1001! DE
I
I
K
No. 87.
1876
21 OCTOBER.
ZATERDAG
BERICHT.
El
1,00.
14,50.
Eene gezonde beweging.
7a
7a
7..
7<
7.a
*nga,
"“■H?
van
op hoe deze
>z
naam-
K R A N K A L .1 N
I
ven
ïbel-
Ru-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f\.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betredendefranco
in te zenden.
:harl.
'gen.
chlg.
Kilo
4,00,
0,50.
>erd
200
den.
ƒ20
12 i
ƒ42,
ƒ64.
2,50,
van
a Tl
iwer,
a, 1
Van af 1 (let. is de abonnementsprijs
van dit blad vcrlaajjd tot fl per kwar
taal; franco per post fl.25.
Abonnementen voor Advertentil'n kun
nenop ZEER VOORDEELIGE voorwaar
den worden verkregen bij
»EA UITGEVER.
en
aan-
hoe
05
7
/i«
A M.
Oct.
ct.
hier,
rs Je
ries
mnes
Ja-
Ids
DW.
>ren:
>nga,
Zee
1. v.
OU.
Jout-
1. v.
i.
Ste-
5.60
6,5óó
7,17
7,58
8.43
9.-
door
9,15
dooi
9,34
9 51
door
door
door
10 14
-
6
2.50,
0.
bij herhaling
dit belasting
en naar
meer
en kleine fa
brikant zich vaak de meest verschillende paten
ten tot vrije uitoefening van zijn weinig winsl-
gevend bedryf moeten aanschaffen.
weerklinken als deze liederen door melodie en
woorden wat schoons en waars uitdrukken
dan trekken ze ook de aandacht van ouders
broers en zusters, dan zingen of neurien onwil
lekeurig alle leden van het gezin mede. Dan
zal in vriendenkringen en op verjaarpartijtjes er
nog ander gemeenschappelijk eigendom zijn dan
vulgaire straatliedjes. De invloed van den zang
zal dan ten goede werken, want onwillekeurig
zullen dan die straatdeunen uit verscheidene krin
gen geweerd worden, waarin ze tot nu toe, 'he
laas zoo vaak weerklinken.
De commissie wenscht elk halljaar enkele lie
deren op te geven, die dan door alle onderwij
zers in de school moeten worden geleerd. Voor
dit halfjaar is de keus gevallen op Heije’s liede
ren «Naar zee”, «Recht op” en «Vogelenlied.”
Al even onbillijk en willekeurig komen hun
de verschillende vrijstellingen voor, die o. a. on
derwijzers, godsdienstleeraars rechtsgeleerden
kunstenaars, landbouwers, ambtenaren enz.,
deze belasting genieten.
De patentwet, zooals die thans bestaat, is
vendien eene belasting enkel op handel en
verheid gelegd, en in een land als het
voor
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
Bij abonnement is de prijs be-
daaromlrent te vernemen bij den
Eene commissie uit de afdeeling Amsterdam
van ’l Nederlandsch onderwijzers-genootschap heeft
aan alle hoofdondei wijzers in Nederland mede
werking verzocht tol een door haar1 ontworpen
plan voor verbetering van ’t volksgezang, Ieder
een kent de gewone straatdeunen en ieder zingt
ze mee De commissie wenscht ook eenstemmig
heid te verkrijgen in de goede liederen en zoo
doende eenheid legen eenheid stellen. Als uit
bijna alle huisgezinnen dezelfde schoolliederen
ADVERTENTIËN van
voor eiken regel meer 7'/2 Cents,
langrijk lager. Voorwaarden
Uitgever.
bo-
nij-
een land als het onze,
waar het beginsel van gelijkheid voor allen voor
de wet in hel Staatsrecht ten grondslag ligt, gaat
het niet aan, een enkelen stand eene bijzondere
belasting te laten opbrengen, vooral niet, indien
de aldus getroffen stand het meest bijdraagt tot
den sloffelijken, en hierdoor ook zedelijken voor
uitgang van het vaderland.
De patentbelasting verhoogt nog daarenboven
den prijs van den arbeid, van eenen arbeid, die
voorwerpen voorlbrengt, waaronder vele onmis
baar zijn en tot de eigenlijke levensbehoeften be-
hooren.
De patentwet ignoreert geheel en al de groote
veranderingen, die, door de invoering van den
stoom en andere natuurkundige hulpmiddelen
op het gebied der nijverheid zijn tot stand ge
bracht, en neemt nog steeds het getal werklie
den tot maatstaf aan, om de uitgebreidheid en
winstgevendheid eener handels- of fabriekzaak te
berekenen en diensvolgens in de belasting aan
te slaan.
Al evenzeer blijkt hoe verouderd en onbruik
baar deze belas!ing is uit het classificeeren der
aanslagen naar den rang der gemeente, waarin
de patentschuldige verblijf houdt.
Ten laatste wijzen adressanten er
belasting hoofdzakelijk op de kleine industrie, dé
neringdoenden en winkeliers drukt. Immers, uit
de door de Regeering zelve medegedeelde opga
ven blijkt o. a., dat van 38,244 kooplieden, bin
nenlands in het klein handelende, niet meer dan
4480 een hoogeren aanslag dan 5 kunnen bij
dragen, terwijl onder 67,999 winkeliers ruim
63,470 met een kleiner aanslag voorkomen.
Reeds hebben een groot aantal Kamers van
Koophandel en Fabrieken en Vereenigingen voor
Handel en Nijverheid, corporation en bijzondere
personen zich verklaard ten gunste der grond
wettige beweging ter afschaffing der Palent-be-
lasting, en bereids hun voornemen te kennen ge
geven, om adhaesie-adressen aan de Wetgevende
Macht en den Koning te zenden.
Mo^e dit voorbeeld algemeene navolging vin
den en weldra een algemeen petitionnement uit
den boezem der natie deze gezonde beweging op
krachtige wijze steunen.
Een der belangrijkste, maar tevens een der
moeilijksle sociale vraagstukken, in ons land reeds
aan de orde gesteld, maar ook tel
kens weer terzijde geschoven, is voorzeker de
herziening van ons belastingstelsel.
Dat ons belastingstelsel grootendeels op een
vicieusen grondslag berust; dat het vaak zondigt
tegen de regelen eener gezonde staathuishoud
kunde en bovenal tegen het beginsel van recht
vaardigheid, dat alle bevoorrechting op het stuk
van belastingen buitensluit, is eene waarheid,
die geen bewijs meer noodig heeft, omdat bijna
ieder dit thans wel erkent. Bijna niemand zal
thans nog durven beweren, dat ons tegenwoor
dig belastingstelsel wèl deugt. Zonneklaar is bij
herhaling in het licht gesteld, en op degelijke
gronden ook nooit weersproken, dat daarin
I juist het hoofdvereischte wordt gemist, waardoor
een belasting dragelijk en zedelijk kan gemaakt
worden: evenredige druk.
Elke belasting is ’t woord zelf drukt het
reeds uit uit den aard der zaak een druk,
die f hoe noodzakelijk en onmisbaar ouk
voor de instandhouding en geregelde werking
der groote machine, die het staats-, provinciaal- ol
gemeenteleven in beweging moet houden, door
velen niet dan met weerzin gedragen wordt.
Is zij echter evenredig en billijk verdeeld, zóó,
dat ieder belast wordt naarmate van zijn draag
kracht, dan zal die druk veel minder worden
gevoeld en daarmeê tevens de weerzin daartegen,
zoo al niet geheel weggenomen, dan in elk geval
toch vrij wat getemperd worden, bij de gedachte,
dat ieder naar zijne krachten meê moet werken
tot instandhouding van eene geregelde orde van
zaken, omdat ook ieder daarbij belang heeft.
Men zal dan, het onvermijdelijke der belas
tingheffing beredeneerende, eindigen met zich
zonder morren neêr te geven onder het volstrekt
noodzakelijke.
Bestaat er echter op het stuk van belastingen
bevoorrechting van den een boven den ander;
zijn de belastingwetten zóó ingericht, dal zij op
in ’t oog vallende wijze den één treffen, terwijl
zij den ander vrijstellen, dan kan de ontevre
denheid daarover niet uitblijven.
Die ontevredenheid nu heeft in ons land recht
van bestaan bij onze tegenwoordige belastingwet
ten, die wij hebben dit reeds meermalen in
het licht gesteld eene schromelijke bevoor
rechting in ’t leven roepen van den bezitter bo
ven den niet-bezitler, of liever boven den nij-
veren middenstand. Deze toch wordt in de eer-
ste plaats de dupe van onze onbillijke lastverdee-
ling.
Uit Den Ham wordt in de N. R. C. gewag
gemaakt van een ernstig geschil, ontstaan lusschen
de burgerlijke gemeente en het bestuur der Her
vormde kerkelijke gemeenle aldaar. Het plein
rondom de Hervormde kerk slaat kadastraal ten
name der burgerlijke gemeente, zoodat kerkvoog
den ter vergrooting der consistoriekamer afstand
van grond moesten vragen. Dit werd echter niet
gedaan. Toen de aannemers met de fundamen
ten begonnen, maakte de burgemeester proces
verbaal tegen hen op en liet, na drie dagen, vol
gens art. 180 der gemeentewet, alles wegruimen.
Eenige dagen later kregen de aannemers van
kerkvoogden den scluiftelijken las! de werkzaam
heden te hervatten. Andermaal verscheen de
burgemeester en sommeerde hen het werk te
staken, doch de aanwezig zijnde kerkelijke auto-
riteiten gaven bevel het werk voort te zetten
Toen den volgenden dag het hoofd van politie
met werklieden kwam om den muur af te bre
ken, werd hij hierin verhinderd door de tegen
woordigheid van 30 a 40 gedeeltelijk met stok
ken gewapende boeren, die zich in en om de
consistoriekamer hadden opgesleld. Nadat de
burgemeester zich verwijderd had, werden de
boeren op jenever getracteerd. Met belangstel
ling ziet men den afloop dezer zaak tegemoet.
SNEEK, 20 October.
Bij de jl. Woensdag plaats gehad hebbende
herstemming ter verkiezing van nog vier leden
van hel kiescollege bij de Herv. Gemeente alhier,
waren uitgebracht 868 stemmen, waarvan 1 in
blanco.
Gekozen zijn de candidaten van «Reformatie”
de heeren A. D. de Boer, W. R. Dijkstra, T.
Ferwerda en L. de Roos, respectivelijk met 436,
443, 440 en 440 stemmen.
Op de candidaten van Gelijk recht voor allen",
de heeren N. G. Bouma, K. G. de Jong M. H.
Reidsma en L. Schuijt Korver, waren uitgebracht
430, 423, 424 en 420 stemmen.
Na gehouden vergelijkend examen zijn on
der anderen door den Minister van Binn. Zaken
tot klei ken bij den Rijkstelegraaf benoemdP.
v. d. Weij, hulponderwijzer te Sneek, en H. Hijl-
kema, kweekeling aan de Normaalschool te Sneek.
Beide worden met 1 November e. k. te Rot
terdam geplaatst.
j- Heebhnveen, 19 Oct. Bij de raadszitting van
Schoteiland op heden gehouden, is met 10 tegen 4
stemmen het adres, onderteekend door verreweg de mees
te ingezetenen van Heerenveen, afgestemd. In dat adres
werd gewenscht, dat de weekmarkt van Zaterdag op
Donderdag werd gesteld. Een menigte Heereuveensche
ingezetenen woonden de zitting bij
Tot hulponderwijzer aan de Burgerschool te Hee
renveen, is op 700 tractement benoemd, de heer T.
Zwart, te Tjalleberd.
Dit springt vooral in ’t oog als men let op de
werking onzer patent-belasting. Op den oneven-
redigen druk daarvan is door ons reeds meer
malen gewezen, en bij herhaling hebben wij
aangetoond, dat de patent-belasting in de eerste
plaats behoorde te worden afgeschafl.
Op ’t zelfde aambeeld werd, reeds voor gerui
sen tijd geleden, geslagen door Multapalior (L.
P. Philippona) die zijne beschouwingen daarom
trent in eene welgeschreven brochure blootlegde-
En thans staanwij, naar aanleiding zijner bemoeiin
gen, voor eene grondwettige beweging ten gun
ste der afschaffing van de patent-belasting; eene
beweging, die alleszins gesteund dient te worden,
omdat zij, flink aangevat en doorgezet, misschien
ten slotte tot het beoogde doel zal kunnen leiden.
Multapatior wordt in zijn streven gesteund door
de Vereeniging voor Handel en Nijverheid te
’s Gravenhage, wier bestuursleden zich, mèt hem,
per request hebben gewend tot den Koning en
de Tweede Kamer, ter verkrijging zoo mogelijk
van afschaffing der alleszins onhoudbare en ver
oordeelde Patent-belasting.
Zij wijzen er in hun request op, dat de bestaande
Patent-belasting alleen dan voor de ingezetenen
minder drukkend zou wezen, indien zij propor-
tionneel werd geheven van alle inkomsten, win
sten en voordeelen, die ieder burger trekt of
redelijkerwijze kan geacht worden te trekken
van zijn handel, beroep, bedrijf, handwerk, zijne
nering, eene staals- of andere betrekking, in één
woord: van zijn middel van bestaan.
Nu deze belasting echter enkel geheven wordt
van handel en nijverheid, meenen adressanten
dat zij in strijd is met de eischen van gelijk
recht voor allen, in onze Grondwet als beginsel
gesteld, een beginsel dat zeer zeker ook in zake
van belasting moet gelden.
En daar, van den eenen kant, de Patentbe
lasting opgeeischt wordt van bedrijven en kleine
neringendie zoo luttel winst opleveren, dat de
uitoefenaars er van daarin in verre na geen vol
doend middel van bestaan kunnen vinden
van den anderen kant, van de grootste en
zienlijkste handelshnizen in geen geval en
aanzienlijk hunne inkomsten en winsten ook zijn
mogen, ooit een hooger recht dan een van ƒ460
mag worden geeischt, meenen zij, dal de Patent
belasting niet naar evenredigheid van het belas-
ting-draagvermogen der ingezetenen wordt ge
heven.
Die onevenredigheid treedt volgens hen mede
in het licht door de omstandigheid, dat
looze vennootschappen slechts patent betalen
wanneer en nadat zij winst uit haar bedrijf (rek
ken terwijl de gewone industrieel vooruit en
zelfs bij verliesvoor de uitoefening van zijn
bedrijf in ’s Rijks schatkist moet bijdragen.
Ook tegen het bijna willekeurig opeenstapelen
van de grondslagen tot heffing van
middel hebben de adressanten groote
zij meenen alleszins gegronde grieven te
daar juist de kleine neringdoende
