e
NIEUWS- ENADVERTENTIE-READ VOOR RE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
I
I
i
11
;p.
I
■I
No 98.
1876.
WOENSDAG
Mullapatior's-Bond.
^enl
vei-
29 NOVEMBER.
I
7.
7,.
tfen
lite,
t-ta-
IEN
.1
W
I*
V-
VU.Ih
limit
B|| «lit niiiiiiner behoort een bijblad.
HINNENLAND.
ii.
de
)O 4
A M.
SNEE K, 28 November.
21
Scha-
5.59
1,5 bb
7.17
7,58
8,43
9.—
dour
9,15
door
3,31
9 51
door
door
door
9-14
/n
narkt 1
d te-
de
par-
Naar het Vaderland verneemt, zou generaal
Wiggers van Kerchem opperbevelhebber der
expeditie tegen Atchin, binnenkort in dal ccm-
mandement door den generaal Diemont worden
vervangen.
Onder de verschillende oorzaken, waardoor zoo
velen zelfs vroegere adhaerenten niet tot
het lidmaatschap des Bonds willen toetreden
noemt Multapatior, «dat nog zeer velen in den
jande meenen, dat met de nu gekozen hulpmid
delen het doel van den Bond niet bereikt zal
worden.”
«Leert ons dus betere en geschikter middelen,
om tot ons doel te geraken, gij allen, die uit
onvoldaanheid over onze plannen u thans terug-
Nov. houdt, hetzij in noodlottige algeheele werkeloos
heid, hetzij in versnippei ing van krachten gij
i zult ontwaren, dat ’t ons niet te doen is om ei-
I gen zienswijze door te drijven en als onfeilbaar
aan anderen, met verkrachting van individueele
vryheid, op te dringen, maar dat we alleen het
Vaderland in deze aangelegenheid van dienst wil
len zijn”1)
Wij hebben dus alle vrijmoedigheid ook al
I is op ons, als lid des Bonds van den beginne af,
do klacht van «lafheid'en luiheid” niet van toe
passing om onze meening omtrent de mid
delen, die het Bond denkt aan te wenden, uit-
te spreken en dan aarselen wij niet te ver
klaren, dal, bij veel goeds, vele der aangeduide
middelen ons niet uitvoerbaar, krachteloos of
overbodig toeschijnen.
Behalve de persoonlijke werkzaamheden van de
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Wij behoeven dus, na
niet terug te komen.
)6'/a
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Wij zien aan verscheidenheid ontbreekt het
niet en M. had recht zijn plan een stout plan te
noemen. Gaan wij echter, om ons min gunstig
oordeel te staven, deze punten achtereenvolgens na:
1°. Het inroepen van de tusschenkomst van
hoogere en lagere Besturen waar dit wensche-
lijk wordt geacht.
Hiermede kan in hoofdzaak niet anders be
doeld zijn, dan te trachten: óf wetlelijke bepalin
gen tegen dronkenschap in het leven te roepen
óf verhooging van den accijns op het gedistilleerd
en van het patent des kroeghouders te verkrij
gen. Zal het baten Zullen de politie-verorde-
ningen, waarbij straf wordt bedreigd tegen het
zich in het openbaar vertoonen in kennelijken
staat van dronkenschap gelijk deze reeds hier
en daar van gemeentewege zijn ingesleld iels
ten goede werken Zullen de dronkaards, of zij,
die op den weg zijn in dat treurig gilde te wor
den opgenomen, zich daardoor onthouden Zal
die maatregelevenzeer als hel bezwarend toe
zicht op kroegen met verhoogd patentrecht, niet
veeleer aanleiding geven tot geheime tapperijen
tol verheimehjking van het kwaad, dal daardoor
des te moeielijker te bestrijden zal zijn; tot mis
bruik van bedwelmende dranken in eigen huis
waardoor het voorbeeld van ouders en broeders
ook nog den kinderen ten verderve kan zijn
Zal er één borrel minder gedronken worden, in
dien de accijns verdubbeld, verdriedubbeld wordt,
of zal niet veeleer aan den lust, ja de noodzake
lijkheid in sommige gevallen, waar honger, kou
de of gewoonte drijft, om te drinken, voeding
kleeding en eindelijk het geheele bestaan en daar
mede den huiselijken vrede worden opgeofferd
Zal een verhoogde accijns geen aanleiding geven
tot vervalsching van dranken, tenzij gelijktijdig
met die verhooging de zoo lang beloofde wel tot
beteugeling van vervalsching van voedingsmidde
len en dranken worde ingevoerd
Waarlijk al die wettelijke bepalingen en verhoogin-
gen zullen lot niets leiden dan tot verplaatsing van het
kwaad, en slechts in hoogst zeldzame gevallen zal
een petionnement bij de regeenng, voor een doel
als het Bond zich voorstek, noodig zijn, zoodat
het waarlijk niet als eerste maatregel behoefde te
worden vastgesteld.
2. Het bevorderen van volksgezondheid, in
zonderheid door goede volksvoeding en versprei
ding van populaire gezondheidsleer.
Volksgezondheid door volksvoeding dus inrich
tingen in hel leven roepen, waar krachtige en gezonde
spijzen tegen billijke prijzen verkrijgbaar zullen wor
den gesteld. Voor groote plaatsen is deze maat
regel ook met het oog op besparing van tijd
voor werklieden, die ver van de fabrieken ver-
Te Veenendaal heeft een gelukzoeker het ge
meentebestuur beet gehad. Hij bood voor f 25
aan een middel bekend te maken, waardoor iedere
brand kon worden geblnscht. Na eenig aarze
len gaf 't bestuur do ƒ25 en werd de proef ge
nomen met een hoop takkebossen, met petroleum
begoten. De proef is natuurlijk niet gelukt en de
brandbezweerder met stille trom vertrokken, zon
der zijn vertering in het logement te betalen.
Dat middel om zich zelf uit den brand te helpen
is evenmin nieuw als aanbevelenswaardig toch
zoekt de politie den uitvinder.”
v<
leden van I
verslag van
tijdvak van
en eindelijk een
meene vergadering
en 12 September”.
De weinige verrichtingen van
levensjaar, dat de stichter zelf noemt-
keloosheid, teleurstelling, beproeving -
houding door de leden van de Vereemging tot Afschaf
fing van Sterke Drank tegenover het Bond aangenomen;
op welke zaken wij in ons vorig artikel wezen, zij
worden door deze „verslagen en mcdedeelingen” volko
men bevestigd.
deze officieels opgaven, daarop
leden, in den geest van art. 5 en daarin ligt
o. i. juist hel zwaartepunt van het Bond, waar
om wij later daarop terugkomen geeft art.
2 de volgende middelen aan
1°. het inroepen van de tusschenkomst van
hoogere en lagere Besturen, daar waar die dooi
den Bond onontbeerlijk of wenschelijk wordt ge
acht
2°. het bevorderen der volksgezondheid in
zonderheid door goede volksvoeding en versprei
ding der kennis van populaire gezondheidsleer
3°. het bevorderen van beschaving en gees
tesontwikkeling o. a. door onderwijs, huiselijke
opvoeding, lectuur, voordrachten enz.
4°. hel bevorderen van huiselijk leven o. a.
door goede huisvesting verspreiding van huis
houdkundige kennis, goede opleiding van meisjes
tot degelijks huisvi ouwen en moeders enz
5°. het gezellig verkeer en de vermaken bui
ten ’s huis zoo nuttig en aangenaam mogelijk te
doen zijn.”
Met een enkel woord meenen we de aandacht
van het kunstlievend publiek te moeten vestigen
op het bij achterstaande annonce aangekondigde
Concert van de dames Auguste Redeker, Gerhar-
dina Koning en den heer Joseph Cramer. Blij
kens eene in het Utr. Volksblad van j. I. Vrijdag
24 November voorkomende beoordeeling van een
door bovengenoemde artisten te Utrecht gegeven
Concert, wacht ons hier Donderdag e. k. een
avond van waar kunstgenot.
«Wij weten niet zoo schrijft toch het Volksbl.
oa. «wij weten niet wat het meest te bewon
deren, daar alle nummers van het veelbelovend pro
gramma allerverdienstelijkst werden uitgevoerd.
Mej. Redeker vooral boeide ons door haar klankrijk
orgaan van buitengewoon grooten omvang, dat
heerlijk uitkwam zoowel in het «Aria uit Titus”,
van Mozart, als in het «Waldlied” van Seidel’
om niet te spreken van de andere door haar ge
zongen nummers. De heer Joseph Cramer speel
de dezen avond weder, zooals men dat van dien
virtuoos gewoon is, en deed zijn talent schitte
rend uitkomen, vooral in zijn voordracht van de
«Sonate” van Nardini en de fantasie van Vieux-
temps. Mej. Koning handhaafde haar welverdien
de roem als pianiste, vooral in ’t «Scherzo” van
Chopin en speelde de moeihjkste passages uil de
«Sylphide” van Jaell en de «Wals Impromptu” van
Raff, met een gemakkelijkheid, die ieders bewon-
Zie: verslagen en mededeclingen van Multapatior’s
Bond. Wij ontvingen deze nadat reeds het eerste ge
deelte van ons artikel was gedrukt.
Na een opwekkend woord, voornamelijk gericht aan
hen, die vroeger door het zenden van brieven en adres
sen’hunne adhaesie hebben betuigd aan M’s poging en
evenwel later niet het lidmaatschap hebben aanvaard,
Igt eene lijst van adhaerenten en leden, waaronder drie
het Koninklijk Huis; daarna het „Algemeen
het voorloopig algemeen bestuur over het
1 Augustus 1875 tot ultimo Aug. 1876”,
„kort verslag van de le en 2e alge-
van M’s Boud, gehouden 7 Augustus
het Bond in zijn eerste
,een jaar van wer
en kwijning”; de
De Tweede Kamer heeft het ontwerp der Ne-
derlandsche muntregeling, (tijdelijk behoud van
den bestaanden toestand, met bevoegdheid voor
den Minister tot zilveraanmunling zoomede tot
het invoeren van bronzen pasmunt,) aangenomen,
met 37 tegen 25 stemmen. De Indische munt
wet is mede aangenomen. Heden komt
Staats-begrooling van 1877 in behandeling.
wijderd wonen allezins aan te bevelen, maar
voor kleine plaatsen is hij minder doelmatig, en
de inrichting van loealen en de bediening in aan
merking nemende, wegens te hooge kosten
bijna onuitvoerbaar. Voor kleine plaatsen zou
het samensmelten van zoogenaamde spijscommis-
siën, die ’s winters, óf kosteloos óf tegen lage
prijzen, warme spijzen uitdeelen, met eene bonds-
afdeeling voor dit doel zeer gewenscht zijn.
Reeds is de M. tot N. van ’t Alg. voorgegaan
door het oprichten van volksgaarkeukens en zoo
genaamde kosthuizen, en in de eerste plaats zou
dus Ms. Bond zich bij deze moeten aansluiten,
wil zij het verwijl van versnippering van krach
ten ontgaan.
En wat het verspreiden van populaire gezond-
leer aangaat, men zal dit óf door geschriften, óf
door voorlezingen, óf door onderwijs op de la
gere school moeten bevorderen. Of echter het
volk en wij nemen dit woord hier in den
uitgestreksten zin lust zal gevoelen, boeken en
bladen over gezondheidsleer te lezen of voor
drachten daarover te hooren, wij betwijfelen het
sterk, en beroepen ons daarbij op het feit, dat
de uitgave van Hygiea, Weekblad voor gezond
heidsleer, voor eenigen tijd wegens onvoldoende
ondersteuning is moeten worden gestaakt, en
bestaande volksvoorlezingen, als die van het Nut,
zoo weinig sympathie vinden. Daargelaten blijft
nog de vraag, of de kennis van de gezondheids
leer velen van het drankmisbruik zal afhouden,
en het gemakkelijk zal blijken, de juiste grens
aan te geven, waarbij het gebruik van den alko-
hol in voor het menschelijk lichaam schadelik
misbruik overgaat. Het meest gewenscht zou
zijn, de gezondheidsleer onder de vakken van
lager onderwijs op te nemen, maar, om dit denk
beeld te verwezenlijken, zou M. B. slechts door een
adres aan de regeering een werkzaam aandeel
kunnen nemen.
3. Het bevorderen van beschaving en geest
ontwikkeling, o. a. door onderwijs, huiselijke op
voeding, lectuur, voordrachten enz.
Niemand zal ontkennen, dat deze zaken uitne
mend zijn niemand ook, dat zij kunnen mede
werken tot de beteugeling van dronkenschap.
Maar ligt het op den weg dezer nieuwe vereeni-
ging, voor onderwijs in de bres te springen, nu
de vereeniging «volksonderwijs, voor eenigen tijd
inééngesmolten met het «schoolverbond” fier haar
banier omhoog heft en alom werkt en strijdt?
Lectuur, goed maar zijn daar niet de bi-
bliotheeken van de Maatschappij tot Nut van ’t
Algemeen, van Scholen van Musea, voorts van
particulieren, die openstaan voor ieder? Volks
lezingen of voordrachten. ook zij bestaan en,
helaas, de jaarboeken van het Nut kunnen ’t ge
tuigen, zij kwijnen op vele plaatsen. En wan
neer men bij die lezingen, uitgaande van het
Bond, zich in hoofdzaak zal moeten bepalen bij
onderwerpen, die betrekking hebben op het mis
bruik van bedwelmende dranken en de nadeeli-
ge gevolgen daarvan, wij twijfelen of zij, hoe
ook gevarieerd en smakelijk gemaakteen fleuri
ger en langduriger leven zouden hebben.
Z M. heeft benoemd lot commissaris van poli
tie te Bolsward E. de Veer, thans inspecteur van
politie te Groningen.
In een druk bezochte bijeenkomst te Amster
dam, ter bespreking van de verbetering der
Rijnvaart, is men tot de conclusie gekomen, dat
daartoe een kanaal naar de Waal vereischt wordt,
hetwelk den afstand tusschen Amsterdam en den
Duitschen Rijn zooveel mogelijk bekort en van
die afmetingen van sluizen enzals voor Rijn
schepen van de grootste soort gevorderd wordt.
4