NIEI'WS EÜ AIHERTEATIE BUB Ï00R HE
is; 7.
No 9.
W O E N S D A
A
M a
e r s
1
Middeneeuwsch of Modern
A
je
X
ie-
i<l
of!
s k
Zuivelbereiding
SHEERER 01 III
J
ra
te
iet
a
en
ern
U IT DE
PERS.
hun
-
ia
I
i
I a
e
n
loor
),34
9 51
door
door
door
0 14
t
s
8t-
ik-
os
9
te
le
ft
u
te
j-
r- A
s.
u-
jt-
rusllijden per dag en
ook nog een
zekerd zijn.
een slijl, die, naar
ver-
j 5')
,553
,h
r,58
3,43
J.—
door
3,15 van grieven als er grieven bestaan."
De Bulgaar had karakter en weigerde de pe
titie te teekenen.
«De inhoud daarvan strydt met mijne innigste
overtuiging!” zeide hij, en de Groot Vizier ging
heen, hem hartelijk beterschap wenschende.
Een meester in de kunst, om door de taal zij
ne gedachten te verhei gen die Midhat Pacha.
Ook de Grieksche Patriarch, het lijden zijner
zijner oogen had zijn hart geen deel.
De Groot-Vizier van Turkije had hem tot zijn
speelbal gemaakt.
meesters bij uitmuntendheid waren, en dikwerf
ook te weinig notitie namen van de billijke wen-
schen van hen, die, wal zij deden bouwen, moes
ten bewonen. Intusschen, de kerkvoogdijen zijn
door die verandering van toezicht, uit den regen
onder den drup gekomen.
Fatsoeneerden de heeren van der, Waterstaat
kerk en pastoiie naar modernen trant, de
Ryks-adviseurs zijn aanbidders van den midden-
eeuwschen slijl en verkneukelen zich in ‘t aan
schouwen van lage deuren en ramen met kleine
ruiljes in spitsbogenstijl,
hunne meening, de zielen boven de aarde
heft.
Een Proteslantsche kerk, naar ’t hart der Rijles
adviseurs, kan zoo, met weinig veiandering, voor
’t gebruik der Roomsche kerk dienen.
Over die domper-manie deradviseurs wordt bil
lijk geklaagd en zij zullen wel genoodzaakt zijn,
om te beproeven, of ze daarvan verlost kunnen
worden trouwens de Protestanten begeeren ’s
Lands geld, ook hun geld, niet besteed te zien
tot verheerlijking van een stijl, die kwalijk te rij
men is met het karakter van den Protestant-
schen godsdienst.
In de Synode is deze quaestie ter sprake ge
bracht, maar nog geen besluit dienaangaande ge
nomen. Zij is echter niet van de rol en als de
Rijks-adviseurs van hunne midden-eeuwsche dwee-
perij niet genezen weiden, zal er luider en krach
tiger protest opgaan.
Die eene Rijkssubsidie voor Kerkbouw of
Kerk-vernieuwing, Pastoiiebouw of Pastorie-ver-
nieuwing wenscht te ontvangen, moet bouwen
naar den smaak van de Rijks-adviseurs.
Vroeger was dit toezicht opgedragen aan amb
tenaren van den Waterstaat, die niet allijd bouw-
In de Standaard wordl door mr. S. L P. te
Leiden groole ingenomenheid betuigd met de vra
gen, door den minister van justitie aan de ka
mers van koophandel gericht in zake de vaststel
ling van wettelijke bepalingen omtrent den arbeid
van kinderen, jongelieden en vrouwen. Een van
deze luidt: «Behoort de wet aan kinderen, jon
gelieden en vrouwen jaarlijks enkele vrije dagen
te verzekeren, hetzij met, hetzij zonder behoud
van loon T’
Deze vraag staat in ’t nauwste verband met
de afschatling der kermis. De schrijver is geen
voorstander van de kermis, maar antwoordt toch
bevestigend op de vraag of zij, die het meest de
lasten des levens te dragen en het zwaarst
en het. langst te arbeiden hebben, geen
uitspanning in den loop van het jaar noodig heb
ben. Schaft men de kermis at, dan verdwijnt
ook de vrije dag, die dan gemeenlijk verleend
werd, tegelijk met andere uitspanningen, die zich
anders niet voordoen. In Engeland heeft de
werkman tusschen 15 Maart en 1 October 4
heele of 8 halve dagen vrij, terwijl hem krach
tens de factory-acts (fabriekswetlen) nog vaste
minder wei kuren per week,
halven vrijen dag op Zaterdag ver
in Nederland gebeuit van dit alles
niets, en als men nu nog overal de kermis af
schalt dan verdwijnt ook deze uilspanningstijd.
De quaestie van de afschaffing is echter dadelijk
opgelsst, als voortaan door de wet arn den Ne-
derlandschen arbeider vier vrije dagen worden
geschonken. Dan toch komt de vereeniging tot
veredeling van volksvermaken aan de orde, welke
Die woorden zijn op aller lippen, juist niet om
dat de heer Mr. Levy die onlangs op gebiedenden
toon gebruikte, maar omdat zij geschreven ston
den boven de raadzaal van den grooten Nationalen
Raad te Conslantinopel en boven de tribune der
liberale kiesvereeniging te Antwerpen.
Maskers afriep de heer Mr. Levy om zich
zelven eens te amuseeren, of in een politiek de
lirium, maar daar ginds in de stad, onk op zeven
heuvelen gebouwd, schreef de hand eens staats-
mans, in onleesbaar schrift, die beide woorden aan
den muur der Vergaderzaal, nadat ze vooraf fluis
terend door een der schriftgeleerden aldaar wa
ren veilaald’ «zijn er blooden of verraders onder
U, dat zij «hun masker afleggen en spreken 1”
4 Maskers af! was het devies op het open vi
zier waarmede de Antwerpsche liberalen zich in
positie stelden tegenover het Belgische ministerie.
«Wilt gij riepen zij tegen den kabinels-presi-
dent onze vrijheid schenden welnu, ontdoe
u dan van liet constitutionele masker, opdat een
ieder zien kan wie gij zijl I”
Wij willen, dit Maskers aftot opschrift voor
ons hoofdartikel kiezende, ons eens eenige oogen-
blikken verplaatsen in de vergaderzaal van den
grooten Nationalen Raad van Turkije, bijeenge
roepen om te antwoorden op de vraag: «wenscht
gij dat de verhevene Porte de voorstellen der
Mogendheden aanneme of dat zij die verwerpe?”
De leden van dien Raad waren 240 in getal en
daaronder 60 a 70 christenen, geestelijke opper
hoofden van alle niel-Mahomedaansche gemeenten
in de hoofdslad. Daar waren orthodoxe Grieken
en orthodoxe Armeniërs, Gatholieke Armeniërs
en Gatholieke Grieken, Kassoenisten en tegen-
voelers van deze, en hoogst vereerende uitnoodi-
gingen waren er gezonden aan den Griekschen Pa
triarch Joachim en aan den Bulgaarschen Exar ch
Anlhemosen aan den Habam-baschi, den Joodschen
Opperrabbijn.
Om die gansche, bonte schare bij elkander te
drijven was er voor den geslepen Groot-Vizier
geen beleefdheid te veel, geen offer Ie groot
geweest.
Die ’t moeilijkst Ie winnen was, ontving de
eer van zijn persoonlijk bezoek de zwakkere
zielen werden door zijne getrouwen onder han
den genomen.
De Exarch van Bulgarije was ziek, roaar Midhad-
Pacha drong door tot in zijne slaapkamer. Hij
moest zich, uit zuivere belangstelling, van den
toestand des geachten lijders vergewissen en tevens
diens handleekening hebben onder eene petitie,
in welke gezegd werd: «alleen van de Regee-
ring des Sultans verwachten wij het wegnemen
Deze CO IJ KANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in Ie zenden.
is op materieel gebied voor Friesland eene zaak
van ’t grootste gewicht.
Ook in andere Rijken is daarop de aandacht
in hooge mate gevestigd, want de beste boter
bedingt de hoogste prijs.
Op de Tentoonstelling te Philadelphia was door
de Hollandsche Maatschappij van Landbouw bo
ter te zien in glazen flesschen, gesloten door
kurken stoppen, die met lak bedekt waren.
Een half jaar te voren waren die flesschen
verzonden en de boter werd op de Tentoonstel
ling bij eene temperatuur van 42 gr. Celsius ge
heel en al vloeibaar en daarenboven volkomen
rans.
De Deensche boter integendeel, in dicht-gesol-
deerde bussen verzonden, was zuiver gebleven
en zoo hard en vast, dat zij de algemeene be
wondering trok.
«Maar vraagt de Landbouw-Courant zou
zij die hardheid ook te danken hebben aan in
menging van talk of eenig ander vet, dat er niet
in behoort
De redaclie der Landbouw-Courant heeft twee
busjes: het eene Deensche-, het andere Holland
sche boler bevattende, en zal de kwaliteit daar
van, in tegenwoordigheid van getuigen, aan het
proefstation te Wageningen laten onderzoeken.
Dat is inderdaad eene zeer belangrijke quaes
tie vcor ons «Vaderland” en met verlangen ziet
men het resultaat van dat onderzoek tegemoet.
Op de internationale Tentoonstelling te Ham
burg, waar de zuivelbereiding de hoofdzaak zal
zijn, komt hoogstwaarschijnlijk de duurzaamheid
der boter ter sprake en kan men dienaangaande
op belangrijke beschouwingen en mededeelingen
rekenen.
Zou het niet gewenscht zijn, dat de Friesche
Maatschappij van Landbouw, door een of meer
harer leden, op die Tentoonstelling vertegenwoor
digd was en deze over wat zij zagen en hoor
den, op de Tentoonstelling Ie Sneek te houden,
rapport uitbrachten
De zuivelbereiding is in Friesland eene goud
mijn; maar zal zij dit blijven, dan moet de bo
ter eerste kwaliteit, d. i. uitmuntend zijn.
Dal menige landman in dat opzicht nog wel
iets te leeren heeft, zal wel niet worden tegen
gesproken.
I geloofsgenooten wegende tegen de beloften der
j nieuwe constitutie, vond de petitie niet verleide
lijk genoeg, om haar zijne naamteekening te
schenken.
Hij liet zich dan ook in de raadzaal door Mgr.
Cijzigne vertegenwoordigen, terwijl de Exarch
van Bulgarije, wegens ongesteldheid, te huis bleef.
Midhal-Pacha opende de zitting van den groo
ten Nationalen Raad met eene toespraak.
Ge»n woord ontsnapte hem, dat eenige Mo
gendheid kon krenken, en Ie midden der schitte
rendste passages liet hij doorschemeren, dat Tur
kije niet door allen onherroepelijk was verlaten.
«De Regeering zeide hij moet de voor
stellen verwerpen, maar de verantwoordelijkheid
daarvan alléén Ie dragen, dat is haar Ie zwaar.
Daarom heeft zij den Nationalen Raad bijeenge
roepen en aan dezen zij de beslissing.”
«Maar vervolgde hij met ernstig gebaar
bedenk U wel. Neemt gij de voorstellen aan,
dan berooft men ons van grondgebieddan ge
ven wij Turkije’s onschendbaarheid prijs; dan is
het gedaan met onze onafhankelijkheid I”
«En nog eens: bedenk u wel! Engeland
Frankrijk zullen, als wij de voorstellen verwer
pen, wel onzijdig blijven, maar wat zal Oosten
rijk met zijne Slavische bevolking doen Wat
zult gij zeggen, als uw Vaderland door den vij
and bezet is, uwe vrouwen en kinderen honge
ren, uwe jongelingen zijn gevallen en ellende bo
ven uwe hoofden rondwaart?”
Wat was de uitwerking dezer roerende,
slige taal?
Zij was die, waarop de Groot-Vizier rekende,
want wat hij had gesproken, was reeds gezegd,
en de gemoederen waren geprikkeld en verhillerd,
en toen hij uitriep: «uw Vaderland zal door de j
vijand bezet worden, uwe vrouwen en kinderen
zullen Jijden en ellende boven uw hoofd losbre
ken I” toen stonden de vrienden var. den gewel
digen redenaar op en allen volgden hun voor
beeld en door de zaal klonk de kreet: «goed en
bloed brengen wij ten offer voor de eer en de
onafhankelijkheid van ons Vaderland!”
Hij had de overwinning behaald de schran
dere Groot-Vizier, maar zij was niet volkomen,
het cachet ontbrak er aan en dit was de stem
der Christenen.
«En wat wilt gij vroeg hij met grooten ernst
Daar viel de vertegenwoordiger van den Griek
schen Patriarch en hij antwoordde: «de Turken
bijstaan, mits de grondwet eene waarheid zij!”
«Dat het Rijk vernietigd worde, eer wij zelven
het doemen tot een schandelijk bestaan” zei
de de welsprekende Bisschop der orthodoxe Ar
meniërs, Monseigneur Enfidgian.
«Lijf en goed hebben wij veil voor Turkije
schreeuwde de Hahambaschi, do Opperrabbijn.
Alles schreeuwde: «leve de Sultan, Turkije bo
ven en men omhelsde elkander en weende tra
nen van geestdrift.
Maskers afhad men gelezen aan den wand’
er er wierd geen enkel gelicht.
Die er meê kwam, bleef er mee zitten, maar
aan het bravo zijner handen en aan de tranen
SS
ADVEIITENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel meer 7'/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.