L
ÜE1IEE1WE EOET AKKOiWLSSLHEiVT S^EEK.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
1 J
i
i
No. 17.
28 FEBRUARI.
WOENSDAG
EX
Eene vreedzame revolutie.
I
W/3
L
7.
A
Z«
>'A
A
A
A
S V I LK 1.1
L
on
overschiet is ook
wat er
mil,
\e
0 a
A M
en een sial met
ib
U I T DE
P E P, 8.
t
li I VW A L A Ml
her-
I
1
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
lan-
lUW,
aide
lin
den
erd
De algemeene ziekle verschijnselen welke zich
bij de dieren, die door de veepest zijn aangetast.
ter,
rus
z.
■IM
11
5.60
6,5óó
7,17
7,58
8,43
9.—
door
9,15
door
9,34
9 51
door
door
door
1014
0
17
riks
v.
V.
len-
i-
iilg.
ier-
i v.
tikje
te Ke
van
loos
71.
Z.6
1/
nna
S,
8,^
i
i
r
en de zuivelbereiding of
)-
R
it
Ie
ir
at
er
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Gelijk men weet, is in de jongste algemeene
vergadering van het Aardrijkskundig Genootschap
aan het Bestuur opgedragen aan de Regeering
mede te deelen, »dat naar het oordeel van het
«Genootschap de nationale eer en plicht vorde-
«ren een gedenksteen te plaatsen op de plek
«waar Barendsz en Heemskerck in 1596 en 1597
hebben overwinterd.”
Ter verwezenlijking van dat denkbeeld hebben
thans de hh. jhr. mr. J. K. J. de Jonge, O. ba
ron van Wassenaer van Gatwijck, J. D. Fransen
van de Putte, M II. Jansen en L. R. Koolemans
Beijnen de medewerking ingeroepen van kundige
en invloedrijke mannen, om hem behulpzaam te
zijn in het beramen van een plan van uitvoering
of wel tot het verkrijgen der middelen die gevor
derd worden voor het volgende doel«De uit
zending van een klein vaartuig met kloeke be
manning ten einde op de voornaamste plaatsen,
door de Nederlanders weleer in de Poolstreken
ontdekt, doch waarvan de Nederlandsche namen
hoe langer hoe meer door vreemde benamingen
van later tijd op de kaarten worden verdrongen,
cairns of weinig kostbare gedenksteenen, met
eenvoudige opschriften voorzien, op te richlen,
aanwijzende den lijd der ontdekking en den naam
der Nederlandsche ontdekkers, en meer bijzonder
zulk een gedenksteen te plaatsen op de plek
waar Barendsz en Heemskerk met hunne locht-
genooten in 1596 en 1596 hebben overwinterd
De uitzending van een geschikt klein vaartuig
tot uitvoering van dit nationale denkbeeld zal
tevens dienstig zijn ter verkrijging van kennis
van den toestand van het pakijs in de zee, het
eerst door Barendsz bevaren, van ijsnavigalie en
van plaatselijke toestanden, voor z oveire die op
een korten zomertocht van drie of vier maanden
kan worden opgedaan.
een jongetje van 12 jaar er bijna naakt afge
komen Een jongetje van 8 jaar is kort daarna,
op pl m. 3 minuten afstand drijvende, levenloos
uit het water gehaald. De schippersvrouw en
j n >g 2 meisjes, oud 14 en 4 jaar, zijn neg niet
I teruggevonden Wel is men in de weer geweest
om hêf schip boven water te brengen met pra
men enz., maar het heeft nog niel mogen geluk
ken de drenkelingen te vinden.
Men zegt, dat de schipper Kornelis Topper op
Zonda^den llden Februari 1877 eerst gehuwd
is met Lammegien Hund en we) (e Groningen.
Zij was vroeger gehuwd geweest met zekeren
Foekens en laat 7 kinderen na, waarvan 2 doch
ters gehuwd; 4 kinderen waren thans aan boord.
Het geheele dorp Enumatil treuit over dit onge
luk.
eerste te koopen en
voor zijn vee.
Zoo is het maar er is mest te koop, en be
halve die, welke onze sleden in groote massa op
leveren, helpt ook de kunstmest in de behoefte
voorzien.
Er is nog vooroordeel tegen de laatste maar
zij overwint dat gaandeweg en, als de ondervin
ding de wetenschap te hulp komt, zal hare zege
praal volkomen zijn.
Alzoo ook de bouwboer verandert van in
clinatie en het denkbeeld dat ploeg en dorsch-
vlegel eenmaal op non-activiteit zullen worden
gesteld, ergert hem hoe langer hoe minder.
Hel is ook een leermeester bij uitnemendheid,
die voor hem op het groenland doceert het
voordeel.
Maar groenland te bezitten
vee, is nog niet alles gezegd.
De verkoop van vee,
de melkerij, zijn twee.
Ook hier is reden tot de vraag wat is voor
onze boerderijen het voordeeligst, vooral met het
oog op de toekomst«de zorg bij het vee, voor
vleesch en vetvorming of de zuivelbereiding?”
Gelijk wij, bij de graan-quaestie, het oog ves
tigden op de middelen van vervoer, die het ko
ren binnen korten tijd brengen waar het wordt
gevraagd, moeten wij bij de vraag van zooeven
denken aan den invoer van vleesch uit Noord-
Amerikaeen invoer die op groote schaal kan
worden gedreven, nu het aan de wetenschap is
gelukt om het vrij geruimen tijd voor bederf te
vrijwaren. *t Mag dus eene niet onnutte vraag
heeten, welken invloed die. invoer, met der tijd, op
den aanfok van vee voor de slachtbank zal uitoefe
nen, en of ’t zwaai tepunl in hel boerenbedrijf hi< r
te lande niet gelegd moei worden op de Zuivel*
bereiding.
Hierover in een volgend artikel.
Het ontwerp tol hervorming van het onderwijs
bij de Koninklijke Militaire Academie, wordt door
verschillende bladen besproken Het Utr. Dag
blad is van oordeel, dal de middelen door den
minister aangegeven vermindering van den
leeftijd, inkrimping van het toelalings-examen en
verlaging van de bijdrage zullen strekken om
het meer en meer dalende cijfer der aspiranten
weder te doen klimmen. De vraag moet echter
worden gesteld, of het onderwijs, in zijn geheel
beschouwd, in omvang zal verminderen. Bepaald
ontkennend kan die vraag niet beantwoord wor
den; maar meer dan van ’t programma en
aantal te onderwijzen vakken, hangt hel succes
af van het onderwijs zelf en de wijze waarop hel
gegeven zal worden. Men kan de resultaten met
vertrouwen afwachten, als men uit de memorie
van toelichting verneemt, dat de minister een uit
muntend personeel van burger- en militaire leer
aren wil. Men moet voorts niet vergeten, dal,
al mocht het wetenschappelijk gehalte der voor
taan door de academie te leveren officieren iets
dalen, zij toch altijd veel honger zullen staan dan
zij, die in de korpsen hun opleiding ontvangen.
Een waarborg wordt daarenboven nog gevon
den in den prikkel tol verdere studie, daar een
2e luitenant, die, na 3 jaar officier geweest te
reeds profeteerden
komen 1”
Aan de wetenschap, de maagd die door den
landman niet aangebeden werd, als zij zeide:
«verkwist uw geld en uw kracht niet aan den
ondankbren grond, die u met magere korenhal
men loont en werk niet van den morgen lot den
avond om uw erf met eenige bunders dorren hei
degrond te vergroöten, maar besteed wat u dat kost
aan het groenland 1” begon men een oor te
leenen. Ook in verschillende oorden van Duitsch-
land hoorde men dezelfde prediking.
Maar, zoo zou er gebrek aan koren komen!
werd er gezegd en hier en daar werd een
hooge borst gezet bij de gedachte, dat men er
ook toe bijdroeg, om Europa’s korenschuren te
vullen.
Laat dat antwoordde men maar over
aan Hongarije en andere Europeesche rijken, die
er toe verordineerd zijn om graan Ie leveren en
vertrouw ook op de nieuwe wereld, die millioe-
nen en millioenen kan spijzigen. In Nederland
moet de boer, al wat hij grijpen en vangen kan,
aan zijn groenland ten offer brengen De bouw
boer in de provinciën, zooeven genoemd, moet
beginnen met zijn erf te verkleinen. Nu zijn
hart begint te neigen naar den stal, onthoudt hij
meer en meer de mest aan zijn bouwland, om
die op de weide te brengen en de arbeid die
hel bouwland vraagt, vindt, in de schrale opbrengst
daarvan getrokken, geen loon. Vele boeren heb
ben alzoo veel te groote plaatsen. Groenland
noch bouwland verkrijgen wat zij noodig hebben
en geven dus ook niet datgene, waartoe zij in
staat zijn.
De boer moet echter mest hebben en die ver
krijgt hij in de hoogere streken door de schapen I
Hij moet, bij het weinige hooi ’I welk hij wint,
koeken en koren aan zijn vee voeren. De rog
ge die hij verkoopt geeft hem het geld om de
zijn, met goed gevolg een bepaald examen af
legt, dadelijk tot 1ste luitenant .zal bovorderd
worden, terwijl hij anders 5 jaar moet wachten.
Eindelijk heeft men nog de krijgsschool. Over ’t
geheel dus is hel blad met de voorgeslelde re
geling ingenomen.
Geheel anders wordt over ’t ontwerp gespro
ken in de hoofdartikelen der Kamp. Cour. De
schrijver daarvan noemt het een weik der wan
hoop. Vooreerst een prijsvermindering van 50
pet., in plaats van 600 wordt voor de opleiding
ƒ300 betaald. Voor die ƒ300 zal een jongen
gevoed, gehuisvest en gekleed worden en boven
dien worden opgele'd tol officier bij het Neder
landsche leger. Geen kostschool in het land
al lijden de jongens er honger kan daarme
de concurreeren. Op deze wijze worden jonge
lieden gelokt om zich tut officier te laten oplei
den.
Ten deele kan men naar de schrijver doet
opmerken hierin een gunstig teeken zien.
’I Blijkt nl. dat de zoons van onze gefortuneer
de familien niet bij voorkeur de militaire loop
baan kiezen. In de tweede plaats toont het voor
uitgang van de volkswelvaart, wijl men zooveel
moeite moet doen om voor slecht bezoldigde be
trekkingen (hiertoe toch behoort het ambt van
officier) personeel te krijgen. Een onvermijde
lijk gevolg van den voorgestelden maatregel is,
dat de betrekking van officier in uiterlijk aan
zien daalt, daar men van de opleiding eene soort
van armen-bedeeling maakt. Mede kan het niet
uilblijven of de offleierstand zal een afzonderlijke
kaste gaan vormen, zoons van officieren, van
kleine ambtenaren, kortom, van allen, die op de
koopjes moeten loopen. Eindelijk is hel uit een
maatschappelijke oogpunt nadeeligde zoons
uit genoemde kringen niet het slechtste ele
ment in onze maatschappij aan den produc-
tieven maatschappelijken arbeid te onttrekken.
En niet alleen moet vermindering van school
geld strekken tot het lokken van knapen, men
vervroegt ook den leeftijd van toelating, wijl men
verlangt «knapen van jeugdigen leeftijd, wier ge-
moi d nog toegankelijk is voor zuiver militaire
begrippen, voor elk officier onmisbaar.” De ge
dachte schijnt infnsschen volgens den schrij
ver deze te zijn Een knaap van 15 of 16
jaar laat zich nog bekoren door goud-galon en
vergulde koperen knoopen. Anders is het op
18- of 19jarigen leeftijd, dan ziet men de zaken
i?ts verstandiger in.
Ten derde worden de eischen van toelating
veel verlicht en hel intellectueele gehalte moet
dus dalen. De algemeene ontwikkeling en vor
ming, de degelijkheid van studie, de lust voor
wetenschap, die de middelbare school geeft, kan
het uitgebreid lager onderwijs niet geven.
In de plaats van al deze middeltjes doet de
schrijver een ander aan de hand, en wel: behoor
lijke bezoldiging van
daartoe niet oveigaat en men de officieren zoo
bezoldigt dat zij armoe moeten lijden, zoolang zal
het incompleet van officieren voortduren, al geeft
men de opleiding kosteloos.
Er is in de laatste 25 jaren over gansch Eu
ropa veel veranderd in den landbouw en toch is
hel nog maar een begin van de revolutie, die in
verschillende landstreken aan den bodem eene
geheel andere bestemming zal geven.
Het is een strijd van vreedzamen aard, want
hij wordt gevoerd tusschen het bouwland en het
groenland, het is een strijd, in welken de
stoomkracht eene hoofdrol speelt.
Vroeger had in provinciën als Drenthe, een
groot gedeelte van Overijssel, Utrecht, Gelder
land en Noord-Brabant, de boer zijne liefde
verpand aan de korenaar en was de schaaps
stal de appel zijner oogen. ’t Was eene liefde,
die hem zweet kostte, maar dat werd hem ver
goed, als hij ’s winters elke week met 5, 6, 7 of
1 8 mud rogge ter markt toog, en na den vroolij-
ken dag van het schapenscheeren, de wol ver
kocht en met vollen buidel huiswaarts keerde.
Maar alles verandert op deze wereld
De tijd kwam dat de grasboer vet en de bouw
boer mager werd en hoe langer hoe meer werd
het waarheid, wat enkele wijzen, lang geleden,
«Uit den stal zal het goud
Vrijdagmorgen, zoo schrijft men uit
voordoen, worden in de Koln. Z’g als volgt aan
een officer. Zoolang men j en
In hel begin vertoonen zich koortsiillingen,
bever, en schudden van den kop, vergezeld bij
eenige van treurigheid, bij andere van wilde on
rust, die zich door knersen met de landen on
slampen met den voet kenbaar maakt. Van tijd
tol tijd hoesten zij hol. Bij een afwisselende
warmte van het lichaam zijn neus en bek eerst
droog en heel, de oogen vochtig spoedig echter
Enuma- komt slijm uit neus en oogen. Hel dier vreet
til, ongeveer 5‘/2 uur, had hier in ’t Hoendiep in die omstandigheden nog wel, doch het
een hartverscheurende gebeurtenis plaats. De kauwen houdt op. Eenigen lijd later vult zich
stoomboot, kapitein Nieveen, varende van
ningen naar de Lemmer, trof een met puin be- i het verhemelte en
laden schip, dat te Groningen Donderdagavond 10 1 die later bersten, waarop dan de huid aan die
uur was aangekomen om den volgenden morgen deelen van den bek in groote vellen loslaat, een
ie lossen, aan den grindweg liggende. rooden, licht bloedenden grond achtei latende.
Hel schip zonk dadeljjk in de diepte. Met veel Een sterke buikloop doet zich
inspanning is de schipper Kornelis Topper met I van d~ -:j-
Gro- de bek met vuil en vertoonen zich op de tong,
tandvleesch kleine blaartjes
aan
den volgenden morgen 1 deelen van den bek in groote vellen loslaat,
I rooden,
1 -:-h voor. Tengevolge,
de inwendige pijnen waaraan h«l dier lijdt.
de schipper Kornelis Topper met
te
nnd.
an
us