MEI WS AIIVERTEiWIE-BLAD VOOR DE
n
I
I 1
J
No. 28.
EN
r.
OVERZICHT.
4-
14
51
or
or
?4
i
50
00.
van
B I! I T E XIL A II
zij
I
'/z
BIXAEM. AMI.
tegen die stelling trekt
Terwijl de Neger-zangers bij duizenden en nog
h?
rge-
den
Volgens de Ff. Crt. zou de candidaat voor de
Tweede Kamer van de confessionele partij in het
kiesdistrict Sneek gevonden zijn.
’I Is de heer P. Langhoul, predikant te Lollum.
den heer B. II. Ueldt
het algemeen werkliedenverbond
«Hel lager onderwijs moet kos-
8,50
57,
M
ril.
10
leine
>ON-1
Ie
U.l.
R
it
van
'aat-
53
Ö6
17
58
43
6
10
o
.or
15
or
or
14
d
me
en.
f 5
- a
55.
i’,00
’t hoofdbestuur bleek, dat men
verheugen
21 corres-
Er waren
uitsleken-
z°u kun-
worden afgestemd wijl leerplicht niet be
ier!
t te-1
nadere stemming goedgekeurd. Mr, Kerdijk deed
bij de discussie over dat punt uitkomen, dat bel
zeer te bejammeren zou zijn als een
de wet, die leerplicht mogelijk maakt,
nen
paald voorgeschreven wordt.
UIT DE EERSTE KAMER.
De Kamer heeft in twee j.l. Woensdag gehou
den zittingen na
Schimmelpenninck
en
van
tegen 4 stemmen,
tot verhooging van
leerd aangenomen.
heeft de noodzakelijkheid van dit equivalent voor
de vermindeiing van het tarief aangetoond,
verbeteren. Het grondwettig bezwaar tegen de
ontbinding van alle rechtscollegiën woog bij hen
zwaar. De heer Borsius bestreed daarentegen
dat grondwettig bezwaar en verdedigde de wet
ten, als voortspuitende uit de noodzakelijkheid
aan eene vereenvoudigde inrichting, als gevolg
der bovenwet en voorbereiding tot eene nieuwe
rechterlijke organisatie.
BEKENDMAKING.
De Voorzitter van den Gemeenteraad van Sneek
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat op
den 31 Maart jl. bepaaldelijk zijn vastgesteld en
gesloten de herziene lijsten, aanwijzende de per
sonen, die in deze gemeente bevoegd zijn tot het
kiezen van Leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal, van de Prov. St. van Friesland en van
den Gemeenteraad van Sneek, en dat de bedoel
de lijsten zijn aangeplakt en te rekenen van af
9 April 1877 Ier Secretarie dezer gemeente voor
een ieder Ier inzage zijn nedergelegd.
Sneek den G April 1877.
De Voorzitter voornoemd
J. van DRIESSEN.
vergadering van «Volksonderwijs” plaats. Uit de
mededeelingen van
zich in voortdurenden bloei mocht
Men telde thans 145 afdeelingen en
pondentschappen met 18,897 leden.
102 afdeelingen vertegenwoordigd.
Er ontspon Jtch reeds spoedig een
de vermindering van het tarief aangetoond, en
medegedeeld, dat binnen een paar dagen naar
den raad van state zullen verzonden worden de
ontwerpen tot wijziging der registratierechten en
van de successiewet, zoomede de afschaffing van
den zeepaccijns, alles verbandhoudende met de
nog aanhangige wijziging der zegelwet.
In de zitting van gisteren zijn de algemeene be
raadslagingen over de rechterlijke wetten aange
vangen.
De heeren Pické, Hein, Dumbar en van Aker-
I laken hebben de voordracht sterk bestreden wat
vorm en inhoud aangaat en haar gekenschetst
als heilloos voor het land, zonder het recht te
A. W. P. te Veendam had in de Veend. Crt.
gezegd: «voorlezingen en preeken verliezen allengs
hare aantrekkelijkheid” en tegen die stelling trekt
uitvoerige
discussie over de verschillende hoofdpunten, waar
aan echter een einde werd gemaakt door de aan
neming eener motie van den heer Goeman Bor-
gesius, aldus luidende: «De vergadering, hulde
brengende aan het hoofdbestuur voor alles wat
het reeds gedaan heeft in het belang eener goede
schoolwet, waarin de openbare neutrale school
wordt gehandhaafd, verbeterd en bevestigd, mach
tigt dat hoofdbestuur om, op den grondslag van
de beginselen, neergelegd in de Bode no. 1 van
1877, een adres aan de Tweede Kamer te rich
ten, onvermindetd de nog nader door de verga
dering te nemen besluiten.
Daarop werden de hoofdpunten der voordrach
ten besproken. De heer Bredius uit Bergen-op-
Zoom wilde, dat de vergadering de leerplicht
voor onafscheidbaar van wetsherziening verklaar
de, terwijl Amsterdam de invoering der leerplicht
facultatief wilde stellen voor de gemeentebesturen.
Beide voorstellen werden verworpen en de con
clusie van ’t hoofdbestuur, «opneming van ’t be
ginsel van leerplicht en van een termijn voor de
invoering er van ware wenschelijk”, werd zonder
eens duizenden worden toegeworpen, is bij de
redactie der Gr. Crt. ten behoeve der ongelukki
ge weduwen en vaderlooze kinderen van de be
manning van den Logger Marie” slechts zeven
en zeventig gulden ontvangen.
Donderdag had te Amsterdam de algemeene
heel wijsgeerig redeneeren over de vredelievende
bedoelingen van al de Europeesche mogendheden,
over hunne eenstemmigheid in zake de O oste r-
sche quaes tie, maar of daarmeê de vrede
werkelijk verzekerd is, is een andere vraag, die
nog altijd door velen en misschien niet ten on
rechte met een twijfelend hoofdschudden wordt
beantwoord.
Intusschenhet papieren kind is er, in den
vorm van hel protocol en ook de zwakke
spruiten van madam «Politiek” vragen de gewo
ne attentie’s.
Laat ons dus eens even nagaan, op welke wij
ze deze spruit werd aangekleed.
Het «memorandum in miniatuur”, zooals in de
Köln. Zeil. het protocol genoemd wordt, behelst
dan, volgzns een der Parijsche berichtgevers van
genoemd blad, in de eerste plaats een historisch
overzicht van de jongste gebeurtenissen en stelt
op den voorgrond, dat de goede verstandhouding
tusschen de mogendheden ongestoord is geble
ven. Voorts wordt melding gemaakt van het
vredesverdrag tusschen Turkije en Servie en
wordt de wensch geuit, dat ook de vrede met
Montenegro spoedig tot stand moge komen Ten
slotte doet het uitkomen, dat de Porte zelve den
wensch tot het invoeren van hervormingen en het
verbeteren van het lot der christenen heeft te
kennen gegeven, terwijl de mogeudheden zich
het recht voorbehouden, door hare gezanten het
oog te doen houden op de volvoering van dien
KENNISGEVING.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
de gemeente Sneek.
De protocol-quaesfie is dan nu dus uit de we
reld: nu ’t papieren kind-zelf er in is. Zij,
die in de gelegenheid waren de diplomatieke
»spruit” wat van naderbij op te nemen, vinden
het over ’t algemeen een «teer popje”, en zij
verzwijgen het dan ook niet, dat zij vreezen, dat
het nóóit groot zal worden, althans nooit groot
en krachtig genoeg, om den storm te bezweren,
die te avond en te morgen toch in het Ooit n
zal opsteken.
Wel hebben de verschillende peetvaders de
kleine dadelijk in de lange kleeren gestoken en
laten ze ’t zelfs reeds met de noedige phalhos
Deze COUHANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Een uitvoerig debat had plaats over de school-
geldheffing. Algemeen was men er tegen de
gemeente de heffing van schoolgeld te gebieden.
Met 99 tegen 61 stemmen werdl ten slotte een
voorstel aangenomen van c__.
president van 1
aldus luidende
teloos worden verstrekt aan die kinderen wier
ouders dit voor hen verlangen.”
Omtrent de volgende punten werd nog een be
slissing genomen Het is wenschelijk dat de
onderwijzers op de hoogte der staathuishoudkun
de zijn de plaatselijke schoolcomfnissie moeten
niet opgeheven worden (met 79 tegen 67 stem
men) zingen en handwerken moeten verplichte
vakken blijven de vergelijkende examens moe
ten behouden blijven bij het voortgezet lager
onderwijs geve men een plaats aan landbouw
kunde, en nog eenige meer. Over ’t geheel ver-
eenigde de vergadering zich met de conclusie
door ’t hoofdbestuur voorgesteld, en in het be
kende rapport blootgelegd. De slotsom der be
raadslagingen was «De vereeniging vertrouwt
dat de volksvertegenwoordiging haar goedkeuring
niet zal verleenen aan dit ontwerp, zoo niet in
grijpende wijzigingen worden aangebracht lot af
doende verbetering der openbare school en zon
der dat het bijzonder onderwijs haar afbreuk
doe.”
Tol leden van ’t hoofdbestuur werden verko
zen de heeren A. Kerdijk en mr. H. Goeman
Borgesius.
discussie tusschen de heeren
v. d. Oye, Hartsen, Pincoffs
den Minister, het wetsontwerp tot wijziging
het tarief van rechten aangenomen niet 31
en daarna ook het ontwerp
den accijns op het gedistil-
De Minister van Financiën
heeft de noodzakelijkheid
UIT DE PERS.
Thans gaat de Standaard meer in bijzonder
heden na waarom het tegenwoordig wetsontwerp
op ’t lager onderwijs door hare geestverwanten
niet met instemming kan worden begroet. Zij
herinnert het ontwerp van 1868 mede door Heems
kerk ingediend, ’t welk als men het tegen het
nu aangebodene op de schaal legt, den evenaar
ten nadeele van ’t laatste doet doorslaan.
In dat van 68 werd voorgesteld: 1°. opruiming
van leegstaande scholen2°. wegvalling van kos
teloosheid voor gegoeden en bovendien 3°. de
winsten van het voorlezersambt voor de christelij
ke school. Die drie douceurs waren toenmaals
vrij geld. De winst was belachelijk maar het
was altijd zuivere winst die men bood en men
werd noch door den vorm van belasting voor de
openbare school, noch door straffer concurrentie
voor eigen school tot hooger uitgaven gedreven.
Maar thans is het erger. Thans durft men
als herstel van grieven een ontwerp aanbieden
waarbij niet alleen het kostersambt wegvalt, maar
waar men tegelijk met een niets zeggenden
winst, verkrijgt merkbare verhooging van be
lasting voor de openbare schoolaanzienlijke ver
hooging van de uitgaven voor de christelijke
schoolbesnoeiing van het voor haar beschik
baar personeel, en afsnijding van levensexistentie
voor vele harer scholen van meer uitgebreid la
ger onderwijs.
Daarentegen wint men: 1°. dat een publiek
schandaal als van Schaard en Wons (openbare
scholen die zoo goad als niet bezocht worden)
niet meer voorkomt, welk schandaal echter op
de schoolwetmannen terugviel en 2°. niet geheel
kosteloos onderwijs, althans niet voor gegoeden,
een voorstel dat de christelijke school door de
praktijk spoedig afhandig kan gemaakt worden.
Die winst wordt voorzeker meer dan opgewogen
1°. door de verhooging der kosten voor het land
van minstens 3 of 4 millioen die allen moeten
opbrengen 2°. door de verplichting op de chris
telijke scholen gelegd om ook hun uitgaven
minstens met een derde te verhoogen 3°. door
het gebrek aan personeel, ’t welk de openbare
school met onweerstaanbare zuigkracht al meer
naar zich trekt, en 4°. door het sluiten van alle
scholen waar meer dan één vreemde taal wordt
onderwezen.
De microscoop moet nog worden uitgevonden,
die de winst van zulk een ontwerp voor de chris-
telijke-historische partij waarneembaar maakt.
Naar de Landb. Crt. verneemt, is ’t in ern
stige overweging, den landbouw-cursus voor on-
derwijzeis aan de II. B. scholen te Harlingen en
te Sneek op te heffen, doch die van Leeuwarden
en Heerenveen te laten bestaan en daaraan zoo
mogelijk een meer practische richting te geven.
voldoende aan art. 87 der wet op de Natio
nale Militie van den 19den Augustus 1861 (Staats
blad no. 72), brengen door deze ter kennis der
ingezetenen, dat de tweede zitting van den Mi
litieraad voor deze gemeente zal worderf gehou
den te Heerenveen op Dinsdag den lOen April
1877, des voormiddags ten Elf ure.
Dat in die zitting uitspraak wordt gedaan om
trent alle in de eerste zitting niet afgedane za
ken en omtrent hen, die als plaatsvervanger ol
nommerverwisselaar verlangen op te treden.
Dat alzoo voor dien raad moeten verschijnen
1°. hij, wiens zaak in de eerste zitting niet
is afgedaan
2°. hij, die voor een loteling als plaatsvervan
ger of ais nommerverwisselaar verlangt op te
treden.
Sneek den 21 Maart 1877
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
J. van DRIESSEN.
De Secretaris S. HAAGSMA.
ds. van der Zwaag het harnas aan.
In het geschrijf hierover werd ook weder van
«halfjaars-preeken” gesproken.
’t Schijnt dat. men, als er twee predicatiën in
’t jaar werden gehouden, een drukke opkomst
verwacht.
Tijd, om een goede preek te maken, was er
dan ten minste wel en de oudjes konden op stal
blijven.
’t Zou zekeren W hinderen.
Als hij in de kerk zit neemt hij, als de predi
kant begint, dikwerf den hoed af.
Gevraagd: waartoe die beweging? antwoordt
hij: ik groet altijd oude kennissen 1
SNEEK, 6 A p r i I.
Bij de stemming op Woensdag jl. ter verkie
zing van een lid der Prov. Staten, in de plaats
van wijlen den heer mr M. Bakker, waren uit
gebracht 888 stemmen, waaronder 8 in blanco.
Volstrekte meerderheid alzoo 441. Gekozen werd
de heer K. S. van Andringa te Lemmer met 483
stemmen, terwijl op den heer J. A. Visser Sr.
te Ileeg 354 warerj uitgebracht.
Voorts bekwamen de heeren S. R. Minnema te
Weslhem 18. A. H. van Slooten te Rauwerd 16
en M. H. Tromp te Woudsend 3 stemmen. De
overigen waren op onderscheidene personen ver
deeld.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren naar aanleiding van art. 18 der
wet van 4 December 1872 (Staatblad no. 134),
aan de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor aan
melden ter Secretarie der gemeente, gelegenheid
wordt gegevtn lot kostelooze inentingen heren-
ting.
Sneek, den 6 April 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
J. van DRIESSEN.
De Secretaris, S. HAAGSMA.
U ;*i
1
S,
P,
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
ii
d
ir
e-
1
I
