FBI
NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
'l\
k
2
No. 31.
T W R E-E N-D ERTIGSTE J
1877.
WOENSDAG
SCHOOL.
't
J
El
18 APR JI,.
STEMBUS en
4.
6
4
IJ»
l
I. I
3nga
i di
SMI. hilt COIRAS
IS 1 N fc L AM».
e
1.1
met alle
drift dan
van
mag
UIT DE PERS.
A
- At
ïulen
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
S,
8,
Verf
me
a
oor
,15
oor
,34
51
oor
oor
oor
14
r. li
va
den
I
(oa
ji
R
it
Ie
ar
at
er
u-
£-
l50
554
,17
,58
,43
en alleen verschil over de
van elkander verwijderd
Apri
Lolt.
irsnJ
M
pril.
De oude Rotterdamsche Courant zou gaarne
zien, dat men bij de stembus niet over de school
sprak.
Zij wil door andere snooden” de kiezers op
jagen.
«Zijn er dan roept zij in deze ernstige
dagen, waarin de uiterste consequentien van het
radicalisme, die op eene algeheele ontbinding der
Maatschappij uilloopen, onverholen worden ui’ge-
sproken, geen andere behoeften die bevrediging
vragen, dan de onderwijs-quaestie
«Moet dat vraagstuk, waar eenstemmigheid be-
Te Gouda heelt Vrijdag middag een hevige
gasontploffing plaats gehad bij den tabakshande
laar Dorlland. Terwijl een paar werklieden in
den winkel bezig waren rnet licht naar een lek
kage in de gaspijp te zoeken, vloog plotseling
met een sterken knal de vloer uit elkander, de
toonbank omver, alle ramen, zoowel binnen als
buiten, aan stukken tot zelfs de ruiten aan het
achtergedeelte van het vrij diepe huis waren ge
broken en de vloerbinten in den winkel door
midden geslagen. De heer Dorlland en em
knecht, die in den winkel stonden, werden op
den grond geworpen, doch kwamen verder met
den schrik vrij. Brand is door de ontploffing niet
veroorzaakt.
Door de Provinciale Commissie van onderwijs
in Friesland, zijn gister en heden geëxamineerd
13 candidate!! voor de hulponderwijzersacte.
Daarvan werden 11 toegelaten, waaronder 3 uit
Sneek, nl. II. Schoustra, I. Schotanus en P Wij-
nands. In de voiige week zijn nog voor dezelf
de acte toegelatenP. Hekman, A. Faber en T.
Koning, allen kweekelingen van de Normaalschool
alhier.
/16
^8
8
4
v er
aan de
De fourier V die als verdacht van brandstich
ting in de kazerne te Zwolle, de vorige week ge
arresteerd werd, is, nadat hij zijn schuld volledig
bekend had, Maandagmorgen naar Leeuwarden
getransporteerd Naar men nader nog verneemt,
moet hij daags na den brand bij den koopman
B. drie paar schoenen, uil den brand gered, te
koop aangeboden hebben.
De Tijd verwijt de Amsterdamsche conserva
tiever., dat zij thuis blijven, als de stembus hen
roept en hij berispt hen, die in zake onderwijs,
eene eemgszins liberale kleur aannemen, dat zij
van de liberale partij, als zoodanig, niet gediend,
toch liberale leuzen dierbaar achten.
Zij slieten dikwerf hunne neuzen, maar voel
den ’t niet, zooals ’t bleek, toen zij onlangs den
heer Wertheim tegenover den liberalen van Heu-
kelom stelden.
Hun candidaat moet een protest zijn tegen dé
candidatuur der radicale kiesvereeniging, en, om
ook liberale kiezers te winnen, ontdoen zij hun
man van den conservatieven mantel, maar ’t
is te vergeefs!
De Tijd noemt hen, die vleesch noch visch zijn:
de schamele conservatieven.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Wat gaan ze zegt de Zuthp. Crt. weer lief
samen. Stand, en Tijd, ieder zelfstandig maar
zonderling in hunne zelfstandigheid homogeen.
Beide bevelen op denzelfden dag voor hetzelfde
district denzelfden candidaat aan, namelijk voor
Tiel den heer Werdmüller von Elgg, die einde
lijk, bij den desolaten toestand van de anti-libe-
rale partijen, zich schijnt te hebben laten over
halen de candidatuur te aanvaarden. In Amster
dam kan men van de anti-liberale zijde maar
met geen candidaat op streek komen. De Tijd
is daarover niet weinig verstoord op de conser
vatieven. Blijven zij zoo voorfsukkelen tot in
Juni toe, dan rest er voor de conservatieve par
tij niets meer dan, levensmoede, algernaakt en be
graven te worden. De Stand, zwijgt over de
Amsterdamsche verkiezing. Heeft ze dan in de
hoofdsfad geen enkel man, die haar waardig in
de Kamer kan vertegenwoardigen of durft zij
in de hoofdstad met geen eigen candidaat optre
den Wij meenden toch, dat zij, haar kracht
in isolement zoekende, al werd haar candidaat
niet gekozen, niet aflaten mocht allereerst in de
hoofdstad zelfstandig op te treden.
Men zegtals het antwoord van Heems
kerk op het Kamer-verslag nog niet in ’t gezicht
is, dan vrage men de behandeling van ’t Ont-
werp-Moens 1
Die raad geeft meer bewijs van
overleg.
Men moet niet eischen, wat geweigerd
worden.
De Rotterdamsche Courant zeide reeds, tas
tend genoeg»als de Kamer onbescheiden is, zal
zij wellicht een antwoord ontvangen, dat haar
den lust om nog eens weer te vragen, wel za|
benemen.”
Als de Kamer op zulk een antwoord moest
zwijgen, had zij niets gewonnen, ja veel verlo
ren.
t de
ndni
eJ
ide i
?a«
loet
sent
jitsi
s e
20bl
toebehooren
vangen.
Even als voor de tentoonstelling Ie Philadelphia
zal door den heer van Kerkwijk een overzicht,
in het Fransch, van de openbare werken in Ne
derland worden gegeven, terwijl de heer dr. D J.
Sleyn Parvé zich belast heeft met het samen
stellen van een overzicht, in dezelfde .taal, van
de drie takken van het onderwijs in Nederland
en de heer mr. de Bosch Kemper met dat van
een statistieke beschrijving van ons Vaderland.
Voorts ligt het o. a. in de plannen der Hoofd
commissie, om zoo mogelijk een onderwijs-ten-
toonstelling te arrangeeren, bestaande uiteen ge
meubeld en van al het noodige voorzien locaal
van een school voor lager onderwijs.
Aangaande de wetsvoordracht om de meerder
jarigheid voortaan niet meer op drie-en-twintig
maar op een-en-twinlig-jarigen leeftijd te doen
aanvangen, schrijft het Weekblad van het Recht,
zeer juist naar onze mcening
«Een bedenking van ernstigen aard vinden
wij in het motief van het voorstel, dat het die
nen moet om de vrijwillige dienstaanneming
bij land- en zeemacht te bevorderen Dit is
blijkbaar, hoezeer hel is weggestopt in een klein
hoekje van de memorie, de eigenlijke ratio legis
En daarmede kunnen wij geen vrede hebben.
«Is men dan de geschiedenis vergelen
«En herinnert men zich niet meer hoe men
bij cns in 1838 niet meer heeft willen weten
van de napoleontische wet, die den minderjarige
bevoegd verklaarde om het ouderlijke huis te
onlloopen, om tegen den wil zijner ouders dienst
te nemen als soldaat En waarlijk men had
daarin zoo groot ongelijk niet. Er bestaat geen
enkele reden om de militaire dienst zoo te
heffen boven iederen anderen stand en
ouders daarover en daarover alleen ieder toe
zicht en iederen invloed te ontzeggen bij de keu
ze van de maatschappelijke loopbaan hunner zo
nen. Wordt dit voorstel wet, dan smokkelt men
nu eenvoudig weder binnen onze grenzen die
vrucht van het napoleontische militarismedie
men in 1838 met het volste recht daaruit ver
bannen heeft.
Tot 1 April waren bij de Nederlandsche Hoofd
commissie voor de tentoonstelling te Parijs in
1878 448 inschrijvingen van inzenders ingeko
men, waaronder van 130 kunstenaars. Boven
dien zijn door de Ministers van Binnenlandsche
Zaken en Koloniën ter beschikking van de com
missie gesteld de voorwerpen, die aan het Rijk
en uit Philadelphia zijn terug onl-
Met groote plechtigheid is Donderdag de inter
nationale tuinbonw-tentoonstelling geopend. Tal
van burgerlijke en militaire autoriteiten eenige
onzer ministers, vele leden der volksvertegen
woordiging van de provinciale regeeringsbestu-
ren waren in het. gereserveerde gedeelte van het
Paleis van Volksvlijt vereenigd. Z M. de Ko
ning, H. M. de Koningin en de prinsen, Alexan
der, Frederik en Hendrik kwamen te twee ure
bij het paleis. Toen de vorstelijke personen
hunne plaatsen hadden ingenomen nam Z. K.
11 prins Hendrik, eere-voorzilter der tentoonstel
ling, het woord, en bracht holde voor den steun,
die het hoofdbestuur van zoovele zijden heeft
ondervonden, in ’t bijzonder aan Z. M., den ge
liefden beschermheer der planten- en tuinbonw-
onlwikkeling in Nederland. Daarop sprak de
heer JJen Tex, burgemeester van Amsterdam
den Koning aan en gaf daarbij een overzicht
«Moet de troon van Oranje niet verdedigd wor
den tegen het veld-winnend Republicanisme
«Loopt de constitutie geen gevaar
«Worden we bij de zegepraal der radicalen
op belastinggebied, niet met de noodlotligste hef
fingen bedreigd?
«Moet Indie geheel aan de koloniaal-radicalen
worden overgelaten
»Kan de herziening onzer burgerlijke wetge
ving aan radicale handen worden toevertrouwd
«Moet de radicale theorie van de politiek der
wanhoop, op het gebied onzer defensie zegevie
ren
Inderdaad dit zijn angstkreten, maar het
gezond verstand van het Nederlandsche volk hoort
die zonder eenige ontroering.
’t Gevaar bestaat alleen in de verbeelding der
Oude Rotterdamsche Courantof neen zij
zelve gelooft er niet aan, maar tracht anderen
er meè te verschrikken, voor haar doel.
’t Zal haar niet gelukken, zelfs niet bij de be
zadigde en gemoedelijk kerkelijke-rechtzinnigen.
Die zijn veel te verstandig om zich door zulk
een loos gejammer naar de stembus te laten drij
ven.
Als bij de stembus de Standaardman versla
gen wordt door den conservatief hoe dan?
Dan tehuis gebleven roept de Standaard,
tenzij de overwinnaar vóór de herstemming tot
leus neemtmateriëele en staatsrechtelijke ge
lijkstelling van neutralisten en niet-neutralisten
ten aanzien van de lagere school.
En die leus: zwart op wil?
staat over het doel
middelen, gelijkgezinden
I houden
Terug in de tenten sprak de Standaard on
langs tot zijn Christenvolk.
Wacht, in 't geweer roept hij nu
macht.
Maar die nadert, moet het parool kennen
en dat is materiëele en staatsrechtelijke gelijk
heid tusschen neutralisten en niet-neutralisten, in
zake lager onderwijs.
Dal hij dit parool aanneemt, moet blijken
zwart op wit.
Beloven met de lippen is niet vildoende.
De R. Gatholieken zullen ook op anti-revolu-
tionairen stemmen, maar onder conditie, dat zij
hen conservatieven mogen noemen.
Daarom recommandeert de Tijd den anli-revo-
lutionairen heer Werdmüller von Elgg aan, als
candidaat in het district Tiel.
Hef conservatisme van den Burgemeester van
Kuilenburg gaatals het geldt het lager onder
wijs, niet in een meer of minder liberalisme
over zegt de Tijd.
Heelt de Tijd dat gezien: zwart op wil?
En gaf de Standaard hem daartoe gelegen
heid?
Als de Tweede Kamer op heden 17 April bij
hare terugkomst nog geen Regeerings-antwoord
op hel Verslag der Afdeelingen vindt, wat zal zij
dan doen
Dat Verslag is uitvoerig en belangrijk en als
de Minister lijd vraagt om er naar behooren op
te antwoorden, wie zal dan zeggen hoe veel tijd
hij in billijkheid nemen mag
De Minister vraagt nog «gegevens” aangaande
de bijzondere scholen en die heeft hij wellicht
voor zijn antwoord noodig.
Maar, roept men die had hij vroeger kunnen
vragen I
’t Is lastig, maar den Minister, gesteld dat hij
onwillig is tot haast, in den draf te brengen, daar
toe heeft de Kamer de sporen niet.
Onmiddelijk, na terugkomst, gaat de Kamer
in de Afdeelingen en vindt voorshands werk ge
noeg.
«Maar zegt men om het wetsontwerp
op ’t lager onderwijs zal de groote parlementaire
veldslag plaats hebben, die over ’t leven of ster
ven van het Ministerie-Heemskerk beslist
«Neen antwoordt de oppositie wij be
strijden de politieke richting van dit Ministerie
in haar geheel, en het is dus niet alleen, het is
zelfs niet hoofdzakelijk de onderwijs-quaestie,
waartegen wij een votum van wantrouwen zullen
uitbrengen, als de tijd daartoe gekomen is. Ook
die van den census komt in aanmerking.”
Daarom is ook de rolverwisseling tusschen
Heemskerk en van Lijnden, zooals de Zutph. Ct.
die te berde bracht, een verzinsel of een propo
sitie, die getuigt van ongenoegzame kennis van
zaken. Van Lijnden premier en Heemskerk on
der hem de vlag zou de lading niet kunnen
dekken, gesteld dat Heemskerk eene degradatie
dulden kon.
i
u
