llim- P AIIVEftTOTIE-BLAD VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARROMISSETOT SNEEK.
No. 33.
VV O E N S D A G
SOEKER
)l
L,
S
a
was
o. a.
UIT HET GEMEENTEVERSLAG.
m. u. I. onderwijs
UIT DE TWEEDE KAMER.
ver
van Beijma,
B1ANEM.AMS.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voer 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
i
J
4
rs
is
j-
r.
e
3’
189,
v. K.
223, 273
In de Raadsvergadering van jl Zaterdag, werd
door Burg, en Welh. aan den Gemeenteraad
aangeboden het Verslag van den toestand der
Gemeente Sneek over het jaar 1876. Wij ont
kenen daaraan het volgende
De bevolking bestond op 31 December 1876
uit 4750 mannen en 5240 vrouwen, samen 9990,
of 171 zielen meer dan in ’75. Geboren wer
den, (met inbegrip der levenloos aangegevene)
201 mann. 185 vrouw., samen 386; terwijl
overleden zijn 144 m., 112 vrsamen 256. Er
werden 81 huwelijken gesloten.
Het getal kiezers bedroeg voor leden van de
Tweede Kamer der Staten Generaal en de Prov.
i Staten 298; voor den Gemeenteraad 470.
In het personeel van den Raad kwamen de
volgende veranderingen:
Den 10 Juni trof de gemeente een gevoelig
verlies door het overlijden van haren Burgemees
ter deh heer J. ten Cate, tevens lid van den
Raad.
In diens plaats werd bij Koninklijk besluit, d d.
11 Augustus no. 31, tot Burgemeester benoemd
■de heer H. W C. Reyneke van Sluwe. Bij Z
M. besluit d d. 27 November no. 22, werd deze
aanstelling echter, op verzoek van den benoemde,
weder ingetrokken en in zijne plaats benoemd
de heer J. van Driessen, tot dusver Wethouder
De Haagsche Kroniekschrijver van de Gronin
ger Courant zegt, dat de kans om de onderwijs
wet nog vóór Juni door de Kamer te doen be
handelen, verdwenen is dat bet Ministerie zich
tegen hel voorstel, om nu het ontwerp-Moens
in discussie Ie brengen, krachtig zou verzetten
en zoodanig voorstel dus als eene oorlogsverkla
ring zou hebben te beschouwen.
»Wat de liberale partij zegt de kroniek
schrijver daaromtrent heeft beslist, weet ik
nog niet. Men schijnt daarvan een geheim te
maken. Wel weet ik dat de centrale afdeeling
der Kamer het niet zal doen en dit schijnt mij
toe ook als een aanwijzing te kunnen gelden
voer de vredelievende gezindheid van de liberalen,
wier leiders voor een deel de centrale sectie uit
maken zij bestaat toch uit de heeren Geertsema,
de Roo, Kappeyne, van de Putte en van der
Berch.” -
Dezelfde schrijver herinnert zijnen lezers aan
’t geen hij eenigen tijd geleden schreef, namelijk:
»de heer Heemskerk heeft zich laten ontvallen
dal hij zou aftreden als zijn Zuiderzee-wetsont-
werp bij de Kamer was ingekomen.
»Welnu, zegt hij, ’t ontwerp is daar zal
hij gaan
De kosten
ben bediagen 17194.70,
moet worden gebracht
8500 en bet bedrag
1494,15.
De Stads- Muziek- en Zangschool telde, voor
de muziek, 46 betalende en 25 niet betalende
en voor de zang, 97 betalende en 50 niet beta
lende leeilingen.
De Latijnsche school of Gymnasium telde, bij
hel eindigen van den cursus 1875/76,28 leerlin
gen. Den 31 December was het getal geklom
men tot 37. De kosten der school bedroegen,
buiten die van het gebouw, 4588 18; de ont
vangsten, met inbegrip van 1200 Rijksubsidie,
samen 2064,93.
Blijkens het door de Alg. Armvoogden gerap
porteerde omtrent het armwezen, wordt het jaar
1876 over ’t algemeen als gunstig aangewerkt.
De uitgaven'vocr het armwezen over 1875 bedroe
gen 19741.87s.
De ontvangsten van het Old Burger Weeshuis
hebben bedragen 60969.83 '/2 en de uitgaven
ƒ52969.77; die van hel Stads-werkhuis ƒ3338.40/a
cn 4689.17 /2.
Onder de instellingen ter voorkoming van Ar
moede, worden in het verslag genoemd, en nade
re bijzondei heden meêgedeeld, omtrent de bank
van leening, de Hulpbank, de Spaarbank en
het Ziekenfonds.
Het jaar 1876 was voor Landbouw en Veeteelt
niet gunstiger, zoo niet nadeeliger, dan het vori
ge jaar, vooral tengevolge van het schaarsche gras
gewas. Het gemaak van boter en kaas was veel
geringer dan in 1875. In 1876 telde men in
Door den Commissaris des Konings van Fries
land zijn tol leden der commissie voor hel eind
examen voor de Hoogere Burgerscholen in Fries
land, de volgende heeren benoemd
Dr. C. P. Burger, directeur der rijks Hoogere
Burgerschool te Leeuwarden, voorzitter; J. van
Belkum en S. P. Huizinga, leeraren aan die H.
B. School; dr. S. R. van der Leij, directeur vaii
en dr. A. Nijland en K. van der Zijde, leeraren
aan de Hoogere Burgerschool te Sneek; P. J.
Alberts en G. J. Landweer Azn. leeraren aan
de Hoogere Burgerschool (e Harlingen; dr. H. J
Nassau Noordewier, directeur en Jhr. mr J. M
van Beijma thoe Kingma en J. Bubberman, leer
aren aan de lijks Hoogere Burgerschool te Hee-
deze gemeente 97 paarden, 922 runderen lb7
schapen, 13 geiten en bokken en 1 ezel en 11
varkens. Het getal hoenders bedroeg volgens
begrooting 1961 ganzen 182 duiven 176 en
zwanen 3, terwijl 15 bijenkorven in de gemeen
te werden gehouden.
Op de weekmarkten zijn aangevoerd 169 paar
den 10572 runderen 4943 kalveren 16120
schapen en lammeren, 2517 varkens, 1279 big
gen. Op de voorjaarspaardenmarkt werden 150
en op die in ’t najaar 275 paarden aangevoerd.
De aanvoer op de jaarlijksche kalvermarkt be
droeg 225 stuks, terwijl aan de wolmarkt op
7 Juni 152 '/2 kilogr. en op die van 21 Juni
160 '/2 kilogr. wol werd aangevoerd.
Omtrent den aan voer en de prijzen van boter
en kaas deelden wij reeds vroeger de opgaven
mede,
Omtrent hetgeen het verslag vermeldt over
Nijverheid, Handel, Scheepvaart enz. kunnen
we thans, bij gebrek aan ruimte, geen bijzonder
heden meêdeelen. Wij behouden ons voor daar
op lenig te komen, als het verslag van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken verschenen
is.
In de zitting van gisteren (Maandag) is inge
komen het bekende ontwerp tot droogmaking
der Zuiderzee, zuiderdee), en het aanleggen van
een waterweg van Amsterdam naar de Waal door
de Geldersche vallei. Tot rapporteurs van het
ontwerp tot wijziging der kieswet zijn benoemd
de heeren van Kerkwijk, de Roo, Kappeijne, Tak
en de Jong. De heeren van Heukelom en Beau
fort zijn beëdigd en toegelaten.
Op eene interpellatie van den heer Mees om
trent den toestand van den Rotterdamschen wa
terweg heeft de Minister van Binnenlandsche Za
ken verklaard, dat een wetsontwerp tot verhoo-
ging van hoofdstuk 5 der Staatsbegrooting in
verband met dien waterweg reeds zijn departe
ment verlaten heeft.
De heer Mees dankte den Minister voor die
mededeeling.
Woensdag is het kadaster-ontwerp en daarna
het onderzoek omtrent de longziekte enz. aan de
orde.
BURGEMEESTER en
Sneek, brengen ter kennis van de i
dat ter Secretarie der gemeente, voor den prijs
van 25 cent per stuk, afdrukken verkrijgbaar
zijn van het verslag van den toestand der ge-
meente over 1876, hetwelk den Raad in zijne
vergadering van den 21 dezer is aangeboden.
Sneek, 24 April 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J van DRIESSEN. Burg.
S. HAAGSMA, Secr.
den grooten schat van kennis, die er in verscho
len ligt. Daaibij moet niet vergeten worden,
dat aan zijn levensbeschouwing een goede kern
ten grondslag lag: warme liefde voor hel welzijn
der lagere volksklassen. Hij was democaat in
zijn hart.
De woorden door de Arnh. Cour aan dr. Kuy-
per gericht, kan bet Vad. in T minst niet bil
lijken. Van vergetelheid kan geen sprake zijn.
Ja het is te verwachten, dal hij buiten de Kamer
veel meer afbreuk aan de liberale zaak zal doen,
dan in de Kamer, daar hij als ijveraar voor het
volk moeilijk zijn meester zal vinden.
’t Is dan ook waarschijnlijk, dat zijn terugtrek
ken slechts tijdelijk zal zijn, en dat ook bij hem
de leuze zal zijn: Reculer pour mieux sauter.
Met dat woord heeft hij in zijn dagblad de nieuwe
campagne begonnen, en met dat woord wordt
o. i. ook het nederleggen van zijn mandaat ais
afgevaardigde het best verklaard. Reeds zien we
zoo besluit het blad in onze verbeelding
den strijdlustiger! veldheer aan het hoofd van een
kleine schare getrouwen opnieuw op de groene
banken plaats nemen, ten einde te onderzoeken
of de tijd voor »opereeren in den regeeriugs-
kring” gekomen is. Laat ons hopen, dat er als
dan een liberale meerderheid in het parlement
zal zijn gezeteld, zoo krachtig en zoo eendrach
tig, dat spoedig aan de anli revolutionairen alle
lust wordt benomen om in ernst aan een
overing van de groene tafel te denken.” -
UIT DE PERS.
Het Vaderland gevoelt rouw over het aanstaand
ontslag van den heer Kuyper als lid der Tweede
Kamer. «Bijna nooit schrijft het blad zijn
wij het met den ex-veldheer van het anti-revolu-
tionaire legerke eens geweestbijna dagelijks
hebben we het onzen plicht geacht, te waarschu
wen tegen de drogredenen, door hem, èn in de
Kamer, èn in zijn dagblad verkondigd, en toch,
nu onze tegenstander, wiens groote talenten door
allen worden erkend, zich plotseling van het Bin
nenhof terugtrekt en daardoor als het ware zijn
persoonlijk zegel drukt op de tactiek, gedurende
de laatste weken in de Standaard ontwikkeld,
nu overmeestert ons een gevoel van misnoegd
heid, nu zouden we wenschen in onze polemiek
over beginselen nog wat meer den persoon te
hebben ontzien, dan in de hitte van den polilie-
ken strijd wel eens het geval was.”
Dr. Kuyper is, naar het Vad. nog doet opmer
ken, geen staatsman, geen hervormer, geen or-
ganisateur, maar een welsprekend agitator, die
nooit moede wordt voor de zaak, waarvoor hij
’t harnas heeft aangelogen, te strijden. In de
Kamer werden zijn woorden altijd met aandacht
aangehoord èn om den schoonen vorm, èn om renveen.
daarna nog 4 meisjes, terwijl 12 jongens en later
idie den 5 December alszoodanig in functie trad. B
De daardoor in het Dagelijksch Bestuur ont- 1 en '°B en'
slane vacature, werd den 16 December aangevuld
;door de benoeming tot Wethouder van den heer
H. Jz. Kingma, die tot dusver reeds als plaats
vervanger fungeerde.
De heeren mrs. van Haersolle en
hielden, door verandering van woonplaats, op lid
van den Raad te zijn, terwijl nog eene vacature
ontstond door het overlijden van den heer J. ten
Cate.
De daardoor opengevallen plaatsen werden ver
vuld door de verkiezing van de heeren L. Reit-
sma, H. Pijttersen Tz en F. H. Kok.
Tengevolge zijne benoeming tol notaris Ie
Wommels, werd aan den heer H. Fennema op
zijn verzoek, een eervol ontslag verleend als Se
cretaris der gemeente en Verslaggever van ’s
Raads handelingen, en tot zijn opvolger in beide
[betrekkingen benoemd de heer S. Haagsma, Se-
«etaris der gemeente Lemsterland. De heer
L J. Hennink, op zijn verzoek eervol ontslagen
als Architect, werd opgevolgd door den heer J,
Hogendijk, te Haarlem.
Ook het personeel ter Secretarie onderging be-
angrijke veranderingen.
De Gemeenteraad hield 23 vergaderingen (waar
onder 4 spoedvereischende
De ontvangsten over 1875 hebben bedragen
'200347,43s en de uilgaven 200702,04s, nadee-
ig saldo alzoo ƒ354,61. Bij de begrooting ever
1876 zijn de ontvangsten geraamd op ƒ147233,66,
le uilgaven op 147228,18s; waarschijnlijk batig
ilot alzoo 5,47s.
De gemeente-eigendommen waaromtrent in
lil verslag een specifieke opgave wordt gedaan,
WETHOUDERS van verkeerden over ’t algemeen in goeden slaat,
ingezetenen, I Aan inkomsten is ontvangen wegens huur van
landerijen 17404.81, wegens id. van huizen
ƒ1056.50 en pacht van grasgewas ƒ131.25.
Omtrent den toestand van bet Onderwijs i»
onze gemeeule, vermeldt het verslag o. a. de
volgende bijzonderheden.
Het getal leerlingen aan de Jongensschool be
droeg den 15 Jan 208; 15 April 206; 15 Juli
212 en 15 Oct. 210. Óp dezelfde datums aan
de Meisjesschool: 167, 169, 165 en 159 aan de
Tusschenschool 241 m. en 197 v., 218 en
220 en 181, 222 en 184; aan de School
O. 293 en 239, 275 en 228, 263 en
en 227. Aan de Meisjesschool voor M. U. L. O.
werden onderwezen 54, 54, 50 en 48 leerlingen.
Het getal scholieren op de bijzondere school voor
gew. en m. u 1. onderwijs bedroeg op 15 Jan-
nuari 118 man, en 93 vr.op 15 April 100 m.
en 82 vr.op 15 Juli 97 m. en 94 vr. en op
15 Oct 105 m. en 82 vr.
De kosten van het lager en m. u. I. onderwijs
hebben bedragen ƒ30325,79, terwijl aan school
gelden werd ontvangen 6160,81.
De Stadsbewaarschool, telde den 1 Januari 310
en bij het einde des jaars 698 leerlingen, waar
van respeclivelijk 32 en 35 gratis onderwijs ge
noten.
Voor jaarwedden en leermiddelen werden uit
gegeven ƒ1274.65, terwijl aan schoolgeld werd
ontvangen ƒ413.25.
De Bewaarschool, behoorende bij de bijzondere
school nEben-Haëzer”, had op 1 Januari 66 en
op 31 Dec. 72 leerlingen.
De Industrieschool telde in Dec. 1876, 55 leer
lingen. De kosten van het onderwijs bedroegen
524,25.
De Hoogere Burgerschool met vijf-jarigen
cursus telde bij het begin van 1876, voor het
volledig onderwijs 39 en voor een of meer vak
ken, 10; bij den aanvang van den cursus 1876/7,
voor het volledig onderwijs: 44 jongens en even
- z 4 cv i
I nog 1 meisje hel onderwijs in een of meer vak-
van het onderwijs heb-
waarvoor in mindering
eene Rijksubsidie van
der schoolgelden ad.
De daardoor in het Dagelijksch Bestuur ont-
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7 V2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
