1
GFJIEEJTE EN BET ARRONDISSEMENT SNEEK.
IIEUW& BN AÜVERTEiHIE-BLAD VOOR DE
51 KI
fe
w
k 1
K
Mi
No. 36.
1877.
T W E E-E N<D E R T I Gr S T E J
Z A TERDAG
M F I.
EN.
o
K
Mr
4
7,.
4
4
4
1
4
k
'eke-
a
Wint.
<eur
9.50
U I T DE PERS.
1.00
Bl.V.V EAL1 M).
F-,
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
irns.
inna
eter-
iilfje
rben
Vier-
sma,
en
en
An-
jeerd
Tjal-
isma,
door
door
OU
8,50
50 a
3,00.
)UW-
>eide
Ple-
ina
jckle
e, d.
Jan,
5.67
.550
7.18
7,53
8,44
9.—
door
9,15
door
9,34
9 51
-
Sneeker Courant.
Sneek, den 4 Mei 4877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
S. I1AAGSMA, Secr.
5,50
ird
28
den.
f 8
4
0 a
!,00.
1,00.
AM,
pr,
X
7.'
3
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek
Zaterdag 5 Mei 1877, ’s namiddags 6 uur.
Punten ter behandeling
1. Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van goedgekeurde raadsbe
sluiten, ingekomen stukken, enz.
3. Benoeming van een stembureau voor de
aanstaande verkiezing van Leden voor de Pro
vinciale Staten.
4. Idem van 2 Hulponderwijzers aan de School
voor Kosteloos Onderwijs.
5. Verzoek om de verhoogde toelage van ƒ150,
toegestaan aan den kweekeling W. Feringa.
6. Te dienen van advies op een adres van
den Gem. Ontvanger aangaande zijne jaarwedde.
7. Verzoek van de Wedu. Kooiker, om een
stalt te mogen maken in den Irekweg.
8. Beoordeeling der verzoeken om deel te ne
men aan het vergelijkend examen voor de Bunaa-
beurzen.
Te Leeuwarden zijn bij de Rechtbank de pre
sident en vice-president Morees en van Stirum
herbenoemd. Voorts tot rechters benoemdRut
gers, rechter te Winschoten en Baart, substituul-
officier te Heerenveen herbenoemd: van Win
terswijk, Warmolts en Wiersma tot rechters
plaatsvervangers en van
Te Groningen heelt in ’t begin dezer week een
klein oploopje plaats gehad van studenten. Een
aantal jongelui ontmoetten twee werklieden vit
de gemeente Zuidwoldedie bezig waren een
stuk krentebrood op te eten. Een student wilde
een hunner hel krentebrood ontnemen hetgeen
de werkman niet zoo direct afgaf. Middelerwijl
hief een ander student zijn stok op en liet dien
zoo onzacht op ’t hoofd van den werkman neer
vallen, dat deze hevig bloedde en later aan het
bureau van politie geneeskundig werd behandeld.
Eenige agenten van politie verschenen en brach
ten den dader in arrest, nadat deze zich tegen
een der agenten had verzet. De rust was ech
ter hiermede nog niet hersteld; allengskens groei
de het aantal studenten op de Groote Maiktaan;
zij weigerden de bevelen der politie te gehoor
zamen, zoodat eindelijk eenige agenten van hun
ne wapens moesten gebruik maken, mei ’l gevolg,
dat een lOtal studenten in de politiewacht in be
waring werden gesteld, totdat hunne drift geheel
was bekoeld.
Beijma tot officier. Her-
benoemd: tot substiluut-officier Star Busmann,
tot griffier Binkes en tot substiluut-griffier de
De heer Moens, rechter te Winschoten,
is tot substituut-officier benoemd.
In de Rechtbank te Heerenveen zijn herbe
noemd de president en de rechters Koning
Canter Cremers, benoemd tot rechters Telling
Brandts, thans te Sneek, herbenoemd van Beyma
tot rechter-plaalsvervangarbenoemd tot officier
Jolles, thans te Gorinchem, tot substituut officier
de Ranitz, thans te Hoorn; herbenoemd tot grif
fier Sleeswijk benoemd tot substituut-officier
Wiericx van Rhijn, thans te Sneek.
Tol rechter in de rechtbank te Winschoten is
benoemd W. Gorter; tol rechter in de rechtbank
te Dordrecht "L V Ledeboer; tot officier van Ju
stitie bij de rechtbank te Zierikzee H. van Manen,
allen thans te Sneek.
Voorts zijn herbenoemd de heeren L. Reit-
sma en P. Andraae als kantonrechter en griffier
te Sneek, en tot ambtenaar van het O. M. bij
dat kantongerecht W. A. van Sloferdijk (uit Bor-
hkum en Bergum). Mr. D. O. Engelen (Sneek)
is benoemd tot ambtenaar van het O. M. bij het
kantongerecht te Leeuwarden.
De Arnh. Ct. wenscht partij-reformatie en gaat
bij de ontwikkeling van dat denkbeeld na hoe
het met de, volgens ons spraakgebruik, tegen
woordig bestaande vier partijen staat. Deze vier
zijn de liberale, de conservatieve, de anti-revo-
lutionaire (vroeger meer de christelijk-historische
genoemd), en de ultramontaansche of hoewel
minder juist de Roomsch Katholieke partij.
De laatste levert, naar ’t blad doet oprlierken
de meeste moeilijkheden op, want Rome en re
formatie zijn twee. De ultramontaansche taktiek
moge zich naar de omstandigheden wijzigen en
eerst de liberalen, daarna de conservatieven, en
thans de anti-revolutionairen steunen, naar haar
belang het meebrengt, haar beginsel verzaakt
en verloochent zij niet. Of wij 1877 of 1077
schrijven, de ultramontaan blijft dezelfde onver
moeide strijder tegen de Rome-vijandig gezinde
moderne beginselen der hemeltergende groote re
volutie. Zijn ideaal is de middeleeuwen met haar
priesterheerschappij en kerk-autocratie, haar su
prematie van de kerk over den staat, haar ko-
ningen bij Gods genade, regeerende over het
domme, onwetende slaafsch onderworpen volk.
Zijn doel is de verheerlijking der kerk; zijn pro
gramma de heerschappij der kerk, heerschappij
over het geweten; heerschappij in het huisgezin,
heerschappij over den staatèén beginselde
kerk, de Paus, Rome. Aan dit beginsel en dit
doel wordt alles opgeofïerd. Verga de wereld,
zoo de kerk slechts blijve bestaan. Haar eer,
haar roem, haar grootheid vóór alles. Haar po-
meente niet geboren is, wordt aangemaand, zich
tijdig van eene geboorteacle te voorzien, en zich
alzoo van zijnen juisten ouderdom te verzekeren,
teneinde de inschrijving naar behooren geschie
de, en hij alzoo niet kome Ie vallen in de straf
bij het aangehaald art. 9 bepaald.
En, opdat niemand hiervan eenige onkunde
zal kunnen voorwenden, zal deze worden afge-
kondigd zooals gebruikelijk is, en geplaatst in de
De Standaard opent met den Isten Mei den
verkiezingsveldtocht. Drieërlei moet er bij op
den voorgrond staan. Vooreerst dat het blad
uitsluitend het orgaan wenscht te zijn van hen
die zich niet meer bij de anti-revolutionairen
voegen, maar het zijn, en wel in den door Groen
aangegeven lijn, naar den aard van wat Da Go-
sta de sgauche” der richting noemde. Ten twee
de dat alle aanzoek tot saamwerking, met wie ook,
afgesneden wordt. Aan conservatief en R. Ka
tholiek wordt zelfs verzocht geen slem op des
Standaards candidaten uit te brengen. Op we
derdienst valt althans in geen geval Ie rekenen,
en bij herstemming zal niet meegewerkt worden
als de rechte man er niet bij is. Ten derde
dient onthouden te worden dat, nu meer dan
ooit de quaestie der volksschool de verkiezing be-
heerschen zal, de candidaten overeenstemming
moeten betuigen met ’t beginsel in deze door de
Standaard geformuleerd: vrijlating van de zede -
lijke volksontwikkeling er. derhalve inkrimping
van staatsbemoeiing met onderwijs. De Staat
geen schoolmeester. Het recht van beschikking
over de volksjeugd, ook wat haar opvoeding be
treft, niet aan de overheid, maar aan de ouders.
De consciëntie, ook in de vorming van het op
komend geslacht, vrij.
liliek het belang van Rome, het vaderland
aan gene zijde der bergen. Wetenschap, kunst,
letteren, muziek, moeten dienaressen worden in
dienst der kerk met haar alleenzaligmakend ge
loof. Wat veranderen moge, Rome blijft dezelf
de. En als Rome in 1877 anders handelt, dan
in 1077, doet het dit, omdat het niet anders kan,
geenszins omdat het anders wil.
De eerste eisch van een goede partij-formatie
is, dat deze partij geheel geïsoleerd, zelfstandig
optrede. Echter al is zij zelf onmachtig, zij kan,
door haar stem te voegen bij de oppositie, krach
tig handelen onmogelijk maken. Voor ieder par
ty echter is haar bondgenootschap noodlottig ge
weest. Ons volk is op grond van wording en
geschiedenis bepaald anti-ultramontaansch. De
politieke twisten laten het koud, maar nauwe
lijks maakt men den protestantschen geest wak
ker, of de anti-roomsche hartstochten zijn opge
wekt; er komt leven en agitatie. De liberale
partij heeft zich bijtijds van den steun van Ro
me vrij gemaakt, maar de conservatieve heeft ze
aangenomen en is er in opgegaan en versmolten,
’t Zelfde vertoont zich nu bij de zoogenaamde
anti-revolutionairen. Ook zij hebben door hun
meegaan met Rome veel van hun invloed en pres
tige verloren.
Het blad wenscht echter niet gerekend te wor
den onder de voorstanders van de in Duitschland
gevoerde Gulturkampf. Het wil geen wetten uit
sluitend tegen een deel onzer landgenooten. Maar
zich plaatsende op het standpunt door de grond
wet ingenomen, blijft het voor ieder eischen vol
komen vrijheid van belijdenis, gelijke bescherming
der kerkgenootschappen, toelating van alle open
bare godsdienstoefening binnen gebouwen en be
sloten plaatsen, maar tevens waakzaamheid, dat
alle kerkgenootschappen zich houden binnen de
palen van gehoorzaamheid aan de wetten van
den staat.
De tweede vraag is, welke plaats de anti-revo-
lutionaire partij zal innemen in een betere partij-
formatie. ’t Is echter aan gegronden twijfel on
derhevig, of er wel een soortgelijke, op een grond
beginsel rustende, homogene partij bestaat. De
schoolwetquaestie houdt hen bijeen, maar is deze
eenmaal van de agenda verwijderd, dan zal bet
gezelschap spoedig uiteengaan, en er zal scheiding
komen tusscben de democratische linkerzijde en
de aristocratische rechterzijde. Als staatkundige
partij heeft zij geen beginsel, geen doel, geen
program, dus ook geen toekomst. Als kerkelijke
partij moet zij opgaan óf in de groote ultramon- ucu
taansche, óf zich tevreden stellen met enkele le- jetten
den der Tweede Kamer als haar mannen aan te
wijzen, die als stemmen in de woestijn van tijd
tot tijd hun eentonig klaaglied doen hooren
Door ’t isolement van de ullramontanen en
anti-revolutionairen zal al veel gewonnen zijn,
want een der hoofdoorzaken van den ongezonden
staatkundigen toestand is, het meer op den voor
grond treden van de kerkelijke partijen in poli
tieke verkiezingen, en het mengen van zaken van
godsdienst, geloof en kerk in den politieken strijd.
Aan het coquelteeren met de kerkelijke partijen
moet een einde komen.
In een volgend artikel zal hel blad nagaan,
hoe het met de conservatieven geschapen staat.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel meer 7V2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden .daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze opalle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, welke op den
1 Januari 1877 hun 25e jaar waren ingetreden,
en mitsdien allen die geboren zijn in het jaar
1852, om zich voor den Schutterlijken dienst te
doen inschrijven; zullende daartoe door en namens
heeren Burgemeester en Wethouders, op de Se
cretarie der gemeente, worden gevaceerd;
Woensdag den 23 Mei 1877.
des morgens van 9 tot 10 uur, voor die van wijk 1, 2, en 3
10 II 4, 5 en 6.
11 1- n 78 en 9
middags om 12 „10
Verder wordt ter kennis van belanghebbenden
gebracht
Dat degenen, die vroeger in andere gemeenten
ingeschreven, sedert de inschrijving van het vo
rige jaar, binnen deze gemeente zijn komen wo
nen, zich insgelijks op dien dag zullen moeten
laten inschrijven, in het register, loopende over
een der jaren 1843 tot en met 1851, waartoe zij
i volgens hun ouderdom behooren.
Dat een ieder, hetzij hij al of niet vermeent
tot de vrijgestelden of uitgeslotenen te behooren,
lot deze inschrijving verplicht is.
Dat voor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf houdende,
alsmede alle vreemdelingen, binnen deze gemeente
woonachtig, welke hun voornemen, om zich bin
nen dit Rijk te vestigen, zullen hebben aan den
dag gelegd, hetzij door eene uitdrukkelijke ver
klaring, hetzij door bet werkelijk overbrengen
van den zetel van hun vermogen en de hoofd
middelen van hun bestaan.
Dat zij, die in meer dan in eene gemeente hun
gewoon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
verplicht zijn binnen die gemeents, alwaar eene
dienstdoende Schutterij aanwezig is.
Dat de registers ter inschrijving op den 15
Mei e. k. geopend en op den 1 Juni daaraanvol
gende gesloten worden, en dat allen, die bevon-
hen worden, zich alsdan niet le hebben doen in
schrijven, volgens art 9 der wet op de Schutte-
i rijen, door het Gemeentebestuur ambtshalve zul-
len worden ingeschreven, en door den Schut-
door I tersraad tol eene geldboete worden verwezen
terwijl zij bovendien zonder loting bij de Schut
terij zullen worden ingelijfd, indien het zal geblij-
ken, dat er tijdens de verzuimde inschrijving
geene redenen tot uitsluiting of vrijstelling te
hunnen aanzien bestonden.
Dal eindelijk eén ieder, die binndn deze ge-
Het Handelsblad verneemt, dat ook teAms'er-
dam door twee personen (Duitschers) valsche
muntbiljetten in omloop worden gebracht, waar
van er Vrijdagavond op twee plaatsen door hen
zijn uitgegeven met goed gevolg. Ook le Rot
terdam zijn ongeveer 130 valsche biljetten uitge
geven.
De biljetten zijn groot f 10, dragen het jaar’al
1864, zijn echter glanzig en borderigvoorts
ontbreekt het watermerk op een paar letters na
de handleekening van den Minister van Finan
ciën is gebrekkig en de figuren, die boven de
kransen dragen, zijn grover afgewerkt. Ook te
Emmerik is een persoon in hechtenis genomen,
die in het bezit gevonden werd van 96 stuks
valsche muntbiljetten van 10. Het was in com
plot met de twee te ’sHeerenberg gevangen ge
nomen Duitschers.
Te Arnhem heeft ook een Duitscher valsche
muntbiljetten in omloop gebracht. Ook te Zut-
phen rekende men twee personen voor gelijk feit
in.
Te Maassluis en te Zierikzee zijn valsche rijks-
daalders, te Wageningen en te Rotterdam valsche
kwartjes ontdekt.
In eenige bierhuizen te Amsterdam zijn perso
nen aangehouden, verdacht van valsche muntbil-
1 te hebben uitgegeven. Bij onderzoek ech
ter bleek de volkomen onschuld der betrokkenen.
