fiENEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
IMS- EN ADVERTENTIE READ TOOR HE
1877.
T W E E-E N-D ERTIQSTE JAARGANG
9 MET.
WOENSDAG
Politiek
I
k 37.
van den Dag.
Or
0;
0;
MI'IWIIM
H.
H.
sn
B IXXKXLAW B.
7,
50
U I T DE PERS.
M
10
I
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
i
te
er
ma
30
>0
ADVERTENTFËN
voor eiken regel
langrijk lager. 1
Uitgever.
les.
I
00
50
50
50
ff-
SI
es
ie
o
3n
te
ia
5T-
vk.
in.
IV.
i
Ie,
en
d.
el-
ix,
au
m.
in-
e-
m.
l
ne
en.
8
3
a
SM. Lkl.lt COURANT.
;ur
tegenover den leerplicht op zijne vrijheidsliefde,
tegenover het kosteloos onderwijs op zijn eer
bied voor de zakken der belastingschuldigen be
roept, hem onthoude men onvoorwaardelijk zijn
stem.
van 19 Apiil jl. is be-
Men denkt er ernstig aan om, in verband met
de droogmaking der Zuiderzee, hel eiland Texel
met Vlieland te vereenigen. Reeds zijn eenige des
kundigen bezig op Vlieland de noodige opnemin
gen te doen.
18
d.
v.
>t, I
ns
«Het gaat met de Kamer als met een zieke
- schreef het Dagblad dezer dagen, toen hel
weinige productiviteit der laatste zittingen be-
deze vragen toestemmend kan beantwoorden, hem
kieze men gerust. Maar wie weifelt, wie zich
Voor het op 18 Juli a. s. te Haarlem te vfe-
ren eeuwfeest der Maatschappij Ier bevordering
van Nijverheid is het volgende programma opge
maakt: feestrede van den voorzitter, uitvoeiing
eener feestcantate, woorden van den heer ten
Kale, muziek van den heer Heinze, opening van
het Museum van kunstnijverheid feestmaaltijd.
Ter herinnering aan het feest zal een gedenkpen
ning geslagen worden
Den dag te voren wordt de 100ste algemeene
vergadering gehouden. Onder de te behandelen
punten komen voorstellen voor tot uitzending
van drie wetenschappelijk gevormde jongelieden,
een chemicus, een botanicus en een zoöloog, naar
Ned-Indië in het belang van handel en nijverheid;
voorts tot het openen van een jaarlijkschen wed
strijd voor leerlingen der ambachts-, bnrgeravond-
en teekenscholen met betrekking tol de kunst
nijverheid.
Het aantal personen, dal de internationale Tuin-
bouw-tentoonstelling te Amsterdam heeft bezonhl,
wordt berekend op 130.000. Het gure weder
heeft aan de tentoonstelling financieel groot na
deel vei oorzaakt. Niettemin hebben, volgens het
N. v. d. Dde ontvangsten, die op 30 mille ge
raamd waren, dat cijfer nog met ruim 6 mille
overtroffen, zonder de winsten die de loteiij af
werpen zal.
Door de nieuwe benoemingen bij de rechter
lijke macht, zullen de volgende leden der Staten-
Generaal moeten aftreden in de Eerste Kamer
mr. J. Thooft, op nieuw benoemd tot rechter te
Zutphen in de Tweede Kamer: mr. D. de Rui
ter Zylker, district Appingadam; mr. B. P. baron
van Harinxma thoe Slooten, district Dockum; mr.
zE. baron Mackay, district Amersfoort; mr. W.
van der Kaay, district Alkmaar; mr. A. J H. van
Baar, distiict Eindhoven; P. J. A. Sm.tz, te Eind
hoven.
De leden van de Tweede Kamer, die onder de
nog geldende rechterlijke organisatie betrekkin
gen bekleeden, maar onder de nieuwbenoemden
niet voorkomen, zijn: mr. L. E. Lenting, rechter
te Zutphen mr. P. van den Heuvel, rechter te
Eindhoven.
Bij Koninklijke besluiten
paald
1. dat de beëediging en installatie der ambte
naren bij de nieuwe rechtbanken en kantonge
rechten zal plaats hebben op 14 Mei e. k. in
plechtige, algemeene zittingen van de gerechtsho
ven. De ambtenaren leggen hoofd voor hoofd
«in handen van het betrokken gerechtshof” den
eed af.
2. dat de vacantie-kamers, behalve uit president
of vice-president, bestaan bij den Hoogen Raad
uit 6 raadsheeren bij elk hof uit 6 raadsheeren,
bij de rechtbank te Amsterdam uit 8 rechters,
die te Rotterdam 6, de andere le klasse uit 3
en die der 2e klasse uit 2 rechters.
3. dat de gerechtshoven en rechtbanken le
klasse in twee kamers worden verdeeld, behalve
de rechtbanken te Amsterdam en te Rotterdam,
die drie kamers hebben
4. dat de advocaten worden ingeschreven op
het tableau bij de nieuwe rechtbanken, ter plaatse
waar zij vroeger waren ingeschreven, doch zon
der nieuwe eeds-aflegging en in dezelfde volg
orde die van Leiden bij den Hoogen Raad, van
Eindhoven bij het Hof te ’s Bosch, Nijmegen bij
dat te Arnhem, Sneek bij dat te Leeuwarden
de tverigen by de rechtbank, waartoe hun ge
meente behoort. De procureurs en deurwaarders
worden mede niet opnieuw beëedigd
5. de archieven enz. van de ontbonden recht
banken en kantongerechten worden gesteld on
der bewaring der griffiers bij de rechtbanken of
kantons, tot wier gebied de gemeente behoort
de dubbelen der registers van den burgerlijken
stand echter ovei gebracht naar de rechtbank,
waarbij de gemeente, die zij betreffen, is inge
deeld de notarieele stukken komen onder be
waring van de lijdelijk jongst benoemde notaris
sen in de gemeenten, waar de nieuwe rechtban
ken zetelen.
De heer mr. A. F. de Savornin Lohman heeft
verklaard, bij de aanstaande verkiezingen voor de
Tweede Kamer geen candidatuur te zullen aan
vaarden.
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
I meer 7 V2 Cents. Bij abonnement is de prijs be-
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
In ’t jongste nommer van de Vragen des Tijds
komt een artikel voor van den heer mr Veegens,
over den polilieken toestand, in verband met de
onderwijs-quasstie.
«Wat zullen, vraagt hij ten slotte, de kiezers
bij de eerlang geopende stembus doen? De on-
derwijs-quaestie is bij de verkiezingen niet op den
achtergrond le schuiven.' Maar er liggen voet
angels en klemmen. Om de openbare school te
bevestigen is het niet voldoende mannen te kie
zen, die verklaren hare vrienden te zijn. Ook
de schrijver van het bekende Gids-artikel over
de onderwijswet, De Beaufort, en zijn geestver
wanten, zullen niet aarzelen, dergelijke verklaring
af te leggen. Kiezers, die verbetering van het
volksonderwijs verlangen, moeten andere mannen
zoeken. Mocht mr. V. hun een raad geven, hel
zou deze zijn Vraagt den candidaten af, of zy
in de toekomst overal in het rijk verplicht en
kosteloos neutraal openbaar onderwijs wenschen:
zoo jaof zij dan nu reeds zulke regeling wen
schen voor te bereiden, niet alleen door in de
schoolwet de bekende paedagogische verbeterin
gen aan te brengen, maar ook en vooral door
de kosten van hel Jager onderwijs ten deele van
de gemeenten over te brengen op het rijk. Wie
X
dat de liberale partij, tijdens de jongste crisis
heeft geweigerd de regeeringstaak le aanvaarden
om aan het tegenwoordig kabinet de gelegenheid
te laten zijn onderwijsplan in te dienen
dat de behandeling der onderwijswet vóór al
les de conditio sine qua non voor het langer
dulden van het ministerie is geweest;
dat de Kamers beiden op spoedige afdoening
van deze question brulante hebben aangedron
gen en de Tweede Kamer van haar zijde alles
heeft gedaan om tot bespoedigde afdoening mede
te werken
dat de Regeering echter door het niet tijdig
beantwoorden van het Kamerverslag door afle'-
ding van de aandacht op Zuiderzee droogmaking,
door het vragen van nieuwe gegevens na jaren
lange voorbereiding, de wenschen van vertegen
woordiging en natie heeft gedwarsboomd en
dat dus aan haar uitsluitend de schuld der
niet behandeling van het Regeeringsontwerp
ik zeg opzettelijk niet de onderwijsquaestie, omdat
ook ’t ontwerp-Moens daartoe ware te bezigen
moet worden geweten.”
Dit zegt hij dient duidelijk te worden
verklaard, opdat de natie wete waarom de libe
rale partij thans niet langer met een in mijn oog
steeds gewettigde onstuimigheid op de afdoening
der zaak is blijven aandringen.
Inmiddels: nude zaak zoo geloopen is, kan het
niet anders of de schoolwet geeft weer bij de
stembus den toon. De onmannelijke politiek on
zer portefeuille-zieke regeering dwingt er toe en
de quaestie is niet te ontkomen. De liberale par
tij kan echter, naar de N. Rott. Ct. meent, den
blik nog verder slaan en behalve voor de bedreig
de volksschool, ook voor hel bederf van hel con
stitutioneel leven opkomen. Onder een stelsel
van regeering toch als het tegenwoordige, gaan
wij politiek le gronde.
iprak «alle uren een lepel vol.”
't Komt ons voor, dal het Dagblad wel eens
ninder gelukkig is geweest in zijn beeldspraak
n wel eens meer afkeuring heeft verdiend over
ijn zucht tot persilleeren, dan in dezen T geval
I.
Er heerscht toch op ’t oogenblik inderdaad een
jorl werkstaking bij onze vertegenwoording; wat
ij in de laatste dagen gaf was zelfs nog geen
lepel-vol” per uur ’t houdt al dik op met
en «eierlepeltje-vol”.
Dat dit een weinig gezonde toestand is, kan
iet worden ontkend, als men bedenkt, dat we
oktrekt niet bij «mondjes-maat” behoefden ge-
oed te worden. Er is belangrijk werk te over.
Aan wie echter in de eerste plaats de schuld
an de heerschende malaise, van de sloffen-
arade, die de Tweede Kamer in de laatste da-
en hield?
Zou deze niet hoofdzakelijk te wijten zijn aan
Men minister Heemskerk zelf, de man voor wien
iet Dagblad altijd «chapeau basspeelde,
kiens slag-om-d’arm- en op de lange baan-
chuivings-politiek, de Kamer liever met «kar
weitjes” schijnt bezig te houden, dan met het
kroote werk”, dat reeds zoo lang op afdoening
)0. wachtte.
i Waarom houdt de minister Heemskerk toch
reen voet bij stuk? Waarom haspelt hij alles
por elkaar en vindt hij den tijd niet, af te doen,
vat voor afdoening vatbaar is?
I Of weet soms de minister van Binnenlandsche
laken niet, dat men algemeen in ons land ver
langt, dat de groote quaestie van den dag de
bnderwijs-quaestie, die reeds zoo lang hangende
is, beëindigd wordt
I Ja, hij weet dit beter dan iemand anders, hij
|iie deze quaestie ter oplossing in zijn politiek
Irogramma had geschreven. En toch wordt de
phandeling van het wetsontwerp op het lager
Inderwijs voortdurend vertraagd, omdat het ant
woord van den minister op het Kamerverslag nog
paar steeds op zich laat wachten.
Schuilt vragen wij nog eens schuilt daar
geen politieke kansrekening adhter, en heeft de
p Rott. Ct. wel ongelijk als zij beweert, dat het
litblijven van het antwoord van den minister,
Jen nieuwe manoeuvre isdoor het ministe-
te bedacht om de wet in dit zittingjaar niet in
phandeling te nemen. Tegen zulk beleid is niets
Ie doen, daar men den minister niet dwingen
jan binnen een bepaalden tijd een stuk gereed
Ie hebben. Alleen kan de Kamer, onder ernstig
irotest, de regeering de verantwoordelijkheid op-
:ggen, dat een groote volkszaak, die afgedaan
ad kunnen worden, niet afgedaan is. Aan de
atie blijve dan het oordeel.
De schrijver der Haagsche kroniek, hoopt dan
pk, dat de Tweede Kamer, voor zij uitééngaat,
jbnvoudig categorisch zal constaleeren
De algemeene vergadering der Maatschappij tot
Nut van ’t Algemeen zal den 14 Augustus te
Amsterdan worden gehouden onder voorzitterschap
van mr. C. Pijnacker Hordijk. Volgens de pun
ten ter beschrijving stelt het hoofdbestuur o. m.
voor den wensch uit te spreken, dat de regee
ring, bij eventueele wijziging der wet op ’t midd.
onderwijs, lette op ’I rapport, door een commis
sie van wege de Maatschappij benoemd, te dier
zake uitgebracht; f 300 le verleenen ten behoeve
der stichting van een Nederlandsch schoolmuseum;
het hoofdbestuur te ontheffen van de taak, om
een werkje te doen opstellen «over de voordee-
len van den vrede”, terwijl nog een verandering
wordt voorgesteld in het uitreiken van ’t alge
meen verslag. Assen stelt voor, de bijdrage der
leden aan de algemeene kas te bepalen op f 1.60
tot ƒ2. Middelstum wil de som voor het uitrei
ken of toekennen van eereblijken ter onderschei
ding van lollelijke bedrijven schrappen, Almelo
wil dal de Maatschappij zich tol de regeering
wende, met verzoek, op alle inrichtingen ter op
leiding van onderwijzers en onderwijzeressen de
gezondheidsleer te doen onderwijzen en de kennis
der algemeene waarheden dier leer op de lageie
school te bevorderen.
Uit ’t verslag blijkt, dat de Maatschappij 17028
leden telt (383 meer dan in ’l jaar te voren)
verdeeld in 333 departementen. Wat de werk
zaamheden in T verloopen jaar betreft, kan het
volgende worden medegedeeld. Aan ’t departe
ment Groningen werd 10000 verstrekt ten be
hoeve der onderwijzeressen-school. De handlei
ding voor de «Vereenigingen, die, in geval van
ziekten, zich tegen loonderving trachtten te vrij
waren” is niet afgekomen, terwijl de schrijver,
belast met het uiteenzetten van de «voor-
deelen van den vrede” zijn handschrift uit
overgroote bescheidenheid niet heeft willen afstaan.
De prijsvraag over «armverzorging” is onvoldoend
beantwoord. Het denkbeeld om voortreffelijke
schoolplaten te doen vervaardigen is niet verwe
zenlijkt, wegens llnancieele bezwaren. Aan de
tooneelschool te Amsterdam is f 5000 verstrekt
als subsidie. Eenige afdeelingen ontvingen toe
lagen voor onderwijs, andere voor volksvermaak.
Voor volksbibliotheken werd uitgereikt.
i
r
t
r