NIEUWS- IN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
j-
f
S
a
No. 59.
1877.
T W E E-E N-D ERTIGSTE
WOENSDAG
N
JAARMARKT,
f
r>
n i
SNEEKER COURANT.
•I
e
T
1.
o
ie
e
B 11 T E X L AA U
d
6
BIXAEVLAM»
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
or
15
or
14
»1
or
or
or
14
a
n
t
J.
JO
!9
>2
Si
13
n
i.
e
»-
R
H
le
ir
at
3F
U-
|e-
ingediend verzoekschrift, om aanleg van
naai langs den ontworpen spoorweg
Onder de vreemdelingen, die in de jongste da
gen de historische tentoonstelling van Friesland
bezochten, bevonden zich de heeren Martin Cos
ter, consul-generaal van Nederland te Parijs, en
de Fransthe schrijver Henri Havard.
Bij koninklijk besluit is herbenoemd, met in
gang ven 27 Juli e. k.tot burgemeester van
llaskerland, de heer I. J. Rinkes.
hulp verleende op de wijze als vele gemeente
besturen in ons land aan de inseclen-elende vo
gels pogen te doen.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Vroeger werd door onsgemeld, dat hij de inter
nationale tuinbouw-tentoonstelling, in April te Am
sterdam gehouden, buiten het waarborgfonds, nog
een te kort bestond.
De Leidsche Courant verneemt thans dat dit
te kort p.m. 4000, door een vermogend persoon
voor zijne rekening is genomen.
Door de commissie van de eind-examens der
hoogere burgerscholen in Friesland is het diplo
ma toegekend aan
J. N. Bouma en S. J Posthuma, leerlingen van
d# hoogere burgerschool te Sneek, en aan A.
Haga, P. Lisjes, J. van Loon, IJ. van der Meu-
len, E. Nieuwenhuis, W. Rutgers en H. Vos, leer
lingen van de rijks hoogere burgerschool te Leeu
warden.
Eén candidaat moest worden afgewezen.
Aan de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp, regelende het auteursrecht. Daarbij wordt
aangenomen voor gedrukte geschriften, plaat-,
kaart-, muziek- en tooneelwerken en mondelinge
voordrachten, zoomede voor openbare uit- ol op
voeringen van muziek- en tooneelwerken een au
teursrecht van 50 j aar na de eerste uitgave, te
rekenen van de dagteekening van een bewijs van
ontvangst, door het departement van Justitie al te
geven. Inbreuk op eens anders auteursrecht wordt
gestraft met eene geldboete van f 25 tot f 2000,
de verspreiding met eene geldboete van f 3 tot
ƒ600. De wet is ook vei bindend voor Neder-
landsch-Indie.
De Russen rukken voort zij schijnen ge
lijktijdig naar Philippopel en Adrianopel voort te
dringen. Reeds moeten 45 bataljons hunner
troepen zuidelijk van den Balkan staan., De
Turken schijnen weer overal te laat te komen
om de Russen in hun voortgang te stuiten, en
’t zal zeer de vraag zijn, of de koortsachtige haast,
waarmeê thans aan de versterking van Adriano
pel gearbeid wordt en de versterkingen, die thans
op weg zyn om de bedreigde vesting bij te
springen, nog het voor hen gewenschte resultaat
zal kunnen hebben. Zij hebben geslapen toen
bet lijd was tot waken en nu zij zich de oogen
goed hebben uilgewreven, zullen ze hunne krach
ten dubbel moeten inspannen om het verlorene
te herwinnen. De Turken kennen blijkbaar niet
alle wegen, welke hun tweede verdedigingslinie
doorsnijden, en hun vijanden hebben dan ook een
ontzaglijk voordeel boven hen, dat zij door de
bevolking met alle wegen en paden bekend ge
maakt worden. De Russen schijnen daarvan dan
ook ijveng gebruik te maken om hun troepen
macht zuidelijk van den Balkan voortdurend te
versterken, ten einde zich daar blijvend vast te
zetten, en blijkbaar sneller dan de Turken laten
jij hun versterkingen naar de bedreigde punten
oplrekken. Want dat zij voortdringen, lijdt wel
geen twijfel, al verdedigen de Turken zich ook
met hardnekkigheid.
Uil de berichten der laatste dagen blijkt voorts,
dat de spoorweg van Czernavoda aan den Do-
nau tot aan Kustendsche aan de Zwarte zee, de
zuidelijke grens der Dobrudscha, geheel in de
macht der Russen is, zoowel als de genoemde
steden zelf. Czernavoda was alvorens door de
Turken in brand gestoken, terwijl zij zelf op S lis
tria terugtrokken, naar welke vesting thans ook
de hoofdmacht der Russen in de Dobrudscha op
marsch is gegaan. Gelijktijdig worden dus door
hen Rustschuck, Schunda en Silistria bedreigd.
Ook westwaarts breiden de Russische linien
zich uit na het bezetten van Nikopoli. Rahowa
aan den Dnnau is, nadat het verscheidene dagen
door de Russen gebombardeerd was, door de
Turken ontruimd, die in de richting van Widdin
aftrokken, terwijl zij ook Plevna verlaten hebben
om de lijn Nisch-Sofia beter te kunnen dekken.
De Russen hebben terstond zoowel Rahowa als
Plevna bezet. Een corps van 50,000 man is
daarop uit Nikopoli langs de overzijde van den
Donau naar Widdin getrokken om die plaats te,
belegeren. De Rumenen zullen ook hier, even
als bij Nikopoli, zonder de livier over te trekken,
hun goede diensten kunnen bewijzen.
Niet onbelangrijk is de vergelijkende schets
dezer dagen van bevoegde militaire zijde gele-
slrekking kunnen we meedeelen, dat de commis
sie voorstelt om te besluiten dit werk niet voor
rekening der provincie uit te voeren, maar dat
dit werk (in zijn geheel op ruim 12% ton ge
raamd) door hel Rijk worde uitgevoerd, onder
aanbieding dezerzijds van een subsidie hoogstens
f 500,000 bedragende, zulks alsdan met wijziging
der in Mei jl. aangenomen plannen van den bin-
nenlands«hen waterstaat. (Zie telegram).
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente SNEEK maken bekend, dat de
'op welke geene bedelaars, rijfelaars, hazardspe-
lérs of loteryen met Kaartjes om koek, glas- en
aardewerk of andere voorwerpen, zullen worden
toegelaten, alhier zal ingaan op DINSDAG den 7
AUGUSTUS 1877 des morgens acht uur en
eindigen op Vrijdag den 17 Augustus daaraan
volgende, des morgens- acht uur, en dat vóór den
19 dier maand alle kramen, disschen, tenten enz
zullen moeten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt hierbij herinnerd aan art. 46 van
de Algemeene Politie-Verordening, waarbij is be
paald dat niemand eene tent, kraam of iets
dergelijks, op den voor den openbaren dienst
bestemden grond mag opslaan, dan op aanwij
zing van den Marktmeester en na voldoening
van het mdrktgéld.
Sneek den 6 Juli 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris S. HAAGSMA.
dere besfudeering van dat vraagstuk, heeft zich
met de volgende vragen tot de hoofdonderwij
zers gewend
1°. Hebt gij een gunstige uitwerking van de
wet van 19 Sept. 1874 kunnen waarnemen? En
kunt gij die waarneming met cijfers of feiten
staven
2°. Zijn u gevallen van niet vervolgde wets
overtreding bekend? En kunt gij die gevallen
omschrijven met vermelding van den leeftijd der
betrokken kinderen, den aard van den door hen
verrichten arbeid, den arbeidsduur, enz.
3°. Waaraan schrijft gij het toe, dat de wet
niet gehandhaafd wordt
4°. Zijn uwerzijds wel eens pogingen gedaan
om die handhaving der wet te verkrijgen? En
met welk resultaat?
Men verzoekt ons te plaatsen
Heeft de Colorado-kever geen natuurlijke vijand?
Volgens de berichten die wij bij herhaling in
de dagbladen lezen moet de Colorado kever een
eerste vernieler van veldvruchten zijn. Geen
wonder, dat men in ons Land reeds berekent,
hoeveel schade hij zou kunnen uitrichten, nu men
nagaat welke verwoestingen zijne familie in Ame
rika reeds heeft aangericht. Zoo menigmaal we
onlangs de vleermuizen des avonds, en andere
vogels des daags, met eene zij beweging naar iets
zagen happen, dachten we: ons wordt in bijzon
derheden medegedeeld welke vormverandering
hel bovengenoemde insect ondergaat; nauwkeu
rig wordt ons beschreven wat het diertje hoofd
zakelijk eet en wat het ook wel lustmaar het
voornaamste wordt ons achterwege gehouden
zijn vijand. Of heeft hij dien bij eene zoo ge
duchte vermeerdering in ’t geheel niet? Het is
moeilijk aan te nemen. Het afmakingssysteem
zou vrij wal voeten in d’ aarde hebben, zoo dit
algemeen moest toegepast worden. Mocht daar
om de kever in Amerika een vervolger hebban,
dan ware het te wenschen, dat men dien hier
ook leerde kennen. Heeft de kever zich zóó
kunnen voortplanten doordat het geslacht van zijn
vervolger bijna geheel is uitgeroeid en daarom
nu weinig opgemerkt wordt, dan ware het le
wenschen, dat men dezen zoo spoedig mogelijk
Donderdag is de tweede zitting der algemeene
vergadering van de maa'schappij van nijverheid
te Haarlem gehouden. De heer Van Musschen-
broek vestigde de aandacht op monsters van ge
tha-percha van de kust van Celebes, in de bocht
van Tonini aangelroffen, die daar in groote hoe
veelheid schijnt te zijn en waarvan de inlandsche
handelaars, Boegineezen en Chineezentoen zij
vernamen welke stof het was, reeds dadelijk klei
ne partijen begonnen te verzamelen, die, om de
handelswaarde te onderzoeken naar Makassar
werden gezonden. Tol heden werd deze zoo
schaarsch wordende grondstof in Ned -Indie al
leen gevonden aan de oostkust van Sumatra en
de westkust van Borneo. De heer v. M wees
den handel op dit nieuwe ontginningsoord.
Tot leden van ’t hoofdbestuur werden benoemd
dr. D. de Loos, te Leiden, mr C. J. Sickesz, te
Dockum, mr. H. A. L. Hamelberg, te Arnhem
en de staatsraad Van Oordt. Tot president prof.
Van der Willigen, te Haarlem. De aftredende
voorzitter, dr. A. Vrolik, werd tot eerste lid van
verdienste benoemd en ontving een daarop be
trekking hebbende sierlijke oiikonde. Tot eere-
leden werden benoemd dr. Karl Karmarsch, Han
overCarlosfeliz Fynje, Malaga Charles Arnould,
Parijsdr. Von Hefner Allenac, München prof,
dr. Seegman, NeurenbergA. J. baron Schim-
melpenninck van der Oye, Paramaribo prof. dr.
A. W. Hofmann, BerlijnL. de Naeyer, Wille-
broek.
De volgende algemeene vergadering zal gehou
den worden te Gouda.
OVERZICHT.
In de Gron. Crt. wordt er op gewezen dat
brand en brandgevaar in hooi door een hoogst
eenvoudig middel kan voorkomen worden. Een
landbouwer bestrooide, als er een voer hooi in
de schuur was gebracht, dit met een pond zout,
waardoor het sterke broeien werd getemperd en
het hooi bovendien smakelijker en gezonder werd.
Voorts had hij midden in den hooistapel een ope
ning van beneden naar boven. Deze verkreeg
hij door een vrij groote mand op den bodem te
plaatsen en, naar gelang de hooistapel hooger
klom, steeds hooger op te trekken. Die opening
rookte na eenige dagen als een schoorsteen.
Het vocht van het hooi ontlastte er zich door in
een dikken damp gedurende vele dagen. Des
winters was al het hooi, behalve een klein wei-
nigje, vlak bij den schoorsteen, frisch, droog en
gezond, en het werd met graagte door het vee
gebruikt.
Wij hebben gemeend, de aandacht onzer land
bouwers, op dit even eenvoudig als weinig kost
baar middel te moeten vestigen. Men neme er
in elk geval eens de proef van.
SNEEK, 24 J u 1 i.
Een hevig onweder, vergezeld van zwaren ha
gelslag, ontlastte zich in den afgeloopen nacht
over deze gemeente en omstreken. Van onge
lukken, door den bliksem veroorza aki, vernamen
wij gelukkig lot nu toe niets, maar door den
hagel werd hier aan verschillende gebouwen nog
al schade toegebracht, door het vernielen van
glasruiten.
Er vielen dan ook hagelsteenen als knikkers.
Onze vroegere stadgenoot, J. W. Eisma, te
Mr. Cornelis heeft met gunstig gevolg zijn
officiers-examen afgelegd en is benoemd tot 2e
luitenant bij het Nederl. leger in Indie.
De heer A. Kerdijk, die zich, naar aanlei
ding eener waarschijnlijke uitbreiding der wet
op den kinderarbeid van 19 September 1874
(Staatsblad no. 130), bezig houdt met eene na-
U I T DE PERS.
In een harer artikelen betoogde de Tijd dezer
dagen, dal het buiten hare bedoeling valt, de
macht van den Nederlandschen Staat te gebrui
ken ter geweldadige opdringing van hel R. Kath.
geloof.
De Standaard antwoordt hierop dat de Tijd
als zij nu soortgelijken toeleg koesterde, den in
druk zou maken van iemand die met de handen
naar den hemel grijpen wilde. Maar het blad is
daarom niet gerustgesteld voor de toekomst.
Vcoree st is de Tijd niet aller tolk en ’t kan
daarom toch waar zijn dat bij onze Roomsche
landgenoolen die toeleg toch bestaat.
Ten tweeden, moet er bewezen worden dat,
zelfs al wilden in den kring onzer landgenooten,
geen enkele dergelijken maatregel, het noodlottig
ideaal niet eerlang uit den ultramontaanschen hoek
over de grenzen ten onzent zou worden inge
voerd Slechts dan ware er oorzaak voor gerust
heid, indien de Roomsche pers, zoo ten onzent
als in het builenlai.d, kon aantoonen, dat staats
macht als propaganda mi ldel voor het geloof te
gebruiken, in beginsel, altijd en onder alle om
slandigheden door de Roomsche kerk als zooda
nig werd afgekeurd. Dat voorts voor zooveel de
Roomsche kerk in vroeger eeuwen zich op deze
lijn bewoog, haar richting een verkeerde en haar
I inzicht een dwaling was; en dat derhalve de ul-
tramontaansche beweging van onzen tijd hel gedrag
der kerk in vroeger eeuwen, ter wille van het
hoogere beginsel, afkeurend, zich als bondgenoote
aansloot bij hen, die dit gewelddadig streven uit
volle overtuiging bestrijden. Dit intusschen kan
zoomin de lijd als een harer zusterorganen.
In de jl. Donderdag gehouden zitting der Sta
ten van Friesland, is o. a. rapport uitgebracht
omtrent hel adres van den gemeenteraad van
Sneek, verzoekende ondersteuning van een door
hem aan den Minister van Bmnenlandsche Zaken
ingediend verzoekschrift, om aanleg van een ka
naal langs den ontworpen spoorweg Sneek-Sta-
vo.en, en in verband daarmede verbetering van
de Sneeker Leeuwarder trekvaart. Dit rapport
wordt heden (Dinsdag) behandeld. Als hoofd-
S,
i.
