GEBEENTE EN BET ARROWSSEBEW SNEER,
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
1
I
1
I St 7.
No. 84.
T W E E~E N-E> E R T I
20 OCTOBER.
ZATERDAG
ui
i
I
DE VOLKSSTEM.
3
EN,
Val.
0-
ER
cht
de
aar
dat
leer
iou-
be-
uimii (oikoi
ag
-
me
op
onze abonnês in deze
een
i
.5
II 1 V 5 E XLAV
l
L
ele
1
i
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
De aartsbisschop Zwijsen van ’s Bosch, wiens
gezondheidstoestand sedert eenige dagen veel be
zorgdheid inboezemde, is jl. Dinsdag overleden.
JIS,
178,
n
)t
a
3
r
I*
'an
en,
jeu
iet
en
nd
Ü-
»n,
r
en
ijn
3
--t lezers komt, het nieuwe Ministerie
reeds in de Staats-Courant vermeld stond. Wie
de nieuwe Ministers zullen zijn Ik erken gaarne
niet tot de goed ingelichten te behooren. Wel
weel ik, dat de heer Kappeyne er niet aan denkt
om zijn vrinden de kastanjes uil het vuur te laten
halen en zelf een portefeuille te weigeren; wel
weet ik, dat de leider der liberale partij tegen
woordig druk confereert met mannen als van de
Putte, de Roo, van der Loeff, Tak, Smidt enz
maar of die heeren daarom allen deel zullen uit-
maken van het nieuwe kabinet, dat is een andere
vraag, die ik vooralsnog niet kan beantwoorden.”
In eenige zijner laatste nommers heeft het
Paleis van Justitie zijn gevoelen medegedeeld
over de instelling der pistole. Het komt tot de
conclusie, dat deze instelling een middel is in de
hand van den Minister, om haar bij wijze van
gunst te verleenen, al naarmate zijne sympathien
of antipathien er toe te leiden om haar te ver
leenen of te weigeren. En dat mag het niet lan
ger zijn. Het moet een recht worden voor ieder,
die er aanspraak op heeft. Tot de pistole moet
worden toegelaten ieder, wiens vroeger leven het
gewone verblijf in de gevangenis niet alleen tot
Welke de gevolgen zullen zijn van het votum
door het fransche volk uitgesproken? Dit is
natuurlijk vooralsnog mceilijk te zeggen Onwaar
schijnlijk is het echter niet, dat de Kamer zal
beginnen met de verkiezing van het meerendcel
der ofïicieele candidaten nietig te verklaren, we
gens de misbruiken van gezag, welke daarbij
hebben plaats gehad. En zij zal, als zij dal doet,
geheel in haar recht zijn.
Daarbij beslaan er alle redenen, om de ministers
in staat van beschuldiging te stellen; wat, na al
’t gebeurde, de Kamer eigenlijk verplicht is te
doen. In elk geval kan de tegenwoordige volks
vertegenwoordiging niet samenwerken met mannen
als de Fourtou c. s.
En de maarschalk-president dan? Hij, die
een niet minder groote moreele nederlaag heeft
geleden, dan zijne ministers, wat zal hij doen
Zal hij, leering puttende uit de harde les, hem
dezer dagen gegeven, tot de overtuiging komen,
dat hem, als constitutioneel man, niets anders
overblijft dan se soumettre ou se démettre1*.
Het was voor hem en voor Frankrijk zeker het
verkieselijkst, dat hij maar weer naar de kazerne
terugkeerde, waar hij in elk geval beter op zijn
plaats is dan aan het hoofd van den Staat.Of
zal hjj, met een koppig onverstand, waaraan veelal
i voor de
’t Zou on
gelooflik klinken, indien de fransche dagbladen
waaronder clericale ’t niet zelf hadden ge
meld, en het manifest, door de linkerzijde van den
Senaat uitgevaardig din antwoord op dat van den
Maarschalk-president alweer een inconstitutio-
neele handeling het niet had bevestigd.
Om kort te gaan want om al de manoeuvres
te vermelden, die de regeering beproefd heeft
om haar doel te bereiken, zouden we over heel
wat meer ruimte moeten kunnen beschikken dan
de geheele tegenwoordige fransche regeering ons
waard is om kort te gaan het fransche volk
heeft moeten stemmen onder een geweldige pressie
van den kant der regeering.
En toch heeft het daar tegen gevoteerd. Toch
werd de autocratische maarschalk en zijn clericaal-
bonapartisch kabinet bij de stembus geslagen
en kreeg de republikeinsche partij in de nieuwe
Kamer eene meerderheid van meer dan 100
stemmen
Hadden wij ongelijk in de uitspraak der fransche
kiezers een veroordeelend vonnis te zien voor
den Maarschalk-president en zijne regeering
De uitslag dezer verkiezing mag men gerust
een indrukwekkend historisch feit noemen een
schoone bladzijde in de geschiedenis van het fran
sche volk, een feit dal evenzeer getuigt voor zijne
kalmte, zijn vastberadenheid en vrijheidszucht, als
voor zijn ontwikkeld politiek leven.
De uitslag dezer verkiezing toch heeft bewezen:
dat het fransche volk niet meer verkiest te loopen
aan den leiband van eene regeering, die Frankrijk
op nieuw aan allerlei gevaarlijke politieke proef
nemingen zou willen blootstellen, en dat het
mondig genoeg is, om ook zonder voorafgaand
advies der geestelijkheid zelf te beslissen
wat tot zijn maatschappelijken en politieken vrede
dient.
Wij weten het niet. Wij welen niet: of Mac
Mahon zich door zijn persoonlijke eerzucht en door
verderfelijke invloed van builen zal laten leiden,
of wel dat het geluk van zijn vaderland voorlaan de
richtsnoer zijner daden zal zjjn. Maar wèl weten
we, dat op 't oogenblik een zware verantwoor
delijkheid op hem rust; dat hij voor het dilemna
geplaatst is; óf zich te onderwerpen aan de dui
delijk uitgesproken volksstem, óf wel die stem
door wapengeweld te smoren en door een nieuwen
coup d’ étal de republiek omver te werpen.
In het laatste geval zal de verachting en vloek
van tijdgenoot en nageslacht hem zeker treffen,
en de naam van Mac Mahon, zal, naast dien van
zoovele andere geweldenaars, met bloedige letters
in de geschiedboekpn van Frankrijk worden op-
geteekend.
de menschen lijden die hun roem overleefden,
op nieuw zijn»j’y suis el j’y reste' doen hoo-
ren en inmiddels voorlgaan dezelfde gevaarlijke
politiek te volgen, die Frankrijk op nieuw dreigt
meê te slepen in den maalstroom van allerlei bin-
nenlandsche twisten, die het land in vijandige le
gerkampen verdeelen, de burgeroorlog voorberei
den enten slotte in sabelgeweld eindigen zal?
Te Delft is Dinsdag een poging tot moord be
gaan. Zekere koetsiersknecht heeft getracht zijn
vrouw den hals af te snijden. Nadat de vrouw
den nacht, uit vrees voor haren man, builen hare
woning had dooi gebracht, wilde zij in den voor
middag naar haar woning terugkeeren, ten einde
eenige kleederen te halen. Op den weg daar
heen ontmoette ze haren man, die haar naar huis
vergezelde. Thuis gekomen stelde hij haar voor
de zaak te schikken, en toen zij, op dat oogen
blik gerustgesteld, zich door hem liet omarmen,
haalde hij een mes, hetwelk hij onder zijn hemd
rok had verborgen, te voorschijn. In de daarop
gevolgde worsteling geraakten beiden op den grond
waarna hij haar aan de achterzijde van den bals
een negen centimeter breede wond toebracht.
In de onderstelling dat hij haar genoeg had
gegeven, bracht bij zichzelf met ’t zelfde mes een
niets beduidend wondje aan den hals toe, van
welke omstandigheid de vrouw gebruik maakte
om zoo spoedig mogelijk te ontvluchten. Buiten
gekomen, begaf ze zich in een woning in de
buurt, doch kon *t niet verder brengen dan tot
den gang, waar zij tengevolge van hevig bloed
verlies ineenzakte.
De onverlaat, die zijn vrouw gevolgd was, doch
in de woning, waarin zij de wijk had genomen,
niet werd toegelafen, ging de straat op, en een
agent van politie ontmoetende, verzocht hij dezen
hem te arresteeren, wijl hij zijn vrouw had om
T leven gebracht.
Bij de verkiezing van een lid voor de Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Winschoten zijn
uitgebracht 337 geldige stemmen. De heer Goe
man Borgesius is gekozen met 268 stemmen.
Op den heer Hazewinkel waren 5t? en op den
heer Addens 10 stemmen uilgebracht.
(Reeds per bulletin aan
gemeente meegedeeld.)
Men schrijft uit den Haag aan de Zutphensehe
Courant
»De beer Kappeyne is op dit oogenblik kabinets-
formeerder, en het zou mij niet verwonderen, in-
dien op hel oogenblik, dat deze brief onder de
oogen uwer 1
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Het Fransche volk heeft gesproken Gesproken
op kalme, waardige, maar indrukwekkende wijze,
en zijn uitspraak is een veroordeelend vonnis
voor den Maarschalk-president en diens regeering
geworden. Zij hadden het volk opgeroepen als
scheidsrechters tusschen hen en de republikeinsche
meerderheid der ontbonden Kamerwelnu,
dat volk heeft bij de stembus uitspraak gedaan
ten voordeele van de laatste; d. w. z. voor
de vrijheid, voor den vooruitgang voor de republiek}
legen de autocratie van den Maarschalk-president
en de avontuurlijke politiek zijner raadslieden,
tegen het clericalisme en zjjne werktuigen, hoe
dan ook genaamd.
Het veroordeeld vonnis door de groote meer
derheid van het Fransche volk tegen zijne regeering
uitgesproken, krijgt een dubbel gewichtige beteeke-
nis, als men let op ’tgeen daaraan vooraf is gegaan.
Men heeft zich namelijk niet geschaamd, om op
hen, die men zelf geroepen had om uitspraak te
doen in het hoogste ressort, de meest onzedelijke
pressie uit te oefenen. Geen middel werd te
onedel, te laag geacht, om door middel van het
algemeen stemrecht de republiek te laten ver
moorden en Frankrijk weer onder dpn pantoffel
te brengen der bonaparlisten en der ultramontanen.
De regeering heeft hel misbruik maken van
macht tot het uiterste gedreven om invloed uit
te oefenen op de verkiezingenslechts het
sabelgeweld ontbrak er nog maar aan om de vrije
verkiezing geheel illusoir te maken. Een geheel
nieuw stel ambtenaren creaturen van en ma
rionetten in de handen van mannen als de Fourtou
en de Broglie werd opzettelijk voor dat doel
benoemd en de instructies, aan die werktuigen
der regeering gegeven, hadden natuurlijk geen
ander doel, dan om met alle geoorloofde en
ongeoorloofde middelen de republikeinen te be
strijden en meê te werken om de gehate republiek
te vermoorden, dezelfde republiek, die hen
betaalde I
Men kan den heeren prefecten, onder-prefec-
verdere regeerings-werktuigen den
lof niet onthoudendat zij hunne instructies
getrouw hebben nageleefd. Zij waren met veel
ijver in de weer voor de regeeringscandidaten,
het stellen van candidaten van wege de re-
I geering noemen wij op zich-zelf reeds eene
1 onzedelijke daad, die de «vrije” verkiezing, gedeel
telijk althans, vrij illusoir maakt. Zjj waren,
zeiden wij, met veel ijver in de weer voor
de regeeringscandidaten en zij raadpleegden, bij
’t kiezen hunner middelen, over ’t algemeen peer
de instructies uit het ministerieel kabinet ontvangen,
dan die, welke de publieke moraliteit hun voor
schreef.
En waar de ambtenaren van het gezag soms
mochten te kort schieten, ’t zij aan goeden wil
en ijver, zij aan macht of invloed, daar vulde
de pastoor het ontbrekende aan of nam hij de
leiding geheel over. Gebeden werden uitgesohre-
ven en aflalen beloofd indien men
officiëele candidaten wilde stemmen.
UIT DE PERS.
Voor de juichtoonen zich doen hooren over het
optreden van een nieuw ministerie, voor de li
berale zon verrijst, waarvan de heer Kappeyne
sprak, die de wolken wegdrijfl en de nevelen op-
trekt, gaat de Tijd nog even na wat het oude
ministerie voor de katholieken is geweest. Nooit,
zegt het blad, hebben de katholieken er meer in
gezien dan den laalsten dam tegen den rijzenden
stroom der radicale beweging. Die opvatting heeft
hun houding bepaald. Zij hebben het ministerie
zien optreden met schamele hoop, met luttel ver
trouwen, met onverbloemd wantrouwen. Zij hebben
nimmer ingestemd met zijn beginselen, daar zij
hel van den aanvang af als beginselzwak of be
ginselloos erkenden. Zij hebben het laten handelen
en met onvermoeid geduld op zijn daden gewacht.
Zij mochten het niet omverwerpen, maar zij kon
den het evenmin steunen. Op het eind, toen de
daden niet meer de daden waren van dit ministe
rie, maar van de tegenstanders, toen de vertegen
woordigers der Kroon de dienaren bleken der
oppositie, toen hebben zij op onbewimpelde wijze
partij gekozen en laten zinken, wat niet meer
vallen kon.
»0ns laatste woord over het kabinet-Heems-
kerk, zoo besluit de Tjd, kan geen woord van
hulde zijn. Medelijden schijnt bespotting. De les is
hard, maar zij geldt niet alleen voor deze minis
ters, zij geldt voor alle partijen: beginseloosheid
maakt alle kracht onvruchtbaar en doodt het
heerlijkste werk.”
De gemeenteraad van Groningen heeft een
instructie vastgesteld voor een deskundige, die
belast zal worden met het ontwerpen van
plan van aanleg en uitbreiding der stad.
Spoedig zullen door de postadministratie nieuwe
briefkaarten in omloop worden gebracht. De adres
zijde verliest den rand, maar wordt een wapen
rjjker.
ten en
l-
n
n
r