rm
GEMEENTE EN HET ARROWSSEMENT SNEEK.
NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
1
1
•4
:n
iS
No. 88.
1877.
A H Gr A N Gr.
J
3 NOVEMBER.
ZATERDAG
A
in
r
5
ëS
W
1
J >H
I p’
I l k Lit (01Bit
80
'ele
iet
me
00
50
:0
1
00
UIT DE PERS.
m
1
B1NWEKLANB*
I
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
50
sle
rn
>1-
Nieuwe straatkeien, of voldoend onderwijs?
viaagt het Amersfoort s Weekblad. De raad dier
gemeente wees een verzoek in ’t belang van het
uitgebreid lager onderwijs af en burgemeester en
wethouders deden het voofstel om f 41.000 te be
steden voor straatkeien.
sn
>0,
a
is,
ke
in-
a
ijf"
00
48
Kg
50
M
t.
te
B.
50
le
en
30
12
4
iö
16
's
tg-
ik.
ol-
JIS,
78,
a
en
en
an
E-
►x-
en
ir- 1
3,
de
n-
en
er
u
2P-
an
ïn,
en
n>j
iet
;n
ld
‘j-
De Noorbrabanter bevestigt het bericht, dat de
kruisheeren van St. Agatha de Regeering hebben
gedagvaard voor de Rechtbank te’s Bosch en wel
voor eene reeds gedane verkoQping van hoornen.
Te Velp is Zondag ochtend een stoker der
gasfabriek, Visscher genaamd, dood gevonden.
Waarschijnlijk is de man tengevolge van den
kolendamp in zwijm geraakt en later bezweken.
Bij het onderzoek in de boeken van de nala -
tenschap van Mevrouw Janson te Groningen
vond de familie nog in een ouden Voetius op
verschillende plaatsen twee bankbiljetten a f 1000
ieder, en in een ouden Goccejus twee oude Rus
sen van f 1000 ieder. Men hoopt nog meer te
vinden, en zal nu de boeken blad voor blad na
zien.
In de inkomstenbelasting te Amsterdam worden
ook zij als belastingschuldig gerekend, die daar ter
stede hun kantoor hebben gevestigd en er hun
handel of bedrijf uitoefenen, terwijl zij in andere
gemeenten in den omtrek wonen. Een aantal de
zer aangeslagenen in de belasting naar het inko
men zijn in onderling overleg getreden, en heb-
ben besloten voor gezamenlijke rekening te
procedeeren om een rechterlijke beslissing omtrent
de al of niet wettigheid van deze vordering uit
te lokken.
n
Jt
De mededeeling over den crisis vandenllaag-
schen berichtgever der Gron. Cour., in ons vorig
nummer opgenomen, wordt thans weder door de
Amst. Cour, positief tegengesproken. »Men zoeke
dus de vertraging in de samenstelling van het
ministerie slechts daar waar zij te vinden is, zegt
het conservatieve blad,- nl. in het niet gereed zijn
der mitisters in spe.” Het blad geeft voorts de
volgende schets van genoemden correspondent ten
beste:
»Van alle Haagsche correspondenten, die in de
ze voor hen zoo heugelijke dagen het weelderig
terrein der fantasie bewerken, weert zich die der
Gron. Cour, het dapperst. Week in week uit levert
hij een vervaarlijken lap kopij, waarin hij «raadt”,
«veronderstelt”, «gist”, «voorspelt”, «opmaakt”,
«wil weten.” Den man wordt veel «verzekerd”,
veel «met juistheid bericht.” Hij gaat dagelijks om
met vhoofdamblenaren”, die niets anders te doen
hebben dan hem «in te’lichten.” De gedragingen
van Sire en andere vorstelijke personen hebben
geen geheimen voor hem. «Kamerheeren en ordon-
nance-officieren” loopen zijn stoep plat, om hem
hunne grieven mee te deelen, 911 «kieschheidshal-
ve” want de man is nog kiesch ook, getuige
zijn jongste brief wil hij wel hun namen niet
vermelden. Kortom, men weet niet wat meer te
bewonderen in dien merkwaardigen correspondent,
of zijn geoefendheid en «welonderrichtheid” bij
het samenflansen van «Haagsche kroniek”, of zijn
fijnen tact en zeldzame kieschheid.”
Of de toon van het oude Amsterdamsche beslje
tegenover zijn anti-pood, hier wel in alle .deelen
«kiesch” is, laten we ter beoordeeling aan onze
lezers.
Z. M. heeft benoemd’ den heer R. W. van Raab
van Cansleih, thans ontv. der dir. belast, en acc. te
Heerenveen c. a., tol ontv. derz. midd. te Sneek.
I.
Z2
kruisridders der Balye van Utrecht een al tegroo-
te onverklaarbare begunstiging ondervinden.
liet GEMEENTEBESTUUR van Sneek;
1 gevolg gevende aan de uitnoodiging van hee-
Iren Gedeputeerde Staten, gedaan bij hun besluit
van 19 October jlno. 12, maken bekend:
dat ter provinciale griffie, tegen den prijs van
20 cent per exemplaar met bijbehoorend besluit,
voor belanghebbenden Verkrijgbaar zijn gesteld
de provinciale bladen nos. 124 en 126, be
vallende de vastgestelde reglementen voor de
i opgerichte waterschappen «Het Noorder Riet-
veld” en «de Fennen en de Hoogfenne”, beide
in de gemeente Dantumadeel.
Sneek, 1 November 1877.
J. van DRIESSEN, Burgem.
S. HAAGSMA Secr.
EN,
ng-
Tal.
VERGADERING
VAN DEN GeMEENJERA AD VAN SNEEK
Zaterdag den 3 Nol). 1877, ’s nam. G uur.
Punten ter behandeling
1. Resumtie der notulen.
2. Mcdedeelingen van goedgekeurde raadsbe
sluiten, ingekomen stukken enz.
3. Voorstel om in te trekken het besluit van
22 September jl. no. G en onder dagleekening
van heden op nienw vast te stellen het daarbij
gearresteerd Reglement met tarief voor het Beurt-
veer van Berlikum over Menaldum op Sneek
4. Verzoek van W E. v. d. Werf, om
worden herbenoemd als concierge der IJ.
Schooi.
5. Benoeming van een lid der Gascommissie
in plaats van den heer II. Jz Kingma.
6. Onderzoek der geloofsbrieven van het nieuw
benoemd raadslid H. S. de Vries.
7. Aanbieding van het verslag en de Reke
ning van de Gasfabriek over 187G/77.
8. Vaststelling van een Concept-Reglement op
de commissie van de Stadsreiniging.
9. Rapporten der sectiën en advies der PI
Schoolcomm omtrent het voorstel van den heer
Jouslra, tol opheffing der Meisjesschool voor M
lü. L O.
10. Benoeming van een Ilulponderwyzeres
aan de Meisjesschool voor M. U. L O.
•--
De Maasbode deelde dezer dagen een door den
Paus bekrachtigd decreet mede van de congrega
tie der Propaganda, in zake de vraag of de ka
tholieken in Amerika van hel zoogenaamd neutraal
openbaar onderwijs gebruik mogen maken. De
Tijd neemt het artikel over met de opmerking
dat het schoolwezen in Amerika nagenoeg in
denzelfden toestand verkeert als bij ons.
Volgens genoemde congregatie is het openbaar
onderwijs op zichzelf reeds vol gevaar en zeer
in strijd met de katholieke belangen, le. wijl alle
godsdienstig onderwijs uitgesloten is, 2e. wijl er
onderwijzers, zonder onderscheid van godsdien
stige belijdenis, in worden aangesteld, en 3e wijl
jongens en meisjes op dezelfde schoolbank zitten.
(Dit laatste wordt een stellig zedelijk gevaar ge
noemd). De drie bezwaren bij elkander bewijzen,
dat de jeugd op de openbare scholen op de treu
rigste wijze aan het gevaar, zoowel met betrek
king tot het geloof als tot de zeden, is blootge
steld. Waar nu zulk een gevaar niet van een
naast en onmidldelijk dreigend lot een meer ver
wijderd kan gemaakt worden daar kunnen zulke
scholen niet met een gerust geweten bezocht
worden. Men moet echter zorgen, dat de ka
tholieke scholen niet bij de openbare achterstaan.
De mogelijkheid bestaat echter, dat er soms
omstandigheden zijn, waardoor katholieke ouders
hun kinderen, zonder hnn geweten geweld aan
te doen, naar de openbare scholen zenden kun
nen. Daarvoor moet echter een inderdaad toe
reikende reden zijn, en of zij werkelijk toereikend
is, moet aan het oordeel der bisschoppen onder
worpen worden. Wanneer echter in de school
het gevaar der verleiding zoo dreigend is, dat het
onmogelijk tot een meer verwijderd kan gemaakt
worden wanneer daar bijv, iets geleerd wordt
of geschiedt, wat tegenstrijdig is met het katho
liek geloof of de goede zeden, en wat men zon
der gevaar voor het zielenheil niet aanhooren,
laat staan doen mag, dan is hel vanzelf duidelijk,
dat het plicht is zulk gevaar, onder alle omstan
digheden, zelfs ten koste van zijn leven, te ver
mijden. Bezoekt de jeugd de openbare jscholen,
dan moeten pastoors en missionarissen vlijtig ca-
techisatien houden en vooral die waarheden om
trent geloof en zeden leeren en verklaren, welke
dikwerf door ongeloovigen en dwaalleeraars aan
gevallen worden.
«Wanneer echter zoo besluit het decreet,
en de Tijd gebruikt hier een meer sprekende
letter ouders deze noodzakelijke christelijke
onderwijzing en opvoeding hunner kinderen na
laten of hen zulke scholen laten bezoeken, waarin
het gevaar voor het zielenheil niet vermeden
worden kan, of eindelijk wanneer zij, in weerwil
in de plaats hunner inwoning een geschikte en
toereikend ingerichte katholieke school bestaat, of
in weerwil zij de middelen hebben hunne kinde
ren op een andere plaats katholiek le laten op
voeden, toch zonder genoegzame reden en zonder
de noodige voorzichtigheidsmaatregelen, waardoor
het naaste gevaar der verleiding in een verwijderd
wordt veranderd, de kinderen naar de openbare
scholen zenden dan is het naar de katholieke
zedenleer duidelijk, dat zulke ouders, als zij hard
nekkig in hun handelwijze volharden, niet in het
H. sacrament der biecht geabsolveerd kunnen
worden.”
Naar aanleiding van eenige opmerkingen, die
dezer dagen gemaakt zijn omtrent voorwaarden
die den heer Kappeyne zouden zijn gesteld,
vraagt de Standaard, of het niet le ver gaat te
beweren, «dat aan een candidaal-minister geen
voorwaarden hoegenaamd mogen gesteld worden,
j ook niet door den Koning
Zulk een «spiksplinternieuwe theorie” hebben
I wij, aldus antwoord het Hbl., geenszins verkondigd.
'Wij behandelen geen staalkundige theorie, maar
een quaestie van persoonlijke waardigheid. De
vraag was alleen deze, of het met de waardigheid
van een zelfstandig raadsman der kroon is over
een te brengen, zich voorwaarden te laten stellen,
met andere woorden opdringen? Geheel iets an
ders is het natuurlijk, indien tusschen den Koning
en den «candidaat-minister” overeenstemming be
staat omtrent hetgeen behoort te geschieden, bijv,
omtrent een kamerontbinding. Ook dan kan men
van een voorwaarde spreken, maar ieder begrijpt,
dat dit een geheel ander geval is dan hetgeen om-
I trent den heer Kappeyne beweerd werd: dat hij de
opdracht weder zou hebben aanvaard, nadat hij
die wegens de hem gestelde voorwaarden zou heb
ben geweigerd.
Zou de Standaard eerbied hebben voor een
staatsman, die aan den ambtstitel zijn overtuiging
ten offer bracht.
lO-
ER
cht
de
aar
dat
leer
lOU-
be-
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gente,
voor eiken regel meer 7'/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Bij Koninklyk besluit van 15 October jl.no
11, is aan de Sneeker Gymnastiok-vereeniging
Uitspanning door Inspanning" te Sneek, rechts
persoonlijkheid verleend.
i,
n
i-
in
Het Vad. wordt ook ongeduldig over den lan
gen duur van den crisis, ’t Meest rationeele ter
verklaring hiervan, komt aan het blad de mede
deeling van den berichtgever der Arnh. Crt.
voor, dat de vertraging wordt veroorzaakt 1°.
door de ziekte van heer Fransen van der Putte
2°. door de lijdelijke afwezigheid van den aan
gewezen opvolger van den heer Van der Does.
«Maar al is hel ook naar onze overtuiging
buiten twijfel zoo besluit het blad dat er
overwegende redenen zijn, die alsnog verhinde
ren aan de crisis oogenblikkelijk een einde te
maken, ten Zeerste betreuren wij hetdal men
er tol heden niet ingeslaagd is de moeilijkheden
te overwinnen. Voor het prestige, zoowel van
de liberale partij als van het op te treden kabi
net, is het van het grootste belang, dat de na
men van de nieuwe ministers spoedig in de
Staatscour. verschijnen.
De Tijd wijdt op nieuw een artikel aan de
kruisridders der Balye van Utrecht, wijl zij voor
't minst even goed de aandacht verdienden als
de kruisheeren van St. Agatha.
Behalve den landkommandeur, de 10 komman-
deurs en de 2 kapittel-riddersdie gezamenlijk
het kapittel der balie uitmaken, zijn mede aan
de orde verbonden een zeker getal aspiranten of
expectanten, voor well* partijen, daar hel een
sinecure is waarvoor niets anders vereischt
wordt dan eenmaal ’s jaars maaltijd te houden
en een aanzienlijke som armengeld voor hoogst
eigen gebruik te ontvangen, altijd liefhebbers ge
noeg te vinden zijn. Gewoonhjk staan er dan
ook een 20taI gereed.
Na mededeeling der namen van de expectanten
en de samenstelling van het tegenwoordige kapit
tel de eerste familien van ons land komen er
onder voor vestigt het blad er de aandacht
op, dat onder hen geen enkele naam eener Ka
tholieke familie gevonden wordt. Over het feit
zelf verheugt de Tijd zich maar zij vindt hel
toch een opmerkelijk verschijnsel, dat Katholieke
gelden en bezittingen door Katholieke geloofsge-
nooten geofferd en voor hun kerken, armen en
ongehikkigen bestemd, onder uitsluitend beheer
zijn van Protestanten,ftdie bovendien de kostbare
eigendommen aan hun oorspronkelijke bestem
ming onthouden en aan zichzelf het vruchtge
bruik afgestaan hebben.
Wij zijn niet gewoon, zoo besluit het blad, te
gewagen van de tallooze bezittingen en onnoem
lijke schatten, die het Protestantisme deels ver
nield en vernietigd, deels tot zich getrokken heeft.
Wij gaan onze trotsche tempelgebouwen, wonde
ren van Katholieke kunst en liefdadigheid, gelaten
voorbij, al zijn ze ook aan hun eigenaars en be
stemming ontvreemd geworden. Onze scholen,
onze hospitalen, onze weeshuizen onze hofjes
onze rijke fondsen, kortom alles bevindt zich in
Protestantsche handen, en wij kunnen daarin be
rusten, omdat de Katholieke kerk slechts de vrij
heid behoeft om le leven en te bloeien. De
vrijheid maakt haar rijk genoeg. Maar nu wij
zien dat de rooftocht die eeuwen duurde en
waaraan niets ontkwam, op nieuw aanvangtnu
men het er op toelegt de kruisheeren van St.
Agatha, die van hunne bestemming niet ont
aard zijn, en die wonen op het eigendom, door
hun voorgangers uit eigen middelen gesticht
nu men, na dien mannen eerst hun eigendom
betwist te hebben, hen thans ook uit hun wetti
ge bezittingen tracht te verdrijven nu men die
bewoners te St. Agatha, omdat ze met eere het
priesterkleed dragen, of misschien om een paar
huurpenningen meer te bekomen, uit hun eigen
woning wii verjagen, hoezeer zij daarvoor een
jaarlijksche huur opbrachlen nu dunkt ons is
een woord van verontwaardiging over zoodanig
schreiend onrecht juist van pas, te meer, wijl de
