1
GEMEENTE EN MET ARRONDISSEMENT SNEER,
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
I
n
ri
I
No. 32
1878.
N-D E R I G S T E
DRIE
RGANG.
J
WOENSDAG
V.
EN
7?
Uit het Gemeente-Verslag.
S L A G E II IJ.
‘n dit Jaar
,10
EM®»
(01K All.
svir.h
ran
OT
en-
B1XW Elk L ANB-
;roe-
eene
Er
i zyn
de
KI,
av
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Tot Directeur van het nieuw opgerichte Rijks
telegraaf en Postkantoor te Balk, is benoemd de
heer Doorman, thans te Mijdrecht.
I die verzoekschriften, volgens art. 5 der aange-
I L.nl In W/a. 1A l 4 I. IA
was
Wij hebben gemeld, dat reeds met 1 Mei goed-
koope retourbi'jelten naar Parijs aan de Neder-
landsche hoofdstations zullen worden verkrijgbaar
gesteld. Bij onderzoek is gebleken dat de datum
nog niet is vastgesteld.
ven
ort-
njn,
)os-
tden
iing
heid
on-
sche
de
n in
is te
rak-
'org.
ver
bet
haalde Wet, behoorende bijlagen
en dat, op Maandag den 29 April 1878,’s mid
dags 12 uur, in het Gemeentehuis, gelegenheid
zal worden gegevan om, ten overstaan van het
Gemeentebestuur of van een of meer zijner leden,
bezwaren tegen de inwilliging van gemeld verzoek
in te brengen.
Sneek, 16 April 1878.
J. van DRIESSEN, Burgem.
de JONGH, L. Secr.
I
A M.
4 pril
1«
7
16
'/16
'7,
Zs
,S/i»
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'Z2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden .daaromtrent te vernemen bij [den
Uitgever.
Eerstdaags zal te Leeuwarden bij de firma Van
Belkum Kz. verschijnen »de kwakzalverij met ge
neesmiddelen en de middelen om haar te bestrij
den”, door dr. Vitus Bruinsma en dr. G. W.
Bruinsma. Men zal zich herinneren, dat de eerst
genoemde voor eenigen tijd reeds een krachtigen
aanval tegen de geneeswijze van dr. Airy c.s.
heeft gericht, waarover hij toen niet weinig hard
is gevallen door belanghebbende partij. De ver-
schijningjvan bovengenoemde brochure zal dan ook
zeker met belangstelling worden tegemoet gezien.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek, brengen ter kennis van- de ingezetenen,
dal ter Secretarie der Gemeente, voor den prijs
van 25 cent per stuk, afdrukken verkrijgbaar
zijn van het verslag van den toestand der ge
meente over 1877, hetwelk den Raad in zijne
vergadering van den 13 dezer is aangeboden.
Sneek, 16 April 1878
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secrelaiis de JONGH. L.-S.
likken.” Zeker eene zeer vieze en majesteits-
schendend uitdrukking, vooral tegenover onzen
tegenwoordigen koning die zijn decorum en pres
tige ten allen tijde zoo flink weet te bewaren
Ingevolge artikel I der Wet van 1 Juni 1830
werd de man dan ook tot bovengenoemde straf
veroordeeld. En ’t is heel gelukkig ook dat die
wet streng gehandhaafd wordt, omdat men an
ders allicht in de meening zou kunnen verkeeren
dat de eerste de beste maar van den koning zou
kunnen zeggen, wat hem goeddunkt, wat thans
gelukkig volstrekt niet het geval is. Thans
mag men daaromtrent veel denken maar weinig
zeggen wat in vele gevallen nuttig is.
De arrondissements-rechtbank te Amsterdam
heeft iemand, die bij gelegenheid van een bezoek
van Z. M. Willem III op ’s laridswerf zich onge
paste uitdrukkingen ten opzichte van den Koning
had veroorloofd, tot een jaar celstraf veroordeeld.
De man moet namelijk, ten aanhoore van velen,
hebben uitgeroepen »Ik heb sch .t aan den ko
ning zoo’u Willem III kan me ook de m..rs
Aan het Verslag van den toestand der Ge
meente Sneek over het jaar 1877, in de Ver
gadering van jl Zaterdag door Burg, en Weth.
aan den Gemeenteraad aangeboden, ontleenen
wij het volgende
De bevolking bestond op 31 December 1877
mannen en 5269 vrouwen, samen
10042, of 52 zielen meer dan in ’76. Geboren
Blijkens het door H.H. Algm. Armvoogden ge
rapporteerde, kon het jaar 1877, even als het
vorige jaar, over 't algemeen ais niet ongunstig
worden aangemerkt. De uitgaven voor het Arm
wezen in deze gemeente over 1876 bedroegen
totaal f20665,30. De ontvangsten van het O. B.
Weeshuis hebben bedragen f 68084,67 en de uit
gaven f 47740,98’die van het Stads Werkhuis
f4326,11 en f3954,98.
Onder de instellingen ter voorkoming van ar
moede worden in het Verslag genoemd en tevens
eenige verdere bijzonderheden daaromtrent meê-
gedeeldde Bank van leerlingde Hulpbank;
de Spaarbank en het Ziekenfonds.
De Algemeene toestand van den landbouw en
de veeteelt in deze gemeente kon meer bevredi
gend worden genoemd dan in 1876.
De gezondheidstoestand van den veestapel kon
over het algemeen gunstig worden genoemd. In
Dec. 1877 telde men binnen deze Gemeente
107 paarden, 880 runderen; -235 schapen, 8
geiten en bokken en 14 varkens.
Het pluimvee was (volgens ruwe begrooting)
hier vertegenwoordigd door 2158 hoenders, 97
eenden, 3 ganzen en 219 duiven, terwijl het ge
tal bijenkorven 12 bedroeg.
Op de weekmarkten zijn aangevoerd 188
paarden, 10836 runderen, 3667 kalveren, 15317
schapen en lammeren, 2313 varkens, 2347 big
gen, 1948960 kilogr. boter, 910481 kilogr. kaas.
Aan de najaarspaardenmarkt werden 230 paar
den aangevoerd. Ter kalvermarkt, die den Isten
October plaats had, bedroeg het aanvoercijfer 170,
terwijl op de beide in Juni gehouden Wolmark
ten te zamen 82 kilogram werd aangevoerd
Hel ontbreekt ons thans aan de noodige ruimte
om hier nog iets Ie kunnen meêdeelen uit het
geen ’t Verslag meldt omtrent Nijverheid, Han
del en Scheepvaart. Bij ’t verschijnen van het
verslag van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken zullen wij trouwens in de gelegenheid
zijn daarop nader terug Ie komen.
Uit Leeuwarden wordt gemeld, dat de Com
missie voor de in de maanden Juni en Juli e k.
daar te houden tentoonstelling van voorwerpen
van nijverheid en kunst, door vrouwen vervaar
digd, uit alle provinciën des lands en zelfs uit
het buitenland eene belangstelling heeft mogen
ondervinden, die in meer dan èèn opzicht boven
de gekoesterde verwachting is. Volgens de inge
komen aangiften is een zeer ruime inzending vin
voorwerpen van de meeste verscheidenheid op al
lerlei gebied van vrouwelijke nijverheid en kunst
.te verwachten, en belooft ook de vrouwehjke
schilder- en teekenschool door lal van stukken
te worden vertegenwoordigd.
De Commissie houdt zich thans druk bezig
met de voorbereidende maatregelen. Daaronder
behoort voornamelijk ook de inrichting van het
door den Minister van Oorlog en het gemeente
bestuur voor het doel afgestane manége-gebouw.
Te oordeelen naar ’t geen wij reeds mochten te
weten komen, wordt er geene moeite gespaard
om het aanzien des gebeuws zoo fraai mogelijk
te maken, en zal, indien alles is voltooid, aan
het publiek menige verrassing worden bereid.
Er heeft zich eene commissie gevormd, om een
huldeblijk van dankbare vereering te doen ver
rijzen voor Hugo de Groot. Eerevoorzitter dezer
commissie is Z K. H. Alexander, Prins der Ne
derlanden. Het uitvoerend comité bestaat uit
de heeren mr. E. J. J. B. Cremers, voorzitter
mr. F. B. Coninck Liefsting, mr A. A. de Pin
to, mr. Joh. Pols, mr. graaf Schimmelpenninck
van Nijenhuis, dr. Th. Ch. L. Wijnmalen, secreta-
ris-penningmeester: mr. J. T. Buijs, mr. J. E.
Goudsmit, mr. J. A. Fruin, mr. B. D. H. Telle -
gen en mr. T. M. C. Asser.
De circulaire, waarin het denkbeeld aanbevo
len wordt en de groote verdiensten van Hugo de
Groot worden aangetoond is voorts onderteekend
door een groot aantal mannen van wetenschap-
pelijken naam of aanzienlijke positie.
184 mann 210 vr., samen 394; terwijl
leden zyn 120 mann., 127 vrsamen 247.
werden 93 huwelijken gesloten.
Het getal kiezers bedroegvoor leden van de
Tweede Kamer 299, voor Prov Staten 298 en
voor leden van den Gemeenteraad 477.
In hef personeel van den Raad, kwamen
volgende veranderingen
In plaats van den heer Teelse Gonggrijp, die
zijn ontslag nam, werd tot lid van den Raad
benoemd, de heer H. S. de Vries, en in plaats
van Mr. Feenslra Kuiper (naar elders vertrokken)
de heer Johs. Halbertsma De periodiek aftre-
dende leden, de heeren Joustra, Kingma, Kok,
Bouma en Gorter, werden allen herkozen. Tot
Wethouder werd herbenoemd de heer H. Jz.
Kingma
Bij gewijzigde begrooting zijn de Ontvangsten
en Uitgaven over 1877 geraamd op een totaal
van 173,087,57’. Aan inkomsten van gemeente-
eigendommen, niet bestemd voor de publieke
dienst, is ontvangen wegens huur van lande
ryen f 16932,41idem van huizen f 1141,75,
waaronder echter niet zijn begrepen die der Tol
huizen, Ti ekscliipperstallen en der brugwachters-
wouing bij de staatsie stuiver”; pacht van gras
gewas f 140,50, grondrenten en recognitiën
f2072,155. Ten behoeve van d-i voor de publie
ke dienst bestemde eigendommen werden o. a.
de volgende uitgaven gedaanVoor de restau
ratie van de Hoogëndster Waterpoort, waarmeê
een aan vang werd gemaakt, f 1813,14’,
Bij Z. M. besluit is opgeheven het kantoor van
controle op de belastingen, de rechten en accijn-
sen te Bolsward. Zijn toegevoegd aan de con
trole Leeuwarden de kantoren Wommels en Baard;
aan de controle Sneek de kantoren Bolsward
Makkum, Workurn Koudum, Balk en Sneek; aan
de controle Heerenveen, het kantoor Grouw, en
zijn benoemd: tot controleur te Breukelen de heer
van Galen thans te Sneek; en te Sneek de heer
Ligtenberg, thans te Bolsward.
Bel GEMEENTEBESTUUR van Sneek brengt,
naar aanleiding van de artt 6 en 7 der Wet van
2 Juli 1875 (staatsblad no. 95), ter kennis van
de ingezetenen
dat ter Secretarie der gemeente ter visie is ge-
Ingdeen verzoekschrift van Pieter Soeting, om
vergunning tot het oprichten eener Slagerij, in
het door hem gehuurde huis, slaande in de Ga-
I ligastraat, kadaster sectie B no 1187, met de bij
voor de verbeteringen op het terrein voor facea- I
iiën f 7437,78. Voor wegen werd besteed
1 2540,58’; aan vernieuwing en onderhoud van
straten en wallen f 5599,82 en aan bruggen enz.
f3482,11.
De gemeente ontving over 1877 eene Rijks-
subsidie van f 2500 voor de restauratie der Hoog-
endster Waterpoort.
De kosten voor politie en nachtwacht bedroe
gen samen f 6392,80s; voor de brandweer f821,72;
voor straatverlichting f 2500.
Het getal openbare scholen voor lager en m.
u 1. onderwijs in deze gemeente bedraagt 5,
waaraan werkzaam waren: hoofdonderwijzers:
4 mann. 1 vr.19 hulponderwijzers en 10 hulp-
onderwijzeressen, en 11 mann. en 5 vr. kwee-
kelingen.
Het getal leerlingen aan de Jongensschool be
droeg den 15 Januari 215; 15 April 215; 15 Juli
208; 15 Oct. 196. Op dezelfde datums aar. de
Meisjesschool 160, 166, 165, 153; aan de Tus-
sehenschool209 m., 194 vr.; 215 m 173 vr.
212 m., 171 vr.; 206 m., 173 vr.; aan de School
v Kosteloos Onderwijs 297 m., 224 vr.; 291 m,
226 vr.; 286 m 241 vr.; 287 m 249 vr.aan
de Meisjesschool voor M. U. I. O. 47474241.
Hel getal scholieren aan de bijz. school voor ge
woon en m. u. 1. o. (Eben-Haëzer) bedroeg op
dezelfde datums 104 m., 83 vr.; 106 m., 87 vr;;
102 m 91 vr76 m., 108 vr.
De kosten van het openbaar lager onderwijs
hebben bedragen f 32026.96s, terwijl aan school
gelden is ontvangen f 6552.06s.
De Stadsbewaarschool telde den 1 Januari 359
en bij het einde des jaars 320 leerlingen. De
hoofdonderwijzeres werd bijgestaan door 5 help
sters. Voor jaarwedden is uitgegeven f 1269,35,
terwijl aan schoolgeld werd ontvangen f 496,85
De bewaarschool, behoorende bij de bijzondere
schooi »Eben-Haëzer” had op 1 Januari 80 en op
31 Decemoer 93 leerlingen.
De Industrieschool telde in December 1877
73 leerlingen, waarvan 56 het volledig onderwijs
en 17 slechts enkele lessen volgden.
Het getal scholieren aan de Hoogere Burger
school bedroeg bij het begin des jaars voor het
volledig onderwijs 43 jongens en 4 meisjes, en
voor enkele vakken 11 j. en 4 m bij den aan
vang van den cursus 1877/78 waren deze getal
len gestegen tot 56 jongens en 4 meisjes voor
het volledig onderwijs en 12 jongens en 7 meis
jes voor enkele vakken.
De gemeente geniet van het Rijk eene subsi
die van f 8500 per jaar. De opbrengst der
schoolgelden was f 1737,25. De kosten van hel
onderwijs hebben bedragen f 17452,21.
De Stads Muziek en Zangschool telde voor de
muziek 64 betalende en 19 niet-be>alende en voor
den zang 106 betalende en 67 niet-betalende
leerlingen.
De Gymnastiekschool (opgericht en beheerd
door hel dept. Sneek der M. t. N v. ’t Alg.) telde
op 31 December in ’t geheel 384 leerlingen n 1
258 jongens en 126 meisjes.
Het leerlingental aan de Latijnsche school be
droeg bij hel eindigen van den cursus 1876/77
36, terwijl het met het einde des jaars tot 40
klom. De kosten bedroegen f4813,63; (bui'en
die voor onderhoud van hel gebouw). In min
dering hiervan is ontvangen als Rijkssubsidie
f1200 en wegens schoolgelden enz. f2278,68
Jn 't geheel werd door de Gemeente voor het
onderwijs uitgegeven 157133,32s, waartegenover
staat eene ontvangst van f19564 843, zoodat ten
laste der gemeente bleef f 37568,48.
(*J Behalve da renten en aflossingen van geldlee-
ningen, indertijd voor de oprichting der H B. School
aangegaan, waarvoor over 1877 c.c. f3000 kan worden
gerekend.
Woensdag verloren twee visschers in den Hel
der hun leven. Terwijl een der drie opvarenden
een Urker schuit de kor over boord wilde laten,
geraakte hij in de kortijn verward en ging mede
over boord. Zijn kameraad, hem willende hel
pen, deelde in hetzelfde lot, en vóórdat de over
gebleven jongen hun een lijn kon toewerpen
waren beide in de diepte verdwenen. De jongen
sneed nu de kortijn af, liet de schuit voor den
wind »om” gaan en hield op een andere schuit
aan om het gebeurde mede le deelen. Van dit
vaartuig ging nu één man over, die de schuit te
Nieuwediep in de haven bracht.
hes
uil 4773
4vv42, ui uz zieieu meer aan in /o. neuoren
werden (met inbegrip der levenloos aangegevene)
inde I idi mann, 210 vr., samen 394; terwijl over-
ene-
