NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
wil
rgl
4
1
Np. 35.
D R I E-E N-D E K T I G 9 T E
1878.
ZATERDAG
27 APRIL.
•>r»
7»
7..
7‘ -I
s
s
O
7.
2,-
f 46
SYEEKER ('OIKIYT.
BEKENDMAKING.
en
va-
U 1 T
I
schuld
meer
De tentoonstelling van voorwerpen van nijver-
pF*'
7
9
liding
lj/en«
<1 er>
yale,
be-
'eldn
der
.ische
nood-
Li af
men
irloo-
van
stand
van
uaes-
n het
s de
met
izaud
6789
Deze COURANT verschynt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
idorp,
ifslra,
>41)11,
5 jr.,
iman,
t>ed
test
9,00,
Jlbbe
Serril
i, zv.
ouwe,
Ever-
mdel.
arich.
>at,
de
toe
hte
het
18,50
1,00,
t 25.
A M.
kpril
5 11.
heelt
egin-
dooi
WETHOUDERS van
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
ontnemen en, zoolang dus de tegenstand tegen
de openbare school wordt gaande gehouden, moet
van het nemen van afdoende maatregelen worden
afgezien.”
«Zoolang de openbare school wordt tegenge
werkt' wanneer zal dit eindigen
«Niet in de felheid en bitterheid waarmee de
Clerus de openbare school bestrijdt, ligt reden
tot uitstel van leerplicht, maar in de kracht waar
mede de felheid en bitterheid worden weerstaan,
ligt aandrang lot uitvaardiging der wet die voor
schrijft dat alle kinderen voldoend onderwijs moe
ten ontvangen. Die felheid en bitterheid vinden
sterken tegenstand bij het verstandige deel des
volks en hier ligt de grond om de beste vruch
ten van leerplicht te verwachten.”
heid en kunst, door vrouwen vervaardigd, in Juni
en Juli e.k. te Leeuwarden te houden, belooft
veel. Van alle zijden ontvangt de commissie voor
werpen van allerlei aard, en de tentoonstelling zal
daardoor eene verscheidenheid opleveren die in
derdaad verrassend zal zijn. Een druk bezoek
zal dan ook voorzeker niet uitblijven.
Ons Streven schrijft dat een jonge dame, door
drongen van het belang dezer zaak, het voorne
men heeft naar bovengenoemde tentoonstelling
eene pop te zenden als eene proeve van eene
ideale kleeding, teneinde de gedachten op dit
onderwerp te vestigen, en velen, die het met haar
eens zijn, aan te sporen, ook volgens eigen smaak
en denkbeeld soortgelijke modellen te vervaar
digen of er op andere wijze toe mede te werken,
dat de Nederlandsche vrouwen zich op eene meer
waardige, bevallige en doelmatige wijze kleeden,
dan tot nu toe door het slaafs volgen der Pa-
sche modes het geval is.
De minister van justitie heeft, in verband met
de bekende processie-quaestie in Limburg, een
aanschrijving gencht tot den procureur-generaal
te ’s Hertogenbosch. Als algemeen beginsel wordt
voorop gesteld, dat de uitspraken van de rech
terlijke macht in deze strikt moeten geëerbiedigd
en opgevolgd worden.
Voorts dringt de minister op een krachtig han
delen aan. Bij twijfel aan de wettigheid der pro
cessie moet de rechterlijke beslissing worden uit
gelokt, maar tevens dient gezorgd te worden, dat
ondertusschen de wet gehandhaafd worde.
In een vorig nommer werd door ons den
hoofdinhoud weergegeven van eén artikel in het
Handelsblad, waarin een «vader” de bezwaren
uiteenzet, die hij heeft tegen de wijze, waarop
zijn zoon als milicien gekleed wordt. Men maakt
thans in de Zw. Ct. de opmerking, dat die voorstelling
zeer overdreven is?
In de eerste plaats moet er op gewezen wor
den, dat een milicien geen enkel stuk voor oud
behoeft te dragen, als hij nieuw goed betalen
wil. Is hij daartoe niet bij machte, dan geeft
de toelage door 't rijk voor kleeding verstrekt,
hem althans de gelegenheid een goed deel nieuw
te koopen. Ieder milicien ontvangt namelijk voor
kleeding vooreerst f20 in eens, en verder 11 a
13 ct. per dag van dit laatste moet hy trou
wens ook de dagelijksche reparatien bekostigen.
Voor dit bedrag kan hij wel niet alles, maar toch
een goed deel van zijn kleeding aanschaffen en
in elk geval het ondergoed en die equipement-
slukken, welke men liefst niet van anderen over
neemt.
In de tweede plaats was de «vader” verkeerd
onderricht, toen hij verklaarde, dat alle benoo-
digdheden voor oud weiden verstrekt. Sokken
bijv, worden nooit voor oud teruggenomen en ’t
behoort eveneens tot de zeldzaamheden, dat hand
schoenen, halsdassen en spijslepels worden terug
genomen en nogmaals uitgegeven.
Ook de opgave omtrent de waarde der artike
len, den milicien voor «oud” geleverd, is minder
juist Zijn de stukken zóó in waarde verminderd,
dan worden zij niet meer uitgegeven. Een hemd
bijv, dat nieuw 75 ct. kost, wordt, als de waarde
op 5 ct moet geschat worden, terzijde gelegd.
De waardebepaling zal natuurlijk bij den een of
den ander verschillen, maar over 't 'geheel kan
worden aangenomen, dat een stuk, zoodra het
op l/3 of ’/4 van de waarde is gekomen, niet
meer wordt uitgegeven.
’t Is onze bedoeling niet de wenschelijkheid
der veranderingen, welke de «vader” in de re
glementen wil, te weerspreken. Eerrige toelich
ting was echter niet geheel overbodig.
rd
arae-
den.
5
ƒ6
:0 a
4G
Bij de j.l Woensdag gehouden verkiezing voor
een lid van de Tweede Kamer in het hoofdkies
district Zevenbergen zijn uitgebracht 1689 stem
men van onwaarde 5. Herstemming tusschen
da beeren van Diepen (K.) met 650 en van der
Werk (L.) met 549 stemmen. De heer Wijn
malen had 476 stemmen.
Te Maassluis had Vrijdag avond een opstootje
plaats. Den winkelier v. Sop de markt aldaar,
hinderde het, dat de op zijne stoep staande bank
des avonds altijd door visschersjongens en ande
ren werd ingenomen, en om hun dit af te leeren,
daar waarschuwingen niet hielpen, besloot hij, in
plaats van eenvoudig de bank binnen te halen,
er eenige draadnagels met de punten naar boven
door heen te slaan. Toen men dat gevoelig
gewaar werd, groeide in epn oogenblik de me
nigte voor zijn woning zóó aan, dat men het
ergste vreesde. Op de stoep staande ledige kis
ten werden klein gemaakt, met de politie geen
rekening gehouden, de bedreigingen werden al
stouter en stouter, toen de burgemeester zich
tusschen de menigte begaf, zeggende, dat hij des
anderen daags den heer v. S. wel vinden zou.
maar hen nu verzocht huiswaarts te gaan, waar
aan ook langzaam werd voldaan. Tegen v. S.
schijnt proces-verbaal te zijn opgemaakt voor het
na zonsondergang op zijn stoep hebben van los
se goederen.
S N E E K 26 April.
Jl, Dinsdag is te Utrecht de buitengewone
vergadering gehouden van de Nederlandsche ver-
eeniging «Volksonderwijs”, ter bespreking van
de regeerings-voordrachtregelende het lager
onderwijs. Meer dan 150 afgevaardigden waren
uit onderscheidene deelen des lands samengeko
men in het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen om deel te nemen aan de discussiën
over een zoo gewichtig vraagstnk, als eene goede
weltelijke regeling van het lager onderwys mag
worden genoemd. Om 11 uur werd de bijeen
komst geopend met eene korte rede van den
voorzitter den heer H. E. J. van Hoorn, te Hoorn.
In zijne toespraak wees hij er op, hoe de ver-
eeniging, die ten vorigen jare in eene buitenge
wone vergadering was opgeroepen om de ontwerp-
wet van den minister Heemskerk ter hand te
nemen, weinig had kunnen vermoeden andermaal
samen geroepen te worden om een nieuw ont
werp te bespreken. De toekomst van onze volks
welvaart en onze votks-beschaving hangt ten dee-
le van deze wet af. Van alle kanten deden zich
roepstemmen hooren om ook dit ontwerp met
belangstelling en ernst ter toetse te brengen.
Tot zoover staan wij op hetzelfde standpunt als het
vorige jaar. Een groot verschil is er echter.
DE PERS.
De grootmeester van de liberale partij kwam
aan het bestuurgroot zijn zijne bekwaamheden
en men wist, dat hij volledige toepassing wensch-
te te geven aan de bepalingen van de grondwet
ten opzichte van het onderwijs. Niet te verwon
deren is het, dat begeerig de hand naar het ont
werp tot herziening van de wet op het lager
onderwijs werd uitgestoken.
Zijn we bevredigd Neen p wat de hoop ons
toefluisterde is niet in alle opzichten vervuld.
Op menig punt waren wy teleurgesteld.
Wordt dit ontwerp tot wet verheven, ons
derland gaat niet die schoone toekomst te gemoet,
die wij verlangen. Er moet veranderd worden
en de Vereeniging «Volksonderwijs” moet daartoe
het hare bijdragen.
Laten we (zoo eindigde de spreker) op nieuw
de hand aan het werk slaan. Mogen onze be
raadslagingen zich kenmerken door waardigheid
en ernst. Wij hebben een plicht te vervullen
en als wij met bescheidenheid krachtig aandrin
gen op verbetering en aanvulling, dan zal de
minister, gedachtig aan het bekende versje van
van AlphenEen vrienddie mij mijn feilen
toont enz., zich niet ongezind bétoonen om mede
te werken tot verbetering.
Een luide toejuiching viel den spreker ten deel.
Na eenige huishoudelijke werkzaamheden, o. a.
het besluit om de gewone jaarlijksche vergade
ring dit jaar niet te houden en de benoeming
van twee leden des besluurs, waartoe gekozen
werden de heeren G. P. van Vladeracken le Delft
en Armand Sassen te Breda, ging mén over lot
bespreking van eene door het hoofdbestuur voor
gestelde motie van dezen inhoud
«De vergadering geeft aan hét hoofdbestuur de
opdracht: 1°. tol den minister van Binnenl. Zaken
een adres te richten, gegrond op het praeadvies,
voorkomende in de Bode no. 2 van 1878, be
houdens en onverminderd de besluiten, die nog
door de vergadering genomen zullen worden
2°. een afschrift van dat adres te zenden aan de
Tweede Kamer der Staten Generaal”.
Niet alle afgevaardigden stemden daarmee in.
Devenler stelde daar eene andere motie tegenover,
nl.De algemeene vergadering van «Volksonder
wijs”, instemmende met de hoofdbeginselen van
het wetsontwerp van den minister Kappeijne, acht
de aanneming daarvan wenschelijk, doch zou
gaarne zien, dat daarin werden aangebracht de
navolgende veranderingen, die naar haar oordeel
meer waai borg geven voor de goede wei king der wel
dan de door den Minister voorgestelde bepalingen,
(volgen de wijzigingen.)
In de toelichting, die de afgevaardigde van De
venter gaf, drukte deze er vooral op, dat z. i. de
toon van het prae-advies te hard, somtijds te on
aangenaam en te magistraal was. Deze moest
onaangenaam klinken, ook in de ooren van den
minister van Binn. Zaken. Hij wenschte wel een
krachtig, maar bescheiden adres. Het zou den
spreker leed doen, indien het adres den vorm
aannam van het prae-advies. 't Zou geen goed
doen aan de zaak, die de vereeniging voorstaat
omdat de vijanden van T openbaar onderwys hun
voordeel zouden doen met de wijze, waarop de
positie van het Ministerie tegelyk met die van de
liberale partij zou worden verzwakt.
Niet allen dachten zoo ais Deventer. Sommi
gen meenden, dat de loon van het prae-adries
zich kenmerkte door groote gematigdheid. Het
prae-advies, zei men, is niet slechts gematigd ge
steld, maar hel is tevens waardig. De liberale
paity heeft het flink uil te «preken, dat tel wets
ontwerp onvoldoende ts. Mocht dat iemand bard
in de ooien klinken, dan is het niet de
van den toon, maar van de waai heid.
De verdedigers van het laatste oogstten
bijval dan Deventer. Ten slotte werd de motie
In de N. R. C. komt als feuilleton een groot
artikel voor over leerplicht van Aart
Admiraal. Het is een warm flink woord voor het
in 't leven hoepen van een maatregel, waarvan
voor ons volk de heilzaamste gevolgen te ver
wachten zijn. Hij schrijft o a
«Leerplicht is een van die maatregelen, welke
genomen worden naar den maatstaf van de ver
standelijke draagkracht eens volks Deze maat
staf vinden de opmerkzame bestuurders in de tee-
kenen des tijds. Nu is in de laatste jaren de
belangstelling tn bet onderwys ten onzent zoo
krachtig en algemeen geweest, al sproot zy
niet altoos uit zuivere bronnen voort, - dat er
thans in de volksvertegenwoordiging onderschei
dene mannen zitting hebben door haar. Dit niet
alleen. Hel vorig ministerie viel door haar. Het
miuisterie-Kappeyne werd op den ledigen zetel
geplaatst door die zelfde belangstelling in het
volksonderwijs. Trekken wij van die belangstel
ling eenige procenten af aan drijfgeest en
Rijbeest, voorts nog een klein legaat voor
de neefjes, wij zullen toch altoos genoeg over-
t houden om er vastheid in te zien als teeken des
tijds en voor den bestuurder gerustheid dat zul
ke leekens zich alleen vertoonen bij een volk
net verstandelijke draagkracht. Zulk een volk kan
krachtige maatregelen van orde en tucht ver
dragen dit le weten is den doortastenden bestuur
der genoeg: hy vraagt niet wat het achlerlyk
Italië verdragen kan of waarom Jean Macé ook
in Frankryk op leerplicht aaodringt; hij vraagt
koe staat de verstandelijke peilschaal mijns volks?
1 «Dit heeft do minister zich afgevraagd en becl
«onderling is het antwoord«De Staat heeft niet
ht recht aan de ouders de keus der school te
BURGEMEESTER
de Gemeente Sneek,
Gelet hebbende op art. 7 van zijner Majesteits
besluit van den 7 September 1828, (Staatsblad
no. 55,) roepen bij deze op, alle personen, welke
ais gehuwd of al weduwnaar met kind of kinde
ren, in de tweede klasse van de Algemeene Rol
der Schutterij, in het vorige jaar opgemaakt, zijn
gebracht, doch sedert dien tyd, door het over
lijden van hunne vrouwen of kinderen, de be
voegdheid hebben verloren, om in die klassen te
verblijven, en dus als nu in de eerste klasse der
voor dit jaar te formeren algemeene Rol gerang
schikt moeten worden, om van zulke veran
derde omstandigheden ter Secretarie dezer ge
meente kennis te geven vóór den 15 der volgende
maand, zullende bij verzuim dezer aangifte, de
belanghebbenden, ingevolge art. 8 van voormeld
koninklijk besluit, by de Schuttery worden inge-
hjfd en bovendien tot eene geldboete en gevan
genisstraf verwezen worden.
Voorts wordt ter kennis van de belanghebben
den gebracht, dat zij, die hun 34e jaar hebben
voleindigd, of gedurende vyf jaren bij de reserve
hebben gestaan, desverkiezende kunnen worden
ontslagén, wordende dus elk, die van dit recht
wenscht gebruik te maken, aangemaand, om zulks
uiterlijk vóór den 30 Juni aanstaande ter Secre
tarie aan te geven.
En, opdat niemand hieromtrent eenige onkunde
a zoude kunnen voorwenden, zal deze worden at-
gekondigd en geplaatst in de Sneeker Courant.
Sneek den 26 April 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN, Burgem.
De Secretaris de JONGH. L.-S.