GEMEENTE ENHET ARRONDISSEMENT SNEEK.
IMELWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
asaa
1
I
‘I
I
1
No. 52.
1878.
26 J U N I.
WOENSDAG
D R I E-E N-D E R T I G S T E JAARGANG
4
ES
as?
Ml
J
f
en Ij
R A A I
leer
mede
W-
als
UIT DE TWEEDE KAMER.
de
Wht
iiet
PERS.
D E
U I T
- ---- - - -L
rd as. opgave ter Secretarie Ie doen.
TM Secretaris der gemeente Sneek,
W. van WANING Jr.
dingen-
Airy't
iscuits
t boek,
Nóóit,
i Epi-
Reitz*
Villi
van
I
L
huid
ir het
over
tend-
de
wor-
i zalf
Iziek-
iloop
term-
r al
kie-
n, en
elijke
luur-
van
hoop
•stel-
jdele
atf,
ler,
srs-
oo-
hct
a
5.)
men
OL-
Ox-
wei-
jtjes
De heer Oorver Hooft beschouwt het openbaar j een iegenlijk, die rekenschap afeischt" van de
onderwijs als eeu noodzakelijk kwaad, dat door i reden waarom hij ’t zoo wil hebben en niet an-
1 w en
12 Ie lezen:
i onderw ijzeressen
van rijks
S Milt E
i a p r I
doen gevoelen.
De heer van der Hoeven
van Maandag met een
daarvan alsnog ten spoedigste uiterlijk 27 Ju-
d.
)EK
oliede
2f<l.
mt
5n.
werp is nu g
i van den toestand en roept nieuwe grieven in hel
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
leder, die nog iets te vorderen heeft van de
gemeente Sneek. wegens leveran'iën of uit
voering van werken over 1877, wordt, ook met
het oog op de vei jarings-termijn, uilgenoodigd,
aan allen die het verlangen en
heffing voer alle overigen.
I M.
tzni.
'|9
2
4
4
t
2
11
De heer Haffmans was in de zitting van jl.
Vrijdag, waarin hel onderwijsdebat werd voort
gezet, het eerst aan het woord. Hij noemt dit
ontwerp geen oplossing der onderwijs-quaestie.
Pit en kern van het ontwerp is geld voot de
neutiale school, zeker niet om het bijzonder on
derwijs te helpen. Hij betoogt, dat het stelsel
van den Minister, dat de grondwet de neutrale
school wil en hel bijzondere slechts toelaat, onjuist
is en dat de billijkheid medebrengt aan de wen
schee dezerzijds tegemoet te komen, althans doer
Daarna bepleitte de heer van
een na
de gemeenten
aan de open
-
de o.i- on
een lol i
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7% Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek maken aan de belanghebben
den bekend, dal de commissie uit het plaatselijk
bestuur, bedoeld bij art 15 der Wet op de Schut-
leiijen, dit jaar hare tweede zitting zal houden in
liet Gemeentehuis alhier, op Woensdag den 3den
Juli aans'aande, des voormiddags ten 11% ure,
lol onderzoek van alle reclames, door de inge
schrevene en geloot hebbende personen van dit
jaar, en door de reeds vroeger ingeljjfden, inge-
mgebracht, alsmede lot het onderzoek van hen
die, hij nummer-verwisseling, voor anderen ver
langen op te treden.
De belanghebbenden worden gewaarschuwd
om alsdan op te komen, vermits zij anders zul
len gehouden worden, geene redenen tol vrijstel
ling te hebben en, voor zooverre zij dienstplich
tige nummers getrokken hebben en niet vallen
in de termen van ait 3 der Wet, van den 11
Aprü 1827, sub letter a, b, c, I ea m van art.
AFKONDIGING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
Gelet op de missive van den heer Commissa
ris des Konings in de provincie Friesland van
19 Juni 1878, le afd no 1166, (Prov. blad no
66),-
Brengt ter kennis van de ingezetenen, de na
volgende, door den Minister van Financiën en de
Staatscourant gedane bekendmaking, blijkens wel
ke de uitgifte van nieuwe bronzen centen ook
tol de piovincie Friesland wordt uitgestrekt:
»DE MINISTER VAN FINANCIËN,
maakt bekend dat voortaan, gedurende do nage
melde dagen, op de gewone kantooruren, ten
kantore van alle betaalmeesters, voor zoover de
«ooi raad strekt, voor ieder, op aanvraag, ver
krijgbaar zullen zyn bronzen stukken van oen
De heer Godefroi bestreed hoofdzakelijk den
eisch tol subsidieering van de bijzondere school
en zette met beroep op don letter, geest en ge
schiedenis van art. 194 tier grondwet, uiteen, dat
deze, niet wil, hetzij openbare confessionele, hetzij
gesubsideerde confessionele scholen. Alleen door
grondwetswijziging zou de overzijde kunnen trach
ten hare eischen te zien ingewilligd.
De heer Lenting heeft verschillende bezwaren
lege» hret 'ontwerp, o a. dat het voorbereidend
lager onderwijs niet is geregeld, dat de minima
der traclementen te laag zijn en dal de regeling
der bydrage aan de gemeenten tot verwarring
zal leiden. Maar toch zal hij voor de. wet stem
men, omdat ze beter is dan het ontwerp-Heems-
kerk en de strijd er mede zal eindigen want
nieuwe agitatie vreest hij niet. Hij protesteeit
tegen de beschuldigingen tegen het openbaar on-
det wijs.
De beer van Asch van Wijck betoogde, dat
hel ontwerp niet tegemoet komt aan de wen-
schen der voorstanders van hel bijzonder onder
wijs en zelfs hel openbaar onderwijs niet verbe
tert, gelijk het behoeft. Hel ontwerp slaat de
richting in van het staatsalvennogen.
Ook de heer Arnoldts bestrijdt bet ontwerp
als strijdig met de vryheid van onderwijs.
De heer Lambrechts verdedigde de vrijheid van
ondeiwjjs, door de grondwet gewild, waarmede
dit ontwerp, dal de staatsalmachl huldigt, in strijd
is.
In de «Stemmen van Staalkundige en Maat
schappelijke vraagstukken” komt een artikel voor
van den heer L Ed Lenting over de pröcessiën.
Daaromtrent zegt de Arnh Crt.Wij zullen ze
nu juist niet een brandende quaestie noemen,
omdat .zij te zeldzaam en slechts in enkele dee-
len des lands voorkomen, zoodat hel groote pu
bliek er geen belang in stelt; maar met het oog
op hetgeen deswege is voorgevallen, is het alles
zins de moeite waard hel rechtskundig standpunt
té leeren kennen, waarop men in Nederland te
genover deze kérkelijke ceremenien vtaat. De
heer Lenting behandelt uitvoerig -de geschiedenis
en de jurisprudentie van deze zaak en vult zyn
arbeid aan roet een lijst van dio bedevaarten,
processien enz., welke in ors lind gehouden
mogen woiden of werden, en wat ten opzichte
van deze iaalsten is beslist. By een evenlueele
grondwetsherziening wenscht de tchryver ook de
Desniettemin oefent de breed- en veelsprak’g-
heid onzer kamerleden op ons een ongunstige»
indruk, ’t Is of ieder hunner deze gëiegepbëid
vooral eens wil aangrijpen, om woord te voe
ren of zijn hart lucht te geven. -Terwijl in het
Engéhch parlement van iedere paitij twee of
drie der ei kende woordvoerders bij afwisseling
de aan de orde zijnde zaak bespreken en de an
dere leden luisteren, om ieder voor zich de best
mogelijke beslissing le némen, handelt te onzent
ieder op eigen hand e.i naar eigen inzicht ver
band en eenheid tusschen de sprekers van de
zelfde partij zoekt ge meest altijd te vergeefs
van een vefdeeling der rollen is geen sprake.
Straks komt hot Bijblad in schier ontelbare vel
len. Maar zou er wel één belangstellende te
vinden zijn, met zoo groote volharding begaafd,
dat hij ook maar de helft der honderd én.zooveel
groote of kleine redevoeringen doorleest Zullen
allen bevoegd hel onderwijs ter hand onze Kamerleden dan nooit leeren het parlemen-
taire stelsel zóó in toepassing te brengen, als
Spr. heeft zijn vroeger ingediend wetsontwerp 1 ’t alleen een raison d’etre heeft”
ingetrokken. I Volgens de Standaard gaat Lét in de Kamer
bij het debat te kalm toe. In plaats dat men
een wo.steiing bijwoouf, is het of het hier een
schieten naar de schijf geldt, of kalmer nog, het
keuren van geweren. Men richt, men mikt men
vuurt, maar meer op de schijf dan op den man.
Dooden vallen er dan ook niet. Zelfs geen wonde
wordt tuegebiatht. Och, zelfs van een aanleggen
op elkaar is geen sprake
»Dal is geen debat, roept hel blad uit. Dat
is geen worsteling van helden.” Dat is geeh
kamp van eer en van gedachten. Geen meenens
elkaar te lijf gaan, dat de vonken van genie én
van talent 'er om heen spatten. En omdat mch
niet worstelt, krijgt de geestkracht geen prikke
ling, zwelt ze niet, wordt ze niet gespannen, en
blijft men alzoo verre beneden dat heroïsch lc-
vensoogenblik, waarin de échte strijder zichzelf
en zelfs zijn inbeeldingen overtreft. Reeds nu
is *le belangstelling dan ook weg. De loges en
tribunes zijn even kalm als de Kamer zelve is.
Ons dunkt, dil zal de volgende’ week veranderen
moeten, of de ontzielde Kamer onderteekent met
dit onderwijsdebat haar eigen doodvonnis.
«Een parlement, waarin het bij zulk een debat
zóó toegaat, is het volk niet, maar, sjaal buiten
de natie."
De lange en de vele redevoeringen, die reeds
in de Tweede Kamer over het onderiqijsontwerp
zijn gehouden, geven het Wag. Weekbl de vol
gende woorden in de pen
„Arme voorzitter, beklagenswaardige minister!
De gewone leden kunnen nog eens een «snoe
pertje” make» in de koffiekamer, of al lezend of
fluisterend met den buurman rechts of links*
vóór of achter, zich eenige afleiding bezorgen
maar gij met u beiden moet altijd ernstig zijn
altijd luisteren, altijd uw decorum bewaren de
een zorgend, dat de locomotief altijd stoom op
geeft en de trein niet derailleert of de stations
te lang aandoel, de andere »met zachtmoedigheid
en vreete altijd bereid tot verantwoording aan
CV, V/y -
4, bij de Schutterij zullen worden rugelijfd; bly- subsidieering.
vende bel hun evenwel vrij, om hunne redenen
tot vrijstelling in een volgend jaar te doen gel
den
En, opdat zulks kome Ier kennisse van een
ieder, wien het aangaat, zal de worden afgekon
d.gd zoo als gebruikelijk is,
Sneek 25 Juni 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris, W. van WANING Jr.
cent, geslagen naar de wel van 28 Maart 1877
(Staatsblad no. 43) en lui Koninklijk besluit van
18 April 1877 (.Staatsblad no. 84), en zulks in J correctieven moet worden verbeterd,
sommen van niet minder dan twintig cents, tegen
overgave, van een pelijk bedrag in ander wettig
Nederlandse!) betaalmiddel, hetwelk voor minstens
een vierde zal móeten bestaan in Nederlandsche
koperen centen, geslagen naar de wetten van 28
I September 1816 (Staatsblad no 50) en 26 No-
vember 1847 (Staatsblad no
De laatstbedoelde centen blijven inlusschen wel-
I lig betaalmiddel zoolang zij niet, op een bij alge-
meenen maatregel van inwendig bestuur te be
palen lijdslip, buiten omloop zijn gesteld.
De betaalmeesters kantenen zijn, behalve cp
en
der Hoeven hel
no 50)
69)
!ven inlusschen wet-
wiens nagedachtenis zal blijven vootlieven.
recht der vrije school, gewenscht door 150.000
z.an- adressanten, hoofden van huisgezinnen
feestdagen, voor de bedoelde verwisseling open- j g
gesteld van den 16 tot en met 25 van elke maand, geestelijken als leiders
met uitzondering nogtbans voor de kantoren ’s
Hertogenbosch, Arrdiem, ’s Gravenhage, Rotter
dam, Dordrecht, Middelburg, Utrecht, Leeuwar
den, Zwolle, Groningen, Assen en Maastricht
van donderdag en vrijdag 20 en 21 Juni 1878.
’s Gravenhage, den 12 Juni 1878.
De Minister voornoemd,
(get) GLEICHMAN.
Voor kopij conform,
De Secretaris Generaal,
B A R T S T R A.
Sneek, den 24 Juni 1878.
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
VERKIEZING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
lSneek doen te welen
dat ter Secretarie der gemeente voor een ieder
let inzage is nedergelegd, afschrift van hel by
art 67 der Wet, regelende het kiesrecht, bedoeld
proces-verbaal van de opening der stembriefjes,
die Ier benoeming van twee leden voor den Ge
meenteraad, den 24 dezer zijn ingeleverd.
Sneek den 25 Juni 1878.
Burgemeester en Wethouders vocrnocnid,
J. van DRIESSEN, Burg.
W. van WANING Jr., Secretaiis.
i en verte
genwoordigende de helft der natie, die in hun
en drijvers vertrouwen
stellen. Hij zette het onrecht, der vrije school
aangedaan, uiteen. Vooral de afschaffing van het
kweekelingstelsel en de eisch der hooldonderwij-
zersacte voor leeraren in vreemde talen was de
dood der bijzondere school.
De heer Moens heeft daarna de voorstanders
der vrije school uitvoerig beantwoord en betoogd,
dat deze nadeelig zou zijn voor het onderwijs.
De toestand van het openbaar eu het bijzonder
onderwijs eischt, dat de staatszorg voor hel open
baar onderwijs worde versterkt en verscherpt en
dat de centralisatie toeneme. De kerk is het
minst van
ie nemen.
’t Regent amendementen op liet schoolwel ontwerp
Wij zullen ons bepalen bij dn loornaamste, d tar men
er lock bij de behandeling der artikelen op terug moet
komen.
De heer Van den Bcrcli Leeft voor gesteld art. 43
aldus te lezen
E ke gemeente zorgt
houding der openbare seholen voor haar lager onderwijs
De koste», bedoeld in art a, b, f en g, worden gedragen
door hen die van dil onderwijs gebruik maken en ge
heven bij een afzonderlijken sclioolomslag, wanncei geen
bijzondere fondsen daarvoor aanwezig zijn, ZA~ J
omslag zijn de bepalingen der gemeentewet
passing. Met uitzondering - A"
genden bedraagt de omslag
per maand voor ieder kind.
De beer Verheyen heeft voorgestcld tussclien
voorlaatste en laatste alinea van art I
De opleiding van ouderwijzers en
op de lagere scholen wordt zooveel mogelijk
wege bevorderd.
Nog heeft de beer Moens voorgesfeld:
Invoering van den leerplicht, te regelen bij
dere wet, vergoeding door het rijk aan
wat door haar als minimum ja.rwedde
bare onderwiizers wordt uitbetaald, kosteloos onderwijs
facultatieve schoolgeld
E ke gemeente zorgt voor de inrichting en instand
houding der openbare scholen
L_
door hen die van dit onderwijs gebruik maken
Op dezen
van toe
miuvermo
tien gulden
weinigje waar-
ze met recht aanspraak
noodzakelijk kwaad, dat door reden waarom hij ’t zoo wil hebben en niet
Dit out- ders. Waarlijk, de redacteurs, snelschrijvers
geen verbetering, maar verergering dergelijken weten ook wat weiken is en dienen
2 -- l-"l steeds op bun qui-vwe te zijn. Maar Duller! en
leven, terwijl de nadeelige gevolgen zich zullen Kappeyne hebben het nu honderdmaal zwaarder.
Op een weinigje medelijden, een weinigje waar-
herdacht in de zitting I doering van zoo groote. offervaardigheid ten nutte
woord van warme waar- I van ’t algemeen, mogen
i doering den heer Stieltjes, die gister plotseling is maken.
overleden, als een sieraad der Kamer en des lands.
werp
