a mitowk-iuj nm he
«JIEBTE R IIET MNMISSEIEW SUM,
'T
J
N
M
Ob
No. 5L
1878.
D RI E-E N-D E R T 1 G
T E JAARGANG-
ZATERDAG
t
A
t
k
e
e
r
UIT DE TWEEDE KAMER.
g
BIXX E X I. A X I»-
'0
Neerl. Indie zegt in zijn
i.
6
I»
n.
■v
i*
Deze COURA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
30
,29
S3
>83
.43
in.
un
is
e
90 r
.15
oor
,34
51
oor
oor
oor
•14
10
1
i.
7
0
A
0
CO
A V
SNEEK
De heer van Asch van Wijk is tegen hel ar
tikel. Eveneens de heer Verheyen, die bij aan
neming tegen de wet zal stemmen.
Heden is de Minister aan het woord.
Dinsdag jl. had te Gouda de 101e algemeene
vergadering plaats van de Nederlandsche maat
schappij ter bevordering van Nijverheid.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 V2 Cents. Bij abonnement is de prys be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen hy den
Uitgever.
’t Vaderland meldt
Tegen een notaris te Amsterdam is een klacht1
ingediend bij den officier van justitie, wegens hel
nemen van 18,000 voor het in orde brengen van
een onderhandschen verkoop van een gebouw
ter waarde van f110,000.
Volgens het Vad. zal het huwelijk van Prins
Hendrik niet dan 27steh maar den 24sten Au
gustus plaats hebben, op den verjaardag van wy-
ien Koning Willem
Het Alg. Dagblad van
overzicht van 3 Juni
»De Regeering heeft nogmaals aan de redactiën
der dagbladen de stellige verzekering gegeven,
dat van kwade tijdingen uit Atjeh niets door haar
bij de publiceering der telegrammen wordt ach-
tergehouden en het ernstig verzoek gedaan om
alarmeerende tijdingen, waarvoor in de regeerings-
tijdingen geen bevestiging te vinden is, niet te
verspreiden. Z. E. de Gouv.-Gen. heeft de be
leefdheid gehad om van de aanwezigheid van twee
der Bataviaasche redacteurs aan den feestmaaltijd
voor het Bat. Genootschap gebruik te maken om
hun dit communiqué mondeling te doen toekomen
Gelijk ook vroeger, blijven wij van meening, dat
tegenover erge berichten over Atjeh, dikwijls op
schijnbaar zeer afdoende autoriteit medegedeeld,
twyfel gewoonlijk noodig is. De reden daarvan
is vooral, dat die tijdingen niet hier te Batavia
maar op Atjeh zelf ontstlffin. Vermindering van
het aantal manschappen op sommige buiten-be-
zettingen en de daarop gevolgde afloop van den
paddieoogst zijn waarschijnlijk de aanleiding ge
weest tot de hervatting der vijandelijkheden van
Atjehsche zijde, die trouwens tot nog toe altijd
gevolgd is, nadat wij geruimen tijd lang, ter con
solidatie van het verkregene, ons rustig gehouden
haddenV -:jJaren kan deze toestand met grooter en
korter tussfchenpoozen nog blijven duren. Vele
jaren zullen noodig zijn om den volkshaat te doen
slijten. En toch blijft ons nauwelijks andere
keuze over. Een guerre a outrance onzerzijds
zouj gesteld al hadden wij daartoe troepen genoeg,
misschien de eindbevrediging van het land nog
verder verschuiven en voor veel langer jaren aan
onze vestiging op Atjeh een uitsluitend militair
karakter bezorgen.”
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek maken bekend, dat de JAAR
MARKT, op welke geene bedelaars, ryfelaars
hazardspelers of loterijen met kaartjes om koek
glas en aardewerk of andere voorwerpen, zullen
worden toegelaten, alhier zal ingaan op Dinsdag
13 Augustus 1878, des morgens acht uur, en
eindigen op Vrijdag 23 Augustus daaraanvolgende,
des morgens acht uur, en dat vóór den 25 dier
maand, alle kramen, disschen, tenten enz. zullen
moeten zyn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt hierbij herinnerd aan art. 46
van de algemeene Politie-verordening, waarbij is
bepaaldniemand eene tent, kraam of
iets dergelijks, op den voorden openbaren dienst
bestemden grond mag opslaan, dan op aanwijzing
van den Marktmeester en na voldoening van
het marktgeld
Sneek, 12 Juli 1878
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
W. VAN WANING Jr., Secretaris.
Het W.'v. h. R. bevat de volgende mededee-
ling
»Met zekerheid vernemen wij, dat de overwe
ging van het ontwerp van een nieuw wétboek
van strafrecht door den minister van Justitie, in
gevolge Koninklijke machtiging, bij den Raad van
State is aanhangig gemaakt Men deelt ons daar
bij mede, dat het Regeerings-ontwerp wat het
strafstelsel en de verdere hoofdbeginselen betreft,
geheel overeenstemt met den arbeid der staats
commissie van 1870, den Koning bij haar ver
slag van 1875 aangeboden. Alleen Heeft het
derde boek van Ket ontwerp dier commissie eene
aanmerkelijke bekorting ondergaan, omdat véle
daarin voorkomende, aan bijzondere weftèn onti
leende strafbepalingen in het Regeerings-ontwerp
niet zijn overgenomen.”
Zondag zyn door het Spinoza-Cqmité de ioge-
zondene ontwerp-standbeelden. beoordeeld. De
prijs is toegekend aan den heer Fred. Hexamer
te Parijs, de premie aan den heer Joseph Tüs-
haus te Dusseldorf. De ontwerpen zullen gedu
rende eemge dagen in. het gebouw der loge op
den Fluweeien Burgwal in Den-Haag voor het
publiek tentoongesteld worden.
Vier personen, werkzaam aan een steenoven
onder Eist, kregen Zondag namiddag, tengevolge
van het overmatig gebruik van sterken drank,
twist, waarbij van het mes werd gebruik ge
maakt. Een van hen bekwam een snede in den
bals, waarop een ander zijn tegenstander met
een schop een slag op het hoofd toebracht, ten
gevolge waarvan- hij zwaar verwond nederzeeg.
Hij moet sedert overleden zijn. Ook de anderen
bekwamen meer of minder verwondingen. De
hoofddader werd gearresteerd en naar Arnhem
overgebracht.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft j I Dins
dag een viertal jongelieden, die, om voor den
burgemeester van Aalsmeer bij zijn 25-jarig ambts-
feest een ergernis uil den weg te ruimen, een
klein huisje ten deele hadden vernield, schuldig
veiklaard aan de hen te laste gelegde moedwil
lige vernieling van een gebouw, hetwelk zij wis
ten dat een ander toebehooide. Zij werden, on
der aanneming van verzachtende omstandigheden,
ieder veroordeeld' tot eene cellulaire gevangenis
straf van 45 dagen en betaling eener geldboete
van f 50. -
De Stand, deelt mede, dat er naar aanleiding
der onderwijswet een bidstond zal worden ge
houden. Naar aanleiding daarvan schrijft het
Vad.»De militaire organisatie van de gelede
ren der sdoopouders” onder oppercommando van
de commissie voor het volkspetitionnement, valt
zoo in den smaak, dat er nu ook gebruik van
zal worden gemaakt om door het geheele land
op denzelfden dag en hetzelfde nur den bidsloud
te organiseeren. Wij zouden de commissie aan
raden ook een gebed samen te stellen; een toe
passelijk gezang te vervaardigen een orgel-com
positie er bij te maken, wat ook geen zware
taak moet zijn voor zoo geoefende klavierspelers
En daarna raden wij de Stand, aan lange arti
kelen te gaan schrijven over de nieuwe sponnate
uiting der arme, vertrapte volksconscientie.”
De justitie heeft zich den dood aangetrokken van
het 8jarig knaapje, dat deor een steigerpaal ge-
passeerden Woensdag te Utrecht werd getroffen,
waarvan wij in ons vorig nummer melding maak
ten. Voor den rechtercommissaris zijn versche
nen de drie werklieden, die precies te 12 uur
des middags hun werk verlieten en een der
palen onbevestigd achterlieten.
Een droevig ongeval had, volgens het N. v.
d. D. Maandag middag te Nieuwediep plaats bij
het binnenkomen van het Zweed ch oórlugskorvet
Sagr. Bij het lossen van saluutschoten aan
boord van het vaartuig, is van een adelborst de
hand, van een ander de voorarm afgeschoten.
Beiden zijn in het marine hospitaal opgenomen,
waar de getroffen deeien geamputeerd zijn.
Een der adelborsten verkeert in bedenkelijken
toestand. Het korvet kwam van Lissabon; het
doet een oefeningstocht met adelborsten, waar
onder zich de tweede zoon van den Zweedschen
Koning bevindt.
Het onderwijsdebat werd in de zitting van jl.
Dinsdag voortgezet en wel met art. 33 en hel
amendement de Jonge, om het woord »christehj-
ke” te doen vervallen.
De minister bestreed uitvoerig het amendement
en hield io! zyne stellingen in de memorie van
antwoord voorkomende, dal christelijke zedeleer
behoort geleerd te worden en voor Ca'holiek
Protestant en Israëliet dezelfde is. Juist in de
rede van den. heer Heydenryck zag hy een be
wijs le meer voor de noodzakelijkheid om de ge
mengde school te behouden. In het amende
ment zag hij de poging om invloed uit te oefe
nen op volgzame prikkelbare gemeenten door
heerschzuchtige en zelfzuchtige leiders.
De heeren van Nispen en Insinger motiveer
den hun stem voor het amendement, daar neu
traal onderwys niet godsdienstig kan zijn.
De heer van Houten bestreed hel artikel op
grond van de 3e zinsnede.
Na nog zeer uitvoerig discussiën is het amen-
dement-de Jonge verworpen met 53 tegen 28
Stemmen en daarna artikel 33 onveranderd goed
gekeurd.
Na korte discussie is art. 34 aangenomen met
59 legen 21 stemmen cn vervolgens artt. 35
42, met verwerping van eenige amendementen
onveranderd goedgekeurd.
Voor de voortzetting van de behandeling der
onderwijswet zjjn in dc zitting» AV<wnsd.ag
verschillende ontwerpen,*vroeger aan de orde
gesteld en, van minder emvang',* aangenomen.
De heer dé Gasembroot vroeg aan den minister
van Kolomen, die tegenwoordig was, wat er waar-
was van de verschillende geruchten in de dag
bladen omtrent den toestand en onze militaire
handelingen in Atjeh De minister van Koloniën
antwoordde, <lat officiéél noch officieus bij de
regeering iets anders bekend is dan het laatste
telegram in de Staatscourantgeen tittel of jota
heeft zy later ontvangen, zelfs geen gerucht.
Uit den samenloop van omstandigheden zou de
minister durven opmaken en onderstellen, dat
hel ontbreken van nadere berichten geen ongun
stig tceken is. i
Vervolgens is het onderwjjsdebal voortgezet.
Op art. 43 (elke gemeenle voorziet in de kosten
van het onderwys, vooricover het niet komt ten
Jaste van anderen) is eer» amendement van den
heer Berch van Heemstede, om aan de gemeen
ten de verplichting op te leggen tot schoolgeld- j
heffing, 1 tol 10 gulden ’s maands voor hen die
betalen kunnenverworpen met 57 tegen 18
UIT DE PERS.
stemmen, na bestrijding van den minister die
het in strijd achtte met het stelsel der wet, ter-
wyl hel zou leiden tot toeneming van misbrui
ken by de schoolgeldheffing.
In deze discussiën opperde de heer Wintgens
op nieuw flnantiëele bezwaren. Hij vroeg of de
toestand der geldmiddelen van bet rijk en der
gemeenten deze uitgaven, ruim 6 miflioen ge
doogde en of de verdeeling der kosten tusschen
het njk en de gemeenten, zooals nu voorgesteld,
aannemelyk is. Van het antwoord hierop maakte
hij zyne stem afhankelijk.
De minister zou hieromtrent bij art. 45 ant
woorden.
Art. 43 en 44 zjjn goedgekeurd.
Art. 45 bepaalt de ryksbydrage op 30 percent
der kosten voor het onderwijs door de gemeen
ten bekostigd. Hierop zijn voorgesteld vier amen
dementen
1. van de heeren Roëll, van Naamen en Pa-
tyn, om alleen aan die gemeenten, waar de be
lastingdruk niet verhoogd kan worden, een ryks
bydrage te geven voor een deel der kosten, nooit
meer echter dan 50% der kosten van de on-
derwyzersjaarwedden.
2. van den heer Schimmelpenninck, om de
vergoeding niet hooger te doen zijn dan hetgeen
voor uitgaven voor hel onderwijs de gemeenten
meer zullen betalen dan thans
3. van den heer Bredius om te vergoeden
aan de gemeenten 60% van de minima der
jaarwedden van de onderwijzers
4. van de heeren Bergsma en Sickesz om het
bedrag der vergoeding op 40% in plaats van op
30% te bepalen.
Na de toelichting van de vier amendementen
bestreed de heer van der Loeff ze uitvoerig, be
halve dat van de heeren Bergsma en Sickesz.
De heer Arnolts besteed het amendement-Roëll
In de zitting van gisteren (Donderdag) is het
debat over art. 45 der onderwijswet en de vier
daarop voorgesteide amendementen voortgezet.
De heer Harinxma acht het artikel eene eerste
slap tot meerdere nivelleering van gemeentelas
ten. Hy bestrijdt alle amendementen, behalve
dal tol verhooging der bijdrage in de kosten lot
40 procent.
De heer de Jong bestrijdt hel amendement-
Roëll en vereenigt zich met het voorstel der
regeering om de bijdrage te bepalen op 30 pro
cent.
De heer Oorver Hooft keurt het artikel af we
gens de ongelijkmatige wet king en onbillijkheid
daarvan tcrwyl hij de amendementen van de
heeren Roëll en Schimmelpenninck bestrijdt.
De heer van Eek is voor het artikel, verbeterd
'door MÈt’Mnendeme.nVBergsma.*-
De h’éer‘Viruly betoogt te onmogelijkheid om
de kosten te berekenen, maar acht dit ook niet
noodigdat zal uit de Slaatsbegrooting biyken
Hij bestrijdt alle amendementen.
De heer Bastert kan zich met het artikel noch
met de amendementen vereenigen, behalve met
het amendemenl-Roëll. Met het oog op eventu-
ëele verwerping daarvan stelt hij een nieuw
amendement voor, om de uitkeering niet minder
dan 10 en niet meer dan 50 pet der kosten te
doen bedragen en die bijdrage bij bestuursmaat
regel vast te stellen, in afwachting van nadere
voorziening in de verhouding tusschen Ryks en
gemeente financiën.
De beer Patijo verdedigde, alsmede de voor
steller, hel amendement Roell tegenover den heer
van der LoefA
De heeren Haffman?, Brouwers en van Tienho-
ven zyn voor hel artikel en tegen de amende
menten van de heeren Roel! c. s. en Bredius
De heer Dijckmeester verdedigde hei smende-
meut-Bredius.
