GEBEENTE Eft HET ARRONDISSEMENT SNEER J
MEÜWS- BN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
1878.
H
aren
va*
DRI B-E N-D E RT 1 Q
12 OCTOBER.
ZATERDAG
Oost
•"■I
No. 83.
0,00
r32.
5.
!V.
van
UIT DE TWEEDE KAMER.
gram.
BIXXE5L AND-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fi.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
60
ƒ90
stuk.
>erd
neren
.rden.
ƒ30
7,00.
latste
8,50
',50.
De
7,50
7,00
8,00;
>5,-
2e
3,50.
ƒ34.
MM
in der
ers,
ver- I
)o«-
fini-
?or-
rjjk-
iken
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 1V2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Bij de verkiezing voor een lid der Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Rotterdam, wer-
stond dan thans.
»En uit is hel volkspetitionnement zoo op geen
voeten of vaam, dat ons volk vast besloten is, in
steeds aangroeienden getale zoolang telkens, op
allerlei manier en onder allerlei vorm, met zijn
glorieuse petitie aan de deur van onze macht
hebbers te komen aankloppen, tot recht weer
recht worde en God weer tot zijn eere kome in
ons oude goede Nederland.,
«We weten zeer wel, dat het daarbij allereerst
op geven, aldoor geven en geven met al milder
hand zal aankomen, maar tot dat offeren van ons
koper en ons zilver, van ons goud en onze sie-
radiën, zijn we bereid.
»Want dat verarmt ons niet, maar verrijkt
ons in zedelijken zin en vermindert de kansen voor
ons Christenvolk om in de dienst der wereld en
der ijdelheden meê te doen.
nSlechts zal het er maar op aankomen of het
onzen raadslieden onder de broederen gegeven
wordt, ook verder op even voortreffelijke wijze
als dusver dit volkspetitionnement te leiden.
»Wat er ons van ter oore kwam, geeft daar
hoop op.
»0ns dunkt, dit staat vast, zoo min onze va
deren na het indienen van hun petitie te Brussel
ophielden Geuzen te zijn, zoo min houden wy
op en corps voor een school met den Bijbel te
ageeren, omdat de eerste uitgave van onze peti
tie op hel Loo ligt.”
De Standaard zegt:
Volkspetitionnement.
»Twee denkbeelden dienen van meet af in hun
loop gestuit; het eerste alsof de onderwijskwes
tie opgelost en het tweede alsof het volkspetiti
onnement afgeloopen ware.
Opgelost is de onderwijskwestie zoo weinig,
dat de volstrekte onhoudbaarheid van al het
dusver geregelde nooit helderder in het licht
Door het hoofdbestuur van Volksonderwijs is
een circulaire aan de afdeelingen verzonden
waarin op nieuw op ijver voor de volksschool wordt
aangedrongen. Wel is in de nieuwe wet op ’t
lager onderwijs de vooruitgang onmiskenbaar,
maar er is nog meer te doen overgebleven. Waar
de wet bijv, zelfs ten aanzien van de verhoogde
minimumbezoldigingen een ruimen overgangstijd
heeft gesteld, dient er met klem op te worden
aangedrongen, dat de gemeenten hel einde van
dien termijn niet afwachten om doortastend
te handelen. Waar de wettelijke voorschrif
ten ontoereikend zijnmoeten de bestuur
ders der gemeenten overtuigd worden, dat het
belang der zaak meer eischt dan de wet gebiedt.
Waar de invoering van den leerplicht voorshands
een vrome 'wensch blijft, moet het getrouwe en
langdurig schoolbezoek door alle andere midde
len in de hand gewerkt worden en verdient het
bijzondere aandacht, dat thans de gemeenteraden,
voor zoover dit niet bij de wet-Van Houten is
geschied, verbodsbepalingen kunnen vaststellen
omtrent het arbeiden van kinderen beneden de
12 jaren.
Het voorbereidend onderwijs bleef ongeregeld,
maar behoort toch overal onder het bereik der
bevolking te worden gebracht, evenals het her-
halings- en voortgezel onderwijs, dal de wet
gever »voor zooveel doenlyk” georganiseerd
wenscht te zien.
De bevordering van velerlei, dal het nut der
volsschool moet helpen verhoogen - men denke
slechts aan schoolbibliotheken en schoolspaar-
banken ligt op den weg van gemeentebestu
ren en particuliere krachten.
Niet ’t minst eindelijk is er ook voortaan be
hoefte aan de verspreiding van gezonde denk
beelden omtrent onderwijs en opvoeding bij de
groote menigte, opdat vooroordeelen bestreden,
dwalingen uitgeroeid worden, en die vruchtbare
samenwerking tusschen school en huis ontsta
die een waarborg voor de toekomst wezen moet.
VERGADERING
/van den Gemeenteraad van Sneek,
aalerdag den 12 October 1878, ’s voorm. 10 uur.
Punten ter behandeling
I. Resumtie der notulen.
2f Mededeelingen van goedgekeurde raadsbe
sluiten, ingekomeh stukken, enz.
3. Benoeming van Leeraren aan het Gymna
sium.
4. Verzoek van dr. A. G. Kok, om ontslag
als lid der Plaatselijke Schoolcommissie en als
lid der commissie van loezicht op het Middelbaar
Onderwijs.
5. Adres van W. Zeilmaker en 5 anderen, tot
I bekoming van betere verlichting nabij hunne wo-
j uingen.
6. Verzoek van mr. J. W. J. de Vos van
Steenwijk te *s Gravenhage, om schadeloosstelling
wegens afgraving in den jare 1877 aan het land
'zijner dochter, onder Leeuwarden.
I 7 Adres van J. J. van Velzen, tot bekoming
jjner gewone jaarlyksche toelage over 1879.
8. Verslag der betrokken Raadscommissie over
de door haar onderzochte Rekeningen en begroe
tingen.
9. Voorstel om de belasting voor het gebruik
ran de wateren, kaden en wallen, by gaardering
Ie doen innen.
10 Voorstel betreffende het gebouw te be
stemmen voor Gymnasium.
II. Voorstel tot uitbreiding der gemeente-gas-
fabriek.
12. Voorstel tot afgraving van een gedeelte
Bolwerk en tot uitvoering van daarmede in ver
band slaande werken.
13. Gemeente-begrooting voor 1879.
KENNISGEVING.
‘S BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Sneek, doen te weten
a. dal tol gaarder der Marktgelden wegens
hetbe' gebruik van de Veemarkt in deze gemeente,
Ivoor het jaar 1 October 18781879, op nieuw
***J" is aangesteld F. W. Fokke
ra.ii
De heer van Swinderen is in de zitting van
j. I. Dinsdag beëedigd en toegelaten. Aangeno
men zyn naturalisatie ent werpen en die betreffen
de eene dading met de reedery van het schip
«Quintet,” een grensverandering van Hekelingen
en Indische credieten voor 1876/77
De Kamer heeft in hare zitting van jl. Woens-
*t Bin- dag eenparig aangenomen het ontwerp tot goed-
.0 gram keuring van hel huwelyk des Konings.
1 Daarna is behandeld hel wetsontwerp regelen
waarom het rijkstoezicht en de rijkszorg bij het
spaarwezen wenschelijk zijn en weerlegt eenige
bezwaren, ook van technischen aard, die tegen
de invoering van postspaarbanken worden aange
voerd.
Mocht de regeering uit zuinigheid er zou
den toch meer ambtenaren voor de posterijen
moeten aangesteld worden tegen de invoering
van den maatregel opzien, dan waarschuwt de
schrijver tegen een zuinigheid die de wijsheid zou
bedriegen. Hij doet dit in de volgende bewoor
dingen
«Teen dezer dagen de Fransche minister van
financiën, Léon Say, de groote uitgaven zijner
regeering voor nieuwe openbare weiken verde
digde, was zijn krachtigste pleitgrond deze ^Com
ment pourriez-vous concevoir un ministre des
finances, qui ne fonderait pas la richesse du bud
get et du trésor sur la richesse du pays On
ne peut avoir un budget riche dans un pays
pauvre, et Ie premier besoin du ministre des
finances est que la richesse se développe.” Gul
den woorden voorwaar, die des sprekers ambt
genoot in Nederland ongetwijfeld gaarne lot de
zijne maakt, maar die dan ook ten volle van toe
passing zijn op de zaak, die ons bezig houdt, al
is deze uit een financieel oogpunt van vrij wat
geringer omvang en beteekenis. In negen van
de tien gevallen staat sparen gelijk met het sta
ken van uitgaven, die het levensgeluk verwoesten
in plaats van de kracht des levens te verhoogen;
de werkman, die den weg naar de spaarbank
vindt, brengt er het geld, dat anders voor een
goed deel glijden zou in de lade van den kroeg
houder een groot, maar tevens een waar woord
is het, dat hij, die spaart, een gered man heeten
mag zou het dan niet strekken tot verhooging
van de werkkracht des volks, dus rechtstreeks
en zijdelings lot vermeerdering van den rijkdom
der natie, indien de spaarzaamheidszin werd aan-
gewakkerd en alom gelegenheid vond zich te ui
ten Is het dan niet èn een groote mate van
krachtsinspanning èn luttele geldelijke offers van
de zijde van den staat waard, daartoe Hen besten
weg te wijzen, dien hij alleen effenen kan Bo
vendien, waarlijk niet enkel stoffelijke belangen
staan hier op het spel. De dagen, toen men
durfde te glimlachen om de onheilsvoorspellingen
van hen, die ernstige sociale gevaren in de toe-
komst lazen, zijn voorbij. De teekenen des tijds,
die slechts door den blinde onopgemerkt kunnen
blijven, zijn daartoe te waarschuwend geworden.
De oorlogskreet van Karl Marx, nu onlangs weder
te Amsterdam met nadruk aangeheven»De
protetaners. hebben niets te verliezen dan hun
ketènen,” mogen den meesten nog zpo bombas
tisch dunken, toch staat zij in vlammend letter
schrift op de wanden van ons maatschappelijk
gebouw te lezen. Zoolang daarin de overgroote
meerderheid voorlleeft van den eenen dag op den
anderen, niets zijn eigendom noemend, staat dat
gebouw boven een vulkaan, die het op zijn grond
vesten kan doen wankelen. En een diepe waar
heid ligt in de beweegreden, ten gunste der rijks-
spaarbank door de Duitsche postadministratie aan
gevoerd «Zij zouden van groote beteekenis zijn
ook uit een politiek oogpunt, omdat zy een nieu
wen gemeenschapsband zouden doen ontslaan
tusschen de ingezetenen des rijks.”
de de voorwaarden tot verkrijging der bevoegd
heid van arts enz. Bij het algemeen debat be
loofde de Minister ran Binnenlandsche Zaken aan
de heeren Rombach en Idzerda, te zullen nagaan
in hoever door ondersteuning van de Regeering
een tweede kweekschool tot opleiding van vroed
vrouwen zal kunnen worden gevestigd te Rotter
dam. Tegenover den heer Saaijmans Vader ver
dedigde de Minister het algemeen beginsel der
wet namelijk den toegang tot de universiteiten
te vergemakkelijken, zonder de kennis der ge
neeskundigen te verlagen.
De art. 13 zijn aangenomen. Art. 4 laat tot
het afleggen van het eerste natuurkundig examen
aan de hoogeschool hen toe, die óf vier jaren de
cursus van een gymnasium hebben gevolgd óf
het eind-examen der hoogere burgerschool heb
ben afgelegd, of op andere wijze geloond hebben
genoegzaam te zijn voorbereid.
De heer Mees stelde als amendement voor,
voor de gymnasiasten bovendien te vorderen een
examen in de wiskunde.
De heer Godefroi was tegen het artikel, daar
hij klassische opleiding niet noodig achtte.
De heer Lenting is tegen het amendement, als
zijnde geen verbetering.
De heeren Rombach en Idzerda zijn voor het
artikel, als beantwoordende aan het doel ver
meerdering van geneeskundige hulp.
De heer Roëll deelt de bezwaren der facultei
ten.
De heer van der Kaay is voor het amende
ment.
De Minister verdedigde het artikel, dat alleen
de toelating van den arts in overeenstemming
brengt met de wet op het hooger onderwijs De
toekomstige artsen moeten zelf zorgen voor aan
vulling van het ontbrekende om het eerste na
tuurkundige examen te kunnen afleggen. Het
amendernent-Mees acht de Minister omverwerping
van de wet op het hooger onderwijs.
De heer Godefroi stelde als amendement voor
de bevoegdheid, voor vierjarige gymnasiasten en
pro-gymnasiasten voorgesteld, geheel te doen ver
vallen.
De Minister bestrijdt beide amendementen.
Het amendement-Godefroi wordt verworpen met
50 legen 7 stemmen het amendement-Mees met
48 tegen 9 stemmen. Art. 4 is onveranderd goed
gekeurd, evenals de overige artikelen.
Het geheele ontwerp is hierop aangenomen
met 56 tegen 1 stem.
De Kamer is hierna op recès gescheiden.
Oct
ii’z,
4’/<
14’/,»
19’/,.
51/i.
>2%
lO'/4
10
70'/4
l7‘/a
2,09
Vs
b. dat de betaling der marktgelden moet plaats
hebben, alvorens hel vee tot de markt wordt
toegelaten en
c. dat de toegang nair de veemarkt is
1°. aan .dp Qrachi/ijde, uitsluitend voor het
met schepen aangêvóerd wordende vee, eq-.,^.
2°. aan de oostzijde, korhende kings het klok
huis, voor het overig vee wordende alle aan
brengers van vee gelast de gemaakte afsluitingen
te eerbiedigen en zich slechts op de voorgeschre-
vene wijze en de opgegeven plaatsen toegang tot
de veemarkt te verrehaffen.
Sneek den 4 October 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
van DRIESSEN.
Be Secretaris,
W. van WANING Jr.
UIT DE PERS.
De heer mr. A. Kerdijk heeft in *t jongste nom-
mer van de Vragen des Tijds een artikel ge
schreven onder den titel »een oude eisch”, waarin
krachtig wordt aangedrongen op het in ’t leven
roepen van postspaarbanken. Hij brengt hulde
aan ’t geen op ’l gebied van ’t spaarwezen door
de maatschappij »tot Nut van ’t Algemeen” is
gedaan, en ook aan de bedoelingen van den mi
nister Van der Heim, bij het in ’t leven roepen
vau het besluit in zake de spaarbanken. De or
ganisatie, toen in werking gebracht, blijkt echter
niet afdoende le zijn, althans er is zoo goed als
geen gebruik gemaakt van de gelegenheid om
door middel van de postkantoren gelden te be
leggen bij verschillende spaarbanken. Dit kan
ook moeilyk anders zijn, meent de heer K., met
*t oog op den omslag aan de verzending verbon
den, en de niet onbeteekenende onkosten, vooral
bij kleine sommetjes. Alleen door invoering van
de rijksposlspaarbanken is een werkelijk goed ge
heel te verkrijgen.
Hij zet daarop meer in den breede uiteen
91HUT.
SMIhlK
s=
nclit
tuurt
io en
ene*
Cru
DAM.
