(1
GEMEENTE EN DET ARRONDISSEMENT SNEER.
(NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
D R I E-E N-E> ERTIOSTE J
26 OCTOBER.
ZATERDAG
2e
en
Na 8Ï.
k R G A N G,
K.
ui- 1
en,
be-
f27.
ter f
>nv<;rtint woordel ijk.
X.
r
SM.Ih
1 A V T.
,50,
PERS.
U I T
D E
lia«
Brs
Ze zullen
3
,00;
Z.00
0,00
i,00.
er
ic i
ids
1,00.
dale
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.-—; franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
1,2e
'32.
:rd
jren
ard.
ƒ30
14
a
f~
tuk.
-
Voor ’t overige blijven wij bij ons suslenu er
moet hce dan ook voor voldoend perso
neel worden gezorgd om de bestaande wetten te
handhaven en er moet een betere waarborg zijn
voor het leven van hen, die zich met die moeilijke
taak belasten, dan sr thans in sommige geval
len blijkt te bestaan.
t K.
t
r
10
10
■r.
,'L‘Ü
ADVERTENTlEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’4 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
Men bedenke toch dat de Rijksveldwachter, die
in dezen lijd ’s avonds uitgaat om stroopers en
wilddieven te surveilleeren, voortdurend levensge
vaar loopt op zijne nachtelijke excursies, omdat hij
bijna altijd in de overtreders der jachtwet gewa
pende heden tegenover zich vindt, die meestal
uitstekend het geweer weten te hanteeren. Stroo
pers en wilddieven, die niets meer haten dan de
voor hun bedrijf allerellendigste jachtwet en den
handhaver van die wet, den jachtopziener of rijks
veldwachter, zijn veelal ruwe, onverschillige,
gevaarlijke sujetten, die vaak tot alles in slaat
zijn, zoodra zy op heelerdaad worden betrapt.
De handhaver der wel, die niet dan in geval
van nood en tot zelfverdediging van zijne wapens
mag gebruik maken, staat hierin alzoo bijna
altijd ten achteren bij de stroopers en wilddie
ven, die vaak in vereeniging hun misdadig be-
dryf uitoefenen. Van daar dan ook, dat wij het
onverantwoordelijk vinden, dat men slechts één
of twee rijksveldwachters ter surveillance uitzendl
in die streken, waar men weet dat veel ge
stroopt wordt. Wij zouden dat getal minstens
willen verdubbelen of verdriedubbelen. Daardoor
zou niet alleen hel doel dier nacbtehjke excursies:
het voorkomen of constateeren van de overtre
dingen der jachtwet, beter bereikt kunnen wor
den, maar tevens het gevaar, daaraan voor
den handhaver der wet verbondenvrij wat
minder groot geworden zjjn. Een paar wilddieven,
die door een zestal goed gewapende mannen
werden betrapt zouden zich wel tweemaal
bedenken, alvorens hun wapen tegen hen op te
heffen, aangezien het voordeel dan aan de zijde
van hun tegenpartij zou zijn. Soortgelijke bloedige
en gruwelijke misdaden, als waarvan de veld
wachters Bastings en de Liefde dezer dagen hel
slachtoffer werden, zouden daardoor bijna onmo
gelijk worden gemaakt, terwijl de handhaving
der wet wat toch noodig is, ook al behoort
die wet dan, (gelyk in casu met de jachtwet het
geval is) niet tot de model-wetten daardoor
beter zou kunnen plaats hebben.
De door ons bedoelde uitbreiding van het
personeel der Rijkspolitie zou natuurlijk meer
geld kosten, maar dit mag o. i. niet van over
wegend,'bezwaar zijn, waar het .geldt, het op
flinke wijze handhaven der wet *en het op'vol
doende wijze beschermen van personen en ei
gendommen.
Misschien ook zou, door tijdelijke maatregelen
gedurende het jachtseizoen, hetzelfde doel, met
betrekkelijk geringe kosten, kunnen worden be
reikt, indien men bv. goed kon vinden een gedeelte
van ons staand leger en wel de beste mannen
daaruit te bestemmen tot versterking van de
Rijksveldwacht, en wel in de eerste plaats voor
die oorden, waar alsdan versterking noodig bleek
te zyn. Op die wyze zouden onze militairen tij
delijk nog éénig practisch nut doen.
Wij geven dit, behoudens aan de bevoegde
autoriteit, ook nog ter overweging aan allen,
die bydragen om jaarlijks in het millioonen-bud-
gel voor Oorlog te voorzien, en waaronder er
zeker duizenden met ons zijn, die meermalen vra
gen: wat doen we toch met al die militairen
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneek, brengen door deze ter ken
nis van de ingezetenen, dat op Woensdag den
6en November e. k., des voormiddags elf tot des
namiddags één uur, op het Gemeentehuis alhier
zal worden gehouden, de vergadering om de
plaatsen aan te vullen der leden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken te dezer stede
die met het einde dezes jaars aan de beurt van
aftreding zijn, zijnde de HeerenJetze Lijkles
Bakker, Hijlke Jans Kingma, Pieter Fennema en
Nicolaas Wilhelmus Jacobus Gatharinus de Voogt,
of die door overlijden of andere oorzaken zullen
zijn uitgevallen.
Dat de Lijst der kiesgerechtigden voor een
ieder ter inzage ligt op de Secretarie der gemeente
en dat de bezwaren tegen die lijst gedurende
acht dagen, te rekenen van heden, bij hel gemeen
tebestuur kunnen worden ingeleverd.
En zal deze door aanplakking en aankondiging
in de Sneeker Courant worden bekend gemaakt.
Sneek den 4 October 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
W. van WANING Jr.
i
J
erkennen het streven van velen van den mo
dernen tijd om hel volk op te heffen, te ontwik
kelen heeft aanspraak op waardeeringsteun
medewerking. Dat het volk in onze dagen te
weinig verdient, we gelooven het nog nietdat
het onderdrukt wordt is onwaar maar wél is
het waarheid, dat het recht heeft op meer gees
telijke ontwikkeling, dat het, in menig opzicht
verstandelijk en zedelijk moet worden opgebeurd.
We moeten nog verder gaan 't is ook waar dat
de verhouding tusschen de onderscheidene ran
gen en standen nog eene betere moet worden.
En zullen nu, in Duitschland, alle pogingen om
ook in de waarachtige volksbehoeften te voorzien
geen schipbreuk lijden Zal de ijzeren vuist
dezer wet niet alle pogingen neérdrukken die
worden aangewend om het volk op te heffen
Wie zal er zich aan wagen op te treden als
leidsman en leermeester der minder ontwikkelden?
Waar de wet zoo vaag, in zulke onbepaalde be
woordingen gesteld is, dat iedere arbeid voor ’t
volk, die niet in den geest der Regeering is of
door haar wordt gewantrouwd, kan worden ge
straft of zelfs verbanning tengevolge kan hebben.
Stelt het u voorer zullen ook in de Duitsche
wetten wel leemten en gebreken zijn als overal
elders. Men wenscht dienaangaande een publieke
opinie te vormen, om zoo door de kracht der
openbare meening het verkeerde eindelijk eens
weg te nemen maar wie zal ’t wagen als
volksleeraar of volksredenaar rond te gaan Eén
ongelukkig gekozen woord, de politie vat er op
en de strafrechter nadert.
Bedroevend is daarom dan ook die wet omdat
ze de vrijheid van spreken én denken op beden-
kelyke wijze kortwiekt. En waar *t vrije woord
in zijn uiting wordt belemmerd, daar wordt de
vrijheid zelve belaagd.
Was die wet ook noodig geweest? Wijzeren
dan wij moeten die vraag beantwoorden, maar
wij voor ons, zegt O., doen ’t ontkennend. Het
kwaad, dat ontegenzeggelijk bestaat, wordt niet
weggenomen door geweldige maatregelen.
De oorzaak moet verwijderd worden en die
is niet ver te zoeken. Duitschland is ’t land van
't mililairisme in den ruimsten, in den ellepdig-
sten zin van dit woord. We bedoelen er niet
slechts mede, dat allen feitelijk militairen moeten
worden. Neen, alles is in Duitschland op mili
taire wijze ingericht, alles gereglementeerd en
verordend, geen plaats is er voor vrije ontwik
keling; het ïgenadige” heer en vrouw ligt op
aller lippen bestorven. In kerk en staat is alles
onderworpen aan een hoogere macht, voor do
vrije uiting der gedachte is op geen enkel ge
bied ruim plaats. En ziethier de bron der
kwaal. In andere landen zouden de leêgloopen-
dje volksQpr,uiers zooveel invloed niet kunnen uit
oefenen als nu werkelijk te Bèrlijn geschiedt.
penningske ter zijde hebben gelegd, dat
dat doel wenschten af te zonderen.
Wij nemen dus aan, dat de eerste indruk, bij
velen door die annonce teweeg gebracht, mede-
lijden was met het ongelukkig gezin, dat op
zoo treurige wijze zyn verzorger verloor en zoo
onverzorgd achterbleef.
1 Wij deelen in dat medelijden’’, en wy hopen
kan harte dat het zich niet maar alleen in woorden,
■maar ook in daden mag uiten, maar daarbij
'rjjsl toch ook onwillekeurig by ons de vraag op of
het tot op zekeie hoogte geen treurig verschyn.
rel is, dat de publieke liefdadigheid moet worden
ingeroepen voor de weduwe en weezen van een
rjjksambtenaar, die het slachtoffer werd van trouwe
'plichtsbetrachting en gevallen is voor de handhaving
van de wet.
Wjj voor ons zouden meenendat in der-
geljjke gevallen op den Staat althans de zedelij
ke verplichting rust om de zorg op zich te nemen
voor zyne naaste betrekkingen.
Nog een andere vraag doet zich hierby onwil
lekeurig voor, en wel deze kunnen er geen
maatregelen worden genomen om soortgelyke
treurige voorvallen, als dezer dagen te Vollen hove
plaats had, zoo al niet geheel ónmogelijk, dan
toch in elk geval minder mogelijk te maken,
en het levensgevaarlijke, ’t welk aan soortgelijke
nachtelyke surveillances veFbenden 'is,^althans
grootendeels weg te nemen? v f
’t Komt ons voor, dat dit zeer goed mogelijk is,
door namelijk eene flinke uitbreiding te geven
aan het personeel van den Rijksveldwacht, vooral
in den tijd, waarin de jacht geopend is, en dan
wel in de eerste plaats in zulke oorden van ons
land, waar overvloedig wild is en dus dubbele
waakzaamheid vereischt wordt om de overtreding
der jachtwet te voorkomen of te constateeren.
Velen met ons zullen zeker in een paar nieuws-
zden de annonce hebben gelezen waarbij
i publieke liefdadigheid wordt ingeroepen voor
jiet beklagenswaardig huisgezin weduwe en
»s kinderen van den Rijksveldwachter Bas-
ings, die op zoo vreeselyke wijze aan zyn gezin
verd ontrukt.
Als het die velen gegaan is, zooals ’l ons ging,
dan heeft het lezen dier annonce bij hen een
Fileerden indruk teweeg gebracht.
Zeker zal by de meesten wij wenschen zelfs
bjj allen wel de eerste gedachte zyn geweest
>j», dat ’s flink 1 voor dat gezin moet gezorgd
worden En, toegevende aan den aandrang van
l,.un hart, zullen ze misschien reeds dadelyk het
ze voor
Als dit soms 't geval mocht zijn ook bij
vele onzer lezers, die in deze wel iets zouden
willen offeren op het altaar der menschlievend-
heid, maar die misschien niet precies den weg
weten te vinden naar de offerkist, of om
andere redenen bezwaar mochten maken om
hunne bijdragen naar elders over te zenden,
l dan noodigen wij dezen uit, hunne bijdragen
i aan ons te doen toekomen. Wij zullen er
gaarne voor zorgen, dat die ter bestemde plaats
komen.
Het; Vad. had verwacht dat de minister bij de
indiening zijner begrooling uitvoerige mededeelin-
gen zou hebben gedaan aangaande zijn plannen
voor de toekomst en aangaande het tijdstip, waar
op hij hoopt de wet op het onderwijs in wer
king te kunnen brengen. Dit is niet geschied.
Terloops wordt het uitzicht geopend, dat waar
schijnlijk gedurende het geheele jaar 1879 de
wet nog een doodo letter zal blijven, terwijl niet
eens wordt verteld, waarom aan de volksverte
genwoordiging een zoo groote teleurstelling moet
worden bereid.
Het blad vertrouwt dat de volksvertegenwoor
diging niet in gebreke zal bljjven naar de reden
van het uitstel te vragen aan de regeering kan
het niet anders dan aangenaam zyn in de gele
genheid gesteld te worden om zich te „verant-
woorden.
Oostergo, in haar jongste nummer de aanne
ming van de socialislen-wet door den Duitschen
Rijksdag besprekende, noemt dit een bedroevend
feit. Bedroevend, omdat het noodig schijnt te
zijn zulk een wet te maken; bedroevend, omdat
nu juist het kwaad wordt bevorderd, dal men
keeren wil; bedroevend bovenal, omdat ook een
heilzaam en eerbiedwaardig streven door haar
zal worden onderdrukt; bedroevend, omdat de
vrijheid van spreken en denken wordt gekort
wiekt.
't Is waar, maatregelen moeten er genomen
worden tegen 't herhalen van misdrijven, zoo
schandelijk en zoo volkonteerend als de moord
aanslagen o^. den Duitschen Keizer;, we begrijpen
de verontwaardiging van Bismarck<le tijlilfg
dezer misdrijven heeft -alom de gróótste veront
waardiging opgewekt, en allen, van welke rich
ting ook, hebben voor die lage misdadigers een
rechtmatige straf geëischt. Maar zal deze wet
hen treffen, die een gewelddadige omkeering der
maatschappij willen, en in hun domheid meenen,
dat de dood aller Keizers en Koningen het pa
radijs hunner zelfzucht brengen zou? Geenszins.
Ze zullen nu in ’t geheim wroeten en werken
ze zullen nu ontevredenheid zaaien in de wo
ningen, waar de politie niet kan voorkomen of
straffen wat daar gesproken wordt. Ze zullen
nu rondgaan onder ’t een of andere masker om
onkruid te zaaien onder de tarwe. De wet
zal de werkelijk schuldigen niet treffen en daar
om is ook haar aanneming een bedroevend feit.
Maar we gaan verder ook. Een heilzaam stre
ven wordt nu onderdrukt. Waar we niet reke
nen met de domme en schuldige volksopruiers
als de hoofdaanleggers van de socialistische woe
lingen, daar zal iedere onpartijdige het moeten
