rwi
L
MEÏ WS- E.Ï AJn ERTEYnE BL iD FOOR DE
GEMEENTE EN IIET ARRONDISSEMENT SNEER;
•i
e
1
H
i
1
ism
5:
No. 94.
D R I FJ-E N-D ERTIGSTE JAARGANG.
WOENSDAG
20 NOVEMBER.
tN,
s er
velk
sen
VV aarschuwing.
6
SHEERER
R A A
i
5,
wal het
B1WNKXL.A ND.
al-
I
jfe-
nid
lei.
iet
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
irt»
de
fater
d op
ver-
■Hing
jker-
be-
wak-
van
geen
van
fiden
izen.
1,80
te.
per
ll|n
ind
men
1OL-
Ox-
EN,
ong,
jj de
i J.
Val.
8
Z!«
6 a
'ia
1 ia
teert. Dr. K zal in den grooten dag des gerichts
heel wat te verantwoorden hebben. God rekene
hem echter ook deze zonde niet toe. Wy hopen
nog altijd op den tijd, dat zijne oogen zullen
opengaan voor dwalingen, *n onwotoudliciJ, door
partijdrift misleid, begaan.
«Wat we echter ten slotte willen opmerken,
is dit, dat, tot ons hartelyk leedwezen, niemand
minder dan dr. van Toorenenbergen er aan
denkt bedoelde betrekking te aanvaarden. .Reeds
voor weken geleden heeft hij zich, toen daarop
gezinspeeld werd, in dien geest uitgelaten.”
Jl. Zaterdag werd een IJsselmuiden boertje, die
zijn varkens naar de Kamper waag bracht, tegen
wil en dank de held van den dag Zijn tegen
strevend dier bij den staart geleidende, kwam
eensklaps een ander van het zwijnen volkje zich
tusschen zijn ietwat kromme beenen doorwringen,
met het gevolg, dal hij midden op den rug van
het dier te recht kwam. En nu ving ons boertje,
tot gioote verbazing en vreugde van het Kamper
publiek, als een tweede Ma eppa, niet door ban-
i i ma in den modder te
4
o
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer l‘/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
van een geestrijk glas in 999 van de 1000 men-
schen wekt. Het is juist deze zijde van de quaes-
tie de werking van een maüg alcohol-gebruik
als factor tot huiselijke en maatschappelijke ge
zelligheid die door de drijvers der onthoudings-
leer Volslagen wordt voorbijgezien.”
Met de Boomsch Catholieke Maasbode zou het
Wageningsch Weekblad wenschen, dat de kos
ten van de hoogere burgerscholen door de ouders
der schalieren zelven betaald zouden worden. Vol
gens laatstgenoemd blad zijn bijna allen, zoo niet
allen, daartoe in staat.
De opmerking van de Maasbode werd gemaakt
met betrekking tot de gemeente Rotterdam Uit
de berekening van het blad volgt, dat de instel
ling *s jaars kost ongeveer f 43,000. Er zijn 154
leerlingen, dus moet er per hoofd betaald worden
plus minus f 280. Nu gelooven wij dat minstens
door een vierde gedeelte der ouders die som voor
bet schoolgeld van een knaap, beh Jve nog de
boeken, niet kan worden afgezonder d er zouden
dus 50 jongens de instelling verlaten, maar hier
door nu zouden de kosten, per hoofd omgesla
gen, op bijna f 400 komen. Veilig mag men
aannemen dat dan weder een vierde hunne zo
nen van school zouden nemen en het gevolg
daarvan zou zijn, dat het onderwijs I 500 bedra
gen zou, ehz.
Soortgelijke berekening geldt voor de andere
inrichtingen van onderwijs, wat Maasbode en
Wageningsch Weekblad, in hun gemeenschappe-
tyken tegenzin in al wat openbaar onderwijs heet,
geheel over het hoofd zien. Zoo niet, dan kun
nen zij zelven wel berekenen dat, door hun stel
sel aan te nemen, er weldra geen enkele hoogere
burgerschool meer wezen zou. Misschien zouden
ze daarover ook niet zoo byzonder treuren,
zegt de Arnhemsche Cour.
Thans heeft «broeder” dr. A Kuyper het in de
Heraut met «broeder” dr. A. Bronsvelt aan den
stok. Een artikel in de Stemmen voor Waar
heid en Vrede, van laatstgenoemde, heeft daartoe
aanleiding gegeven. In dit artikel wordt naar
de Heraut zegt het volgende over «zekeren
dr. K.” gezegd
«Dien dr. K weet ge, kan men moeieljjk meer
als broeder beschouwen” die dr. K. »had geen
piëteit”; die dr. K. leefde van «miskenning en
verdachtmaking” die dr. K. nam den schijn aan,
als streed hij voor een betere theologie, lerwyl er
wel bezien niets achter school dan het plannetje
om zelf «professor te spelen.”
De bewuste dr. K. antwoordt nu, «dat hij niet
zóó boos is of hij vergeeft van harte aan dr. B.
wati in deze noch liefelijke noch welluidende
woorden er wél niet op aangelegd was hem te
grieven, maar oek zóó toch bitter zeer deed Het
heeft hem wel weer een paar droeve dagen ge
kost, te moeten merken, dat broeders zieb zóóver
vergeten kunnen, maar dat is geleden, en het,
»die als Hij gescholden werd met weder schold”,
zal ook den schrijver van deze kroniek te stade
komen.”
In een artikeltje dal de Heraut in een vorig
nummer aan dr. van Toorenenbergen wijdde,
naar aanleiding van een hem toegedacht privaat-
docentschap aan de hoogeschool te Utrecht
het blad beweerde dat men dr. van T. hel on
derwijs in het godgeleerd leerstellige niet kan
opdragen, wijl hij geen vastheid van beginsel
heeft schrijft het Wagn. Weekbl.«We zul
len de mishandeling, hier onzen geachten en ge
leerden van Toorenenbergen aangedaan, laten
voor rekening van den beleediger, slechts con-
stateerend, dat wie van T. van onvastheid van
beginsel besshuldigt, daarmee niet hem, maar
zich zelf op een bedenkelyko wyze compromi- den, maai door de vrees
By de vele stemmen die zich tegen het mis
bruik maar ook legen het gebruik van sterken
drank doen hoeren, heeft er zich thans een ge
voegd die het matig gebruik niet alleen vergoe-
lykt, maar bepaald verdedigt. Het is die van Sir
James Paget, een van Engelands eerste medici,
en zijn artikel is geplaatst in de Contemporary
review
Sir Pagnet heeft nagegaan, dat matige drinkers
het in levensduur, gezondheid en arbeidsvermo
gen van onthouders winnen. «Laat ons, zegt hij,
over een tijdperk van duizend jaren terugzien.
Wy weten hoe reeds binnen een drietal geslach
ten de jammerlijke verbasterende gevolgen van
aanhoudend, erfelyk drank-misbruik zich onmis
kenbaar openbaren. Indien nu een eveneens
aanhoudend en erfelijk, doch matig gebruik van
alcohol mede nadeelige gevolgen had op 's men
schee lichaamlijken en geestelyken toestand, dan
zouden na duizend jaren, dat is na dertig ge
slachten, die gevolgen, door tijd en erfelykheid
geaccumuleerd, eveneens onmiskenbaar moeten
zijn althans bij vergelijking van een drinkend
met een niet-drinkend ras. Wat echter zien wij?
Juist bet omgekeerde. Wij zien, wanneer wij
west bij oost, noord bij zuid vergelyken, dat over
al hel nageslacht der matige drinkers krachtiger
van lichaam en van geest is, dan het nageslacht
der onthouders. Ja, in het oosten zelf, in Hin
dostan, indien de drinkende Engeischman zich
terugtrok zou zijn opvolger als overheerscher van
de niet drinkende Hindoes onvermijdelijk niefnand
anders zyu dan de éénige inboorling van Indie,
die wèl drinkt: de Sikh.”
Tegen deze stelling wordt o. a. door de N. R C
aangevoerd, dat, de juistheid van het feit aanne
mende, het nog niet vaststaat dat het gebruik
van alcohol oorzaak van de meerdere kracht is
en dat de trek naar alcohol een by-verschijnsel
kan zijn van de kracht, deze rassen aangeboden.
Dit echter kan niet worden ontkend, dat kracht
van geest en lichaam met het matig gebruik samen
kan gaan. «Die ervaring, trouwens, doet elk ma
tig gebruiker van geestrijke dranken voor zichzelf
persoonlijk op, zegt hel blad nog. Hij voelt, on
danks zijn dagelijks glas wijn, bier of jenever,
zijn leden sterk en zijn brein helder En nu mag
’l wezen, dat noch hersens noch spieren by hem
het maximum van helderheid en kracht bereiken,
waarmede geheeie onthouding van alcohol ze toe
rusten zou, doch tegenover dit mogelyke, volstrekt
niet gestaafde verlies, staat een veel belangryker
voordeelliet levensgenot, de opgewekte stem
ming, de neiging tot gezelligheid, die het drinken
schiedl Let op den handel, den bronader van
onze welvaart. Is het niet waar, dal hij zich bij
toeneming verplaatst, verlegt naarmate van de
middelen van openbaar verkeer, die hij zich vindt
aangeboden Ieder jaar telt thans in de ont
wikkeling en den wedyrer der volkeren en wilt
gij in zulk een tyd, omdat het niet meer als vroe
ger zonder eigen krachtsinspanning mogelijk is
onze bestaande verkeersmiddelen, de voor zoove
le Indische millioenen verkregen havens en wa
terwegen en spoorbanen aan hun lot overlaten,
den verderen aanleg vertragen en geen nieuwe
meer aanleggen, omdat wij voor de nog vereisch-
te millioenen rente moeten betalen
Het Handbl. hoopt, dat deze mannelijke woor
den allerwege in den lande weerklank zullen
vinden. Het wijst er daarbij op, dat wij de laat
ste 20 jaren honderd millioenen aan schuld heb
ben gedelgd, groote werken aangelegd, enz., al
les zonder eenige inspanning onzerzyds. Integen
deel, de belastingen zijn verminderd. Nu we
werkelyk eeus de handen uit de mouw kunnen
steken, moet dit niet angstvallig worden verme
den.
UIT DE PERS.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ie gemeente Sneek maken hiermede bekend, dal
in hunne vergadering van den 14 November jl.
morloopig is vastgesteld het aanvullings kohier
tan de belasting op de binnen de gemeente ge
houden wordende Honden voor het jaar 1878,
en dat dit kohier, te rekenen van den 18 dezer
maand, gedurende 14 dagen ter Secretarie al
hier, voor een ieder ter inzage zal liggen, bin
nen welken termyn elk zijn bezwaren tegen het
kohier, op ongezegeld papier bij den gemeenteraad
kan indienen.
Sneek den 15 Nov. 1878.
Burgemeester en Wethóuders voornoemd,
i. van DRIESSEN.
De Secretaris,
W. van WANING Jr.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
6/ieefc doen te welen
dat binnen weinige dagen een aanvang wordt
gemaakt met het rooien der op- en langs het
telwerk in deze gemeente, tusschen de Oppen-
wisterbrog en de Kleine Palen, staande hoornen,
ilsmede met de afgraving van dat gedeelte Bol
werk. 'en behoeve waarvan de passage voor rij-
tn voertuigen is afgesloten en
waarschuwen een ieder, voor het gevaar, waar-
lan hij is bloot gesteld, door zich tijdens de werk-
namheden of bij duisternis langs genoemden weg
Ie begeven.
Sneek 19 November 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
W. van WANING Jr.
*s Rijksmiddelen hebben gedurende de maand Oc
tober jl. opgebracht 19,453,025, tegen f8,911,548
in October 1877, en gedurende de eerste tien maan
den van 1878 f79,359,956, tegen f77,926,728
in hetzelfde tijdvak van 1877. Het ,0/);l der ra
ming bedraagt f 78, 657,356.
Daar November gewoonlijk een zeer goede op
brengst geeft, mag de toestand der middelen in
’t loopend jaar bevredigend heeten en kan men
verwachten dat de raming niet onbelangryk zal
worden overschreden.
De N. R. C wijst er op dat de zeer gedruk
te staal van handel en nijverheid, waarover al
gemeen geklaagd wordt, tot nog toe aan de op
brengst der rijksmiddelen geen merkbare schade
heeft loegebracht. De grondbelasting over 1878
is reeds bijna ten volle betaald. Personeel en
patent hebben in October het dubbele opgebracht
van de raming voor één maand. De rechten op
den invoer overtroffen de raming de accijnsen
desgelijks, en niet één, die daarbij te kort schiet,
behalve die op den wijn, tengevolge van de wij
ze van verrekening bij dit artikel De indirecte
belastingen hebben evenzoo ruim f100,000 meer
opgebracht dan voor één maand geraamd was
en dit overschot is thans Ie danken aan de suc
cessierechten Zou het kunnen zijn dat de uit
breiding der belasting in de rechte lijn hare wer
king reeds doet gevoelen Eindelijk, wat het
belangrijkste is, niet om de sommen die het hier
geldt, maar om den aard der onderwerpen
posterij, telegrafie en loodswezen hebben elk een
zeer ruime opbrengst gegeven, ver boven de ra
ming. In de toenemende levendigheid van het
verkeer, die daaruit kon worden afgeleid, ligt
f iets bemoedigends.
Het Hand, beschouwt de beide stelsels, die
over den financieelen toestand van ons land
tegenover elkander staan, wat nader. Het een
,is bij de algemeene beschouwingen der Tweede
Kamer over de staatsbegrooting uitgesproken.
Het geeft dezen raad Laten wij, zoolang de kost
bare oorlog in Atjeh duurt, ons tot het gaande
houden van den dienst bepalen, de uitgaven voor
spoorwegen en andere buitengewone zaken hier
en in Ifidie inkrimj en en geen nieiiwe zaken,'
als een geheel net. van kanalen, ondernemen.
Dan kunnen wij met de beslaande middelen óns
redden, geen nieuwe belastingen zijn noodig
geen vermeerdering van staatsschuld. Wij kun
nen dan misschien zelfs belastingen afsebaffen,
als wij tegelijk op alles bezuinigen, als we een
paar universiieiten vo'.r afbraak verkoopen, eeni
ge honderden ambtenaren naar huis zenden en
tevens de uigaven voor leger en vloot geducht
inkrimpen.
Het andere stelsel is flink voorlgaan op den
eenmaal ingeslagen weg, dit systeem vindt zyn
verdediger o. a. in den minister van financiën.
>ln het zoover met ons gekomen, vraagt hy
dat, hetgeen eenmaal ontworpen en aangevangen
werd, inderdaad de krachten van een slaat te
boven gaat en de tyd van beperking is gekomen
Gij, die geneigd zijt deze vraag met ja te beant
woorden, weet gij wel dat inkrimping op dat
gebied «slechts ten koste van ons aanzien en
van onzen naam toegepast kan worden En
telt ge dien naam lich’, ziet gy dan niet wat
buiten onze grenzen allerwege op het gebied
1 der openbare werken is geschied en nog ge
ilet Staatsblad no. 23 bevat het doel en
werkking van de coöperatieve vereeniging Self
help, tot het scheppen van eigen kapitaal en
eigen woningen te Sneek.
Het Paleis van Justitie bevat eene waarschu
wing aan het adres van hen, die zich nog tegen
de politie mochten willen verzetten. 'In de zit-*-
tingen der rechtbanken in den laatsten tijd is
gebleken, dat de justitie tegen wool dig voor elk
zoodanig verzet onverbiddelijk isde meest ge
strenge toepassing van de wet wordt geeischt
en de rechtbanken huldigen hetzelfde beginsel
door zwaar te straffen.
