rm
GEMEEftTE Eft RET ARROftDISfflftT Sft'EEK,
ftlEUWS- Eft ADFERTEftTIE-BEAD VOOR DE
- r"
De Effflctenlromniel toflrM
L®
No. 31.
1879.
VIE R-E N-D ERTIGSTE J
WOENSDAG
1
I
1.1
t
5
■agai
7
i
i
De heer
I
1
IS
SUJ kl H 01 fi n
i
9
9
I
a
i.
t
e
■MW EX LAM).
r
d
0
E
o
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Het bericht, dat de voortvluchtige veldwachter
Heins te Harlingen, zou zijn gevat, is niet beves
tigd. Men vermoedt algemeen, dat hij van Har
lingen naar Londen is vertrokken.
Hot Vad. meldt dat de heer'Sickesz, lid van de
Tweede Kamer der staten Gen. ernstig ongesteld is.
e
f
15
10
>3
it
.3
)r
5
ir
14
1
or
or
or
14
i.
8
I.
1.
v.» eenen
vi^^.der
De hooidcommissie voor de viering der Unie
te Utrecht heeft in overleg met de plaatsehjke
commissie besloten, het plan tot monumentale
vereeuwiging dier belangrijke gebeurtenis op te
geven, en de gelden aan de inschrijvers terug
te geven.
Het Provinciaal blad no. 48 bevat een besluit
van den commissaris des konings, van den 9
April 1879, ie afdeeling A, no 626, houdende
verdeehng van de provincie in schatling-districten
voor de personele belasting en benoeming van
rijks-schatters voor 1879/80.
Benoemd zijn in het schatting-district Sneek
C. Walrna, OppenhuizenM. P. Bleekma, Deer-
sum T. IJpmaFraneker T. P. Koopmans
Oppenhuizen P. van der Valk, WommelsT.
H. Brouwer, Bolsward.
-» overeen gekomen
Naar het N. v. d. D. thans weer verneemt,
heeft de instructie tegen den onderwijzer te
Surhuisterveen (turven-kwestie) geene termen op
geleverd om hem gerechtelijke te vervolgen, zoo-
dat het schorsingbesluil wel vernietigd zal wor
den,
nenanaem women, Acm en aerng ge
Teylers tweede Genootschap heeft besloten j den van wege het O. M. gedagvaard.
AD VERTENTIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents
voor eiken regel meer 7'/, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Volgens het N. v d. D. heeft de politie te
Amsterdam proces verbaal opgemaakt tegen een
jongmensch, die 's nachts uit het raam zijner
woning op de Heerengracht op een kinderlrom-
pet het alarmsignaal der politie zóó bedriegelijk
na te bootsen wist, dat, wanneer dit hem ter
afwisseling van zijn medische studiën in den zin
kwam, hij in een oogwenk alle politiedienaren
uit den omlrek op de gracht nabij zijn huis in
draf liet bijeenkomen.
Art. 172 der Grondwet zegt: r>dat op
het stuk van belastingen geen priveleges kunnen
worden verleend.”
voor 1879 de volgende vraag uit te schrijven
Uit het vak der Penningkunde »Men verlangt
een geschiedenis van West-Friesche Munt.”
Bovendien zijn nog steeds uitgeschreven de
twee volgende prijsvragen1. uit het vak der
Letterkunde «Men verlangt een critische be
handeling van P. G Hoofts Nederlandsche histo
riën, waarin niet slechts de bronnen, die hij ge
bruikt heeft, en de wijze, waarop hij die heeft
gebruikt, beschreven en beoordeeld worden, maar
ook inzonderheid die berichten, die hij aan on
uitgegeven bescheiden en aan mondelinge over
leveringen heeft ontleend, worden getoetst aan
hetgeen van elders bekend is.” 2. Uit het vak
der Kunst «Men verlangt een historisch en
critisch onderzoek van de beoefening der hout-
sneêkunsl in Noord- en Zuid-Nederland, van den
oorsprong af tot het midden der 16e eeuw.
Hierbij begeert men tevens eene zooveel mogelijk
volledige beschrijving der werken van hen, die
in dat tijdvak hier te lande in deze kunst heb
ben uitgemunt.
deel in de belasting zal bijdragen.
Maar wat nu te zeggen van de bedreiging,
dal de kapitalen zich naar het buitenland zullen
verplaatsen Iets dergelijks werd ook tegen het
successierecht in de rechte lijn aangeveerd; maar
ondertusschen heeft men nog niets gehoord van
fortuinendie naar elders zijn verhuisd Wij
willen wedden, dat wanneer de belasting lot stand
komt, geen der onderteekenaars van het adres
daarom het vaderland zal ontvluchten. En zoo
ook zal de groote geldmarkt te Amsterdam stellig
niet wegens deze belasting verloopen.
Dat ook aan de eflecten belasing niet evenzeer
bezwaren verbonden zijn als aan elke andere
belasting, zal door niemand worden ontkend,
maar deze bezwaren worden door de tegenstan
ders verschrikkelijk overdreven. Dit is in elk geval
zeker, dat de kapitalen in portefeuille tot nu toe
eene schandelijke bevoorrechting hebben genoten
en dat het meer dan lijd is daaraan eens een
einde te maken.
Wij prijzen daarom den Minister, die den moed
heeft gehad een wetsvoorstel in te dienen, oin
ook die kapitalen in de algemeene lasten te doen
deelen, en we zeggen met de K C.zijn voor
stel moge gebreken hebben en voor verbetering
vatbaar zijn, het beginsel waarvan het uitgaat,
is onberispelijk en onaantastbaar.
Het bijvoegsel der Prov Oeerijs en Zw. Cour.
beval de volledige acte van beschuldiging van:
1. Gerrit Nieuwenhuis, oud 32 jaren, jager; 2.
Arend Jongman, oud 24 jaren, ai beider; 3. Klaas
Nieuwenhuis, oud 29 jaren, vischventer, allen
geboren en wonende te Stad Vollenhove, thans
gedetineerd, door den Procureur-Generaal be
schuldigd van:
I. de eerste van in de maand December 1877
des nachts, in ieder geval na zonsondergang en
vóór zonsopgang, uil het bewoonde huis van Evert
Driezen te Zuurbeke, gemeente Ambt Vollenhove,
een aan diens zwager Albert Lassche toebehoorend
tweeloops jachtgeweer arglistig te hebben ontvieemd,
na door een raampje van den aangrenzenden en
met de woning zelve een geheel uitmakenden
koestal naar binnen te zijn geklommen en zich
langs dien weg den toegang te hebben verschaft
tot de plaats waar het geweer stond.
II. Alle d.-ie van in den avond van den 16
Oct. 1878, nabij het Voorslerhek op den Bent-
dijk, gemeente Ambt Vollenhove, te zamen en
in vereeniging de aldaar op surveillanlie zijnde
politiebeambten, den rijksveldwachter brigadier-
titulair J. J. Bastings en den veldwachter der
gemeente Vollenhove J. de Liefde Gz. om het
leven te hebben gebracht, na vóór het plegen van
die daden het opzet daartoe te hebben genomen,
althans de eerste (Gerrit Nieuwenhuis) na vooraf
genomen opzet genoemden rijksveldwachter Bas
tings om het leven te hebben gebracht, en alle
drie de beschuldigden van daarop te zamen en
in vereeniging den medegenoemden gemeente
veldwachter De Liefde om het leven te hebben
gebracht, desgelijks na vooraf genomen opzet,
in ieder geval om de ontdekking van den op
Bastings gepleegden moord te voorkomen, en
zulks de eerste en tweede beschuldigde na vroe
ger lot eenzame opsluiting voor den tijd van lan
ger dan zes maanden veroordeeld te zijn en al-
zoo van:
de eerste: «diefstal bij nacht in een bewoond
huis, gepleegd met inklimming;
allen moord op twee bedienende beambten in
de waarneming hunner bediening,
Althans de eerste moord op zoodanig beambte
en allen moord op een tweeden beambte, in ieder
geval moedwilligen doodslag op laatstbeduelden
beambte, voorafgegaan door den moord door den
sten beschuldigde gepleegd, en zulks de beide
eerste beschuldigden na vroegere veroordeeling
tot eenzame opsluiting voor den lijd van langer
dan zes maanden.
De zaak zal ter terechtzitting van den 1 Mei
behandeld worden, Acht en dertig getuigen wor-
’t Is een zeer gewoon verschijnsel in ons land
en ’l zal misschien wel overal zoo zijn dat
niemand gaarne afstand doet van zekere privele-
ges, al leert zijn rechts- en billijkheidsgevoel hem
dan ook, dat hij daarop niet de minste aanspraak
heeft, en dat hij eigenlijk van die bevoon editing
reeds veel te lang genoten heeft. Dat rechts-
en billijkheidsgevoel wordt, helaas I bij de meesten
onzer zoo spoedig tot zwijgen gebracht, zoodra
't op het «hebben en houden” aankomt. Dan welen
we meestal tal van sophistische redeneeringen te
berde te brengen, om te betoogen, dal wij althans
moeten houden wat we hebben en reeds zooveel jaren
lang onbezwaard gehad hebben; en wij eindigen
ten slotte met ons diets te maken, dat wij vol
strekt geen bevoorrechting hebben genoten.
Zoo is het bijv, allerkoddigstja dat is ’l
maar ’t is bedroevend tevens op te merken
hoe, bij elke poging om tol eene meer billijke
laslverdeeling te geraken, de tot nu toegeprive-
ligeerden door dik en dun gaan draven, om toch
vooral bij tijds te kunnen gaan betoogen, dat
deze nieuwe voorgestelde belasting lel wel 1
eene belasting, die ook hunne beurzen zou aan
spreken uiterst onbillijk, bezwarend en druk
kend is, en daarbij schadelijk voor het alge
meen belang
Een nieuwe bijdrage daarvan levert thans weer
de heftige oppositie welke van geprivilegeerde
zijde gevoerd wordt tegen het onlangs door de
regeeringingediende wetsontwerp tolheffing eener
belasting op de Effecten.
Alle effecten-trommels hebben van verontwaar
diging getrild en geschud over de gruwelijke aan
randing harer onschendbaarheid, en de groote
effectenhandelaars en eflectenhouders hebben su
biet de hoofden bij elkaar gestoken, en zij zijn
om zoo mogelijk aan
allen, en aan onze volksvertegenwoordiging in
de eerste plaa's, wijs te maken, dal de invoering
eener belasting op de effecten wel een der meest
onbillijke zou zijn, welke ooit kon worden voor
gesteld
Wie van de onbillijkheid dier belasting volko
men overtuigd wil worden, hij leze en herleze de
berg van bezwaren, welke voor eenige dagen
door bankiers en andere groote geldmannen uit
Amsterdam, in hun adres aan de Tweede Kamer
tegen de voorgeslelde belasting werden ontwik
keld. Men njoet al een stumper -r- zonder ef
fectentrommel en dus erg bevooroordeeld zijn
om al hel zwaarwichtige der daartegen aange
voerde argumenten niet dadelijk te begrijpen.
Men oordeele slechts
Als normaalbeginsel van belastingwezen zoo
heet het o. a in dat adres zal jaarlijks aan
de natie een deel van het nationale vermogen
worden ontnomen De wetsvoordracht geeft aan
den Staat de beschikking over het nationaal ver
mogen. De geldmarkt wordt bedreigd de groot
ste kracht van den Staat loopt gevaar te breken
verplaatsing van het hier te lande gevestigde
kapitaal staal te wachten, enz.
N.elwaar, dal zjjn alle dooddoende argumenten
en geen dikke woordenen ’t is geen egoisme
van de Amslerdamsche geldmannen, dat hen zoo
G bezielend en overtuigend doel spreken tegen eene
belasting, waarin de heeren eflectenhouders al
i voor één per mille zouden worden getroffen ’t
is hier niet de zucht om voor zich en de zijnen
een onwettig, privelege te handhaven,
neen I t is slechts de innige overtuiging van de
noodzakelijkheid van de voortdurende onschend
baarheid van de nederlandsche effectentrommel,
die uil dit kernachlig adres spreekt. «Ne louchez
pas a la Reine I” alias effectentrommel roept
de piepende schaar; «dat’s mijn recht” en
de gezamenlijke eflectenhouders repeteeren in
koor «dat’s haar recht, dat zij alleen ten onzen
bate mag uitoefenen I” Vorder uwe lasten, zoovéél
gij wilt, van elke tak van bediijf, evenzeer als
van den grondeigenaar, vraag »uw deel van
’s beedlaars brood en zout” belast het genot
van licht en luchten verdubbel, zoo noodig,
nog den accijns op de Jenever, dat likeur de
canaille! maar waag het niet den vinger uit
te steken naar onze kapitalen, die nu reeds sedert
jaren zoo rustig en onbezwaard hebben gelegen
in onze effectentrommels 1 Laat deze buiten hel
bereik blijven van den fiscus; want nog eens!
bedenkt het wel, o 1 Minister en Volksvertegen
woordiging, dat gij door uwe belasting op de
effecten jaarlijks aan de natie een deel van hel
nationaal vermogen zoudt ontnemen dat door
dit wetsontwerp de geldmarkt wordt bedreigd
dat de grootste kracht van den slaat daardoor
gevaar loopt te zullen breken, en verplaatsing
van het hier te lande gevestigde kapitaal daarvan
te wachten is.
De Kamper Courant noemde dezer dagen deze
demonstratie van de Amslerdamsche geldaristo
cratie een schande voor ons land en achtte de ar
gumenten, in het adres aangevoerd, hoe hoog zij
ook klinken, van bitter weinig beteekenis.
Het voornaamste, zegt zij, is, dat een deel wordt
geëischt van het kapitaal zelf. De Staal, beweren
deze heeren, krijgt de beschikking over het na
tionaal vermogen. Ais voorgesteld ware eene
belasting van de rente, eene couponbelasling
zouden de heeren dan tevreden zijn geweest
Zouden er dan door hen geen bezwaren zijn op
geworpen Zeven-en-twintig jaar geleden werd
zulk eene belasting voorgesteld, maar ook toen
ging er een storm op. Inderdaad is de vorm,
door den tegenwoordigen minister gekozen, aan
veel minder bezwaar onderhevig dan elke andere
tot hiertoe bekende vorm. De geldhandel en
dit mocht hij deze adressanten vooral wel wegen
wordt er veel minder door belemmerd. En
evenwel is het nu juist de vorm, waartegen deze
heeren hunne scherpste pijlen richten. Het is
volgens hen iels ongehoords, wat de Regeering
voorheeft. Niet de inkomsten uit effecten, maar
de effecten zelf worden belastde Staat neemt
een deel van het kapitaal; het nationaal vermo
gen zelf wordt aangetastAlsof het feilelijk niet
precies op hetzelfde neerkomt, of de belasting
wordt berekend naar de waarde van het effect
zelf of naar het rentebedrag. De voorstelling
dat de Staat een deel van het kapi’aal neemt
is geheel onjuist. De belasting is niets anders
dan eene belasting van het inkomen uit effecten,
berekend naar huune beurswaarde Het nationaal
vermogen zal door deze heffing van 1 per mille
niet verminderen, en er bestaat zelfs volstrekt
geen grond om te vreezen, dat een Amsterdamsch
millionair gebrek zal moeten lijden, omdat de
Staal jaarlijks f1000 van hem eischt.
Maar, zeggen de adressanten, de belasting zal
worden geheven, onverschillig of men al dan niet
vruchten trekt uit zijn kapitaal. Jawelmaar
effecten, die geen rente geven, staan niet a pari
op de fondsenlijst genoteerder zal dus wel
eenig verschil zijn tusschen het bediag, dat men
in de belasting betaalt voor het kapitaal, hetwelk
geen vruchten afwerpt, en dat, betaald voor kapi
taal, hetwelk wèl vruchten afwerpt. En dit is
ook zeker, dat zoolang een effect verhandelbaar
is, het ook waarde vertegenwoordigt. Er is dus
niets onbillijks in, dat het ook een evenredig
6
7
i-
7
i.