NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
GEMEENTE EN flET ARRONDISSEMENT SNEER,
No. 44.
1879.
ZATERDAG
31 MEI.
ïN
De Verkiezingen,
i.
-J
4-
CI R A A T.
n-
i
•j.
n
e
i.
I i
UIT DE TWEEDE KAMER.
1
even
r
1
a
5
1
f
I
d.
I i
4
A
00
Deze COURANT verschynt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ4.franco per post fi 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
)0
2e
O;
ile
)0
0.
g-
n-
49
ije
te
an
>os
50
10.
18,
>0.
van den
Holland
niets
orden ingesteld en zooveel
m,
tje I
a
lik
ïr»
[SNEEK
tvbt inirmn nmirrnrn nr in VTr
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek, brengen door deze onder de aandacht
van degenen, die, gedurende het jaar 1878, iets
voor de gemeente hebben verricht of aan haar
geleverd dat hunne pretentiën voor zoo ver ze
niet vóór of op 30 Juni e. k. zijn ingeleverd,
moeten worden gehouden voor verjaard en ver
nietigd, volgens art. 188 der gemeentewet, in
verband met de wet van 8 November 1815
{Staatsblad no. 51).
Sneek 28 Mei 1879.
J. van DRIESSEN Burgemeester.
B. de JONGH L. Secretaris.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘Z, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
voortsgekwetste eigenliefde aan den eenen- en
bekrompenheid van inzicht aan den anderen kant,
die in de eerste plaats eigen, locale belangen op
den voorgrond plaatst en den VoZAsvertegenwoor
diger op straffe van ongenade, daarop vóór
alles wil doen letten; zij geven nog maar al
te vaak den doorslag in de vergaderingen der
kiesvereenigingen, terwijl ’t verkiezingswerk daarbij
nog meestal wordt gedreven door enkelen, door
een «rondje” of een «clique”, die gewoon is de
massa te «sleeptouwen.”
Een verrnakehjke bijdrage van de ernstige wijze,
waarop sommige kiesvereenigingen en de leiders
daarvan, hun laak opvatten, leverde West-Friso nog
dezer dagen in de P. C in het volgende schetsje
Jan de President, Gerrit de Secretaris en Pen
ningmeester Kees, hebben voor een poosje de
hoofden bij elkander gestoken. Gerrit vindt dat
Klaas, een fideele vent die op z’n tijd een lekker
glaasje wijn schenkt en zoo rad ter tong is als
de beste, een kranig figuur in de Tweede Kamer
zou maken. Jan en Kees zijn van dezelfde opinie:
zij noemen het zelfs een «lumineus idéé”, welk
compliment aan zijn adres door Gerrit zeer min
zaam wordt in ontvangst genomen. Nu krijgt
Klaas een wenk, dat hij op den avond, die vol
gens het convocatie-biljet is aangewezen voor de
bespreking der candidatuur, maar eens thuis moet
blijven en Klaas, die lang niet dom is, bemerkt
lei stond wie er dood is. Enfin, hij brengt dat
offer op het altaar des vaderlands, hij blijft thuis.
De vergadering wordt door den Voorzitter ge
opend met een zeer «ernstig” woord, waarin hij
de aanwezige leden (er zijn er maar 17) van
de vijf overigen hebben vier juist dien avond een
verjarmgs-jooltje, terwijl de vijlde, de heer K. van
Dil-en-Dat, bericht heeft gezonden dat hij door
ongesteldheid verhinderd is, wijst op de ge
wichtige belangen die zij thans te behandelen
hebben enz. Daverend applaus. De algerrieene
beraadslagingen worden geopend men praat een
beetje over verschillende toongevers op politiek
gebied, die echter geen van allen naar den smaak
der vergaderden zyn. De een is te radicaal, een
ander gaat niet vei genoeg, de derde heeft geen
gevestigde overtuiging over leger-organisatie, de
vierdeEr worden wel veel potjes Beijersch
of glazen wijn geconsumeerd, maar geen candi-
daten voorgesteld; er wordt veel gepraat, nog meer
gerookt, maar niet gestemd. Drie uren zijn ver-
loopen, er komt gevaar voor spraakverwarring.
Secretaris Gerrit lacht in zijn knevel't gaat net
in zijn zeiltje. Eindelijk vat de President het
woord «vrienden, te vergeefs zoeken wij in al
le richtingen om een man te vinden naar ons
hart. Het komt mij voordat wij de blikken
niet zoo ver behoeven uit te strekkenimmers
in ons midden al is hij tot ons leedwezen
hier niet tegenwoordig, bezitten wij een man,
die aan alle eischen voldoet, welke men redelij-
t kerwijze aan een Afgevaardigde kan stellen,
i een man, wiens goede werken, en zij zijn legio
wy dagelijks aanschouwen, een man met een
helder verstand, warmen ijver, rustelooze werk
zaamheid een man volkomen bekend met de
eigenaardigheden en behoeften van ons district,
van 30 a 35000 man acht hij noodig, zoowel voor de
actieve als de passieve verdediging. Behoorlijk verband
tusschen de militie en de schutterij staat hij voor en
hij is voorstander van den persoonlijken dienstplicht.
Bij de invoering zal hij de maatschappelijke omstandig
heden niet uit het oog verliezen. Op de toepassing
komt het aan. Ditzelfde is het geval met de leger
organisatie bij de wet, hij kan zich daarover nog niet
bepaald uitlaten, eerst materie dan organisatie. De
Minister blijft overtuigd, dat als men hem tijd laat zijne
plannen uit te voeren, wij gereed kunnen zijn voor den
ooi log zonder verhooging van het tegenwoordig budget.
Het algemeen debat is afgeloopen.
Alle artikelen vau het oorlogsbudget zijn vervolgens;
na eenige discussie, onveranderd goedgekeurd.
De Minister beloofde verbetering der bezoldiging van
de officieren vau gezondheid.
Bij de discussie over de vestiogbegrooting in de
zitting van Woensdag, werd door de heeren Bastert en
van Houten aangedrougen op verlenging van de termijnen,
tot uitvoering der vestingwet en op verdaging van
nieuwe werken tot het volgend budget.
De heer de Vos van Steenwijk z >u voor stemmen
alleen om politieke redenen.
De Minister >an Oorlog hoopte dè vestingwet nit te
voeren voor ecu bilhjker cijfer den 33'/, mtllioen. Hij
houdt zich aan den termijn in de vestingwet voor hare
uitvoering gesteld Hij verdedig' versterking van havens
tegen een mogelijken arnval van de zeezijde. De ver
dediging van de Schelde past niet in het door ons
aangenomen geconcentreerd vcrdedigingsstebel. Later
zal hij een voorstel doon tot opheffing der vesting Neuzen.
De heer van Houten komt er legen op, dat men uit
politieke consideration een begrooling zou aauuemen.
Daardoor ondermijnt men meer dan men steunt.
Twee amendementen van den heer Bastert, om te
schrappen de verbetering van verschillende forten en het
fort te Nieuwersluis als niet dringend noodzakelijk zijn,
na bestrijding door den Minister en de beeren Kool en
van Wassenaer verworpen met 51 tegen 22 stemmen.
Art. 2a. (nieuwe werken voor de verbetering van de
stelling te Den Helder) is aangenomen met 41 tegen
32 stemmen.
Art. 2c ("fort te IJmuiden) wordt na bestrijding door
den heer de Casembroot aangenomen met 56 tegen 17
stemmen.
Art 2e (forten aan de Maasmonden) is aangenomen
met 53 tegen 20 stemmen
De vestingbegrooting is aangenomen met GO tegen
13 stemmen
Het gehèele oorlogsbudget is aangenomen met 5 9
tegen 14 stemmen
De Regeering beantwoordde de interpellatie
beer van Wassenaer over de berooverijen van
sche visschers in de Noordzee Officieel was
bekend Een onderzoek zou w<
mogelijk getracht worden dergelijke feiteu te doen op
houden
De Kamer heeft gisteren (Donderdag) een reeks van
ontwerpen, aangenomen. Vooreerst de conclusien der
overeenkomsten met Brazilië en Noord Amerika. De
heeren Godefroi en van Kerkwijck drongen daarbij aan
op uitleveriugstractaten met beide landen. De Ministers
van Justitie en Buitenlandsche Zaken antwoordden, dat
van Brazilië eiken dag de toezegging wordt vei wacht,
en dat ten aanzten van Amerika de grootste moeielijk
heden te boven zyn gekomen zoodat de tot stand
koming binnen kort is te verwachten. Vervolgens zija
aangenomen de onteigening voor de indijking van de
Legmeerplassen en de wijziging van verschillende be
grootingswetten Over dat tot invoering too noodig
van dubbele registers van den burgerlijken stand had
eenige discussie plaats De Minister bevsl het aan
vooral ten gerieve van het publiek.
Na verwerping van twee amendementen op art. 1 is
het ontwerp tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek,
(dubbele registers van den burgerleken stand) aangeoo
men met 65 tegen 1 stem. Voorts is aangenomen de
grensverandering tnsschen Scherpenisse en Poortvliet,
Over het ontwerp tot verhooging van hoofdstuk 5
(crediet voor bet onderhoud van historische gedenktee
kenen) had discussie plaats. De Minister verklaarde
dat het crediet alleen zou gebruikt worden om stremming
in de dienst te voorkomen. Een amendement van den
heer Van Houten om het crediet te verminderen, is
verworpen met 43 tegen 22 stemmen en het ontwerp
zelf aangenomen met 52 legen 13 stemmen.
Heden de overige ontwerpen
Hei volk van Athene had vóór een twintigtal
eeuwen soms de aardigheid, hyzonder verdien
stelijke mannen buiten de grenzen van den stad
te jagenmen zei dan dat het algemeen belang
er door geschaad aou worden, als één persoon
te veel invloed kreeg. Aan de stemhebbende
ingezetenen, de burgers dus, werd eenvoudig de
vraag voorgelegd: «Acht gij de verwijdering van
«die en-die" noodig? Hij schreef zijn ja of neen
op een gebakken scherf, die den dienst van stem
biljet vervulde, en de uitstag dier stemming
besliste over het lot van den waardigsten dienaar
soms van den Staat.
Nog een korte poos, en ook bij ons zal
het schervengericht weder zijn vierscharen span
nen. Niet buiten het grondgebied van den Staat,
maar buiten het Paradys, voor de uitverkorenen
der natie op het Haagsche Binnenhof aangewe
zen en onderhouden, zuilen we de mannen die
het hun opgedragen mandaat ten einde hebben
gebracht, met fier opgeheven hoofde zien treden,
wachtende op het plechtig oogenblik, waarin de
Nedeilindsche Maagd tot hen zal komen en zeg
gen: «Gjj verdienstelijke telg van mijn volk, rys
op en herneem de plaats, die gij tol dusver zoo
waardig hebt vervuld 1” Of wel zij aan
wie de hooge verantwoordelijkheid is opgelegd,
de »vertegenu>oordigers des volks*' te richten 11
zy zullen met ernst de hand opheffen en uitroe
pen «Verdwijn in het niet, waaruit gij te on
zaliger ure zijl te voerschijn getredenhet alge
meen belang verbiedt ten stelligste een vernieu
wing van uw mandaat 1”
Is het zoo? Wordt inderdaad het verkiezings
werk zoo ernstig opgeval
Hel talgemecn belang!" Is dat ernst of
korlswyl zal misschien deze of gene geneigd
zyn te vragen.
Geeft hel algemeen belang inderdaad altyd den
doorslag by de keuze onzer volksvertegenwoor
digers Geven de verschillende kiesvereenigin
gen, dié zich opwërpen als vóórlichters vau de
kiezers en als leiders van het verkiezingswerk,
geven zij soms het voorbeeld, om, terwille
van het algemeen belang, terwille van het begin
sel, 't welk zy heeten te vertegenwoordigen
eenig offer te brengen aan eigen inzichten, aan
eigen sympathiën en antipathiën, aan eigen, aan
locale belangen Geven zy het voorbeeld van
doordacht, ernstig en kalm overleg by de behan
deling der publieke zaak en by de beoordeeling
van de handelingen van publieke personen
en weten zij zich daarby vooral verre te houden
van elke kleingeestige raneune?
Helaasde bewyzen van het tegendeel zyn er
te over 1
Persoonlijke sympathiën en antipathiën niet
zelden het product van vooroordeelen of van
vluchtige indrukken, en daardoor vaak ook
Standvastig als >en mode-kleurlje en getrouw
als de vriendejde \n den dag, die heden «Ho
sannah I” en »n «kruist henj I" roepen
en van wien we dus mogen verwachten dat hij
onzen lang gekoeslerden wensch, de onmisbare
demping van de Moiensloot op staatskosten, een
belangrijke schrede nader tot de vervulling zal
brengen. Gij zult het, vertrouw ik, met mij eens
zijn wanneer ik verklaar dat onder de tegen
woordige omstandigheden de verkiezing van den
heer Klaas van Dil-en Dat een gewichligen dienst
zou zijn, door ons district aan de zaak des va
derlands bewezen.”
De spreker ziet rond. Kees de Penningmees
ter waagt een zwak getrappel. Nog twee voeten
raken in beweging, en, en als gold het een
tafeldans, weldra weerklinkt de zaal van het
krachtigst mogelijk geluid dat door 34 laarzen,
vijf handen en twee bierglazen kan worden ge
maakt; er wordt nog even gesproken over Klaas
politieke beginselen: daaaomtrent kan een der
aanwezigen rnededeelingen doen, kortom,
morgen vermelden de couranten en overmorgen
de aanplakbiljetten dal de Kiesvereeniging «Wet
algemeen belang" met eenparigheid de candida
tuur heeft gesteld van den heer K. v. D. en D., wes
halve zij de kiezers in het district X. dringend
uitnoodigt - enz.”
Hoe jammer, dat dit schetsje nog maar al te
vaak op sommige kiesvereenigingen in ons vader
land van toepassing is I
Het debat over bet Oorlogsbudget is jl. Dinsdag
voortgezet.
De heer de Jonge drong aan op aankweeking van de
vaderlandsliefde en de burgerzin bij de jeugd, als waar
borgen voor de verdedigbaarheid des lands.
De heer Heijdenrijck is een voorstander der plaats
vervanging en houdt vol, dat de plannen van den Minister
de budgetten niet zal verminderen; hij bestrijdt de anti-
militairisten.
De heer Idzerda zal voor het budget stemmen, om
den Minister gelegenheid te geven hervormingsplannen
voor te dragen.
De heer Oldenhuis Gratama eveneens; hij verdedigt
de anti mihtairisten, die bezwaar maken steeds klimmende
millioenen te voteeren zonder resultaat.
De heeren Cremers, van der Linden en Goeman Bor
gesius deelen in hoofdzaak dat gevoelen.
De heer van der Linden zou bepaald tegenstemmen
De beer Cremers maakte zijne stem afhankelijk van
de politieke overweging, dat verwerping van het budgel
de uitvoering der onderwijswet en de behandeling der
belastingwetten gevaar zou kunnen doen loopen.
De heer van der Schneck verklaart zich bepaald
tegenstander van den persoonlijken dienstplicht.
De Minister van Oorlog verduidelijkt zijn eerste
rede bij de aanvrage van gelden zal hij rekening houden
met de ünancieele krachten des lands. Een veldleger