fiEMEEATE EN IIET ARRONDISSEMENT SNEEK.
NÏEÜWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
No. 16.
1879.
T? GJ
N
ZATERDAG
20 SEPTEMBER.
VIE R-E N-D ERTIGSTE JA
i)
3’/,
o
Ier
I.
1
X
I COIR AIT.
aewau
1 de heeren van Delder, Moens, Winlgens, Viruly kondigd tot beteugeling
r...4.z.n sterken drank, terwiil be
U I T DE PERS.
l-
t
L
I
- - - --------
Deze COURANT verschynt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post fï 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
ft
M
pt
I
1»
I
r
X
IS
/l.
®ct.
9»
5
2
a
5.
was i
dat
be-
in de
S N E E K
en Luyben.
i geeft, naar het Hand, doet opmerken, een
vredigend antwoord op de vele vragen
laatste weken gerezen, f
6.35
6,30
6.63
7.584
a.ti
S58
door
9.16
door
9,34
9.51
door
door
door
10 14
610
>64
van 't mishruik van
sterken drank, terwijl bet, met het oog op de
verklaring omtrent de schoolwet, de opmerking
maakt, dal deze duidelijker had kunnen zijn wat
betreft de financieele zijde van hel vraagstuk.
Ook de verklaringen omtrent Ned.-Iudie geven
het blad reden tol groote bezorgdheid. De laatste
woorden van 't artiekel luiden »Men ziet alzoo,
dat deze troonrede alleszins geschikt is om zeer
gemengde gewaarwordingen op te wekken en om
ADVEHTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cent»,
voor eiken regel meer 7% Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
en hoop. Gods zegen moge alles ten beste ge
dijen!”
De N. R. C. doet opmerken, dat men nit de
troonrede niet kan bespeuren, dat er andere dan
liberale elementen in ’t ministerie zitting hebben.
Mag men aan liberale zijde niet zonder zorg zich
hebben afgevraagd, zegt het blad nog, welken
invloed de niet-hberale elementen in net ministe
rie zouden oefenen, na deze troonrede zal het
wantrouwen zeker merkelijk verzwakt zijn. Wel
zullen de mondelinge toelichtingen m mten wor
den afgewacht, alvorens de liberale partij haar
volle vertroeven kunne schenken aan het kabinet.
Maar alvast verheugen wa ons, dat er bij de
opening van hel parlement geen woord is gespro
ken, dat aan een andere dan de liberale politiek
doel denken.”
De Standaard is zooals te verwachten
was niet zeer gesticht. Het moet het blad
van het hart, dat die rede nog verre achter zich
laat den slechtsten dunk, dien de meest kwaad
vermoedende onder de geestverwanten zich van
de plannen van dit kabinet had gevo.md. T Is
nu een feitKappeyne’s «Scherpe Resolutie” zal
ter dege worden ingevoerd, zoo spoedig hel slechts
even kan, door twee ministers die de anfi-revu-
lutionairen in menig opzicht na stonden en wel
onder verantwoordelijkheid van hem, die door
de eigen partij op den weg van eere en glorie is
gebracht.
Niels is hel christelijke deel, zeg vrij de helft
der natie, bespaard. Het stuitendst is nog schier,
dal het harde, krenkende besluit, geheel onnoo-
dig nogmaals iu alsem is gedoopt door de koele,
ijskoude manier waarop men het inkleedde >men
stelt zich zoo voor” om u ter executie te leiden:
als gold het een schutsluis, -die moest worden
vernieuwd.
In zoo ernstig oogenblik kan er onder de-broe-
deren slechts één gedachte zijndie om nauw
zich aaneen te sluiten en saam zich te veroot
moedigen voor dien hoogen God, die ook Van
Lijnden’s aanslagen nog even goed als die van
Kappeyne verijdelen kan. Het verderf, waaraan
de natie door Van Lijnden’s onverantwoordelijk
bedrijf dreigt te worden prijsgegeven, is Hem
niet verborgen »En daarom broeders zoo
gaat het blad voort »wat Van Lijnden mis
dreef gaat te ver, om nog toorn te wekken. Het
maakt stil Daar doel men het zwijgen toe Hij
leeft die hem oordeelt. En van nu af aan richt
ons oog zich van hem naar onze Kamerleden.
Voor hen bidden we beleid, moed en onverschrok-
denheid af van den Heere onzen God
Bij de onder wijsparagraaf verliest hetgeen de
troonrede verder biedt, alle beteekenis voor de
Standaard.
Ook de Tijd heeft een dag gewacht met haar
meenirg te kennen te geven over het eerste
staatstuk van bel nieuwe kabinet. Het oordeel
is een veroordeeling geworden en de gunstige
gedachte, die het blad eerst over het ministerie
had, is geheel verdwenen. »De zwaarmoedigste
en zwartste voorspellingen, zoo leest men, zyn
beves'igd en op dit oogenblik is het een onloo
chenbaar feit, dat het ministerie-Van Lijnden de
erfenis van het ministerie Kappeyne aanvaardde,
en meer staat*-
Katner. Het voorgevallene bij die samensprekingen
in qoofdzaak niet bekend, maar bet resultaat aas,
zij de opdracht niet aanvaard hebben Moet hieruit
opgen.aakl worden, dat de liberale partij vrijwillig heeft
geabdiceerd Daarna is de heer van Lijnden belast en
geslaagd iu de vorming van een nieuw Kabinet. Spreker
uu verklaarde niet i.i te zien hoe in de bestaande oin
standigbeden eu ua de vrijwillige abdicatie der liberale
party, eenig ander ministerie, uit eigen krachten saam
gesteld, kans bad op eenige duurzaamheid Omtrent
hetgeen dit ministerie doen zal, was de verklaring van I
den heer van Lijnden Maandag vrij geruststellend voor
sprekers richting vooral met het oog op het kardinale I
punt, de invoering der onderwijswet. Alleen vreesde
hij, dat de formule, door van Lijnden gegeven omtrent
de grondgedachte der Kabinetsformatie, in de toepassing
moeieltjkheid zou opleveren binnen en buiten het Kabinet.
Overigens verzekerde hij het Kabinet van de welwillend
heid der Kamer, mits gepaard met een zelfstandig oor
deel.
De heer vau Lijnden betuigde den beer Duymaer van
Twist dank en vei klaarde, dat diens opvattingen omtrent
den aard der formsiie en de voorgenomen taak juist
waren. Blijft de medewerking der Vertegenwoordiging
even lang duren als hij uitzicht heeft dat de goede
verstandhouding zal duren tussclien de leden van het
Kabiuet ouderling, dan zondeu zijne verwachtingen niet
ijdel zijn. Met den heer Duytnaer verzocht hij de daden
der Reiieeriug af te wachten.
De Kamer is daarna ui leen gegaan.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 16 Sept.
De kamer besloot heden tot toelating van alle nieuw
benoemde leden, behalve den heer du Tour vau Bellinc
have, die te Utrecht in plaats van den heer Bastert is
gekozen. Ten zijnen aanzien is voorgesteld nadere iu
lichtingen te vragen van den Minister van Binnenland
sche Zaken nopeus de kiezerslijsten te Harmelen. Dat
voorstel zal later worden behandeld.
Tot eersten candidaat voor het voorzitterschap is
gekozen de lieer me. W. H. Duller! met 71 van de 77
stommen, bij eerste stemming! tot tweeden candidaat bij
vierde stemming de heer Miraudoile met 42 stemmen
tegen den heer Cremers, die 22 stemmen had tot der
den candidaat bij tweede stemming de heer Luyben met
38 van de 7 o stemmen.
Zitting van Donderdag 18 September.
De heer Dullert, door den Koiiing benoemd tot
voorzitter, werd in de.zitting van heden door den
heer de Bieberslein Jiarlelijk toegesproken, die
herinnerde, dat lue zwaai liet presidium moge
zijn, dit niét te vergelijken is met dat in Frank
rijk en Belgie omdat hier allen den voorzitter
aebting loedragen, onderling welwillend zijn en
de natie de uitgebraebte stemmen der vertegen
woordigers eerbiedigt.
De beer Dullert aanvaardde het voorzitterschap
Was het afgeioopeu jaar, zeide hij, niet zeer
vruchtbaar geweest, veel was toch voorberedi,
terwyl dit jaar bovenal hel wetboek van strafrecht
aan de orde is. Wijzigingen in het reglement
ter bevordering van eene doelmatige behandeling
van hel strafwetboek hoopte hij spoedig in be
handeling te kunnen brengen.
Ingetrokken zijn de wetsontwerpen, regelende
de finantiëele vei houding met Indie, de invoering
der schatkistprommessen, de efleclenbelasting en
de belasting op de goederen in de doode hand,
bet onderhoud van historische monumenten en
den generalen staf.
Ingekomen zijn de Indische en spoorwegbe-
grootmgen, de provinciale helastingontwerpen,
nadere bepalingen omtrent den suiker accijns,
wyziging en aanvulling der wetten nopens de
heffing en verzekering van invoerrechten en ac-
cynseu en voorts uilleveringstiacfateo met Zw iden
en Noorwegen en Spanje. Vrijdag te 3 uur
aanbieding der staatsbegroo ing voor 1883 De
uieuw getrokken afdeelingen kozen tol voorzitters
de heeren vau Defden, Ciemers, Wintgens,
Lent'mg en Gorver Hoofttot leden der commis
sie voor hot adres van antwoor d op de troonrede
werrgens conisiaieei i nei uiau .v,
dat het wetboek van strafrecht zal ter hand ge- j- ---- ----
nomen worden en er een ontwerp wordt aange- I en met minder lichtzinnigheid,
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
aterdag 20 Sept. 1879, ’s namiddags 6 uur.
Punten ter behandeling
Resumtie der notulen.
2. Mededeelingen van goedgekeurde raads
besluiten, ingekomeu stukken, enz.
3. Voorloopige vaststelling der Gemeente-Re-
^euing, dienst 1878.
4. Goedkeuring van de Algetneene Armvoogdy,
ie Stedelyke Muziek en Zangschool en de dd.
Schutterij, over 1878.
5. Idem der begrooting van de dienstdoende
Schutterij voor 1880.
6. Voorstel tot wyziging van het Reglement
op hel beurlveer van Sneek op Winschoten, v. v
7. Idem op het verzoek van Commissarissen
der Stedelijke Muziek en Zangschool, om verhoo-
ging van subsidie voor die inrichting.
8. Idem op het adres van J. J. van Velzen,
tot bekoming eener toelage.
9. Idem op het adres van de hoofdonderwy-
zers G. Geel Kz. en Joh*. Bergmans, om verhoo-
ging van jaarwedde.
10. Idem op het adresalsvoren, van den
heer A. Minderhoud Kz.leeraar aan de H. B.
School.
11. Idem op het adres, alsvoren, van Dr. A.
Nyland, leeraar aan de Hoogere Burgerschool.
liek afgelegd, zijn gewichtig
zullen ongel wijfeld clericalen
I I J -
Men heeft nu de zekerheid, dat de schoolwet
onveranderd zal woiden ingevoerd, dal op het
gebied der belastingen de staalkunde der vorige
regeering zal worden voortgezet, dal aan bescher
mende maatregelen ten opzichte vau handel en
nijverheid niet gedacht, kortom, dat de libe
rale richting ruiterlijk wordt omhelsd.
Het blad doet nog opmerken, dat de troonrede
een opmerkelijk stilzwijgen bewaart over degrond-
wet eu over de landsverdediging De grond
wetsherziening is vooreerst van de baan, daaraan
twijfelt niemand. Maar het zwijgen over de
landsverdediging is een zeer bedenkelijk verschijn
sel. Meer voldoening geeft de nadruk, die gelegd
wordt op het tot stand komen van het wetboek
van strafrecht en de aankondiging der wet tot
beteugeling van de jeneverramp.
»De indruk, zoo besluit het blad, dien de
troonrede op ons maakt, is derhalve grootendeels
van aangenamen aaid. De woerden, door den
Koning gesproken, ontnemen der liberale partij
allen grond om het kabinet met wantrouwen te
gemoet te treden. Uit de daden van het kabi
net zal moeten blijken, of tevens een blijmoedig
vertrouwen gewettigd is.”
Het Vad constateert mede met voldoening, dat
de troonrede een zeer duidelijk antwoord geeft
op de verschillende vragen in den laatsten lijd
gedaan. Na dit meer in bijzonderheden te heb
ben aangetoond, besluit het met de volgende
woorden
Belangt ijken arbeid voorde wetgevende macht,
een geopend oog voor de stoffelijke en geeste
lijke behoeften der natie, den wil om het zedelijk
peil van het volk te verhoogen door de bestrij
ding van onze ergs e volkszonde, een voorzich
tige en billijke financieele politiek hier en in In
die, dat alles belooft ons de troonrede. Mo
gen door de vereeoigde pogingen van regeering
en volksvertegenwoordiging die beloften vervuld
worden. Moge dit zittingsjaar vruchtbaarder zijn
dan hei vorige
Minder voldaan is het Dbl. Het doet opmer
ken, dat in de troonrede het streven onmisken
baar is urn de richting van het vorige ministerie
te vriend te houden en het afgetreden kabinet
te sparen. De verklaring omtrent het stelsel van
vrijen handel is van gewicht, maar de vraag mag
gedaan of deze toastende paragraaf waarheid be
vat. Hel Dbl had gehoopt dal de minister van
financiën, op zijn rijperen leeftijd, met de opge
dane ervaring genoegzaam zijn voordeel zou heb
ben gedaan om tot de overtuiging te zijn geko
men, dat voortaan meer op de lessen der practijk,
dan op de theoiien der wetenschap diende gelet
ie worden. Deze paragraaf van de troonrede
doei echter vreezen, dal men die verwachting
met in vervulling zal zien komen, maar deze re
geering trachten zal, het volk ook voortaan met
het weinig veedzaara brood der theorie te voeden.
Overigens constateert het blad met voldoening,
en zij wordt
’t algemeen nog al vrij gunstig opgenomen, I
UITDE EERSTE KAMER.
Zittling van Dinsdag 16 Sept.
De zitting vau beden werd door alle ministers bijge
wooud. De heeren Cremers en van Swinderen zijn toe
gelaten. De voorzitter, de beer de Vos van Steenwijk,
aanvaaidde het voorzitterschap met Let uitspreken vau
den weusch, dat de noodige eenheid van inzichten tus
zeken de leden der Regeering eu hare samenwerking
niet de Vertegenwoordiging iu dit zittingjaar geen stoornis
ondervinden, waardoor de kracht der Regeering verzwakt
en de bevorderiug van *s lands zaken schade lijden.
Eene krachtige Regeering, altijd weuschehjk, schijnt
thans noodz.akelijk. Krachtig om te handelen eu krachtig
om te weerstaan. Men lette slechts op de vele vragen,
dis oplossing cischen eu waarbij het gevaar van te
groote uitbreiding der staatswerkzaamheid ook nid mag
worden voorbijgezien. Moge het dezer Kamer goed zijn
eu onzer waardig.
Nadat de voorzatter hulde had gebracht aan het ont
slapen medelid van Swinderen, verkreeg de Minister van
Lijnden het woord om het nieuwe Kabinet iu te leiden
Geboren uil den drang der omstandigheden, samengesteld
naar de eischen van bet oogenblik, geeft bet in de wijze
vau samenstelling aan, welke grondgedachte bij de for
malie heeft Voorgezeten en den geest, waarin liet meent
werkzaam te moeten lijn. Niet voortgekomëd"uit een
der bestaande partijen, immers niet zijnde de uitdrukking
bij uitsluiting vau teu daarvan, maar bijeengekomen om
het bestuur vau *s lands zaken te voeten, weuscht bet
Kabiuet met eerbiediging vsu ieders rechten, bezadigd
be.d en gematigdheid, die geen zwakheid verraadt of
belet af te doen wat noodig is, met handhaving van
de staatsrechterlijke beginselen onzer grondwet, niet
terug te deinzen voor wat naar de ontwikkeling der
tijden hervorming en nieuwe regeling vereisebt eu iu
dien geest velen tot samenwerking om zich te vereeuigeu.
Of het dit zal vermogen, zal uit zijne daden en bande
lingen moeten blijken. Hij riep welwillendheid voor de
Ministers in bij de aanvaarding hunner inoeieiijke taak.
De Kamer besloot uog een adres van antwoord op
de troonrede te ontwerpen.
Zitting van Donderdag 18 Sept.
De leden Lebben heden het adres van antwoord
een volkomen weerklank op de troonrede eenparig
aangenomen.
Bij de algemeene strekking herinnerde dt heer Duy
iraer van Twist aan den loop der Ministenëele crisis
hoe bel vorig miuisteiie niet, naar veler wensch, bad
berust. Loe toen de Koning aau twee leden der liberale
partij opdracht had gegeven en boe dezen eerst overleg
hadden gepleegd met hunne geestverwanten in de 2e
De troonrede passeert de reven
over j
vooral door de bladen van liberale richting. Zij
- j. i.„ -
heen en weder te doen slingeren tusschen vrees
VIVHIg^HU UUtVWMlU VTJA V4C «c»tw I
De verklaring in zake 1
de onderwijswet, de belastingen, de handelspoli- I
.iu i _:r_ i-l.--, en duijehjk. Zij
i en conservatieven
minder aangenaam in de ooren klinken.
