GEMEENTE EN MET ARRONDISSEMENT SNEER,
iNIEI WS EN ADTOENTIE-BEAD FOOR DE
No. 83.
1879.
VIE R-E N-E> ERTIGSTE JAARGANG
B
WOENSDAG
13 OCTOBER.
Klacht- of aanklacht
f-
-
OUR IVI.
III.
n
t
aiWEXLA Ml.
n
ie
er
de
ke
tn
in
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATEB DAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ,f 1.franco per post /I 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betredende franco
in te zenden.
tegen
1878
*n
e-
g,
rd
4
I
1
1
I.
I-
a
a
a
a
n
5-
iep
te
w,
h.,
Sb
houden en slaat de handel daarenboven telken
jare aan hét gevaar bloot, van, even als in den
vorigen winter, gedurende drie maanden alle
gelegenheid tol aan- en vervoer te missen, wan
neer de kanalen door den vorst gesloten zijn.
»Dat deze toestand met eiken dag onhoudbaar
der wordt, behoeft geen verder betoog zij eischt
dringend spoedige verbetering, zal niet de handel,
de bron van inkomsten voor bijna al de ingeze
tenen der gemeente, zich naar elders verplaatsen.’
Donderdag is de heer Keuchenius, lid van de
Tweede Kamer, officieel verwelkomd door een
deputatie uit de Gorkumsche kiesvereeniging. Ook
waren eenige vertegenwoordigers der anti revolu-
zoo iels een bolwerk opgeworpen.
De benoeming voor den tijd van 6 jaren is
eveneens een middel in de hand der regeering
om de titularissen eenigszins binnen de perken
te houden.
Worden zij voor onbepaalden tijd benoemd,
de gevolgen zullen niet te overzien zijn, want
afzetten doei de regeering een burgemeester zoo
spoedig nieteenvoudig na 6 jaar een herbenoe
ming was veeltijds een zacht middel om de slechten
of minder bekwamen te verwijderen, zonder ze
daarbij openbaar te schandvlekken, wat wel ge
beuren moet als de ambtenaar, die voor onbe
paalden tijd benoemd is, ontslagen wordt.
Van harte hopen wij dan ook, dat de tegenwoordige
minister een geopend oor en een geopend oog
zal hebbsn voor onze billijke grieven en onze
dringende behoeften, en krachtig zal meéwerken
om de eene weg te nemen en in de andere zoo
spoedig mogelijK te voorzien, opdat eindelijk eens
een einde kome aan de gegronde klacht neen:
aanklacht van achteruitzetting en stiefmoe
derlijke behandeling van dit energieke, welvarende
en productieve gedeelte der noordelijke” provin
ciën, dat, ook onder de moeilijkste omstandighe
den, steeds getoond heelt zelf de hand aan de ploeg
te willen slaan, maar dat thans ook recht heeft
zijn wettig deel te vragen van de algemeene
voordeelen, die anderen reeds zoovele jaren ge
nieten en waarop wij thans, ingevolge de wet,
volle aanspraak hebben,
Ook aan de Afgevaardigden onzer provincie be
velen we in dezen onze tot nu toe wel wat miskende
belangen ten zeerste aan. Moge ook door hunne
krachtige medewerking ons weldra het vooruit
zicht geopend worden: op den aanvang en de
krachtige voortzetting van de werken ten behoe
ve van den spoorweg StavorenSneekLeeu
warden, opdat deze thans nog zoo spoedigmogelijk
in exploita'ie gebracht en voor het publiek verkeer
geopend zal kunnen worden.
i meesier van een geheel vreemd persoon, onafhan-
kelyk van eenige kliek in de gemeente, begaafd
met ruimeren blik dan meestal de gemeenteraden
ten platten lande kenmerkt, aan vele misbruiken
een einde is gemaakt, aan vele twisten tusschen
twee partijen om het gezag in de gemeente te
voeren, den kop werd ingedrukt.
De bewering, dat het belang van het algemeen
«Met de grootste krachtsinspanning en belang
rijke geldelijke opofferingen moet de concurrentie
tegen andere plaatsen, die door spoorwegen met
Toen in de Tweede Kamer de wet op de
rechterlijke organisatie in behandeling was, waar
bij, onder meer, ook de opheffing van de arron-
1 fesemenls Rechtbank te Sneek was voorgesteld.
werd tegen de dezerzijds aangevoerde bezwaren
tegen die opheffing bezwaren, die, met het
I oog op de belangen der justitiabelen in onze ge-
- meente en die van den geheelen Zuidwesthoek onzer
provincie, inderdaad overwegend genoeg schenen
voornamelijk als tegen-argument door den
minister aangevoerd, dat de opheffing der arron
dissements Rechtbank te Sneek en de toevoeging
van dat rechtsgebied bij hel arrondissement Leeu-
I walden, minder lastig en bezwarend zou zijn voor
de justitiabelen dan dezerzijds wel beweerd werd,
omdat de in T vooruitzicht gestelde spoor
wegverbinding StavorenSneekLeeuwarden im
mers onze gemeente en den geheelen zuidwest
hoek onzer provincie spoedig in versnelde gemeen
schap zou brengen met den nieuwen zetel van het
arrondissement.
Dat argement scheen afdoende. Ook Sneek
moest zijn offer brengen op het altaar van het
algemeen(l) belang, en toen eindelijk de wet uit
den smeltkroes van het parlementair debat te
voorschijn kwam, toen behoorde ook de arrondis-
5 sements Rechtbank te Sneek tot de dood-ver-
klaarden I
Wij wenschen thans niet speciaal terug te
komen op de meermalen gestelde vraag of
werkelijk het algemeen belang gediend werd met
die razzia tegen het voortbestaan van sommige
rechtbanken of de uitkomst nu wel heeft bewe
zen, dat de nieuwe organisatie voordeeliger is
voor de schatkist, dat zij bevorderlijk is aan eene
meer spoedige rechlsbedeeling, en vooral: of zij
wel zoo byzonder aangenaam en practisch wei kt
voor een massa justitiabelen, o. a voor die
van ons vrij uitgestrekt, aanzienlijk bevolkt en
nog altijd geïsoleerd arrondissement, dal indertijd
de vlag moest strijken voor Heerenveen, dal zijn
rechtszetel behield? De vaak overstelpende
drukte aan de arrondissemenls rechtbank te
Leeuwardeneene drukte, die vooral ook moet
worden toegeschreven aan de vele zaken, die daar
uit den Zuidwesthoek worden aangebracht, zou
in tegenstelling met de zaken die te Heerenveen
aan de rol komen misschien hel meest wel
sprekend antwoord daarop kunnen geven.
Maar ook zonder nu speciaal de bedoeling te
hebben om de grieve van onze gemeente en van
den Zuidwesthoek, en de klacht van achteruitzet
ting, door de opheffing onzer rechtbank veroor
zaakt, op nieuw te berde te willen brengen, zal
hef toch niemand verwonderen, dat deze zich
hier nog wel eens van lyd tot tijd doet hooren,
als men zoo onwillekeurig weer herinnerd
wordt aan een der hoofdmotieven, die tot die
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/^ Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
van ons arrondissement.
Sneek en zijne omgeving ondervinden dan nu
al het ongerief en de schade, door de opheffing
zijner rechtbank veroorzaakt, en van het ge- de hoofdmarkten verbonden zijn, worden volge
rief en het voordeel, die eene spoedige totstand
’s Rijks middelen hebben over de maand
September opgebracht f9,409,943,14,
I 9,130,602,76 over dezelfde maand van
de raming van */ia van het jaar is f 8,242,000.
De opbrengst over de 9 eerste maanden van dit
jaar is f 71,303,485,39, tegen f 69,906,930 66 over
't zelfde tijdsverloop van het vorige. Hel u/12 der
taming beloopt f74,181,42090.
De maand September is voor de rijksmiddelen
een goede maand geweest. De betaling van per
soneel en patenten is thans in vollen gang.
De donkere zijde van den toestand blijft, vol
gens de N R. C, de slechte opbrengst der re-
gistratie-rechten, die deze maand weer bijna 3 ton
beneden de raming bleven. Over de nu verloopen
negen maanden bedraagt het te kort bij de raming
7 '/4 ton, en blijft de opbrengst van dit middel
5*4 ton beneden die van bet vorige jaar. De
successie-rechten leverden deze maand een goede
opbrengst, bijna 3/4 ton boven de raming waar
door de achterstand van dit middel over de drie
eerste kwartalen tot op 4 Ion verminderd is. Maar
uil he, oogpunt van den nalionalen welstand kan
do hoogere opbrengst van hel successie recht over
één maand, als van meer toevalligen aard, niet
opwegen tegen de verminderde registratie rechten,
die een afspiegeling zijn van verminderde waarde
der vaste goederen. De regeering heeft dan ook
terecht voor registratie- en hypotheekrechten in
1880 een lagere (misschien nog te hooge) raming
aangenomen.
De lichtpunten van het overzicht dezer maand
zijn de rechten op den invoer, een halve ton bo
ven de raming, en de loodsgelden, waarvan de
raming f 75000, de opbrengst f 92500 is. Voorts
zijn tegen een klein minus voor de posterijen
de telegrafen weder aanmerkelijk beter. Van ai
de middelen zijn de invoerrechtenposterijen
telegrafen of loodsgelden de eenige, die in de
drie eerste kwartalen van het jaar de raming
overschreden hebben, De andere zijn alle daar
beneden gebleven.
Bij de opbrengst van verleden jaar wat vooruit,
schieten we bij de raming nog bijna 8 millioen
te kort. Wel zal in de drie laatste maanden,
wanneer de middelen ruimer plegen te vloeien,
dat tekort slinken, misschien bijna verdwijnen,
maar tegenover vroegere jaren, Joen om dezen
lijd er al geen nadeelig verschil meer was
tusschen opbrengst en raming, maken de cijfers
geen gunstigen indruk.”
homing van den spoorweg in spe daarvoor als
een soort equivalent in de plaats zou geven,
bemerkt men nog alhjd niets.
Wij schrijven reeds October 1879 dus na
genoeg klokkeslag ’80 en nog allijd zien we
hier, ais wijlen zuster Anna in het bekende
sprookje, verlangend uit naar de eerste stofwolk
jes, die ons de redding moeten aankondigen uit
onzen toestand vau isolement. Nog altijd hoort
men hier op de telkens herhaalde vraag «zuster
Anna, ziet gij nog niets komen?” het troos
teloos antwoord «ik zie niets dan half ver
weerde «spoorbakens en niets dan «spoorheeren,’’
die dagelijks vin en naar hun kantoor loopen,
om daar gelijk sommige spotvogels zeggen
misschien ’s avonds weer uil te wrijven, wat zij
's morgens op 't papier brachten, maar van
de werkzaamheden aan hel spoor-zelf zie ik nog
niets 1”
Dal men hier geen vrede kan hebben met dat zich
telkens repeteerend troosteloos antwoord, laat
zich denken. Evenmin als de kinderen, die recht
meenen te hebben op het einde van den «Blauw
baard”, rust hebben, alvorens die vervelende stof
wolken zijn weggetrokken en de reddende broe
ders daaruit te voorschijn gekomen zijn, evenmin
kunnen wij ons hier rustig neergeven onder onze
vooitdurende spoorweg-myslificalie. Ook wij mee-
nen, na jarenlange geduldsoefening, eindelijk hel
recht te hebben aan te dringen op het wegtrekken
der wolken, waarin onze spoorwegaangelegenheden
zich voortdurend blijven hullen. Ook wij verlangen
hartelijk daaruit eindelijk de «reddende broe
ders” eens te voorschijn te zien treden, die
niet maar alleen meer met pen en papier, maar
thans met spade en schup gewapend, den weg
beginnen te effenen, die ons zoo spoedig mogelijk
uit onzen toestand van afzondering zal verlossen
en de totstandkoming van onzen spoorweg niet
langer een «sprookje” zal doen blijven.
De spoedige totstandkoming toch van den ons
bij de wet verzekerde spoorweg Stavoren
Sneek—Leeuwarden, is voor ons en den geheelen
Zuidwesthoek meer en meer een levens quaestie
geworden, en zeer terecht werd dan ook in de
adressen, dezer dagen door ons Gemeentebestuur en
de Kamer van Kooph. en Fabrieken alhier aan den
minister van Waterstaat enz. gezonden, gewezen 1 te wijzen, waarin door het benoemen tot burge-
op het groole belang, dat dit gewest en in ’t bij- mees‘ter van een 6el‘eel vreemd persoon, onafhan-
kelnk van eenige kliek in de gemeente, begaafd
zonder onze gemeente heeft, by den aanleg van J - -
bedoelden spoorweg. Wy beamen ten volle, wat
daaromtrent o. a. in het adres der Kamer werd
gezegd «Sneek toch met zijn belangrijken bin-
nenlandschen handel en nijverheid, die op ver-
schillende tentoonslellingeu, onder anderen op de wel eens ter ^de geblejd Würedl om het *belang
Arnhemsche van dit jaar, bewezen heeft, met gun- »an gen bijzonder persoon te behartigen, zal nooit
UIT DE PERS.
Hel wetsontwerp door den heer Van Kerkwijk
bij de Tweede Kamer ingediend, betreffende de
benoeming van burgemeesters, wordt reeds hier
en daar besproken. Een plattelandsbewoner
schrijft aan de Middelburgsche Gt. daaromtrent
hel volgende
sWil men familie-regeering en hel kweeken
van dorpslirannetjes in de hand werken, dan
verdient de voorgeslelde wijziging alleszins aan-
j beveling. Daarentegen zijn tallooze gevallen aan
SVEIR
dr. A Kuyper en herdacht de vlucht, die de
anti revolutionaire partij sedert Keuchenius vertrek
naar Indie na zijn bekende motie had ge
nomen. Keuchenius betuigde zijn dank enz. Prof.
gestelde spoedige totstandkoming van den spoor
weg, die ons in 't genot zou stellen van eene
versnelde gemeenschap met den nieuwen zetel
meer kans hebben om bewaarheid te worden
i dan wanneer de gemeenteraden, onder den invloed
van dezen of genen dorpskoning, dezen als het
ware zelf tol burgemeester verkiezen. Door de
i egenwoordige wijze van benoeming is juist tegen
wedijveren, getuige de bekroningen, Sneek
I heeft reeds jaren de nadeelen ondervonden van
het gemis aan spoorwegverbinding.