GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER,
NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
No. 86.
ZATERDAG
25 OCTOBER.
EN
1,00
1879.
,50
,00.
ring
V
w
like
UITDE TWEEDE KAMER.
Zyn optreden te Aken en vooral zijn
i2/8
Haar
tegen
liberalisme
van
zijn
UIT DE PERS.
partij
Irafl
dat
end
.2e
,00
'et
end
die
ge-
de
7—
00
ste
ek.
ran
en
den
te
An-
tte-
k
en
dv.
itje
te
ias-
vd.
ein-
le
r en
Sij-
roor
met
sien
mer
ilas-
50;
48.
!,00
1,00
>7*/a
wijst de 1
geschetst le hebben en een enkel woord te heb
ben gewijd aan zijn dichterlijk talent,
heer Nijhoff er op, dat Schaepman zich
Bij de mededeeling, dat zich een comité voor
algemeen stemrecht had gevormd, voegde de
Friesche Cour, den wensch, dat hel doel van
het comité niet moge zijn, om met terzijdestelling
van de groote, bijna onoverkomelijke moeilijk
heden der practijk, op doctrinaire wijze te ha
meren op het aanbeeld, en de dadelijke conse
quente toepassing van het beginsel te eischen,
zander «enige concessie, al is die voor een gezonde
practijk gebiedend noodzakelijk.
De heer De Witt Hamer te Middelburg, een
der leden van het comité, heeft naar aanleiding
van deze opmerking een schrijven aan het blad
gericht, waarin het doel van het comité, althans
zooals hij het zich voorstelt, wordt uiteengezet.
De bedoeling is niet een vereeniging op le
richten met afdeelingen en onderatdeelingen, hei
geldt hier een comité van vertegenwoordigers van
het intellectueele kiesbovoegde volk, vereenigd
met vertegenwoordigers van de arbeidende niet-
kiesbevoegde bevolking. Dat comité zal trachten
de zaak aan de orde te houden, en hetzij door
woord (op meetings), hetzjj door geschriften, de
overtuiging levendig houden, dat algemeen stem
recht een levensbehoefte is voor een zich ont
wikkelende maatschappij. Het uitgangspunt daarbij
is, dat de vertegenwoordiging, zooals zij door den
een slechte
vertegenwoordiging is, omdat zij alleen de klasse,
waardoor zij gekozen wordt, vei tegenwoordigt, en
dus voornamelijk de belangen van een klein deel
der bevolking op het oog heeft.
Billijker verdeelmgen der belastingen, algemee-
ne dienstplicht, meerdere zorg voor de gezondheid
en het welvaren der arbeiders, vooial in hun
jeugdigen leei.ijd, meerdere zorg voor het onder
wijs in de onderste lagen der maatschappij, zie
daar alle onderwerpen, die men van een verte
genwoordiging van de bourgeoisie niet kan ver
wachten
Zoodra het getal kiezers zich echter over alle
lagen der maatschappij uitbreidt, zullen de geko
zenen zich ook geroepen achten zich de belangen
van al die lagen aan le trekken.
Dat duidebik te maken aan een ieder er.
A M
3ct.
>14
l
'l4
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f\ 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
niet aan conservatieve kiezers hun zetels danken
en dat niets moeilijken is dan het beginsel aan
ie geven, waar deze partij op steunt, tenzij men
het zoeken wil in het woord nous et nos amis
Even onbetwistbaar is het echter, dat de conser
vatieve geest nog leeft en ook heerscht aan de
rechterzijde, en de beide eenige levende en krach
tige elementen der minderheid van elkander ge
scheiden houdt en door haar vaische staatswijs
heid machteloos maakt.
Als er een crisis komt, dan heet hel altijd dal
alleen de conservatieve partij de teugels kan over
nemen. De katholieken die in het openbaar leven
als zoodanig optreden, die ultramontaan zijn
kunnen niet in aanmerking komen. Menschen
die godsdienst in de politiek mengen zijn, vol-
in den
laatsten tijd meer aan de journalistiek heeft ge-
wyd en dat de meeste hooidartikels in de Tijd
van zijn hand zijn. Nijhoff zou het betreuren
als Schaepmans talent lot het schrijven van ullra-
mantaanscbe dagbladartikelen gebruikt werd,
maar hij voegt cr bij
>Doch hooger gaat wellicht zijn streven. Wel
licht is de journalistiek, in wier armen hij zich i
tijdelyk heeft geworpen, slechts een middel voor I
Doch in
elk geval zou hij dan te vreezen zijn. Tot heden
echter beslaat er voor zulk een vrees voor
persoonlijkheid geenerlei reden.”
rd
ren,
len,
'lü
10
10 a
00;
len)
beteekenis. Zijn optreden te Aken en vooral zijn
daar uitgesproken wensch naar meerdere politieke
organisatie van l.„. -
zouden daarvoor wei pleiten. Hij betreurt
gemis van een centrum, die groote' macht
het poli iek ullramootanisme in Duitscbland.
zijn, zoo sprak hij daar, op politiek gebied
eensgezind ernaar niet, althans niet volledig,
organiseerd.” Ligt het mede in het plan
De Tijd wijdt een hoofdartikel aan de cons er-
vatiëve partij en de rechterzijde. Het blad be
toogt, dat er in den lande geen conservatieve
r„.t.j meer beslaat, dat de leden der Tweede
Kamer, die door dezen naam worden aangeduid, i census in ’t leven geroepen wordt,
i i i i.nrlaiinn tir AA rv rr i o «11
De lieer van Nispen motiveert zijne stem tecen de
beg noting, al kan hij zich met de houding van den
Minister wei vereenigen
De heer Keuehenius repliceert, en verdedigt zich uit
voerig tegen de verwijten van den Minister en anderen.
Ns verschillende replieken en nadat de Minister tegen
overlegging der stukken, met Engeland gewisseld in
zake Borneo bezwaar had gemaakt, is het algemeen
debat gesloten.
Bij hoofdstuk 2 der uitgaven in Indie, gisteren
behandeld, werden tal van punten besproken.
Tegenover den heer Fransen van de Putte ver
dedigde de Minister de benoeming van den heer
Sprenger van Eijk, die als lid van den Raad van
Indie niet onttrokken werd aan het toezicht op
de comptabiliteit. Aan den heer Rutgers verze
kerde de minister dat de nieuwe regeling van
de pensioenen der officieren van de landmacht
waarschijnlijk met Januari 1880 zou worden in
gevoerd, maar kon niet beloven de in 1879 ge
pensioneerden een verhoogd pensioen toe le staan.
De heeren Elout en Keuchenius drongen aan
op beperking van het opiumsgebru.k. De Minis
ter en de heer Fransen van de Putte verzekerden
dat de Regeering dit steeds beoogde.
Tegenover de heeren van Gennep en Keuche
nius bleef de Minister ongenegen tot overlegging
van het geheele rapport der commissie tot onder
zoek nopens de invoering van gemeentebesturen
op Java.
De post betreffende de pakketvaart op China
is aangenomen, nadat de Minister uitbreiding
toezegde, indien de resultaten gunstig bleken.
Tegenover den heer Teding van Berkhout ver
dedigde de minister het neutraal standpunt der
tegeering in zake de bevordering van bel chris
telyk onderwijs.
Bij de afdeeling onderwijs der inlandsch e be
volking drong de heer Moens aan op bevordering
daarvan, vooral door opleiding van onderwijzers.
De Leer Heydenrijck betoogde, dat onderwijs
zonder godsdienst met mogelijk was.
De heer Keuchenius verdedigde zijne eerste
rede, waarin hij had willen laten blijken, dat,
ofschoon de anti revolutionairen en R. Gatholieken
in veel opzichten kunnen samengaan, er altijd
een onoverkomelijke klove tusschen beiden be
staat in de opvatting en beteekenis van den Christus
De heer van der Hoeven laakte het scherp, dat
de heer Keuchenius den fakkel der tweedracht
wierp Verschil van geloof tusschen Protestantén
en Catholieken belelte geen samenwerking.
De heer Moens betoogde, dat onderwijs, zonder
van godsdienst te spreken, wel mogehjk is.
De Minister wees op het verschil van den toe
stand in Indie en hier bevordering der opleiding
van ouderwijzers was zeer wenschelijk.
ADVkRTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*4 Cents. Bij abonnement is de prys be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent le vernemen by den
Uiigever.
Het wetsontwerp tot wijziging van art. 25 der wet
houdende tucht op de koopvaardijschepen is, gelijk een
kort telegram in ons vorig nummer reeds meldde, na
onveranderde goedkeuring der nog overblijvende ouder-
deelen en nadat de termijn van in werking treding was
bepaald op 1 Februari 1830, in de zitting van jl. Dins
dag aangenomen met 42 tegen 14 stemmen.
Na aanneming van bet ontwerp tot wijziging van
hoofdstuk 4 der staatsbegrooting voor 1878 is het
ilgemeen debat over de Indische begrooting aangevangen
Hierbij bracht de heer Lenliug de vreemde neder
zettingen in ludie ter sprake, speciaal die van den
heer van Overbeck. Hij betoogde dat Nederland recht
had op geheel Borneo en vroeg of wel genoegzaam
.'tegen eeue tegenovergestelde opvatting vau Engeland
geprotesteerd was, en of daarover nota’s zijn gewisseld
Dan wenschte bij daarvan mededeeling Spreker drong
voorts aan op eene spoedige afschaffing der pandjens
d.Busten
Ds heer Corver Hooft wees op de vreemde handelwijze
der Indische Regeering ten aanzien van de Ashmore
shoal en besprak enkele fiuancieele détails.
De heer Keuchenius roept de willeudbeid van de
Kamer in bij de verdediging nu en in het vervolg van
het antirevoïufonair beginsel, dat zijn grond vindt in
't geloof aan Jezus Christus en dat Nederland de roeping
heeft de Christelijke waarbedcu te brengen aan de
heidensche natiën in de oude en nieuwe wereld. Spreker
betodgr daarna de slechte werkiug der comptabiliteitswet
en wijst op den druk, dien de Atjeh oorlog legt op de
Inlaudschc bevolking door de vermeerdering der belas
tingeuhij bestrijdt de ingevoerde patentbelasting als
een incometax, die in Nederland zelf niet kou «orden
ingevoerd, adviseert te letten op de billijke klachten der
Europeanen en waarschuwt tegen toepassing op de
Chineezen te Batavia.
De heer Heijdeurijck vraagt of de Minister het ooi
werp tot uitbreiding der lodisehe uitvoerrechten zal
intrekken. Hij behandelt verschillende punten en betoogt
I, dat uit niets blijkt, dat de nieuwste koloniale politiek
verbetering van het lot der lulunders, vruchten draagt.
De heer Insinger betoogde dal de nieuwe Koloniale
politiek, blijkens de koopkracht iu ludie, geen gnustige
resultaten beeft opgelevcrd.
Het debat is den volgenden dag voortgezet. De heer
van Gennep bepleitte bel stelsel eener vaste bijdrage,
daar eene wisselvallige bijdrage, gelijk de Minister scheen
voor te staan, groote maatregelen in ludie belemmerde
en den eersten stap tot vaststelling der Indische begroo
ting in en door ludie belette.
De Minister van Koloniën Ontkende de bewering van
den heer van Gennep, dat de bela-dingeu op de inland
sebe bevolking zouden wordeu opgedreven, ze wordeu
wel geregeld. Eene leeniug voor openbare werken iu
ludie achtte hij gevaarlijk. Hij wees den beer Keuche
nius op verschillende feilelijke onjuistheden in diens
verdediging van de klachten legen de nieuwe belastingen.
De handelingen der luduche Kegeeriug nopens de
Ashmore Shoal verdedigde hij niet, maar wees op hel
bezwaar van de afgelegenheid dier riffen. Tegenover
den heer Leuting wees hy cr op, dat in het noorden
van Borneo twee geheel onafhankelijke rijken zijuwaar
over wij nimmer de souvereiniteitsrechien hebben gere
veudiceerd Dat Engeland de nederzetting van den beer
Hel tractaat
Dat Engeland de nederzetting
Overbeck beschermde, was met gebleken,
van 1824 was dus niet toepasselijk.
De beer van der Hoeven bestrijdt de conclusion om
treat de vreemde nederzettiugen door den heer van Vliet
in zijn studie uiteengezet Wij kunnen andere Krgee
ringen niet overtuigen, dat onzv opvatting van hel
tractaat van 1824 de juiste is. Matiging en ze'fbeper
king acht bij plicht. Spreker bestreed de rede van
deu heer Keuchenius de inlanders kunnen wel hoofd
geld belaleu. Vrees voor oproer van de zijde der
Europeanen is niet te duebteu zij zouden loeh het eerst
worden getroffen. Hij betreurt dat de Minister bet
stelsel eener'vaste bijdrage loslaat en afschaffing der
pandjesdieusten verdraagt.
De heer Van Slolk betoogt, dat dc patentbelasting wei
is eene inkomstenbelasting
De heer de Casembroot. beklaagt zich over de onvól
ledige verklaringen van deu Minister nopens de neder
zetting vau deo heer ?$u Overbeck. Hij meent dat een
oorlogschip dieu vreemdeling had moeien verjagen
het Nederlandsche katholieke volk
het
van
Wij
wei
ge-
van
dr. Schaepman, om die organisatie vollediger tot
stand te brengen? Wij gelooven, dat de zeldzame
vereeniging van die hooge geestesgaven, die wij
iu hem erkenden, hem wel tot zulk een hooge
roeping zouden kunnen bek waam makenEchter
op één onmisbare voorwaarde. Dr. Schaepman
leere dan iets, waarvan hij het geheim in het ge
heel niet verstaat.
>Hij leere zelfbeheersching. Zonder deze is
elk actief optreden in kleiner of grooter kring
met onvruchtbaarheid geslagen. Zoo zijn oprecht
heid niet door voorzichtigheid, zijn geleerdheid
niet door beperking zijner studie wordt gematigd,
dan heeft de Nederlandsche katholieke partij in
dezen niets van hem te wachten. Gelukt het hem,
den bezitter van zoovele talenten, echter dat hoog
ste zedehjk talent van zelfbeheersching bij zich
aan te kweeken, dan konden de Nederlandsche
katholieken in de toekomst in hem een man be
zitten, zooals onze eeuw hun nog niet heeft ge
schonken. Beter dan menig ontwikkeld tegenstan
der kent dr. Schaepman den geest van den
modernen tijd in al zijn omvanghet radicalisme
tot in zyn uiterste consequentien weet hij le
waardeeren gelukte het hem daarbij die macht
over zichzelven te verkrijgen, die voor de belan
gen zijner kerk zoo noodig is, dan zou men voor
hem op zijn hoe.de moeien zyn. Wij zouden
hem ook dan nog kloek onder de oogen willen
zien en niet druipstaartend voor hem uit den
weg gaan Al gelukt hel hem, op de Nederland
sche katholieke kerk het zegel van zijn geest te
drukken, al gelukte het hem, het zoo vurig door
hem begeerde centrum ook in ons vaderland te
scheppen, al wist hij nieuw politiek leven in de
gelederen der katholieke kerk van ons vaderland
te biengen, wij zouden met voor hem uit den
weg gaan. Hoe ook andermaal de liberale partij
in Nederland getoond heeft, niet georganiseerd
te zijn, geen barer fraction zou een ingrijpen
de kejk in den slaat op onzen bodem dulden,
ook al werd zulk een overmoedige poging door
een man als dr. Schaepman beproefd.
is even onbruikbaar, wijl de anti-revolutionairen
een uiterste partij zyn, radicalen die nooit regee-
ren kunnen en wier regeering een autocratie of
een demagogie zal zijn, waardoor vooral voor de
katholieken een vreeselijk gevaar zou dreigen.
Nu is het immers onmogelijk om tegenover de
liberale tyrannic bij anderen toevlucht te zoeken
dan bij de brave, gematigde, vrijzinnige, neutnle
conservatieven, die altijd welwillend zijn jegens
ieder, die op politiek gebied hun volger is, welke
dan ook »zijn individueele opvatting omtrent gods
dienstige begrippen” moge wezen
Zoo is de staat van zaken de conservatieve
geest beheerscht niet, maar verlamt de rechter
zijdevereeniging met haar is onmogelijk.
geest is een geest van halfheid, haar beginsel is:
nous et nos amis, en zij is zelden beter be
schreven dan door dr. Nuijens»een hinkend
Zy heeft een afkeer van den gods
dienst, die als een stellig beginsel het geheele
leven doordringt, beheerscht, bezielt. Haar pro-
testantsche souvereiniteilswaan is even werkelijk
als die der anti-revolutionalre partij, en in ’t open
baar minder hartsiochtelyk, maar zeker engharliger.
Het blad eindigt aldus »De conservatieve partij
is eigenlijk geen partijhet wrord van mr. S.
P. Lipman over het conservatisme is ook het
onze: »Het is grootendeels een leus, unnomde
guerre, en niets meer, zonder waarde voor de
katholieken, op wien ook zij weinig, maar op
wier stemmen zij grooten prijs stellen, altoos na
tuurlijk zonder wederkeerigheid.””
In de N. R. C. komt een interessant artikel
voor van den heer D. G. Nijhoff over prof. dr.
H. J. A M. Schaepman.
Na de persoonlijkheid van den heer Schaepman
overtuiging te verlevendigen, dat noch hel betalen
ónmogelijk. Eu een anli-revolutionair ministerie
een persoonlijkheid te worden van meer actieve
i
tussebeu Eugeiaud en Nederlaud gewisseld over Borneo.