1
GEMEENTE Ell HET ARRONDISSEMENT SOEK.
NIEÜWS- El ADVERTENTIE-READ VOOR DE
J TF
e
fjl 1
Jjli.
t
Bl
-,u
jfe
1880.
V IJ F-E N-D ERTIGSTE J
No. 3.
10 JANUARI.
ZATERDAG
RG A N G.
De anti-revolutionaira kiesvereeniging «Neder-
geprotesieerd heeft tegen het uur van samenkomst
van commissarissen op den volgenden dag.
De vroegere wissel wachter J B?th, dien
verdacht het
Uit Tie! wordt gemeld dat de seinschoten we
gons ’t losgaan van het ijs te laat zijn ontbrand,
omdat de sergeant en de vier artilleristen, die
voor dat doel waren overgekomen, totaal dronken
waren, zoo zelfs dat twee van hen achter slot en
Een strenge straf zal on-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATE PDA GS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ125.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
welke
ont-
Van het IJsnommer van Eigen Haard zal een
afzonderlijke uitgaaf verschijnen ten voordeele
der noodlijdenden door den Watersnood in Noord-
brabant en Gelderland.
Dit blad, ongeveer 44 bladzijden groot kwarto
formaat, zal rijk geïllustreerd zijn met platen van
•5
I NN E X E A XI».
JmilllMMII llltMmMW 1 imrtM
Van het koloniaal werfdepot te Harderwijk zijn
in het afgeloopen jaar naar Indie vei trokken 1704
militairen', te weten 861 Nederlanders, 533
Duitschers, 178 Belgen, 121 Zwitsers, 42 Luxem
burgers, 11 Oostenrijkers, 6 Denen, 6 Franschen,
5 Italianen, 1 Zweed.
Van Groningen is een detachement infanterie
naar Vlagtwedde vertrekken, tot bewaking van
den dijk, wijl er vrees bestaat dat hij zal worden
doorgestoken.
ZOO
er
bij de zaak Pin
den Hoogen Raad gebracht
Te Maastricht is na eene korte ongesteldheid
overleden de heer jhr. G. E. F. X. M. Kerens
de Wijlré, sedert September 1873 lid van de
Tweede Kamer der Staten Generaal voor hel kies
district Maastricht.
delsvereeniging, vermredelijk de boeken,
aan de commissie van enquête hardnekkig
houden werden.
«Teyler’s Tweede Genootschap” heeft besloten
de volgende prijsvraag uit te schrijven: Uit het vak
der dichtkunde: »Een Tooneelstuk, genomen
uit Hollandsche toestanden, dat de uitgave en
opvoering waardig wordt gekeurd”. De prijs
voor het best en voldierd gekeurd antwoord op
deze vraag beslaat in een gouden eerepenning, op
den stempel des Genootschaps geslagen, ter in
nerlijke waarde van vierhonderd gulden. Inzen
ding voor 1 April 1881.
De berichten uit N. Brabant luiden in de laat
ste dagen zeer treurig.
De Prov. Noordbr. Ct. geeft o. a. de volgende
berichten
«Uit Orthen komen menschen en vee te Den
Bosch een schuilplaats zoeken. Naar Engelen
en Bokhoven zijn 4 roeibooten met levensmidde-
De heer F. Domela Nieuwenhuis heeft Zondag
avond te Amsterdam eene lezing gehouden in het
lokaal van het Amsterdamsche Werkmansbond.
Hij betoogde, dat het mili’arisme een der grootste
kwalen onzer maatschappij, alleen door algemeen
stemrecht is te genezen. In bieede trekken toon
de hij aan, hoe het militarisme het valk demo
raliseert en den Staal verarmtniet alleen in tijd
van oorlog, maar ook in dagen van vrede. -Als de
beste geneesmiddelen tegen verkeerdheden, die
het militarisme na zich sleept, wees hij op de ver-
vermeerdering van kennis en het bevorderen van
beter begrippen omtrent eergevoel, recht en ze
delijkheid. Dit in het algemeen maar meer in
hel bijzonder dringt hij aan op 1 invoering van
algemeenen oefeningsplicht, gelijk in Zwitseland
bestaat, en dien hij stelt boven algemeenen dienst
plicht en de afschaffing der plaatsvervanging 2.
reduceeren van het budget van oorlog tot een
minimum; 3. het vervangen van de zoo kostbare
en dikwyls verwikkelingen aanbrengende gezant
schappen door bezoldigde consulaten 4. onafhan
kelijkheidsverklaring der koloniën, wier bezit het
steunen op eigen kracht ondermijnt, het begrip
van zedelijkheid verstompt en in onze eeuw een
anachronisme mag heeten, en eindelijk op veran-
deiing van art. 56 onzer grondwet, waarbij den
Koning het recht van oorlogsverklaring wirdt
toegekend, zonder de naar zijne meening nood
zakelijke toestemming der Slaten-Generaal.
Men leest in ’t Utrechtsche Dagblad
De feiten, ter zake waarvan tegen den gewezen
directeur der’ Rotterdamsche Handelsvereeniging
A. then Bergh rechtsingang is veileend, betreffen
de speculation, die met het kapitaal der Vereeni-
ging in Peruanen zijn gevoerd. Een som van
f 250.000 werd hierin gestoken, doch de specu
lation namen een zoo slecht verloop, dat al spoe
dig een derde gedeelte van dit bedrag als ver
lies moest worden afgeschreven. Om te trachten
dit verlies te dekken, werd de zaak cp een an
der hoofd vcoitgezet; allerlei knoeierijen werden
hierbij gepleegd. Het verslag der commissie van
enquête omtrent den toestand der R. H. V bevatte
omtrent deze zaak eenige aanwijzingen, die de
aandacht der justitie hebben gaande gemaakt.
Toen een ingezeten van Monnikendam Maandag
nacht met zijn echtgenoote van een concert thuis
kwam, dal ten voordeele der armen gegeven was,
bevonden zij lot hunnen schrik, dat men zich den
toegang tot hunne woning had weten te verschaf
fen. De secretaire was, klaarblijkelijk met een
kleinen beitel, opengebroken en omstreeks f 150
aan specie waren ontvreemd. Bankpapier en gou
den en zilveren voorwerpen heeft men laten liggen,
Tel de cnlvreemdo som aan contanten behoorden
ongeveer f 80, een gedeelte van de opbrengst
der iuteekeninglijst voor genoemd concert, waar
voor de bestolene met eenige andere heeren het
initiatief genomen had. Voorwaar eene slechte
belooning voor zulk een edel streven 1
Bij de veiling der fonds-artikelen van de firma
D A. Thieme zijn o. a verkocht 34,594 deelen
van de 126 verschillende uitgaven der guldens-
editie, met het recht van copie. Kooper werd de heer
Henri ,1. Stemberg Ie Den Haag voor f 16,378,20.
Voorts werden verkocht de Rom. werken van
mevr. Bosboom Toussaint en H J. Schimmel, 7
deelen, voorkomende in de uitgave »Nederl. Au
teurs”, zonder cepierecht en dus alleen de voor
handen zijnde exempl., voor f 5695,20 aan Gebr.
Cohen te Arnhnm en Nijmegen. Het copierecht
op 13 romans van mevr. Bosboom Toussaint aan
J. Minkman te Arnhem voor f 1492,60. De
bijbel met platen van Doré, voor f8000 aan Gebr.
Koster te Amsteidam. J. P. de Keijser, Neder),
letterkunde in de 19e eeuw, 2 dim, voor f4874,80
aan Henri J. Stemberg te Den Haag. B. ter
Haar’s gedichten voor f 4766 aan A. W. Sijlhoff,
te Leiden. De compleete werken van den ou
den heer Smits (Lindo), in 5 deelen voor f2989
aan D. Bolle te Rotterdam.
V land en Oranje” te Amsterdam, heeft wegens het
bedanken van den eerst gekozen candidaat, thans
candidaat der Tweede Kamer gesteld den heer
H. W. van Marie, majoor der artillerie te Naar
den. De R. K. kiesvereeniging «Recht voor allen”
heeft candidaat gesteld den heer Aug. M. J. Hen-
drichs.
“y Door de liberale kiesvereeniging. «Het algemeen
I belang” le Leiden, is candidaat gesteld jhr. mr.
H. A. Steengracht van Duijvenvoorde, lid der
Ged. Staten van Zuid-Holland.
Als Candidaat in de plaats van jhr Kerens de
Wijl re wordt genoemd prof dr. Schaepman.
men
laatste spoorwegongeluk te Breda
veroorzaakt te hebben door het verplaatsen van
een wissel, uit wraak dal hij als wachter geschorst
was, heeft die misdaad bekend.
len vertrokken. Bijna alles is daar onder water.
Menschen en vee zijn geborgen op ’l raadhuis
school en kerkhof. Te Bokhoven is een nage
noeg nieuw huifje weggedreven. Toestand aller
bedroevendst. Naar Empel e« Alem zijn cp last
van den Commissaris des Konings voedingsmid
delen verzonden.
«Hoewel te Nuland en Rosmalen veel gevaar
bestaat, kunnen wij toch de geruchten, als zou
den de polderdijken reeds bezweken zijn, geluk
kig tegenspreken. Geften is ingeloopen. De
dijken der Vughtsche akkers zijn nog behouden.”
Wij ontvangen heden uit Den Bosch nog hét
volgende telegram: sDijken van den polder Ros
malen zijn rmg behouden het water is onge
veer 1 decirneier gevallen. Stil weder. De dijken
zijn geheel doorweekt en er bestaat, als het wa
ter niet sneller afloopt, gevaar dat zij voor den
druk bezwijken. Er wordt dan ook dag en nacht
nog steeds door burgers en militairen gewerkt
en gewaakt. De toestand is overigens ellendig.”
De toestand van Den Bosch is treuriger dan
in 1876. Het water slaat 6,44 M. boven AP.,
eenige cM. hooger dan in laatstgenoemd jaar.
In de stad zijn de gewone tooneelen, aan water
vloed verbonden, waar te nemen schuitjes door
de straten, menschen die zich door ’t water laten
dragen, anderen op stelten, enz.
Het Hand, ontvangt van een zijner redacteurs,
die naar Den Bosch vertrokken is’t volgende
bericht
Hoewel voor hen, die Den Bosch willen bereiken,- de,
weg over Rotterdam BredaBoxtel wel wat lang,
maar zeker de gemakkelijkste is, dient de reiziger, die
zich een weinig op de hoogte wil stellen van hetgeen
een overstrooming zeggen wil, den weg te nomen over
Utrecht. De trein brengt u van daar tot Hedel, en
van Helel naar Den Bosch is een wandeling langs den
spoorbaan, ofschoon wat vermoeiend, hoogst belangwek
kend Do baan is bereidbaar, maar de veiligheid noopt
nit vreeze voer afschuiving of doorsijpeiing haar onge
bruikt te laten Aan beide kanten staat het. water gelijk
met de baanranden, en met donderend geraas stroomt het
door de open>ngen van een drietal kleine ijzeren bruggen,
die men, behalve de groots bruggen bij Hedel en Den
Bosch, op ziju weg ontmoet. De rijksweg, evenwijdig
loopende met de spoorbaan, is, hoewel niet geheel over
stroomd, toch moeilijk begaanbaar-,
De dorpen Engelen en Orthen. wasr ik langs kwam;
ziju geheel overstroomd, zonder dat echter in de kommen
dezer gemeenten het water in de huizen is doorgedrongen,
De verschrikkelijke stroomingen, die ik op mijn weg
ontmoet, komen allen van de op acht uur afstands plaats
gehad hebbende doorbraak te Lithoyeu.
Op een brng zag ik een huisdeur liggsn, naast den
weg een stoel, heelc bergen weggespoeld hooi, boom
stammen enz En hier in nog lang uiet het eigenlijke
brandpunt. Misschien dat ik Oss van deze plaats uit
kan bereiken. Maar dat zal n;et gemakkelijk gaan, want
het verkeer in Den Bosch zelf is haast onmogelijk. De
hooge gedeelten, zooals do Groote Markt en eenige
aangrenzende straten, zijn droog, maar om daarheen te
komen van het station en uit dit middenpunt naar het
telegraafkantoor, moest ik van wagens gebruik maken,
waarvan de paarden lot de knieën door het water waadden.
Uit de overstroomde gedeelten van het weste
lijk deel van de Bommelerwaard worden nog
geen gedétailleerde berichten meêgedeeld.
De bevolking der door den wa^rsnood getrof
fen dorpen is tot dusver :ua4e]p-
Oijen 780, Lithoyen £een Jss 4«50, Megen
1820, Lith 1250, Eir[n n>’(9. Zuilichem 760,
Poederoijen 970, Brakci 1200, te zamen dus
(voor zoover de geteisterde dorpen tot dusver zyn
vermeld) 12,860 zielen.
Woensdag avond omstreeks 9 uur, is te Am
sterdam brand uitgebarsten in de groote stoom-
suikerfabriek van de firma Beuker Hulshof op
de Lauriergracht. De vlammen verhieven ztch
tot ontzaggelijke hoogte en verlichtten den ge-
heelen omtrek. Duizende personen waren op
de been. De brandweer spande alle krachten in
om den voortgang der vlammen te stuiten bijna
alle spuiten waren aangerukt, ’t Aantal arbeiders
aan de fabriek beliep ongeveer 400.
De brand is eensklaps zonder bekende reden
uitgebarsten, zoodat de werklieden met moeite
zijn gered. Een werkman moet verbrand en
het verkoolde lichaam teruggevonden zijn. Om
streeks 2 uur was men het vuur meester, doch
de puinhoopen rooken nog. Het kolossale gebouw
is, wat het voorgedeelle betreft, geheel verbrand;
het achtergedeelte heeft groote schade geleden.
De zolders zijn ingestortde muren moeten om-
vergehaald worden. De belendende perceelen
hebben groote schade geleden zelfs de huizen
aan de overzijde der vrij breede gracht begonnen,
niettegenstaande de windstilte, te branden.
In dienzelfden nacht is de kolossale sloommeel-
frbriek van de heeren Koechlin, Kramer Go,,
aan de Geestbrug bij de Residentie, een prooi der
vlammen geworden. 200 last tarwe, 6000 balen
meel, benevens de stoommachines zijn verbrand
Omstreeks 50 werklieden zijn door den brand
zonder werk.
De instruktie in de zaak van then Bergh zal
door den rechter-commissaris te Rotterdam ge
voerd worden, en bij gebleken connexiteil,
noodig, ook me! de andere strafzaken die
uit mochten voortvloeien, I
coffs gevoegd en voor
worden. Heden wordt then Bergh te Rotterdam
verwacht. Morgen rïeds zal hij zijn eerste ver
hoor Ondergaan. Naar voorts de liott: Cf,. ver
neemt, zou Zondag jl. door de justitie beslag zijn
gelegd cp geheime b eken der Rotterdamsche Han-
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent le vernemen bij den
Uitgever»
De heer mr. H. H. Tels plaatst in de N. R. C.
een «open brief” aan den heer mr. A. J. Roest,
officier van justitie, waarin hij opkomt tegen de
beschuldiging welke de officier aan zijn adres
heeft gericht, en welke neerkomt op de bewering:
dat Tels, ten gunste van Pincofls, de justitie 12
uur belet zou hebben te handelen. De heer Tels
betoogt dat, ware de justitie met kracht en ener
gie opgetréden, zij Pincoffs inhanden had kunnen
krijgen, ook nadat zij Donderdag middag te één
uur de noodige inlichtingen had verkregen. Voorts
beantwoordt hij de opmerking, dat hij ongevraagd
met den heer Viruly by den officier is gekomen.
Dit is zoo, maar noch de substituut, noch de
officier heelt daartegen bezwaar geopperd, en als
hij, Tels, bij hel beantwoorden der vragen wat
te veel voor den heer Viruly heeft gesproken
dan had het aan mr. Roest gestaan te zeggen
ik ondervraag de commissarissen, niet den ad
vocaat. Dat is echter niet geschied. Dal hij
Tels, de uitdrukking «gedateerde balansen” heeft
gebruikt, kan waar zijn, tioewel hy het zich niet
herinnert, maar is dit geschied, dan is het wel
zonderling dat de officier, als hij die uitdrukking
bedenkelijk achtte, er niet op vcoi(gevraagd heeft.
Ten slotte wijst hij er op, dal de officier niet
grendel zijn gebracht,
getwijfeld niet uitblijven.
-
Zekere S. te Vlissingc-n, stoker van beroep,
is Zondag gevangen genomen, verdacht van in
den oudejaarsnacht zijn vrouw gevaarlijk mishan
deld te hebben. Hij moet haar van het bed heb
ben getrokken en bijna naakt, na geduchte mis
handeling, in een diepen put hebben geworpen
waar men haar des morgens bewusteloos maar
nog levend vond.
■4-