GEBEENTE EN BET ARRONDISSEMENT SNEER,
NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
Onderwijs en Onvoedino van Meisjes.
1880.
V IJ F-E N-D ERTIGSTE JAARGANG.
No. 6.
21 JANUARI;
WOENSDAG
st
S
I
II.
de ^Provincie
UIT DE PERS.
1
kna-
ver-
wel-
in
onver-
candidaten door de
andere voorstanders
l
3
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ125.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
i a les meilleares écoles, est le pre
mier 'peuple; s’il ne l’esljpas aujourd hui, il le
sera demaia.”
Sr.eek, den 20 Januari 1880.
Burgemeester
Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Jr.
800 leerlingen.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
van de Gemeente Sneek,
Gelet op art. 26 der Wet, betrekkelijk de Na
tionale Militie, van den 19den Augustus 1861
(Staatsblad no. 72),
en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Jr.
opmaking der lijst
de verkiezing van de
Eerste Kamer van de Staten
Brengen door deze ter kennisse der ingezete
nen, dat het register en de alphabetische naam
lijst van de ingeschrevenen voor de lichting 1880,
voor ieder ter visie zullen liggen ter Secretarie
dezer Gemeente van den 21 Januari 1880 tot en
met den 28 Januari 1880 en dat door ieder, die
tegen register of lijst bezwaren heeft in te bren
gen, deze op de wijze, in art. 99 vermeld, binnen
den tijd der nederlegging bij den Commissaris
des Konings in de Provincie moeten worden in
gediend.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
brengt ter kennis van de ingezetenen de volgende
KENNISGEVING.
De COMMISSARIS des KONINGS in de pro
vincie Friesland,
Gelet op het besluit van Gedeputeerde Staten
der provincie, van den 16 Januari 1880, no. 4,
le afdeeling B, alsmede op de bepalingen van
art. 11 der wet van 12 Jun 1857 (Staatblad no.
87);
Brengt ter kennis van de belanghebbenden
1°. dat de sluiting der visschenj in deze pro
vincie is bepaald op Zondag, den 1 Februari
1880, met uitzondering van de palingvisscherij
door middel vau aalfuiken, waarmede voorshands
op den bestaanden voet zal kunnen worden voort
gegaan
2°. dat de wederopening der visscherij is be
paald op Dinsdag, den 1 Juni 1880, met uitzon
dering van het visschen met de zegen, dat niet
vóór Woensdag, den 1 September daaraanvol
gende zal zijn geoorloofd.
En zal deze op de gebruikelijke wijze worden
afgekondigd en aangeplakt.
Leeuwarden, den 17 Januari 1880.
De Commissaris des Konings voornoemd,
Van HARINXMA thoe SLOOTEN,
Sneek den 20 Januari 1880,
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
Het stellen van eigen
werkliedenvereeniging en
van het algemeen stemrecht te Am
sterdam, heeft ten gevolge gehad, dat bij de ver
kiezing, in de vorige week gehouden, de cèndidaat
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de Gemeente Sneek, voldoende aan de circulaire
van Heeren Gedeputeerde Staten van Friesland
van den 8 Januari 1880, no. 57, brengen ter
kennis van de ingezetenen, navolgende
U I T N O GD 1 G 1 N G.
«De Gedeputeerde Staten] van
«Friesland,
«Gelet op het 2e lid van art. 73 der wet van
«4 Juli 1850 (Staatsblad no. 37)
«Noodigen de inwoners der Provincie uit om,
«zoo zij in andere provinciën in de rijks directe
«belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór den
»len April aanstaande aan hunne vergadering te
«doen blijken, ten einde door haar daarop kunne
«worden gelet bij de opmaking der lijst van
«hoogstaangeslagenen voor
«afgevaardigden ter L—
«Generaal.”
En zal deze op de gebruikelijke wijze worden
afgekondigd, tevens met plaatsing in de Sneeker
Courant.
Sneek den 16 Januari 1880,
Burgemeester en
Terwijl Zwitserland reeds sedert 1848 in het
bezit is van middelbare meisjesscholen, werden
zij bij ons in 1867 opgericht. Wij hebben er
thans 11, met een gezamenlijk cijfer van ruim
Wel klimt het cijfer geregeld,
maar het staat nog in geen verhouding tot de
bevolking der plaatsen waar de scholen zijn
opgericht. Een vergelijking van de meisjesscholen
ten onzent met die in^Zwitserland, vooral met
die in Genève, ontlokt de vraag of ook aan de
inrichting dat meerdere succès kan te danken
zjjn.
Te Genève, dat 46,800 inwoners telt, hebben
1069 méisjes gedurende het schooljaar 77/78 de
- scholen van middelbaar- en hooger onderwijs
bezocht. Gedeeltelijk was dat een gevolg van
het lage schoolgeld (10 francs per kwartaal)
maar ook van de wet van 21 Juli 1877, die, door
een reorganisatie in de hoogste afdeeling, van
deze scholen normaalscholen heeft gemaakt, waar
de jonge meisjes, welke zich aan het onderwijs
willen wijden, hare akten kunnen verwerven. Het
onderwijs staat geheel onder toezicht van den
Staataan ’t hoofd van de scholen staat een
principal, die met het opperbestuur en opper
toezicht belast is, maar geen deel kan uitmaken
van het onderwijzend personeel. De cursus duurt
- ten minste acht jaar. De eerste zes jaar dragen
de naam van klassen, de 6e is de laagste. Boven
de zes klassen staat de hoogere afdeeling, die
twee jaren omvat en waar het onderwijs een
meer academisch karakter draagt en de school
ook dienst doet als normaalschool. De gemiddelde
leeftijd der meisjes is van de laagste klasse 10,
van de hoogste 19 jaar. Als men het programma
vangde scholen aldaar vergelijkt men die der
onze, dan bespeurt men vooreerst verschil in
het aantal uren. Dit is te Genève in alle klas
sen 3 a 4 uur per week minder dan bij ons.
Natuurlijk is er verschil in de uren voer talen,
wijl het onderwijs in de vier talen ten ontzent,
zich te Genève tot twee talen bepaalt, Fransch
en Duitsch. Het belangrijk aantal uren aan de
moedertaal ingeruimd, trekt echter de aandacht
en wekt de vraagof men ten onzent niet wat te
veel van het geheugen vergt en of men niet be
ter zou doen om vooral het onderwijs in de moe
dertaal te doen strekken om de leerlingen te
oefenen in een duidelijke en heldere uiting der
gedachten. Vooral aan dat laatste wordt te wei
nig gedaan en het is toch een eerste vereischte,
dat de vrouw, die denken mag, ook leere hare
L denkbeelden helder en duidelijk te uiten.
Mevrouw Vrolik wijst er vervolgens op, dat de
opleiding der meisjes, na het afloopen van school,
ten onzent in den regel ophoudthet jonge
meisje keert in den familiekring terug. Zij vindt
daar vaak een volmaakte onverschilligheid voor
alles wat op wetenschappolitiek of letterkun
de betrekking .heeft, een
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 77a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent le vernemen bij den
Uitgever.
de Tweede Kamer vijf, en die voor den Gemeen
teraad twaalf stemmen verkreeg. Het Hand.
hierop de aandacht vestigende, stelt de vraag of
uit dat resultaat zou moeten volgen, dat schier
alle kiezers tegen uitbreiding van het pays legal
zijn, tegen inlijving van vele dia thans buiten de
perken staan. «In geenen deele”, antwoord t het
blad. «Wij zijn er zeker van dat een demonstra
tie ten gunste, niet van den sprong in het duis
ter die algemeen kiesrecht heet, maar van een
aanmerkelijke uitzetting der bestaande grenzen,
een geheel anderen uitslag zou hebben. Wara
het niet veel practischer, indien men, in plaats
van de krachten te verspillen voor een doel, dat
nog lang onbereikbaar zal zijn, het daarheen
trachtte te leiden, dat bij de verkiezingen de
vervanging van den census door een redelijker
grondslag op den voorgrond trad?
«Door den val van het vorige ministerie is de
algemeene conversatie; het ongelukkig parti pris
van de meeste mannen, die liever tot het peil
der vrouwen afdalen, dan te trachten de vrou
wen in hun kring tot hun hoogte op te voeren
Van studie is geen sprake meer, en zoo gebeurt
het dat meisjes, die bij ’t verlaten der school
recht gaven tot de schoonste verwachtingen, in
het vervolg zeer alledaagsche vrouwen worden,
zonder tegenwicht tegen het ledig en de verveling
in menig gezin, zonder wapen tegen de moeilijk
heden en tegenspoeden, die van het menschelijk
leven onafscheidelijk zijn. Te Genève tracht men,
veel meer dan bjj ons, de belangstelling der vrou
wen voor zaken van algemeen belang wakker te
houden. De Staal besteedt b. v. jaarlijks 20,000
fr. voor cursussen, gedurende de wintermaanden
door begaafde mannen te geven. Naast die we
tenschappelijke en letterkundige cursussen worden
cursussen gehouden over industrieele onderwer
pen, meer bijzonder ten behoeve van werklieden
Zeer vele vrouwen uit den beschaafden kring en
ook uit de werkende klasse maken van deze
gelegenheden gebruik.
Maar wordt er door jonge meisjes gewerkt en
ernstig gewerkt, men behoort, om het evenwicht
te bewaren, ook voor hare uitspanning en haar
vermaken te zorgen, en ook dat laat bij ons nog
te wenschen over. Wat meer natuurlijke, onge
dwongen vroolijkheid, wat meer pret moet haar
verschaft worden. Ook dat wordt te Genève in
’t oog gehouden. Terwijl onze schoolcursussen
eindigen met een examen zonder meer, zei daar
het jaarljjksch schoolfeest, la fête des promoti
ons geheeten, de kroon op de examens en den
wedstrijd in het tweede halfjaar. Aan dit feest
neemt de regeering en het geheele volk deel. Voor
de meisjesscholen draagt het een meer intiem
karakter dan voor de jongensscholen, maar het
blijft ook voor haar een feestdag in den vollen
zin van hel woord en tal van de aanzienhjksle
bewoners van Genève zijn er bij tegenwoordig.
In ons land zou dit voorzeker navolging verdie
nen. Zij, die bevreesd zijn dat de Nederlandsche
en Prolestantsche afgod, dien men stand noemt,
onder zulke algemeene feesten zouden lijden
maken zich, naar mevr. V. zegt, ten onrechte
ongerust. De cöterie-geesl heerscht, ongelukkig
genoeg, ook te Genève, vooral onder de vrouwen,
en het bezoeken van dezelfde scholen, het deelne
men aan dezelfde genoegens, knoopt geen vriend
schapsbanden lusschen haar, wier fortuin, wier
positie, wier neigingen]uileeoloopen. De vrouwen
zijn uit haren aard weinig gehjkheidsgezind en
dat geldt ook voor een democratie als Zwitser
land, waar gelijkheid grondwet behoorde te zijn.
Het openbaar onderwijs helt do verschillende
trappen, die in de samenleving bestaan, niet op,
zoomin voor de jonge meisjes als voor de
pen. Alleen geeft het aan hun onderlinge
houdingen een cachet van hoffelijkheid en
willendheid, dat niet genoeg gewaardeerd kan
worden.
De band van hartelijke belangstelling en vriend
schap zou ook zeer versterkt kunnen worden
door avondbyeenkomsten, waar de leerlingsn ko-
volstrekt gemis aan I ren, tooneelvoorstellingen, tableaux-vivants, etc.
konden uitvoeren.
De schrijfster besluit haar belangwekkend
artikel met een schoon beeld aan ons landschap
ontleend. Wel zetten de nevelen aan het land
schap in den zomeravond een wondere schoon
heid bij, maar bij ’t naderen er van voelen wij
de natte koude mist, en wij zijn de frissche
avondwind dankbaar die ze wegvaagt en het land
schap weder duidelijk aan ons oog vertoont.
Onze meisjes zijn eveneens in een waas van
poezie, vol geheimzinnige beloften gehuld. De
wensch moet echter geuit, dat een frissche leven
wekkende ademtocht verhoede, dat dit waas
een lijkwa, die ingetogenheid in koude
verschilligheid ontaarde.
«De jeugd aldus wordt ’l artikel besloten
is de lijd van dolle vroolijkheid en van gloeiende
geestdrift. April moet bloesems geven, wil Sep
tember ons vruchten brengen. Wij vragen wat
meer leven en entrain, wat minder teruggetrok
kenheid 1 Het jonge meisje is een belofte, zij
moet een krachtige werkelijkheid worden. Ver
geten wij niet, dat de jonge meisjes van heden
de moeders zullen zijn van de geslachten die na
ons komen. Haar wacht, op haar beurt, de groo-
te taak vanjde cpvoeding’in het huisgezin. Aan
den staat verbüjve de niet| minder^ gewichtige
van het onderwijs. Zoo sta ons levendig voor
den geest het profetisch woord vangJules Simon
«Le peuple, qui
AW1
su i lt rit coi
e
o
