1
e
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER:
NIECWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
1 w
11
De militaire beschaving mreew.
Ad O
1880.
V IJ F-E N-D ERTIGSTF J A A R G A N G
No. 11.
i
FEBRUARI.
ZATERDAG
rd
Deze
«lange kerels’’
genoemd Kohier
'gesteld
kennisgeving.
de
KENNISGEVING.
te mogen
verslaggever van ’s Raads-
l
een
ir
van
V
oversten, voor
den tol op i
6.
van
II.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
In de eerste tijden der middeneeuwen was men
in dit opzicht in Duitschland even ver. Toen ook
was, even als tegenwoordig, de mannelijke be-
Burgemeester en
Onder de militair-staten van ons werelddeel
neemt Duitschland tegenwoordig zeker de eerste
plaats in. In geen land ter wereld misschien
heeft men in de laatste kwarteeuw meer gedaan
voor «das militar,” dan in Duitschland en wel
voornamelijk in Pruisen. Alle zaken van alge
meen belang hebben in de laatste jaren moeten
achterstaan of zijn ondergeschikt gemaakt aan
het onvermoeid streven om van Duitschland te
maken één krachtige militaire staat, krachtig
voor den aanval en krachtig voor de verdediging
een tot de tanden gewapende en geharnaste reus,
die als zoodanig uitsteekt boven al de andere
staten van ons werelddeel.
Aan.de bereiking van dat doel zijn schatten
ten koste gelegd en nog dagelijks worden de
eicchen van het militairisme hooger en de lasten
zwaarder, die de bevolking daarvoor op de schou
ders worden gelegd.
Sedert in Duitschland de algemeene dienstplicht
is ingevoerd, heeft het militaire dril veld daar reus
achtige afmetingen gekregen en leert de jeugdige
staatsburger, tegelijk met zijn A. B. G., het
eerste artikel uit den militairen catechismus >hel
is u gezet eenmaal soldaat te worden 1”
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘Z, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Hg
De BURGEMEESTER van Sneek,
maakt bekend
dat tegen den prijs van tien cent ter provin
ciale Griffie te Leeuwarden verkrijgbaar is gesteld
het Reglement nopens de oprichting van Water
schappen in Friesland, zooals het luidt na
daarin aangebrachte aanvulling en wijziging.
Sneek den 6 Februari 1880.
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fi. franco per post ƒ125.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende franco
in te zenden.
tjjd tot tijd in kaders opgeroepen en ge-
2 onvolkomen was uitgerust,
beleekenden hunne diensten ook niet veel.
r meer en
in onbruik geraakte, militie, die zich noch
krygshaftigen geest, noch door
noemde men
Tegen het einde der zeventiende eeuw begon
men, behalve door de ellendige methode van
werving, die nog gedurende verscheidene men-
schengeslachten in praktijk bleef - de legers
ook door lichtingen uit de landskinderen zelf te
recruteeren, waarbij het lot besliste, zooals dal
even ais thans rog bij ons te lande ook
voor korten tijd nog in de meeste Duitsche staten
Pruisen uitgezonderd in gebruik was. Die
nieuwigheid stuitte hier
tegenstand van
weerde, dat het niet verplicht
pens te dragen
het toch reeds
teneinde den vorst in staat te stellen de troepen
aan te werven, die hij noodig had tot verdediging
van bet vaderland en voor zijn eigen genoegen
en die oppositie kreeg een oproerig karakter,
toen de keurvorst Johann George HI van Saksen
de eerste van de later zoo berucht geworden
vorstelijke zielverkoopers in het jaar 1684
een schare van drie duizend zijner landskinderen
aan de republiek Venetie verkocht, die soldaten
noodig had in haar oorlog tegen de Turken,
In Pruisen was het de vader van Frederik de
Grooto, Wilhelm I, die, door zijn strenge maa’«
regelen bij de lichtingen, waaraan uitgezonderd
enkele standen en de beoefenaars van zekere be
roepen al zijne onderdanen onderworpen waren,
de completeering van het leger doordreef. De
militie, die onder zijne voorgangers ook nog in
Pruisen fungeerde, werd door den «soldaten
woning” al heel spoedig na zijne troonsbestijging
opgeheven. Aan zijn «soldaten blik” scheen het
onvoldoende en zelfs het belachelijke van die
strijdmacht niet ontsnapt te zijn. Het woord
«Miliz” klonk hem reeds zoo onaangenaam in de
ooren, dat degenen, die zich in zijn bijzijn van
die voor hem hatelijke uitdrukking bedienden
gestraft werden met eene boete van honderd .du
katen.
Intusachen werden zijne militaire hervormingen,
gestempeld door despotieke willekeur en met
onbarmhartige gestrengheid uitgevoerd, een on
dragelijke last voor zijn volk. Welke onwettig
heden werden niet alreedsj door de daarmeè belastte
officieren gepleegd bij de lichtingen! Bij gele
genheid recruteerden zij soms bijna geheel de
mannelijke bevolking van het een of andere dorp,
zonder daardoor de onvoltallige regementen vol
tallig te maken, maar sleepten de manschappen
als arbeiders naar hunne eigene goederen en
maakten van de jonge mannen die de voorge.
schreven militaire maat nog niet hadden bereikt
knechten, ’t zij ten behoeve hunner familie, ’t zij
voor eigen persoonlijke dienst. Overigens waren
de regements-commandanten ook volstrekt niet on
omkoopbaar en verschoonden zij daarom recruten,
die wél in de lichting vielen, terwijl zij daarentegen
personen, die van rechtswege niet behoefden te
dienen, met dwang en geweld in den bonten rok
staken. Waren sommige troepenafdeehngen in
den oorlog soms eens wat erg weggesmolten, dan
schaamde men zich zelfs niet om zich meester te
maken van jongelieden, die eigenlijk maar half
voor den militairen dienst geschikt waren en die
volking van Duitschland, voor zoover daartoe ge-
'jjT schikt, dienstplichtig: de edelman, de burger en
jl de boer; de laatste echter in zoover, als hij niet
tot de lijfeigenen behoorde. Want de vrije man
alleen had aanspraak op de eer de wapens
-i dragen. Later werden de troepen,
zoowel door den vorst zelf als door zijne veld-
den dienst geworven. Zij behoor-
zekere hoogte geheel toe aan de
landheeren, die hen kochten, bezoldigden, kleed
den, uitrustten en verpleegden, en werden door
hunne gebieders, geheel naar willekeur en be
lieven, zoowel in hun eigen- als in het buitenland
gebruikt en bijgelegenheid ook voor een bepaalden
of onbepaalden tijd aan andere vorsten uitgeleend
of verkocht, waarvoor de hooge uilleender o
verkooper natuurlijk steeds een behoorlijk stuk
geld ontving. Behalve deze geregelde troepen
als men al'hans aan zoo’n wdeste, tuchtelooze,
maar meestal dapper vechtende soldatentroep
dien naam kon geven bestond echter in vele
streken ook nog de oude «Heerban (militie)
die echter niet over de grenzen des lands mocht
worden gezonden, maar slechts in geval van
nood tot verdediging van huis en haard kon
worden opgeroepen. Daar deze echter, ofschoon
van tyd tot tijd in kaders opgeroepen
oelend, slechts zeer
zoo - -
Deze, sedert den dertigjarigen oorlog
meer i
door een
militaire opleiding onderscheidde,
»Defensioner” (verdedigers, Landweer.)
Sneek. doen te weten'.
1°, dat het door hen voorloopig vastgesfelde
Kohier van den Hoofdelijken omslag dezer ge
meente, voor het dienstjaar 1880, gedurende 14
dagen, ir.gaande Dinsdag den lOen dezer maand,
ter Gemeente-Secretarie voor een ieder ter inzage
zal liggen.
Aan hen, die bezwaren tegen hunne aanslagen
mochten hebben wordt herinnerd, dat zij hunne
cp ongezegeld papier geschrevene reclames, vóór
hel verloop van den termijn der visie, by den
Gemeenteraad behooren intedienen,
2°. dat bij den Heer J. F. van Druten, boek
handelaar alhier, insgelijks van af Dinsdag den
lOen dezer maand, zoolang de voorraad strekt,
tegen 10 cent per exemplaar, verkrijgbaar zijn
-gestéld afdrukken van genoemd Kohier van
den Huofdelijken omslag, voorzooveel betreft het
vermoedelijk inkomen, na aftrek van f400., van
ieder aangeslagene.
Sneek, den 6 Februari 1880.
Wethouders voornoemdt
J. VAN DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Ju.
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
Zaterdag 7 Febr. 1880, ’s namiddags 6 uur.
Punten ter behandeling'
1. Resumtie der notulen.
2. Mededeelingen van goedgekeurde raadsbe
sluiten, ingekomen stukken, enz.
3. Benoeming van een lid in het college van
Curatoren van hel Gymnasium.
4. Voorstel op het adres van den heer W.
van Waning Jr., om eervol ontslag als Secretaris
dezer gemeente en verslaggever van ’s Raads-
handeliugen.
5 Idem op het adres van S. van der Stcegh,
om eervol ontslag als hulponderwijzer aan de
Tusschenschool.
Vaststelling van het 2e suppletoir kohier
den Hoofdelijken Omslag, dienst 1879.
7. Voorstel op het verzoek van Voogden van
het Öld Burger Weeshuis tot wijziging van ’s raads
besluit van 18 December 1879, no. 5, bet rekke-
lijk het onderhoud enz. van openbare werken.
8. Verordening op de heffing en invordering
van den Hoofdelijken Omslag.
men niet zelden van den publieken weg oplichtte.
Nog veel willekeuriger en gruwzamer als bij
de lichtingen, ging men bij de werving te werk,
die zoo schandelijk gedreven werd, dat zij onbe
schrijfelijk veel onheil stichtte en jammer en el
lende veroorzaakte in vele huizen en harten. De
wervers gingen bepaald uit op de «meuschen-
vangst”, en de tirannie en onmenschlijkheden, die
daarbij gepleegd werden, werden door Friedrich
Wilhelm I zelf krachtig in de hand gewerkt, door
zijn onvei zadelijk verlangen naar i
voor zijn grenadier-regement.
Voor de werf-öfficieren van Friedrich Wilhelm
waren geen middelen te onzedelijk
hen geen mw.geweld geschroomd,
kinderen te
geld aan
en daar op hardnekkigen
de zijde van het.volk, dat be
was, zelf de wa-
en ten oorlog te trekken, daar
zware lasten moest opbrengen
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente Sneefc
Gelet op art. 28 der Wet betrekkelijk de Nati
onale Militie van den 19den Augustus 1861
(Staatsblad no. 72) en arlt. 20 en 21 van Z. M.
besluit van den 8steu Mei 1862 (Staatsblad no.
46)
Brengen door deze ter kennisse der belangheb
benden, dat de loting van de ingezetenen dezer
gemeente, dia in het vorige jaar voor de Militie
zijn ingeschreven, voor zoo ver zij op den Sisten
December 1879 nog in leven waren en ingeze
ten van het Rijk zijn gebleven, zal plaats hebben
te Sneek in de Concertzaal, op Woensdag den
18 Februari e. k.des voormiddags ten 10*/2
ure
dat op den 20en dier maand, ter Secretarie
der gemeente door of van wege de lotelingen
aanvraag kan geschieden voor de getuigschriften
ter bekoming van vrijstelling wegeys broedcrdienst
of op grond van te zijn eenige wettige zoon
alsmede dat, om vrijstelling wegens eigen mili
tairen dienst of die van broeders te verkrijgen
het paspoort cf ander bewijs van ontslag of een
uittreksel uit het stamboek, of een bewijs van
werkelijken dienst, ten minste tien dagen vóór
den dag, waarop de eerste zitting van den Militie
raad wordt geopend, ter Secretarie voornoemd
moeten worden ingeleverd.
Sneek den 24 Januari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Jr.
en werd door
om de Enaka-
koopen of te rooven en tegen grof
deu koninklijken handelaar in menschen-
vleesch af te zetten.
De militaire-géschiedênis levert daarvan aller
treurigste bijdragen.
Frederik de Groote werd de schepper van de
moderne laktiek en manoeuvreer-kunst, maar
ook hij bracht slechts bitter weinig verandering
in de barbaarschheid van den militairen dienst,
en de met bloed geschreven krijgsartikelen zijns
vaders, werden door hem slechts op enkele
punten wat verzacht.
Eerst in onze eeuw echter had er een geheele
omkeer plaats op militair gebied. De moderne Gesar,
de man van bloed en ijzer, die in het begin dezer
eeuw Europa deed sidderen voor de kracht zijner
legioenen, was eigenlijk de vader van ’t tegenwoor
dig militairisme, dat thans zoo loodzwaar drukt op
ons werelddeel; dal nog altijd nieuwe uitbreiding
erlangt en op ’t oogenblik in hel machtige Duitsch
land het meest consequent doorgevoerd wordt,
maar ook daar misschien hel meest zijn eigen
aardige vloek met zich meé zal brengen, met welk
een vernis van negentiend-eeuwsche beschaving
men het daar dan ook tracht te bedekken.
4
