t
NIEUWS-1 ADVERTENTIE BLAD VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER
'De militaire teclarao onzer eeuw.
I
No. 12
1880.
V IJ F-K N-D ER.TIGSTF
R G A N Gr.
WOENSDAG
11 FEBRUARI.
J
III.
K E N N I S.G E VING.
UIT DE PERS.
Friesland behoor en
met de jaarlijksche op- en uitmetingen, vanwege
het kadaster in deze gemeente,
Sneek, den 10 Februari 1880.
De Burgemeester voornoemd,
J. van DRIESSEN.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
Nergens misschien doel de vloek van het mili
tairisme zich op zoo treurige wijze gevoelen, dan
juist in Duitschland, waar het zich binnen korten
tijd zoo krachtig ontwikkelde en zulke schitterende
blijken gaf van zijne prioriteit boven dat van
andere militaire grootmachten in ons werelddeel.
Had Oostenrijk reeds in 1866 die prioriteit van
Pruisen op militair gebied moeten erkennen, toen
het bij Sadowa zieltogend aan de voeten van zijn
I over winnaar „lag,niet minder moest Frankrijk
in 1Ö70/71 de verpletterende kracht gevoelen
van Duilschlands legerscharen, toen bij Sédau het
tweede keizerrijk met zijn perfi 'en keizer in
tranen onderging en hel arme vet trapte,
den o ver-
ver-
eene
Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W van WANING Jr.
kennisgeving.
De BURGEMEESTER van Sneek maakt bekend,
dat, blijkens een heden ontvangen schrijven
van den Landmeter van het Kadaster P. Vierkant,
in den loop dezer week zal werden begonnen
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Gents,
voor eiken regel meer 7 ’Z, Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
«Gelet op het 2e lid van art. 73 der wet van
»4 Juli 1850 (Staatsblad no. 37)
«Noodigen de inwoners der Provincie uit om,
«zoo zij in andere provinciën in de rijks directe
«belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór den
»1 en April aanslaande aan hunne vergadering te
«doen blijken, ten einde door haar daarop kunne
«worden gelet bij de opmaking der lijst van
«hoogstaangeslagenen voor de verkiezing van de
«afgevaardigden ter Eerste Kamer van de Stalen
•Generaal.”
En zal deze op de gebruikelijke wijze worden
afgekondigd, tevens mei plaatsing in de Sneeker
Courant.
Sneek den .16 Januari 1880.
Burgemeester en
De heer Metzelaar te Deventer vindt van on
derscheidene zijden bijval wat zijn aanval betreft
op het rapport der commissie over den bouw en
de inrichting van de scholen. De Arrih. Cour,
heeft in eenige artikelen, onder het opschrift,
«onhandige vrienden,” op de overdrijving gewe
zen, waaraan de voorstanders van het openbaar
onderwijs zich schuldig maken en daarbij meer
in den breede stilgestaan bij dit rapport. Als een
staaltje van de te ver gedreven zorg dier com
missie, wees het blad er o. a. op, hoe zij zelfs
voorschriften geeft voor het geregeld schrobben
van de vloeren en er daarbij voor waarschuwt,
dat zulks niet al te nat mag geschieden. «Zelfs
de schoonmaakster ontgaat de aandacht der com
missie niet!’ roept het blad spottend uit.
Thans neemt ook de Midd. Cour, het rapport
a faire. Ook zij wijst op het artikel van den
heer Metzelaar en doet uitkomen, dat de voor
schriften der commissie, blijkens den deskundigen
schrijver, hier en daar aan bedenking onderhevig
zijn. Het blad zoekt de fout van deze echter
niet daar, waar de heer Metzelaar ze vindt. Niet
in de samenstelling der commissie ligt, volgens
de Midd. Cour., de fout, maar wel in het feit
dat de zaak commissoriaal gemaakt is. Dit «com.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de Gemeente Sneek, voldoende aan de circulaire
van Heeren Gedeputeerde Staten van Friesland
van den 8 Januari 1880 no. 57, brengen ter
kennis van de ingezetenen, navolgende
UITN00D1GING.
«De Gedeputeerde Staten .van de Provincie
«Friesland,?
het teert op het merg der natie, zonder zelf ooit
productief op te treden.
Wij zeiden, de eischen voor het militairisme
en dat is natuulijk niet alleen zoo in Duitsch-
land, maar ook vooral elders, waar men aan dat
allesverslindende weelde artikel doet klimmen
met den dag. De volgende cijfers kunnen dit
on wederleg baar aanloonen.
lu 1859 bedroeg de sterkte van het leger in
geheel Europa in vredestijd 2,459,750, in oor
logstijd 4.230,550 man en in 1874 in vredestijd
3,012,560, in oorlogstijd 6,110,090 man. De
kosten van dit verderfelijk spel komen Europa in
vredestijd te staan op nagenoeg 1800 millioen
gulden. In Duitschland belealt elke familie, be
rekend op 5 personen, in doorsnede f 31, in Ne
derland f 49. Voegt men de staatsschulden er
bij, dan bedraagt het in Pruisen f35, in Nederland
l 82, in Oostenrijk f 41, in Italië f 66, in Frank
rijk f107.
In veertien jaar tijds is de som, die het Duit-
sche budget van oorlog vroeg, verdubbeld en
toch is zij nog minder dan ’t geen andere staten
voor de krijgsdienst opofl’eren. Rusland, Enge
land en Frankrijk en, helaas 1 ook Nederland
geven nog meer uit om de zonen des lands in
het militaire pak te steken.
Duitschland of liever de Duitsche Regee-
ring schijnt dan ook te begrijpendat het
eigenlijk nog niet genoeg doet voor «das Mililar/’en
dat eene uitbreiding zijner strijdkrachten dringend
noodzakelijk is, wil het aan de spits der militaire
beschaving iu ons werelddeel blyven staan.
Gelijk men weet, werd bij den Bondsraad een
ontwerp tot aanvulling en wijziging der legeror-
ganisatie ingediend, volgens welke er, ingaande
1 April 1880, zullen worden opgericht elf nieuwe
regimenten infanterie, (8 Pruisische, 1 Beiersch
en 2 Saksische.) een regiment Pruisische rijdende
artillerie van acht batterijen, een mem amnerw
te voet, benevens een Pruisisch bataljon mineurs,
terwijl aan de bestaande artillerie formalien zullen
worden toegevoegd 32 batterijen (24 Pruisische
4 Beiersche, 2 Saksische en 2 Wurlembergsche).
De hierdoor ontstaande kosten bedragen
26 713,166 mark (een mark is 60 ets voor ééns
en 17,160,142 mark als jaarlijks terugkeerende
uitgaaf.
Bovendien wordt verder voorgesteld, dat de
sterkte van het leger op voet van vrede, van
1 April 1881 tol 31 Maart 1888, één procent
van de bevolking zal bedragen, waardoor de te
genwoordige sterkte wordt verhoogd van 401,000
tot 427,250 man (behalve de vrijwilligers, die
niet meêgeleld worden
En deze nieuwe millioenen verslindende uit
breiding van het leger, wordt voorgesteld op het
oogenblik dat vele Duitsche provinciën door
hongersnood gekweld worden 1
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de
gemeente Sneek
Gelet op art. 28 der \Wt belrekkelijk de Nati
onale Militie van den 19den Augustus 1861
(Staatsblad no. 72) en artl. 20 en 21 van Z. M.
besluit van den 8slen Mei 1862 (Staatsblad no.
46)
Brengen dcor deze ter kennisse der belangheb
benden, dat de loting van de ingezetenen dezer
gemeente, die in het vorige jaar voor de Militie
zijn ingeschreven, voor zoo ver zij op den 31sten
December 1879 nog in leven waren en ingeze
ten van het Rijk zijn gebleven, zal plaats hebben
te Sneek in de Concertzaal, op Woensdag den
18 Februari e. k.des voormiddags ten 10'/2
ure
dat op den 20en dier maand, ter Secretarie
der gemeente door of van wege de lotelingen
aanvraag kan geschieden voor de getuigschiiflen
ter bekoming van vrystelling wegens broederdienst
of op grond van te zijn eenige wettige zoon
alsmede dat, om vrijstelling wegens eigen mili
tairen dienst of die van broeders te verkrijgen
het paspoort of ander bewijs van ontslag of een
uittreksel uit het stamboek, of een bewijs van
werkelijken dienst, ten minste tien dagen vóór
den dag, waarop de eerste zitting van den Militie
raad wordt geopend, ter Secretarie voornoemd
moeten woiden ingeleverd.'
Sneek den 24 Januari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Jr.
I bleed en
I. overwonnen land, ten prooi was van
moedigen, trotschen overwinnaar. Met het
lies van twee zijner beste provinciën en
ongehoorde oorlogschatting van vijf milliarden,
moest Frankrijk de vermetelheid boe'.en, zijn
machtigen nabuur tot dit reuzen-duel te hebben
uitgedaagd.
Hel militaire succes van Duitschland was vol-
■'f komen en het wist daarvan op behoorlyke wijze
te profiteeren, ten koste van den overwonnene
Eu toch... is dat succes, zijn die milliarden,
die het op het slagveld gewonnen had, Duitsch
pud over T algemeen ten zegen geweest Heeft
het een verstandig gebruik welen te maken van
den milliaenen-regen, die, roodgekleurd door het
bloed zijner krachtigste zonen, zoo vruchtbaar
beloofde te zullen zijn voor de toekomst van
<1J rijk
Welke algemeene welvaart hebben die Fransche
milliarden zoo al in Duitschland verspreid Hebben
handel en nijverheid er sedert een nieuwe vlucht
genomen heeft het vereenigde duitsche rijk zich
sedert mogen verheugen in een gezonden toestand
van vooruitgang, zoowel op politiek als economisch
gebied, zoowel moreel als entellectueel Is het
sedert een Eldorado geworden van maatschappe-
lijke en politieke vrijheid, duor vrijgevige wetten
beschermd en gewaarborgd Helaas I
i Materieele vooruitgang Vooruitgang is er mis
schien alleen merkbaar bijKrupp c. s en de al
gemeene welvaart en de humaniteit bevorderende
beschaving schijnt men alleen te moeten zoeken
op militair gebied. De fransche milliarden
smolten weg, als sneeuw voor de zon, aan mili
taire doeleinden, aan nieuwe wapenen, nieuwe
vestingwerken, aan nieuwe spoorwegen, die «en
kel met het doel op militaire belangen werden
aangelegd”; en door reactionaire belastingwetten,
geheel in strijd met de economische eischen van
onzen tijd, tracht men de bressen aan te vullen,
die voortdurend m de ryksschatkist geschoten en
telkens grooler worden, naarmate de eischen voor
i «das Militar” klimmen. En deze klimmen nog
met den dag, want, en dat is juist de eigen
f aardige vloek van het militairisme het is on-
verzadelyk in den superlatief, en daarbyhet
absorbeert het beste, het edelste en krachtigste
Men schrijft aan ’f Hand uit Maastricht
«Gelijk te voorzien was, is de heer mr. Vic
tor Nijst, de candidaat der gématigde katholieke
partij, tot lid van de Tweede Kamer gekozen.
Limburg kan z'ch met dien uitslag geluk wen-
schen, omdat daardoor het bewijs is geleverd, dat
de invloed der R. K. geestelijkheid in zake de
verkiezingen al meer en meer begint te ve'min
deren. Niets toch is door haar onbeproefd gela
ten om den heer Nijst bij de kiezers verdacht te
maken. Nu eens werd hij als candidaat der loge,
dan weer als van de N. R. Ct. voorgesteld. De
ze middelen hielpen echter niet en de candidaat
der kath. kiesvereeniging bleef in de minderheid.
De hoofdstad heeft zich hierbij gunstig onderschei
den. Blijkens gehouden aanleekening toch heb
ben daar 474 kiezers op mr. Nijst en 280 op
den heer Robert! gestemd.”
Het oordeel van het R, N. luidt aldus
De verkiezing van den heer Victor Nijst doet
ons genoegen voor de kiezers van Limburg. Dat
de liberale zaak iets van den heer Nijst zou heb
ben te verwachten stellen we ons volstrekt niet
gogr maar dat de kiezers de voorkeur hebben
is opgetreden tegenover een die door een onbe
kende kiesvereeniging werd aanbevolen, pleit voor
de zelfstandigheid van de Limburgsche kiezers.
Sneek,
doen te weten
dat het 2e Suppletoir kohier van den Hoofde-
lijken omslag, dienst 1879, door den Gemeente
raad, in zijne vergadering van den 7 dezer maand,
is vastgesteld en thans gedurende acht dagen,
van af den 11 dezer, ter Secretarie der gemeente
voor een ieder ter inzage zal liggen en dat bin
nen dien termijn de bezwaarschriften, legen aan
slagen op dal Kohier, op ongezegeld papier, bij
de Gedeputeerde Staten van F.—
te worden ingediend.»
Sneek den 10 Februari 1880.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
W. van WANING Jr.
SOEKER (01 RUT
vau
j
j., M Q a E r
BURGEMEESTER en vvr.iiiuLuïlno