fifflEffl 1 HET ARROOISSEMEVT SIEEi,
I
1
EJ JDfERimiE-BW tOOR DE
No. 50.
V IJ F-E N-D E R T I G S T E JAARGANG.
1880.
WOENSDAG
23 JUNI.
gMtesaeffl
a
resultaat staat eenig in zijn soort en strekt de nij.
het
(Wordt vervolgd).
UITDE PERS.
-<>
«IXJVEM AMJ
i SNEEK OP DE TENTOONSTELLING TE ARN-
HEM IN 1879.
enz.
too-
Si de? 2de klasse, terwijl
firma (383) onbekroond
een diploma eerste klasse
G°
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'/a Cents. By abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
en Wethouders van Sneek,
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
J. W. BENNEW1TZ.
proces. Is nu het nadeelige van die toevoeging
ook al niet door allen erkend, er bestaat twijfel,
en die mag omtrent de al- of niet schadelijkheid
van een inmenging bij een voedingsmiddel niet
bestaan. Zeker is het, dat, wanneer een cacao
poeder, hetwelk in zuiveren toestand hoogstens
5 a 6 procent asch mag achterlaten, 8*/^ procent
achterlaat, dit niet het recht heeft zuiver genoemd
te worden.
De Tijd, zegt de Kamp. Crt., heeft het middel
gevonden om de schoolquaestie en het electorale
vraagstuk in verband te brengen met..., de in
gediende drankwet.
In hare memorie van toelichting heeft de Re-
geering gezegd, dat de Staat, door zijnerzijds
maatregelen te nemen om het kwaad te keer te
gaan, tevens een zedelijken steun zal verschaffen
aan de pogingen, die uit den boezem der maat
schappij worden aangewend om het te bestryden.
Dit is de Tijd niet naar den zin. Van een zede
lijken steun, door den Staat verleend, wil hij niet
hooren. «Eerstens zegt hij behoort de ze-
dehjke opleiding der natie niet tot den werkkring
van het staatsgezagzij is aan andere machten
toeveitrouwd, en van haar erf dient elk, die daar
ongeroepen verschijnt, met nadruk te worden ge
weerd." Wie die «andere machten” zya, be
hoeft men niet te raden, liet is in de eerste
Voor het hof te Den Haag is verleden week
de zaak behandeld van R. Th. Ie G. uit Hamburg,
beschuldigd in den nacht van den 30 Juli 1879
met een kameraad ingebroken te hebben in den
zilverwinkel van den heer Van Loon te Rotter
dam en aldaar voor een waarde van f 50 000
te hebben ontvreemd. De inbraak was geschied
door het opbreken van den vloer, waarmede de
dieven, die in den kelder waren gedrongen, zich
vermoedelyk meer dan één nacht moeten bezig
gehouden hebben. De andere beschuldigde, even
eens een Hamburger, is voortvluchtig. Na ont
dekking van den diefstal werd een groot deel
van hel ontvreemde teruggevonden in een kist
van den beschuldigde of verpand te Emmerik.
De schade is toch nog ongeveer f3u.000.
Het hof heeft thans arrest gewezen en le G.
tot 8 jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
Deze COURANT verschynt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.—franco per post ƒ125.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
u
Nu het rapport der Jury voor de tentoonstel-
1 1’ 'g van Nationale en Koloniale Nijverheid, in
I 1879 te Arnhem gehouden, in druk verschenen
W is» nemen we de gelegenheid te baat, om in ’t
kort een overzicht te geven van hetgeen de rry
barheid vau de stad onzer inwoning tot die ten-
'aanstelling heeft bijgedragen, laten we liever zeg-
1 Kan van de goede figuur, die ie daar gemaakt
I haeft.
Door veertien ingezetenen of firma's dezer ge-
Weente waren voorwerpen ingezonden, tot de
I groepen van bouwkunde(le groep); van voedings-
Ihtikielen (4e); van chemische nyverheid (5e); van
18flreedschappen‘(9e) en van bewerkte metalen (10e)
I Moeiende. Van deze 14 inzenders werden fis»
I Mronad en van dezen 6 met een diploma van
k Isten graad (de heeren N J. Wouda, J.
I Veen en C0., G. L. Verwer en Zoon, W. Reinouts
l*»a Haga, J. J. Beekhuis en Louwmans en C°.)>
V «iet een diploma van den 2den graad (de hee-
Haga en G. J. Cool) en 2 met een
.diploma van den 3den graad (de heeren F. H-
^Öherien en V. A. Faber Pzn.) Dit schitterend
Onder het opschrift seen opmerkelijk woord”
wijst het U. D. met ingenomenheid op de woor
den door dr L. R. R. Beynen, »een der sieraden
van de christelijk historische richting", tot ds.
Moll gericht bij gelegenheid van diens 50-jarig
jubilé.
Herinnerende, welk aandeel ds. Moll aan de
oprichting van christelijke scholen te ’s Hage heeft
genomen, merkte de heer Beynen ophoe ds.
Moll, «toen de wet op het lager onderwijs véél
drukkender was dan thans”, haar had geëerbie
digd, en de bezwaren, welke zij opwierp, had
overwonnen, doch steeds in de gehoorzaamheid
aan de wethoe hy had bewezen, »dat de wet
geving, vooral de latere, nog niet zoo ongunstig
is voor het bijzonder onderwijs als sommigen
doen voorkomen”, en hoe r» in elk geval niet
bele'., dat de kracht van het persoonlijk initiatief
zich in al hare volheid naar buiten openbaart.
Eu waar hij over het bijzonder onderwijs sprak,
zeide hij het volgende
De school-almosfeer moet allereerst van den
geest des vredes zijn doorademdhet onderwijs
behoeft kalmte en rust. Ea nu vertoonen vele
kerkelijke scholen een strijdend karakter. Daar
tegen kwam hij op. De jeugd mag niet in den
partijstrijd worden medegesleeptdat is een
paedagogische zonde.
Terwijl, zegt het U. D., in de dagen, die wy
beleven, voortdurend er naar wordt gestreefd,
om luide te doen weerklinken, hoe drukkend de
bepalingen der wetgeving op het lager onderwijs
voor de bijzondere scholen moeten worden geacht
en welk onrecht daardoor aan een groot deel der
natie wordt toegebracht; terwijl verder het bij
zonder onderwijs wordt gezegd alléén aan
de behoeften des volks te voldoen, kan het
niet anders dan waardeering verdienen, indien
mannen die gerekend worden tot de z. g. anti
revolutionaire richting te behooren den moed
hebben te dien opzichte verklaringen af te leggen,
die er toe kunnen leiden om ten deze een billij-
ker oordeel te vellen.
MINISTERIE VAN JUSTITIE.
De Minister van justitie vestigt voor het laatst
de aandacht van alle belanghebbenden op de
•noodzakelijke vernieuwing van de op 1 Januari
1879 bestaande hypothecaire inschrijvingen in
gevolge de bepalingen der wel van 5 Juni 1878
(Staatsblad n°. 90).
Ëij gebreke van vernieuwing gedurende de
siog loupende maanden van dit jaar 1880 houdt
■de vroegere inschrijving op van kracht te zijn
en kan zij niet meer worden vernieuwd.
De aanvraag tot vernieuwing moet geschieden
dcor den hypothecairen schuldeischer of door een
de«de namens hem, op de wijze in artikel 2 der
genoemde wet omschreven.
Toeziende voogden en toeziende curators zijn,
op strafte van vergoeding van kosten, schaden en
interessen, verplicht toe (e zien, dat de hypothe
caire inschrijvingen tot zekerheid van het beheer
van den voogd of curator, binnen den voormelden
tyd worden vernieuwd.
De overschrijving vau processen-verbaal van
beslag op onroerende goederen, die niet in 1880
xal zijn vernieuwd, vervalt daarna van rechtswege
Vi* wordt ambtshalve doorgehaald.
Gravenhage, 16 Juni 1880.
De Minister voornoemd,
A. E. J. MODDERMAN.
BURGEMEESTER
gemeente Sneek,
Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
op Vrijdag 25 Juni e. kdes voormiddags van
8 tol 10 en des namiddags van 6 lot 8 uren in
g f hei Ziekenhuis alhier, gelegenheid zal gegeven
worden tot kostelooze herineuting van koepokken.
i'i De inenting zal geschieden naar hel volgnummer
van het ter Secretarie daartoe af te geven biljet.
Sneek, 22 Juni 1880.
Burgemeester
J,
en WETHOUDERS der
plaats de Kerk.
Ongelukkigerwijze valt met betrekking tot de
volkszonde van het jeneverdrinken op de «zede-
lijke opleiding” door de Kerk, niet bijster te roe
men I Na een eeuwenlange ondervinding heeft
men alle recht te zeggen, dat de kerk volslagen
onmachtig is om de menschen van dit kwaad af
te houeen. De Kerk trouwens heeft het altijd
veel te druk gehad met oneenigheid te stichten,
keilers te vervolgen, kwaad te stoken op allerlei
wijze. Er bleef en er blijft geen tijd over om
invloed uit te oefenen op de zeden, volkszonden
te bestrijden. De Tijd behoeft waarlijk zoo na
ijverig niet te zijn op het «erf’ dezer «andere
machten," en wanneer de Staat zedelijken invloed
wil uitoefenen, dan zal dit zeker eerder een in
vloed ten goede zyn, dan de invloed door de
Kerk uitgeoefend.
Al ware zegt de Tijd verder de Staat
geroepen lot de «zedelijke opleiding, dan nog
«zou juist de Staat der Nederlanden, met zijn te-
«genwocrdig werken en streven, hier moeten
«zwijgen En dan volgt, dat het zedelijkheids
besef des volks lijdt onder de onzedelijke kieswet,
en dal aan de ééne partij, tegen alle recht in,
jaarlijks 17 millicen geschonken wordt voor haar
onderwijs, terwijl de andere met leêge handen
wordt aan den dijk gejaagd.
De kieswet is nzedelijk, omdat de partij van de
Tijd er bet middel niet in vindt om in dit land
haar heerschappij te vestigen. Nog niet lang ge
leden was de Tijd fel tegen alle denkbeeld van
uitbreiding van het kiesrecht gekant; in den laat-
sten tijd echter staat het brave blad in den strijd
voor die uitbreiding vooraan. Eenvoudig omdat
het er thans een speculatie in ziel, een laatste
redmiddel, dat beproefd kan worden om aan de ker
kelijke partijen een grco’er invloed te verschaffen.
Wat het beweren betreft, dat aan eene p a r-
t ij 17 millioen jaarlijks wordt geschonken voor
haar onderwijs, dit is eenvoudig een leugen, het
cijfer nog daar gelaten. De miltioenen worden
besteed aan het volksonderwijs, en de scholen
die er voor onderhouden worden staan voor allen
open. Dat nu sommigen uit private liefhebberij
scholen verlangen, waar nog iets anders geleerd
wordt dan hetgeen voor algemeene maatschappe
lijke ontwikkeling noodig is, is hun zaak. Alg
zij voor die scholen geld eischen uit de publieke
kassen, ja dan worden zij met leege handen weg
gezonden maar wat recht hebben zij om zich
hierover te beklagen? Hun private liefhebberij is
geen zaak van publiek nut. Integendeel, zy be
rokkenen de samenleving daarmee onnoemelijk
veel kwaad, en hebben daarom alle reden
tevreden te zijn, dat men hen ongemoeid hun
gang laat gaan.
heid onzer stad tot luister, eer en lof.
De groep der voedingsmiddelen (4e) was
meest door de onzen vertegenwoordigd,
De heer N. J. Wouda had ingezonden boekwei-
tenmeel enz bewerkt door middel van machines
uit de beste builenlaAdsche fabrieken. Volgens
't tapport der Jmy was dit meel uitmuntend be
werkt, goed van kleur en zuiver van qualiteit,
welk laatste zoowel uit het microscopisch als che
misch onderzoek bleek. Na verbranding liet het
procent asch na. Uit de tentoongestelde dop
pen kon blijken, dat het meel volkomen verwijderd
was.
Door de firma J. Veen Go., was in den vorm
eener pyramide, cacao, cacoyl, chocolade enz. ten
toongesteld en daarbij een melangéur voor cho
colade en een molen voor cacao.
Er waren 5 inzenders van cacao, chocolade
Aan vier der inzenders werden diploma’s
gekend, 2 der 1ste en
de inzending van eene
bleef. Tot de twee, die
ontvingen, behoorde de firma J. Veen
alhier.
De Jury heeft een bijzondere zorg besteed aan
de beoordeeling van een artikel, dal, goed bereid,
door zijne groote voedzaamheid en zeer aange-
namen smaak, tot de meest uitmuntende dranken
behoort. De Jury heeft éen artikel van elk der
exposanten aan een microscopisch en tevens schei
kundig onderzoek onderworpen, welk laatste zich
bepaald heeft tot het quantilatief onderzoek van
het gehalte aan water en minerale bestanddeelen.
Meer uitvoerig onderzoek achtte de Jury niet
noodig, met het oog op eene meer volledige
analyse van Prof. Gunning van de Gacaoyl van
J. Veen Go., waarvan de uitkomst aan de Jury
was medegedeeld.
Wij zeggen de J i y dank voor de prijzens-
waardige zorg, besteed aan het onderzoek van
een voedingsmiddel, dat met den dag meer en
meer in gebjuik geraakt. Het publiek mag vaa
de mannen van wetenschap voorlichting vragen
omtrent de waarde en de zuiverheid van de
middelen, die het tot voeding gebruikt. Het oog
en een oppervlakkig onderzoek is niet altijd in
slaat te onderscheiden, of wat zuiver schijnt, ook
zuiver is. Zoo bleek een der Gacao-soortenals
zuiver vermeld, ongeveer 2% A 3 procent alca’
liën te bevatten, die, zegt de Jury, er schijnen
bijgevoegd te zijn om de onoplosbaarheid (en lij
vigheid, Ref) te vermeerderen.
Deze bijvoeging heeft vooral in Duitschland aan
leiding gegeven lot hevigen strijd; volgens som
migen is zij niet schadelijk, volgens vele andere
deskundigen kan zy aanleiding geven, vooral bij
zwakke gestellen (en hoe dikwijls wordt niet juist
bij dezen chocolade of cacao als middel tot ver
sterking gebruikt) tot storicg van het voedings-
Deze hoeveelheid otiverbrandbare bestanddeelen
(*wb) is zeer gering en een zeker bewijs, dat niets lan
de zaadbuid onder ’t meel vervat is; deze toch is vooral
rijk aau oüverbrandbare bestanddeelen en zoude faet
proceutiscb gehalte er van aanmerkelijk hebben moeten
verhoogen.
SOEKER COURO