NIEUWS EN ADVERTENTIE BLAD FOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
w
Paardenmarkt.
No. 74
V IJ F-E N-D ERTIGSTE JAARGANG.
1880.
WOENSDAG
15 SEPTEMBER.
Najaars-Paardeuinarkt
ilie
van
belet.
.28
arde
aten
ssel-
\oon
Deze COURANT verschynt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post 25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffendefranco
in te zenden.
AA
ten
en
«Vi
en.
x.
a
Daar jhr. mr. M. A. de Savornin Lohman,
verkozen lid der Tweede Kamer in het hoofdkies-
dislrict Goriucbem, heeft verklaard zijn benoeming
tember e. k
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. VAN DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Snoek, maken hiermede bekend, dat de
dit jaar zal plaats hebben op Woensdag 15 Sep
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer l'/2 Cents. Bij abonnement is de prjjs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den
Uitgever.
Bij de onthulling van het standbeeld van Spi
noza, op heden, Dinsdag, te 2 uur bepaald, zal
het woord worden gevoerd door dr. Van Vloten.
Het huis op de Paviljoensgracht in Den Haag,
waarin de wijsgeer Spinoza zyn laatste levens
jaren doorbracht, is door een eenvoudig teeken
aangeduid. Thans is boven in den voorgevel een
vierkante arduinen gedenksteen geplaatst, waarin
het volgende opschrift gebeiteld is: «Hier woonde
Spinoza van 1671 tot aan zijn dood 1677.”
Met belangstelling, zoo leest men in hel Vadert.,
zullen zeker overal de benoemingen voor het
schooltoezicht in den lande ontvangen zijn. Twee
van .de drie inspecteurs zijn nu besliste voorstanders
van het openbaar onderwijs; van den heer
Verheyen kunnen wij niet hetzelfde zeggen. De
heer Verheyen is benoemd voor de inspectie
Noordbrabant, Limburg en Gelderlandde
heer Moens voor Noord- en Zuidholland, Zeeland
en Utrechtde heer Kreenen voor Groningen,
Friesland, Drenthe en Overijssel.
De benoemde districts schoolopzieners behooren,
op een enkele uitzondering na, reeds allen tot het
schooltoezicht. Vier de heeren Van Aken, Van
Eijck, Visvliet en Bolman zijn op dit oogen-
blik inspecteurs eener provincie, de anderen meest
allen schoolopzieners. Zooveel mogelijk schijnt
bij de benoeming op anciënniteit te zijn gelet.
De reden waarom de benoeming der arrondis-
_sementsschoclopzieners niet tegelijkertijd in de
Staatscourant staat, is gemakkelyk te bevroeden.
Waarschijnlijk zal de minister daarover eerst het
gevoelen der thans benoemde schoolautorileilen
willen inwinnen.
De Tijd ontvangt een uitvoerig schryven uit
Roermond dd. 8 Sept, dat aldus aanvangt
De «Gulturkampf maakt groote vorderingen
io Roermond. Na de scholen komen de bede
vaarten aan de beurt. Mr. Cornells, officier van
justitie, heeft weer iets van zich doen booren en
den Roermundschen Katholieken zyn macht ge
ducht doen gevoelen. Een bedevaart, die sinds
honderden jareu, op den 8 Sept.uit deze stad
naar de Kapel in 't Zand getrokken is, en tot
hiertoe door »de processiejagers” gespaard bleet,
werd verboden.
Volgens dit schryven heeft de H. E. heer Ple
baan Boermans Woensdag onder de hoogmis «in
een eenvoudige maar ferme en flinke taal” zyn
protest uitgebracht tegen de rechtskrenking, welke,
volgens den berichtgever, den Katholieken by deze
Belegenheid werd aangedaan.
Zondag 5 Sept, was van den kansel verkon
digd, dat de bedevaart naar de kapel van 't Zand
Woensdag voormiddag gehouden zou worden.
Den 10 Augustus had de heer Boermans een
Mhryven van den officier ontvangen, waarin deze
hem te kennen gaf, dat de processie «op den
eersten Zondag in Mei” in ’t vervolg niet meer
Daocht plaats hebben maar den 6 Sept, had deze
hem schriflelyk kennis gegeven, dat zijn schryven
l yen 10 Augustus ook van toepassing was op de
Jearl|jkeche processie in September. Tengevolge
niet aan te nemen, zal een nieuwe verkiezing
van een lid dier Kamer in dat hoofdkiesdislrict
plaats hebben op Donderdag 23 September, en
een eventueele herstemming op Donderdag 7 Oct.
In de districten Tilburg en Sneek zal eveneens
een nieuwe verkiezing voor de Tweede Kamer
moeten plaats hebben ten gevolge der benoeming
van de heeren Verheyen en Moens tot inspecteurs
van het lager onderwijs.
Uit Oss meldt men, dat een zeer berucht per
soon, zekere J. van den Heuvel, erg verminkt
dood in het veld gevonden is. Men denkt aan
een moord. De justitie heeft een streng onder
zoek ingesteld.
Naar de A. R. C. verneemt, sluit de staatsbe
groting voor het volgende jaar met een tekort
van 20 millioen.
Voor den Rotterdamschen waterweg is nog
geen post uitgetrokken, behalve dié voor gewoon
onderhoud.
Daarentegen wordt er, zegt genoemd blad, voor
nieuwe kanonnen en andere verhoogingen van
hoofdstuk VIII (Oorlogj anderhalf millioen gevraagd.
De overbrenging van de rubrieken militie en
schutterij bij het departement van oorlog onder
een afzonderlijke atdeeling, herinneren het Rott.
Nieuwsbl. aan het «cérise, blauw of groen uit
de bekende scène in de «Vorstenschool.”
Z. M. heeft benoemd jhr. mr. J JE. A. van
Panhuys tol burgem. der gem. Groningen, met
toekenning van eervol ontslag als burgem. der
gem. Tietjerksteradeeltol Voorzitter van de
Eerste Kamer, gedurende de Vergadering die zal
aanvangen op den derden Maandag van September
1880, jhr. mr. F. J. J. van Eysinga, lid van die
Kamer.
Gedeputeerde Staten der provinciën de volgende
aanschrijving gericht
In verband met het opmaken der gemeentebe-
grootingen voor 1881 is mij de vraag gedaan óf
aanspraak kan worden gemaakt op de vergoeding
bedeeld bij art. 45 der wet op het lager onderwijs
van 17 Augustus 1878 (Staatsblad no. 127) voor
uitgaven ter zake van aflossing en rentebetaling van
eene voor de invoering dier wet aangegane geldlee-
niog voor den bouw van eene school en onderwy.
zerswoning.
Het antwoord op die vraag is ontkennend. De
uitkeering van art. 45 betreft alleen de kosten in
art. 44 vermeld, derhalve kosten uit de wet van
1878 voortvloeiende niet die welke het gevolg zijn
van een vroegeren toestand. Te minder kunnen de
bedoelde uitgaven in aanmerking komen omdat zjj
ook onder de werking der wet van 1878 niet in
rekening mogen worden gebracht.
Voorts is antwoord verzocht op de vraag, of ge
gelijke aanspraak kan wordeu gemaakt voor de
uitkeering van zeker bedrag aan eene andere
gemeente voor het gebruik maken van hare school
door kinderen uit de gemeeten, welke die uitkeering
betaalt. Ook dat antwoord moet ontkennend zijn.
De uitkeeringen worden in art. 44 niet genoemd,
en het is niet geoorloofd de in dat artikel met
name aangewezen uitgaven met andere te vermeer
deren. Zoo zou gevraagd kunnen worden of de
uitkeering van art. 45 ook vau toepassing is op de
restitutie voor persoueele belasting, welke som
mige onderwijzers genieten; op de verzekering
der schoolgebouwen tegen brandschade en op
andere uitgaven van dien aard-. Er zyn door de
gemeenten meer uitgaven ten behoeve van haar
lager onderwijs te doen dan in art. 44 vermeld
zijn; uitsluitend voor de laat te keert het Rijk
30 pel uit.
Blijkens aanschrijving van den minister van
coring aan de intendance - in de legerplaats bij
Milligen bestaat, zegt de Arnh. Ct. hel voorne
men, om de kampeerer.de troepen 15 dezer naar
hun garnizoenen te doen lerugkeeren.
Het kamp zal dus worden opgeheven, na noo-
deloos te zijn betrokken, daar de ziekte, die bij
het derde ba'aljon heerschfe, de manoeuvres heeft
belet. Dal derde bataljon was uit Groningen
afkomstig en liet roodvonk heeft uitsluitend ge
heerscht ondei de manschappen, van daar geko
men.
Onwillekeurig rijst de vraagzoo leest men
verder, of men wel heeft gedaan de troepen uit
Groningen naar Milligen te verplaatsen en of de
ziekte, iu die garnizoensstad heerschende, geen
reden had moeten zyn om de manschappen niet
naar het kamp te zenden
Als bewijs hoe besmettelijk de ziekte is, wordt
p aan geuoema blad van geloofwaardige zijde uit
Groningen het volgende verhaald By het gezin
van een bakker openbaarde zich het roodvonk,
r Hetzij hel hoofd het niet wizt of verzuimde er
van kennis te geven, of de geneesheer niet ge-
haald werd, of de ziekte niet herkende, den an
deren morgen bracht de bakkersjongen als naar
gewoonte het brood bij du klanten t’huis. En
weinige dagen later kon men door de bordjes
11 aan de buizen met hei woord «besmetlélyke
ziekte” den loop volgen, dien de jongen door de
5' stad genomen had.
De Standaard achtte het ongepast, dat de
luchtballon van Godard en Crommelin sp Zon
dag zou opstijgen. De burgemeester van Amster
dam, als hoofd der politie, heeft hel opstygen van
den ballon op dien dag verheden.
Men schrijft hieromtrent uit Amsterdom
De Amsterdammers, die gehoopt hadden Zon
dagnamiddag zich te vergasten op het aanschou
wen van het opstijgen van den luehtballon, héb
ben buiten den waard gerekend. Immers het
stedelijk bestuur heeft gemeend geen toestemming
te mogen verleenen tot deze «publieke vermake
lijkheid’. De Zondagswet, die hier, gelijk elders,
meer in naam dan inderdaad wordt nageleefd
heet dat niet toe te laten.
«Het is te begrijpen, dat. men over dit besluit
zich verbaast en ergert. Den Zondagschen wan
delaar dit buitenkansje niet te gunnen is onbillijk
en laat zich niet op practische gronden verdedi
gen. Duizenden, die in de week geen tijd heb
ben om van zulk een schouwspel getuigen te
zijn, zouden er thans van hebben genoten. Men
moet er zich over verwonderen, dat een liberaal
gemeentebestuur, in onzen tijd, bij alles wat het
overigens gedoogt, ook op Zondag aan zulk een
onschuldig genot den oorlog verklaard.
SNEEK, 14 Sept.
De mazelen, die hier sedert eenigen tijd heersch-
ten, maar gelukkig steeds haar goedaardig ka
rakter behielden, beginnen thans vrij wat af te
nemen. Voor zoover bekend is, bepaalt de ziekte
zich thans nog tot een 2Gtal gevallen. In het
ziekenhuis worden op ’t oogenbiik nog twee
typhus-lyders verpleegd.
Met gunstig gevolg is voor de Prov. Com
missie te Arnhem als hoofdonderwijzeres geëxa
mineerd, onze vroegere sladgenoote Mej. T. Visser.
Uit het vroeger vermelde zestal werd Vrijdag
vond door het Kiescollege bij de Herv. Gem.
UIT DEFERS.
Het Hand, heeft in twee artikelen beschou
wingen geleverd over hel uitleveringsverdrag
met Noord Amerika. Het blad komt tot de
volgende slotsom«a. dat wegens het beperkt
getal en de soort der misdrijven, ter zake waar
van de uitlevering werd toegestaan, het gesloten
tractaat van weinig waarde is b. dat de bezwa
rende bepaling omtrent de kosten aan het trac
taat alle belang ontneemt en zelfs veroorzaakt,
dat het twijfelachtig is of in de toekomst het
tractaat niet veeleer als bezwarend dan als voor-
deelig voor ons lacd is te beschouwen, en c dat
in allen gevalle de regeering door de financieeie
lasten, bij het tractaat voor rekening van Neder
land genomen, het niet had mogen bekrachtigen
zonder dat de voorafgaande goedkeuring der Sta
ten Generaal op art. 9 ware verkregen. Daaruit
vólgt, dat voor die bekrachtiging zonder die
goedkeuring, als in strijd met de grondwet, de
ministers, die daartoe medewerktan, krachtens
de wet op de minisleiieele verantwoordelijkheid
aansprakelijk zijn.”
Omtrent het voorgevallene bij de parade van
de dd. schutterij te Oidenzaal schrijft mr. J. H.
A. M. Essink aan de Zwol. Crt., dat niet hij
doch de commandant der schutterij, de heer van
den Bold, in persoon heeft gelast den bedoelden
schutter, welke beschonken was en zich aan erge
lijke insubordinatie heeft schuldig gemaakt, naar
de prison te brengen. Ook het bericht, op welke
hartverscheurende wijze de schutter in quaestie
door Lotgerink en van der Zande is opgebracht,
is door den berichtgever der N. Twentsche Cou
rant vreeselijk opgeschroefd. Van mishandeling
of verwonding kan in de verste verte geen sprake
zijn. Noch door mij zegt de heer Essink -
noch door de andere officieren der schuttery is
aan de schutters bevolen over het voorgevallene
te zwijgenwy schuwen volstrekt geen open
baarheid. Ook de algemeene verontwaardiging
schijnt slechts in ’t hoofd van den geachten be
richtgever der N. Twentsche Courant te bestaan,
daar de officieren der schutterij, met hun geach
ten commandant aan het hoofd, door ieder ver
standig burger van Oidenzaal, de burgemeester
in de eerste plaats, wegens bun Hink optreden
geprezen worden.
De Minister vau Biuuenlandsche zaken heeft aan l
van dezen brief was dit jaar, «ter wille van den
vrede en vooral ter voorkoming van botsingen,
die waarschijnlijk konden plaats hebben”, de be
devaart gestaakt.
Spr. stelde zich voor de noodige stappen te
dueu om te weten met welk recht het verbod
der bedevaart was uitgevaardigd.
Te Roermond werd, zegt de berichtgever, «niet
zonder grond” beweerd, dat de «anti-kalholieke
marjonnieke kliek, die er als mollen onder den
grond werkt”, de hand in het gedaan verbod
heeft gehad.
De heeren, zoo leest men, hebben hun zin ge
kregen en mogen zich van vreugde in de handen
wrijven, dat zy den katholieken een spaak in het
wiel gestoken en alweer «een processie genekt”
hebben.
Ten slotte wordt de wensch uitgedrukt, dat de
katholieken van Roermond zich nog inniger mo
gen vereenigen en met nog meer energie en
onverschrokkenheid voor de verdediging hunner
rechten mogen optreden, «ten einde niet onder
het slavenjuk van het liberalisme en de vrijmet
selarij gebracht en verdrukt te worden.”
SHEERER (OIRilT.
r'
a
l
16
'O
t. i
I.
1
l«
I
IS